20 oktober 2006 door Esther de Charon

33. De moederkloek en het gevaar

Ben je na je 40e nog geschikt als moeder? Gaan de mensen dan vragen: "Bent u met uw kleinkind aan het wandelen?" Welke vooroordelen kom je tegen en hoe werkt het in de praktijk? In deze column vertelt Esther de Charon hoe het voelt om een oudere moeder te zijn, wat er gebeurt, en hoe je ermee omgaat.

In de stad is het gevaarlijk. Monsters loeren in alle hoeken en gaten. Overvallers wachten in portieken. Terroristen bouwen bommen in verloederde buitenwijken en verkrachters sluipen door steegjes.

Als u in een dorp woont, en als u denkt: "Ben ik even blij dat ik niet in de stad woon", dan heb ik nieuws voor u. In uw dorp is het ook niet pluis. TBS'ers op verlof bedenken er methoden om niet terug te keren naar hun kliniek. De buurman heeft een XTC-lab in zijn schuurtje. En in de straat achter u woont een vrouw die u misschien wel aardig groet, maar morgenochtend haar giftige adders in de sloot laat glijden.

Weg met Buiten

Misschien zit u nu te tut-tutten achter uw computer. "Kom, kom, dat valt toch allemaal wel mee". Dan heeft u zeker nog niet gelezen dat de helft van alle speeltuinen in Nederland onveilig is. Gemiddeld belanden er 7.000 kinderen per jaar op de EHBO. De kinderen die met een open knie ter plekke zijn opgelapt, zijn dus niet eens meegerekend.

Als zelfs de speeltuin al niet meer veilig is, dan lijkt er maar één oplossing te zijn. Alle deuren en ramen dicht. Niemand meer naar binnen. En Weg met Buiten. Want daar is het eng.

Binnen ook niet veilig

Maar binnen is het ook niet veilig. Keukens zijn een walhalla van dodelijke steekwapens. Trappen lonken lachend naar onachtzame benen en een hoofd dat er even niet bij is.

Dat de stekker iets te los zit, merk je pas als het te laat is. En laat ik dan maar niet beginnen over het medicijnkastje, de fles chloor, en de pot met verse thee op de rand van de tafel.

Allemaal zijn schuld

Waar komt al die angst-hysteria vandaan? Dat is de schuld van het prinsje. Voordat hij er was, bestond er geen gevaar. Gevaar is voor saaie mensen die niets durven.

Maar toen kwam het prinsje. En het prinsje moet heel blijven en goed beschermd. Dat gaat ook op voor al die andere monstertjes die zomaar de straat oversteken of van de trap springen.

Nu we thuis alle kastjes hebben dichtgekit, en alleen nog maar met plastic bestek eten, rijst al snel de vraag: zullen we dan maar naar een dorp verhuizen?

'Pippi Langkous'-jeugd

Ik ben zelf geboren en getogen in de stad. Ik zat op de wip in een aftands hofje. Mijn kleuterschool bevond zich aan het einde van een nauwe steeg. En ons huis stond aan een Haagse gracht, waar wel eens iemand in verdronk. Maar ik kan me niet herinneren dat ik ooit bang was.

Mijn geliefde komt uit een Drents dorp. Hij bouwde hutten in het bos en redde een vis in een zelf gegraven slootje. Een 'Pippi Langkous'-jeugd. Beetje nutteloos in het bos spelen en grootse avonturen beleven. Hij vond het fantastisch. Maar door mijn achterdochtige moederogen zie ik inmiddels overal gevaar. Dat gezellige slootje had wel net iets te diep kunnen zijn voor die kleine jongensbeentjes.

Superwoman in alledaagse vorm

Kennelijk moet ik zelf in actie komen. Alles om een panic room in huis en een bus pepersaus in mijn tas te voorkomen. Dus zet ik de moederkloek in.

Deze kloek woont al jaren in mij. Soms besef je dat soort dingen gewoon niet. Ze wil alles beschermen dat kleiner en zwakker is. Oude dame wordt bijna van haar sokken gelopen door boze pubers. BAM! daar is de kloek. Als een auto net te snel op het prinsje afkomt, maakt ze zich breed en groot, en heeft ze een allesverslindende kracht. De kloek is Superwoman in een alledaagse vorm.

Vleesgeworden beschermingsinstinct

Stiekem wist ik al dat de kloek in mij zat. Want de kloek is tenslotte vleesgeworden beschermingsinstinct. Een actieve beschermengel, die ook bij niet-religieuzen haar werk doet. Bij gevaar komt de herrie uit haar tenen en spreidt ze krachtig haar vleugels.

Ik weet niet hoe het met uw kloek is, maar die van mij is niet altijd diplomatiek of aardig. Mijn moederkloek heeft trekjes van een agressief monster. "Blijf met je poten van mijn dierbaren af." Maar met het verstrijken van de jaren is de kloek wel iets zachter en begrijpender geworden. Dat schijnt samen te gaan met het vermeerderen van grijze haren en het uitzakken van verschillende lichaams-onderdelen.

Altijd op wacht

Onveranderd is de resolute innerlijke kloek. Die staat altijd op wacht. Ook toen ik vorige week met mijn neefjes en nichtjes en het prinsje in de tram stond. Na een dag hoofdstedelijk kindervertier waren we uitgeput op weg naar huiselijke kalmte. Er was geen zitplaats meer. De kinderen waren misselijk van de poffertjes en moe van het sjokken. De kaartjesmevrouw schold me uit omdat ik in de weg stond.

Als klap op de vuurpijl stapte er een gek in, gekleed in een wit, met nepbloed besmeurd pak, en Hannibal Lector masker op. Daas zwaaide hij met een kettingzaag. In de angstige stilte die zijn verschijning opriep, dook ik als een beschermende kip op mijn kroost. Het nest vol kuikentjes moest worden beschermd door de moederkloek.

Bij navraag bleek dat ze de gek in kwestie niet eens hadden gezien. Met dank aan de efficiëntie van de kloek.

Moederkloek kan nog jaren mee

Mijn vader had ook een moederkloek in zich. Als jonge vader werd hij aangereden door een meneer in een grote auto. Mijn vader, een nette 'Indische jongen', viel van zijn fiets met mij, zijn eerstgeborene, achterop. In onmacht en woede spuugde mijn vader naar de man.

Veertig jaar later is mijn moeder de schok nog niet te boven. Maar nu ik zelf moeder ben, snap ik mijn vader wel. Want jij rijdt met je bak niet over mijn kind heen!

Ik heb veel waardering voor mijn kloek. Als het gevaar geweken is, aai ik haar, en geef ik haar wat lekkers. Tenslotte moet ze 24/7 klaar staan. "Jij bent een goede kloek, doe maar mooi je best." Als ik nu extra aardig voor haar ben, kan ze nog jaren mee.

Lees ook: