29 maart 2018 door Elke van den Hout

M-jaar (3): hobbels

Dit is aflevering 3 van een serie over grass-roots ontwikkelingen in het onderwijs. Hoe bedenk je een plan, en hoe zorg je dat dat gerealiseerd wordt? Deze keer: 'Hobbels', over de wettelijke en financiële obstakels bij het realiseren van een middenjaar voor vmbo'ers.

Als ouder kun je geen subsidie aanvragen voor onderwijsvernieuwing. Je mag wél een nieuwe school oprichten. Ik heb die laatste mogelijkheid wel bekeken en even overwogen, maar een nieuwe school oprichten heeft zoveel haken en ogen dat ik die route voor nu (tijdelijk) afsluit.

De andere mogelijkheid die ik heb onderzocht, is om het M-jaar (middenjaar) als extra jaar aan het vmbo vast te maken. Na het eindexamen blijven de leerlingen dan nog een jaar ingeschreven op de middelbare school, en in dat jaar kunnen ze een drietal vakken volgen, deelcertificaten havo/vwo halen, en in andere vakken eindexamen doen.

Daarnaast, in nauwe samenwerking met het mbo en organisaties voor beroepsoriëntatie, onderzoeken de leerlingen welke opleidingen en beroepen er zijn, en krijgen ze de kans om zich nog een jaar te ontwikkelen en te groeien.

Wettelijke en financiële obstakels

Tussen droom en daad staan wetten in de weg, en vragen over geld:

  • wettelijk: een leerling mag zich niet nóg een jaar op hetzelfde niveau op school inschrijven als hij of zij al geslaagd is. Deze hobbel is te omzeilen als de leerling zich inschrijft op het volwassenonderwijs. Er is een wet (de wet Rutte) die zegt dat 16- en 17-jarigen dat in sommige gevallen mogen doen;
  • financieel: beroepsoriëntatie en persoonlijke ontwikkeling zijn een belangrijk deel van het M-jaar. Om leerlingen de kans te bieden om op stage te gaan, te leren hoe 'netwerken' werkt en te experimenteren met ondernemen, is er veel samenwerking nodig met maatschappelijke organisaties. Dat is het probleem niet. Maar wel: wie gaat dat betalen? De deelnemende organisaties? De school? De leerlingen zelf?

Om alvast een antwoord te geven op die laatste vraag: wat mij betreft in ieder geval niet de leerlingen. Ik vind dat een M-jaar voor álle leerlingen gemakkelijk toegankelijk moet zijn.

Dus zocht ik door naar een snellere route, en die lijkt er te zijn. Namelijk door het M-jaar onder te brengen bij het mbo. Een leerling die nog niet weet welke beroepsopleiding hij of zij wil doen, schrijft zich in op het mbo en kiest het eerste jaar voor een M-jaar. Na dat jaar stroomt de leerling dan door naar de beroepsopleiding.

Gesprekken

Gelukkig was mijn netwerk zeer bereid om zich voor mij in te zetten, en toen zat ik aan tafel bij een ROC. En meteen ook nog met de juiste personen: strategen en beleidsadviseurs. Een week later zat ik koffie te drinken met de 'beleidsadviseur onderwijs' van de gemeente Amsterdam.

Binnenkort praat ik met de gemeente Amsterdam en een ROC samen. 'Een verkenning', noemen we het. Een verkenning naar de mogelijkheden om het M-jaar te realiseren; organisatorisch, financieel, wettelijk. De afspraak is in de maak, ik heb er zin in!

Geïnteresseerd in cijfers? Zie:

Volgende aflevering: M-jaar in de media.