31 januari 2011 door Pia de Blok

De stress de baas

Ouders zijn altijd snel geneigd om hun kinderen met woorden tot rust te krijgen. "Doe dit, doe dat, doe zus, doe zo, dan komt het allemaal wel goed." Op zich is daar niets mis mee, maar praten helpt niet altijd, omdat een kind soms niet rustig genoeg is om die woorden te verwerken. Dan moet je je kind dus tot rust brengen. Dat kan als volgt.

Tot rust komen - algemeen

Omdat we altijd wel iets te doen hebben, en voortdurend geprikkeld worden (die computer of tv is er immers altijd) is rust nemen iets wat je heel bewust moet doen. Voor kinderen is rust heel belangrijk. Niet alleen als ze heel jong zijn (denk aan 'rust, reinheid en regelmaat') maar ook als ze ouder worden.

Je doet je kinderen een plezier als je ze van jongs af aan voldoende rustmomenten biedt, zodat ze leren hoe ze tot rust kunnen komen. Dat begint met:

• voorlezen;
• samen zingen;
• rustig in bad of onder de douche gaan;
• masseren.

Wanneer ze groter worden (ook als ze al 18 zijn), kun je denken aan:

Opvoeding en gedrag

Hoe kun je met je puber praten over alcohol?

• de natuur ingaan;
• een voetenbadje nemen;
• samen een feel-good film kijken;
• even helemaal niets doen als je op vakantie bent.

Zo zijn er nog veel meer momenten te verzinnen, zolang het maar voor iedereen fijn is en er niets 'moet'. Als kinderen of jongeren eenmaal zelf ervaren hebben hoe het voelt om bewust te ontspannen, hoe dat voelt, en hoe je dat bereikt, zullen ze ontdekken dat de echte ontspanning in henzelf zit en dat ze die ontspanning kunnen opzoeken wanneer ze dat nodig hebben.

Het is heel goed mogelijk dat kinderen of jongeren die eenmaal ontdekt hebben dat de echte ontspanning in henzelf zit, minder snel naar drugs of alcohol zullen grijpen, als oplossing van stress.

Eerste hulp bij stress

Stel, je kind komt boos, bang of verdrietig thuis. Voordat je begint met praten, kun je eerst – samen – de volgende oefening doen:

• Ga stevig zitten en adem diep door je neus in. Helemaal goed inademen.

• Blaas dan zachtjes (pfff...) alle adem uit, tot je geen adem meer over hebt.

• Herhaal dit nog drie keer.

Praten over wat er gebeurd is zal hierna veel beter verlopen. Je kind is rustiger, de heftigste emotie is opgelost en weggeblazen, waardoor er meer ruimte is om te kijken naar een oplossing voor het probleem.

Is er geen oplossing mogelijk, dan is je kind in ieder geval rustiger geworden, en is het gemakkelijker om de situatie te accepteren zoals die is.

Oefening voor stress (4+)

Om het wat structureler aan te pakken, kun je als volgt te werk gaan:

• Leg je armen gekruist op je borst. Met je rechterhand onder je linkerschouder en je linkerhand onder je rechterschouder. Je polsen liggen over elkaar heen op harthoogte.

• Adem diep in door je neus, en tel daarbij in jezelf tot 4, terwijl je heel goed inademt.

• Houd je adem 4 tellen vast (je ademt dus gedurende die 4 tellen niet).

• Adem vervolgens via je lippen met een pfff-geluid uit, terwijl je tot 8 telt. Adem alle adem goed uit.

• Herhaal dit nog drie keer.

Je kunt het ook vaker dan drie keer doen. Probeer even nergens anders aan te denken dan aan je eigen adem.

De klassieke truc: koud water (10+)

Een klassieke truc is het toepassen van koud water:

• Houd je handen een tijdje onder koud water.

• Klets het koude water zachtjes in je gezicht.

• Leg daarna even een koud washandje in je nek.

Vooral dat laatste is even niet prettig, maar het helpt wel om de ergste spanning van een stress-gevoel direct te verminderen.

Gedachten tot stilstand brengen (8+)

Met deze oefening maak je de spieren in je schouders en nek wat losser, en word je geestelijk ook rustiger.

• Ga stevig staan of zitten en laat je armen langs je lichaam hangen.

• Met een inademing door je neus duw je beide schouders naar voren en trek je ze in een vloeiend draaiende beweging naar boven, naar je oren toe.

• Met een uitademing door je mond (pfff-geluid), draai je je schouders door naar achteren, je trekt je schouderbladen daarbij naar elkaar toe en je duwt ze als laatste naar beneden richting de grond. Goed alle adem uitademen.

• Zo draai je drie rondjes.

• Draai vervolgens drie keer de andere kant op.

Wanneer je spieren ontspannen, wordt je ademhaling rustiger, en worden je gedachten stiller.

Nadenken over de verbondenheid met anderen (10+)

Bij ruzie, of als je je gekwetst voelt, voel je vaak ook eenzaamheid. Alsof je totaal afgescheiden bent van de anderen. Maar zijn die anderen wel zo anders dan jij?

Voor kinderen en jongeren is het vaak heel moeilijk om eenheid te voelen. Maar het kan wel. Probeer ze dat duidelijk te maken. Bijvoorbeeld zo:

We leven allemaal. En allemaal weten we wat liefde is. We putten allemaal uit dezelfde bron. Natuurlijk zien we ook verschillen: we zien er allemaal anders uit, we hebben allemaal onze eigen achtergrond, onze eigen gedachten en ons eigen leven. Maar die eenheid én die verschillen, gaan samen.

Probeer naar de ander te kijken vanuit eenheid: dat wat ons verbindt. Dat inzicht van verbondenheid kan helpen om meer ontspannen met anderen om te gaan.