Drie jaar brugklas
Drie jaar in de brugklas is voor iedereen beter
Middenschool nieuwe stijl
Nederlandse leerlingen krijgen te weinig kans om op te klimmen, concludeert de OESO. Dat komt doordat het onderwijs de kinderen op jonge leeftijd over de hokjes vmbo, havo of vwo verdeelt. Maar het kan ook anders.
Joris Ganzeboom (14) baalde ervan dat hij aan het einde van de basisschool een vmbo/t-advies kreeg. Natuurlijk, hij was niet zo sterk in rekenen en had soms moeite om zich te concentreren. Maar er moest toch meer in zitten, als hij zijn best deed?
Nu, drie jaar later, kijkt hij er met een glimlach op terug. Ja, zegt hij, op een andere middelbare school had hij volgend jaar waarschijnlijk vmbo-eindexamen gedaan. Op veel plekken kun je na de brugklas nog moeilijk wisselen van niveau.
Maar op de Stedelijke Scholengemeenschap Nijmegen (SSgN) verging het hem anders. Hier selecteren ze namelijk pas laat. Kinderen van vmbo/t tot vwo zitten de eerste twee jaar bij elkaar in gemengde klassen. Havo- en vwo-kinderen volgen ook in de derde klas nog dezelfde lessen, waarin ze stof krijgen aangeboden op hun eigen niveau.
'Opstroom'
Dat was een van de redenen dat Joris voor deze school koos. En hij profiteerde optimaal van de kansen die dit systeem hem bood. Hij leerde hier hoe hij zijn werk moest plannen, hij kreeg steeds meer zelfvertrouwen, hij knokte zich omhoog. Volgend jaar gaat hij - ondanks dat vmbo-advies - gewoon naar vwo-4.
Joris is niet de enige leerling op deze school die hoger reikt dan je op grond van het basisschooladvies zou verwachten. Conrector Theo Verhoeven (57) toont de statistieken. Kijk, zegt hij terwijl hij wijst naar een kleurig taartdiagram, 18 procent van de leerlingen die hier op school een diploma halen, kwam binnen met een advies dat écht lager was.
Dat zijn dus kinderen met een vmbo-advies die de school verlaten met een havo- of een vwo-diploma. Dat zijn leerlingen die een vwo-diploma halen hoewel ze begonnen met een havo-advies.
De SSgN scoort op dit punt - 'opstroom' in onderwijsjargon - aanzienlijk beter dan het landelijk gemiddelde, dat rond de 10 procent ligt. Qua 'afstroom' doet de school het even-eens goed: minder leerlingen dan gemiddeld halen een diploma dat lager is dan het basisschooladvies. En ook de vwo'ers gedijen goed in het systeem. Verhoeven: 'Wie met vwo-advies binnenkomt, haalt in de meeste gevallen ook een vwo-diploma. En in het vervolgonderwijs doen ze het ook goed, weten we van de universiteiten.'
Drie jaar in de brugklas is voor iedereen beter
Biedt deze scholengemeenschap, die al een aantal jaar het predicaat 'excellent' draagt, daarmee de oplossing voor het probleem van de vroege selectie in het onderwijs? Is dit de manier om laatbloeiers de kans te geven zich nog op te werken?
Misschien wel. Misschien is dit zelfs de moderne variant van de middenschool uit de jaren zeventig, waar kinderen van verschillende niveaus ook veel langer bij elkaar zaten. Er wordt de laatste tijd weer met weemoed over dit schooltype gesproken, bijvoorbeeld door Alexander Rinnooy Kan en de MBO-raad.
Rector Marcel Janssen (56) wil er echter niets van weten. 'Dat zijn beelden uit het verleden', zegt hij. 'We moeten de blik op de toekomst richten en kijken wat goed is voor de leerling van nu en straks.'
In die toekomst zal het Nederlandse onderwijs een oplossing moeten verzinnen voor de problemen die te maken hebben met de vroege selectie. Kinderen worden hier in vergelijking met andere landen wel op erg jonge leeftijd gesorteerd.
Dat hoeft op zich niet problematisch te zijn, stelde de OESO deze week nog in een lijvig rapport over het Nederlandse onderwijs, als er maar een mechanisme is om de onvermijdelijke sorteerfouten te herstellen. Van kinderen van 12 is immers niet altijd goed in te schatten hoe ze zich zullen ontwikkelen, hoe goed de leerkracht van groep 8 een kind ook kent.
Misschien verandert een luie jongen in de tweede klas van de middelbare school in een harde werker. Misschien ontdekt een ongemotiveerd meisje op haar 14de dat ze dokter wil worden, waardoor ze opeens toch graag een vwo-diploma wil halen.
Star systeem
Maar dat mechanisme om sorteerfouten te herstellen hapert in Nederland, aldus de OESO. Het systeem is star, het is niet eenvoudig om over te stappen naar een ander niveau. Sterker nog: de muren tussen de onderwijstypen lijken steeds hoger te worden, nu het aantal gemengde brugklassen afneemt en brede scholengemeenschappen (met zowel vmbo, havo als vwo) schaars worden.
Het is allemaal in het nadeel van de kinderen die fout gesorteerd zijn. En vaak zijn dat kinderen van laagopgeleide ouders.
Wat zijn de gevolgen van de vroege selectie en het starre systeem? Dat wordt zichtbaar in een intrigerende grafiek in het OESO-rapport. Daaruit blijkt - niet verrassend - dat een gemiddelde vwo'er beter scoort op rekenen en lezen dan de gemiddelde havist en dat de havist het gemiddeld weer beter doet dan een vmbo'er. Maar tegelijkertijd toont de grafiek dat goede havisten niet onderdoen voor mindere vwo'ers en goede vmbo'ers even goed rekenen en lezen als mindere havisten.
De conclusie van de OESO: 'Een aanzienlijke hoeveelheid scholieren zit in een onderwijsprogramma dat niet noodzakelijkerwijs past bij hun cognitieve vaardigheden'. Het zou helpen als de muren tussen vmbo, havo en vwo verlaagd werden, stelt de organisatie, zodat leerlingen er makkelijker overheen kunnen springen.
Financiële prikkels
De OESO adviseert daarom onder meer om de curricula en leerdoelen van de verschillende onderwijstypen meer op elkaar af te stemmen. Nu moet een scholier die in het tweede leerjaar van vmbo-t naar havo wil overstappen flink wat achterstanden inhalen omdat de programma's zo van elkaar verschillen. Ook zou de overheid moeten overwegen brede scholen te stimuleren, stelt de OESO, bijvoorbeeld door financiële prikkels.
Bij de Stedelijke Scholengemeenschap Nijmegen lijken ze die maatregelen niet nodig te hebben. Daar begonnen ze al in de jaren tachtig met verlengde brugklassen. Kinderen krijgen twee jaar de tijd om te ontdekken op welk niveau ze eindexamen gaan doen. 'In die tijd krijgen ze kansen en mogen ze hun hoofd stoten', zegt rector Janssen. 'Dat hoort erbij, vind ik.'
En ja, dat roept ook vragen op, erkent hij. Ouders willen op open dagen vaak weten of dat eigenlijk wel kan, leerlingen van al die verschillende niveaus in één klas. Wordt het niet gauw te moeilijk voor die vmbo'er? Gaat die vwo'er zich niet stierlijk zitten vervelen?
Janssen heeft zijn antwoord klaar. Of ouders dat op de basisschool ook gevraagd hebben, wil hij dan weten. 'Want op de basisschool zitten kinderen die later naar het praktijkonderwijs zullen gaan in de klas met toekomstige gymnasiasten. De leraar biedt de lesstof daarom op verschillende niveaus aan.' Dat doen ze op de SSgN dus ook.
Werkwoordstijden
Wie een willekeurige les binnenloopt, kan zien hoe dat werkt. Zo geeft Matthijs van Damme (27) een les Engels aan een tweede klas met circa dertig leerlingen. Hij legt werkwoordstijden uit, op het bord staat: 'I was working'. 'Nu wil ik dat jullie de opdrachten vijf tot acht maken', zegt hij als zijn uitleg voorbij is in het Engels.
Alle leerlingen gaan aan de slag, ongeacht hun niveau. Dit is immers stof die kinderen van vmbo tot vwo moeten kennen. Na vijf minuten bespreekt Van Damme de opgaven klassikaal. Daarna is het tijd om te differentiëren.
'Nu gaan de A- en B-leerlingen verder met opdracht 23 uit het boek', zegt Van Damme. 'En ik wil dat de C-leerlingen iets bedenken wat ze in de meivakantie hebben meegemaakt. Daarover schrijven ze een tekst van minstens driehonderd woorden. En denk daarbij om de werkwoordstijden.' Een paar kinderen in de klas zuchten. Dan vraagt iemand: 'Dat is alleen voor het C-niveau, toch?'
Omdat het onderwijs in de eerste en tweede klas al in elke les op verschillende niveaus wordt aangeboden, is het op de SSgN eenvoudig om leerlingen een treetje te laten klimmen. Wie dus bij een vak goede cijfers haalt op A-niveau (vmbo-t), mag met toestemming van de docent proberen of hij het ook op B-niveau (havo) kan volgen. Wie op B-niveau goed scoort, klimt naar C (vwo).
Veel leerlingen van de SSgN maken gebruik van de mogelijkheid om vakken op verschillende niveaus te doen, zegt conrector Verhoeven. 'Haast iedereen die met een havo-advies binnenkomt, volgt in de eerste klas wel een vak op vmbo-niveau en een vak op vwo-niveau. In de tweede klas zijn er flink wat havo-leerlingen die de helft van de vakken op vwo-niveau volgen.'
Snelle groei
Zo krijgen de leerlingen de tijd om te ontdekken wat ze aankunnen. Pas halverwege de tweede klas begint het voorsorteren. Dan moet de leerling bedenken in welke richting hij eindexamen zal doen. Wordt het toch vwo? En welke vakken moet hij dan nog optrekken van B- naar C-niveau?
De schoolloopbaan van Joris Ganzeboom illustreert mooi wat er mogelijk is op de Stedelijke Scholengemeenschap Nijmegen. Hij begon met zijn vmbo-advies aanvankelijk bij alle vakken op A-niveau. Dat verging hem zo goed, dat hij na het eerste rapport besloot zijn beste vakken - de talen - voortaan op B-niveau te doen. Toen ook dat een succes bleek, stimuleerden zijn mentoren hem om ook zijn zwakkere vakken op B-niveau te doen, zodat hij naar de havo zou kunnen.
Het tweede jaar begon Joris daarom met alle vakken op B-niveau. Maar al snel kwam de gedachte: misschien zit het vwo er ook wel in. Hij overlegde met de mentoren, zijn ouders geloofden dat hij het kon. En dus besloot hij het te proberen. Eerst weer alleen de talen en vakken als geschiedenis en aardrijkskunde, later volgde de rest. 'Het pakte goed uit', zegt hij. 'Ik heb een hele snelle groei doorgemaakt. En ik heb er alles uitgehaald wat erin zat.'
Meerjarige brugklassen
Ex-middenschool in Bijlmer heeft ze ook
De Stedelijke Scholengemeenschap Nijmegen is niet de enige school met twee- tot meerjarige brugklassen, al is niet bekend hoe veel het er zijn, aldus het ministerie van Onderwijs. Een van de andere scholen is de Openbare Scholengemeenschap Bijlmer, ooit een van de drie eerste experimentele middenscholen. Daar zitten kinderen vanaf vmbo/basis tot vwo de eerste twee jaar bij elkaar. Wel geven ze in het tweede jaar bepaalde vakken, waaronder de talen, in niveaugroepen. Zo hoopt de school te voorkomen dat bijvoorbeeld een gesprek in het Frans tussen een vmbo'er en een vwo'er voor beiden frustrerend wordt. Obstakels om een scholengemeenschap op deze manier te organiseren zijn er nauwelijks, aldus een woordvoerder van het ministerie. 'Scholen hebben veel ruimte om het onderwijs vorm te geven zoals zij het goed vinden. Als ze maar zorgen dat de leerlingen aan het einde van de onderbouw voldoen aan de vastgestelde kerndoelen.'
De middenschool
En waarom die het niet haalde
Selecteren we leerlingen te vroeg? Hebben kinderen uit zwakke milieus minder kansen in het onderwijs? Ook aan het begin van de jaren zeventig maakte men zich al druk over die vragen. PvdA-minister Jos van Kemenade (Onderwijs) hakte de knoop door: er moest een middenschool komen. Vanaf 1976 begonnen drie scholen te experimenteren. Er was geen opdeling in mavo, havo en vwo. Iedereen werkte in zijn eigen tempo en op zijn eigen niveau. Een eindexamen had de middenschool niet. Leerlingen ontvingen op hun 15de of 16de een diploma met een eindprofiel, dat vermeldde wat ze hadden geleerd. Toch kwam de middenschool nooit verder dan de experimentele fase. Dat lijkt vooral te wijten aan de geur van sociaal-democratie die eromheen hing. Van Kemenade stak niet onder stoelen of banken dat hij met de middenschool het 'standenonderwijs' wilde doorbreken. De VVD vreesde dat kinderen 'geïndoctrineerd' zouden worden op de middenscholen. Ook waren de liberalen bang dat talentvolle kinderen niet gebaat zouden zijn bij gemengde klassen. Vanaf het begin van de jaren tachtig, toen CDA en VVD regeerden, bloedden de plannen voor de middenscholen dan ook dood.
Helemaal eens met Jaina. Zo zie ik het ook. En Moni...
... het lijkt mij óók frustrerend als een kind zoals die van jou, zich nog steeds verveeld op het gym. Nee, dat is ook niet fijn. Maar persoonlijk denk ik dan dat de verdere uitdaging buiten school gezocht moet worden. Ik denk dan als je met gemak het gym doet, snel klaar bent met je huiswerk en studie daaromtrent, je alle ruimte hebt om je te verdiepen in verdere en andere materie buiten de school. Wat belet jou (of beter gezegd je kind) om naast school e.o.a. studie/interesse op te pakken?
maar moni
ik heb ook nooit gezegd dat je op OO niet mag meepraten. Ik vroeg alleen of het eens een keertje niet over de VWOplussers hoeft te gaan.
In het voorbeeld werd gewoon les op niveau gegeven dus ik zie niet waarom dat nu opeens zoveel slechter zou zijn geweest voor jouw kind. Ik geloof ook niet dat elke school over zou moeten gaan tot drie brugklassen en niemand heeft het over het verdwijnen van het gymnasium maar het systeem van makkelijk en snel overstappen zou je toch toe moeten kunnen juichen voor alle andere kinderen?
Bieb
"Wat belet jou (of beter gezegd je kind) om naast school e.o.a. studie/interesse op te pakken?"
Ik snap je idee. Maar als je tijdens de schooldag van alles moet doen wat je niet uitdaagt, dan ben je aan het eind van de dag leeg.
Het is net zoiets als een baan hebben op een veel te laag niveau. Dat kost veel energie en levert juist geen energie op. Dan ga je thuis geen extra studie meer doen.
Gelukkig had ze wel de piano en haar sport.
Achteraf zei ze: als ik school in 3 dagen per week had mogen doen, dan had ik andere dingen kunnen doen die wel interessant waren.
Haar oplossing was toen drie extra vakken in haar profiel zodat ze bepaalde lessen kon overslaan (pasten niet meer in het rooster) zodat ze minder verveling op school had.
Meelezer
"In het voorbeeld werd gewoon les op niveau gegeven dus ik zie niet waarom dat nu opeens zoveel slechter zou zijn geweest voor jouw kind. Ik geloof ook niet dat elke school over zou moeten gaan tot drie brugklassen en niemand heeft het over het verdwijnen van het gymnasium maar het systeem van makkelijk en snel overstappen zou je toch toe moeten kunnen juichen voor alle andere kinderen?"
Het gymnasium was al niet niveau genoeg, terwijl daar wel meer uitdaging was. Een gemengde brugklas op niveau is lager dan wat zij al kreeg.
Toen ik reageerde op dit artikel ben ik begonnen met het prijzen van de mogelijkheid om het niveau te kunnen kiezen. Daar hoort makkelijker overstappen bij.
Maar dat betekent niet dat een discussie over het hele onderzoek niet zou mogen. Een andere conclusie ging over te weinig uitdaging voor kinderen die meer aan kunnen. En daar ging ik op verder. Die conclusie heb ik niet verzonnen, dat deed de OESO.
Het lijkt me niet nodig dat ik bij elke discussie moet wegen of het woord VWO niet te vaak genoemd is.
VWO-kinderen zijn hier ruim vertegenwoordigd, maar dat geldt ook voor ADHD-ers, dyslecten en autisme.
Moni
"Ik snap je idee. Maar als je tijdens de schooldag van alles moet doen wat je niet uitdaagt, dan ben je aan het eind van de dag leeg."
Tja, dan weet ik het ook niet. Maar als een gymnasium al zó saai is, dan ben je inderdaad een bijzonder kind. En is een Uni dan wel een uitdaging/voldoening? Dat vraag ik me dan eerlijk gezegd wel af.
Misschien is het een optie om na school te gaan sporten. Even op een andere vibratie: geen hersens maar lichaam. Of wellicht muziek maken. En dan na het eten inzetten op e.o.a. studie/interesse?
Maar hoe dan ook: dergelijke kinderen, zoals jouw kind zijn meer uitzonderingen. Net als een kind dat niet verder komt dan praktijkonderwijs. Daar moet aandacht voor zijn, maar ik ben bang dat dat binnen het schoolsysteem (dat varieert van praktijkonderwijs tot gym) dat niet echt mogelijk is.
juist, passend onderwijs
Eigenlijk gaat dit hele stuk over passend onderwijs en over de schotten die tussen de schooltypes staan. We hebben eerder een hele discussie gehad over kinderen met een wiskundeknobbel en dyslectie (of een gewone talendeuk), waarom zouden die perse een tweede vreemde taal op vwo-niveau moeten doen als ze die toch later niet nodig hebben.
Hetzelfde geld voor de kinderen met een talenknobbel en een wiskundedeuk, die komen op het niveau van hun wiskundig vermogen terecht terwijl ze misschien een uitstekende vertaler zouden kunnen worden. Vroeger konden die nog een pakket zonder wiskunde kiezen.
Wat ik in dit voorstel lees is een pleidooi om kinderen meer mogelijkheden te geven en de schotten tussen de schoolsoorten af te breken.
Wat voor sommige kinderen minder is, is het tussen alle niveaus zitten. Een kind als dat van Moni zou zich doodvervelen, voor haar is een havo/vwo/gymnasium/vwo+ brugklas handiger, of zelfs een vwo/vwo+/vwo++ als zo'n brugklas te formeren is.
Voor sommige kinderen die het niveau van de basisschool nooit konden bijbenen is een pro/vmbo-b/vmbo-k misschien beter. Dan kunnen zij ook op hun goede vakken eens het hoogste niveau krijgen.
Wat mij betreft mag dit experiment doorgaan, misschien met meerdere niveaus brugklassen.
Hmmm
Ik denk dat het goed is dat kinderen wat te kiezen hebben. Wel of geen combinatiebrugklas moet een persoonlijke keuze kunnen zijn. Echter, dat is lastig, want de kinderen (en ouders) die een eenduidig advies hebben willen graag op dat niveau werken en met dat niveau in de klas zitten. Met een hoger niveau samen kan nog, maar met een lager niveau liever niet. Kans op 'afglijden' is dan nl groter.
Hier zijn juist alle combinatieklassen op het hele VO in de omgeving verdwenen. De redenering is dat ze kinderen met een combinatie-advies meteen in het hoogste niveau zetten. Dus hier is eerder de tegenovergestelde beweging aan de gang. Blijft jammer dat je, zoals een jongen uit de klas van mijn zoon, alleen uitvalt op wiskunde en dan dus moet afstromen. Ik denk eerder dat je dat probleem zou moeten aanpakken.
Ik miste de oude combinatiebrugklassen enorm toen oudste naar het VO ging. Ik vond hem een twijfelgeval. Hijzelf niet en hij wilde naar het hoogste niveau. Ik heb ongelijk gekregen 
Had hij het ook zo goed gedaan in een combinatieklas met meerdere niveaus door elkaar? Ik denk het eerlijk gezegd niet.
Ik hoor trouwens van veel kinderen uit zijn oude klas (vooral vmbo) dat ze helemaal opbloeien in het VO, omdat ze nu ook eens in een vak bij de besten van de klas kunnen horen. Doet wonderen voor het zelfvertrouwen.
Overigens wordt er steeds meer gedaan voor de hoogbegaafde kinderen waar het hier boven over gaat. Op school van zoon (mavo, havo, vwo, gym) kun je vwo/gym in vier of vijf jaar doen en je hele eigen route volgen. Bovendien is er een hoogbegaafdenprogramma. Voor beide opties geldt wel dat je goed moet kunnen plannen en organiseren, dus alleen uitzonderlijk slim zijn is niet voldoende.
drietje
'Echter, dat is lastig, want de kinderen (en ouders) die een eenduidig advies hebben willen graag op dat niveau werken en met dat niveau in de klas zitten. Met een hoger niveau samen kan nog, maar met een lager niveau liever niet. Kans op 'afglijden' is dan nl groter.'
Waarom zouden kinderen met een eenduidig advies toch geen trapje hoger aankunnen? Verder: altijd grappig dat mensen dus wel hun kind samen met een hoger niveau willen maar niet met een lager niveau. Welke kinderen moeten dan in dat hogere niveau zitten? Die zijn er namelijk niet.
'Had hij het ook zo goed gedaan in een combinatieklas met meerdere niveaus door elkaar? Ik denk het eerlijk gezegd niet.'
Dat ligt aan hoe de school er mee om gaat. In het stukje hierboven wordt een kind duidelijk uitgedaagd: eerst de makkelijke vakken een tree hoger. He dat lukt prima: kom op dan kun je nu ook de moeilijke vakken proberen. Werkt altijd beter dan een school die gewoon zegt: nee X jij bent geen echte havist. Blijf maar lekker op de mavo.
'Ik hoor trouwens van veel kinderen uit zijn oude klas (vooral vmbo) dat ze helemaal opbloeien in het VO, omdat ze nu ook eens in een vak bij de besten van de klas kunnen horen. Doet wonderen voor het zelfvertrouwen.'
Wat ook wonderen doet is ZIEN dat je bepaalde vakken op een hoger niveau kan. Mijn zoon op vmbo-basis ziet dat nu niet. Ik heb er alle vertrouwen in maar zolang hij die kans niet krijgt kan hij wel tot de beste van de klas behoren en natuurlijk is dat prettig voor hem maar zijn zelfvertrouwen zou juist nog meer groeien als hij ziet dat zijn cijfers ook voldoende zouden zijn op een niveau hoger. Ja dan horen ze niet tot de beste van zijn klas maar dat maakt ook niet uit.
Ik ben hier op zich voorstander van, maar maak het dan ook direct mogelijk om vakken op verschillende niveaus te doen. Dan benut je al het talent pas echt.
Het mooiste zou zijn als er voor brugpiepers wat te kiezen is en dat niet alle scholen hetzelfde willen aanbieden (op een accent op sport, theater of science na). In mijn regio is er nog maar 1 school die een brede brugklas aanbiedt, op de andere scholen is dat allemaal verdwenen. Het opvallende is dat wel dat de school met de brede brugklas juist een begaafdheidsprofielschool is en zich richt op HB kinderen. Het kán dus kennelijk wel: onderwijs op hoog niveau met extra uitdaging én een brede brugklas
verveling op gym
Dan ga je er toch gewoon zelf een taal bij leren of zo? Dat is tegenwoordig met Internet veel gemakkelijker dan vroeger.
Trivia
'Verder: altijd grappig dat mensen dus wel hun kind samen met een hoger niveau willen maar niet met een lager niveau. Welke kinderen moeten dan in dat hogere niveau zitten? Die zijn er namelijk niet.'
Dat klopt, dat is juist het lastige.
'Dat ligt aan hoe de school er mee om gaat. In het stukje hierboven wordt een kind duidelijk uitgedaagd: eerst de makkelijke vakken een tree hoger. He dat lukt prima: kom op dan kun je nu ook de moeilijke vakken proberen. Werkt altijd beter dan een school die gewoon zegt: nee X jij bent geen echte havist. Blijf maar lekker op de mavo.'
Ik denk dat dit voor heel veel kinderen geldt. Ik schreef echter over mijn zoon, die ik op havo-niveau inschatte en die gymnasium doet. Voor dit schoolniveau geldt dus niet meer dat je je kunt 'opwerken' na een hoger niveau. Voor deze kinderen is er geen meerwaarde.
Ik ben meer voorstander van vakken kunnen volgen op verschillende niveaus.
Ervaring
Mijn dochter zit op deze school en ik moet zeggen dat het erg goed bevalt. Het is inderdaad zo dat ze per vak mag proberen welk niveau het beste bij haar past. Lukt het niet, dan kan ze altijd weer een treetje lager. Ze zit nu in de tweede en eind van dit jaar wordt de klas wel gesplitst en worden de definitieve niveaus bepaald.
Ik denk dat het wel bij je kind moet passen. Mijn andere twee kinderen zouden het vreselijk vinden om, als een soort voortzetting van de basisschool, nog steeds met alle niveaus in de klas te zitten.
Alles valt of staat natuurlijk met de leerkrachten die voor de klas staan. Tot nu toe heeft onze dochter daar erg mee geboft. En ik weet ook niet of het wat was geweest als zij echt een uitblinker zou zijn geweest. Misschien biedt het systeem dan toch minder mogelijkheden dan een categoraal gymnasium.
categoraal gymnasium
Ook daar vervelen de uitblinkers zich hoor, met name in de bovenbouw. Maar je bent dan oud en wijs genoeg om je kicks elders te zoeken.
Een goede. veilige school vind ik toch het allerbelangrijkste. Want als je je niet veilig voelt, ontwikkel je je niet. Desnoods doe je maar statsexamen, tegen die tijd ben je al volwassen.
bieb en Li
'Maar persoonlijk denk ik dan dat de verdere uitdaging buiten school gezocht moet worden'
ik vind het van de zotte dat je kinderen wilt dwingen om zich vijf dagen per week het leplazerus te vervelen omdat ze verplicht naar een school moeten met een te laag niveau, en dan na schooltijd eindelijk iets interessants te mogen gaan doen. Wat een raar idee van onderwijs heb je dan.
alicia
Als een kind zich nog op het gymnasium een leplazarus verveelt is er echt weinig meer aan te doen, daar hebben Bieb en Li het over. Moeten we voor die 1/10.000ste dan nog wat uit de kast halen?
Overigens heb ik daar al tig keer de oplossing voor genoemd: versneld door de basisschool, geen verdieping en verbreding en dan met z'n allen met 9 of 10 jaar in een aparte klas naar het gymnasium. Als ze daar mee klaar zijn zien we weer verder (maar niet voordat in ALLE gymnasiumvakken examen is gedaan).
Tja alicia.....
Ik ben het helemaal eens met Triva, niets aan toe te voegen.......
Overigens zal de universiteit dan hoigsrwaarschijnlijk ook dood saai zijn.
En een kind dat NIET kan leren vindt het ook vreselijk op (de vmbo/praktijk) schhol. Tja, je moet wat. Of beter gezegd uiteindelijk je brood verdienen. Als putjesschepper of als jurist, hoe dan ook.
Zal er voor jouw kind dan wel een genoeg uitdagende baan te vinden zijn? Zijn die vacatures er? Ik betwijfel het. M.a.w. Voor niets gaat de zon op. We zullen allemaal onze centen moeten verdienen, fijn als dat met een baan is die je past als een laars, maar dan heb je geluk. En verder is het sappelen, take your battles, en zoek je uitdaging, vertier of ehat ever in je vrije tijd.
Bieb en Trivia
Pak hem beet 30 jaar geleden zat de bovenste 10% op het VWO. Nu zit daar de bovenste 20%. We zijn echt niet massaal zoveel slimmer geworden. Het VWO is gewoon gedaald in niveau. En dat betekent een trager tempo, makkelijkere stof.
Denk je serieus dat de bovenkant zich niet verveelt? Ik weet het, veel scholen denken ook zo. Vandaar de opkomst van de VWO+
Maar inderdaad, er zijn kinderen die pas op de Uni echt aan hun trekken komen. Er zijn er ook die dan allang uitgevallen zijn. En een geld dat dat de samenleving kost. En het is echt best op te lossen, met gewoon wat meer flexibiliteit. Maar dat maaiveld, dat is duidelijk heel erg belangrijk, dat daar geen koppen bovenuit mogen steken.
vervelen en baan
Allereerst: het is mogelijk om je op het gymnasium dood te vervelen. Op het vwo zit 20% van de leerlingen, zit je bij de beste 2% dan verveel je je regelmatig.
Je hoopt in zo'n geval dat je kind een paar vakken heeft die het moeilijk vindt, dat zorgt dat je bij een paar vakken wel wat moet doen. Op de basisschool heeft de beste 20% nooit echt iets hoeven doen en de beste 2% ondanks al het pluswerk en verbreding en verrijking ook niet.
Heb je de pech dat je kind een allrounder is die eigenlijk alles erg goed kan, dan heb je vaak een diep-doodongelukkig kind dat zich doodverveeld, graag iets nuttigs zou doen op een dag, maar er aan het einde werkelijk de puf niet meer voor heeft. Middelbare scholen doen over het algemeen niet aan compacten (2 ipv 3 uur per week een vak mits je altijd bij je proefwerken bent en gemiddeld een 8 of hoger staat) laat staan versnellen.
Als je kind zich door school gesleept heeft en nog gemotiveerd is om te studeren (niet iedereen ziet dat nog zitten), dan kom je op de universiteit en moet je in groepjes samenwerken. Meestal zitten er wel een paar zesjes-mensen in zo'n groepje die met zo min mogelijk werken een voldoende willen scoren, misschien gaat je kind daar zelf ook wel naar afzakken. Voordeel is wel dat de vakken op een hoger niveau gegeven worden en dat je zelf mag besluiten of je wel of niet bij de colleges bent. Ook heb je leraren die het fijn vinden dat je eens een geinteresseerde wat diepgaander vraag stelt en die dat (over het algemeen) niet afkappen omdat het niet interessant genoeg is voor de middenmoot of lager.
Werk ben ik minder bang voor. Op het moment dat je je eerste baan krijgt is alles toch best nieuw, anders, en word je als volwassene behandeld. Op veel plekken krijg je de ruimte om jezelf te bewijzen en als blijkt dat je met zinnige dingen komt, wordt er naar je geluisterd. Dat heb ik tenminste wel in de IT, op de universiteit, bij de meer beta-gerichte bedrijven meegemaakt.
In zo'n baan moet je ook routinematig en/of saai werk doen, maar als je daarnaast je hersens kunt gebruiken komt dat echt wel goed. Het gaat pas mis als je alleen maar saai werk kunt doen wat je kunt dromen, dan rijgen de uren en dagen zich aaneen en lijkt er nooit een eind aan te komen. De term bore-out is niet voor niets uitgevonden.
Destijds, op mijn vwo, waren er ook een paar kinderen in de klas die duidelijk een wiskundeknobbel/talenknobbel/andersoortige knobbel hadden. Op dat vwo, zo'n 30 jaar geleden, was het in de bovenbouw al prima mogelijk om af te spreken wanneer je er was en wanneer je iets anders nuttigs ging doen. Onderbouw was iets lastiger, dan moest je echt heel goed zijn. Doordat je werd aangesproken op je verantwoordelijkheden en doordat het alleen kon als iedereen zich aan de afspraken hield, ging het prima. Soms kwam iemand er achter dat teveel lessen structureel missen niet goed was, dan werd het in gezamenlijk overleg teruggedraaid, maar eigenlijk altijd bleven de hoge cijfers hoog (of werden nog hoger).
Met de ophokplicht lijkt deze flexibiliteit verdwenen te zijn, en juist die was zo waardevol voor kinderen die eindelijk iets wilden doen.
Versneld door de basisschool is mogelijk, maar qua emotionele ontwikkeling niet altijd handig. Een eigen klas op het vwo voor de 9- en 10-jarigen lijkt me ideaal. Het zijn vaak nog kinderen en ze zitten nog niet in de hormoonwervelwind die puberteit heet. Liefst met een gewoon speelkwartier met bal en klimrek. En als je die klas op hun tempo lesgeeft en in 7 jaar door alle vakken van het vwo loodst, hebben ze een goede basis en zijn ze toe aan een vervolgopleiding. Dat je dan effectief een jaar versnelling teruggedraaid hebt is alleen maar handig, met 17 jaar naar de universiteit is niet zo uitzonderlijk meer.
Maar wat ik liever zie is dat er meer maatwerk komt voor alle leerlingen, meer mogelijkheden om vakken op je eigen niveau te doen. Laat iemand met een talenknobbel daar iets mee doen. Houd iemand met een wiskundeknobbel niet tegen vanwegen die vreemde talen. Kijk nou gewoon eens hoe je het onderwijs zo kunt inrichten dat iedereen er zoveel mogelijk profijt van heeft.
Marianne
Welnee, voor die kinderen is ook de universiteit te makkelijk, althans de "onderbouw". Moet je nou echt wachten tot je promotie totdat je een keer aan je trekken komt? Een slim kind van een jaar of 15 kan die uitdaging heus wel buiten de deur zoeken hoor. Schaken, zelf de leerstof verder uitdiepen, een rare taal leren. Heb ik zelf ook gedaan toen het gymnasium te saai werd (helaas hield niemand je toen tegen als je een pretpakket koos). School was er voor de sociale contacten en daar is niks mis mee. Ik heb een prima tijd gehad. Voor een puber is dat aspect belangrijk genoeg.
Ik heb nu een kind dat juist slecht presteert op school, maar enorm opbloeit van de sociale contacten daar. Die houd ik dus lekker op school en verder geef ik hem thuisonderwijs, met eigen methodes die beter aansluiten bij hoe hij in elkaar zit. Dat lijkt een stuk beter te gaan.
Er is meer mogelijk dan je denkt. Als je kind zo slim is moet je vooral luisteren naar de oplossingen waar hij/zij zelf mee komt. Ik vind dat toch wat anders dan een kind op de basisschool.
andere methoden
Het grappige is dan weer dat er dus mensen zijn die denken dat kinderen met een wat lager IQ school niet saai vinden en verveeld de les uit zitten. Dat is toch de taakomschrijving van pubers? Als mijn kind zich op het gymnasium dreigt dood te vervelen ben ik dat voor: zorg ik dat het wel in de les zit maar daar een eigenhandig aangeschafte cursus swahili doet.
Maar goed, dat serveren jullie natuurlijk ook allemaal af (ze begrijpt er niets van).
Ik denk overigens niet dat het voor die 2% van de 20% VWO'ers gaat. Er zijn er zat die zich vervelen maar het echt niet zo erg vinden allemaal op school, niet anders dan een VMBO'er tegenover school staat.
Maar goed, dit draadje ging eens niet over de superslimme VWO'ers maar hoe we de rest van de bevolking een trapje hoger krijgen. Ik voel opeens wat het probleem is: nog meer minder intelligente kinderen op het VWO (jaja dit is een grapje)
Saai
Tuurlijk is school saai. Buiten spelen is leuk en gym (of voor sommigen misschien handvaardigheid) en dan zijn er nog kinderen die sommige vakken echt leuk vinden, maar school is toch voor bijna iedereen saai? Dat is wel wat anders dan je echt doodvervelen denk ik. Het valt mij wel eens op dat ouders aan hun kinderen vragen of ze school leuk vinden. Als ze dan 'saai' zeggen dan concluderen ouders al snel dat ze niet genoeg uitdaging hebben en gaan daarmee naar school. Ik denk dat er een groot verschil is tussen saai en nooit iets nieuws leren.
Grappig Trivia Ik zat vroeger ook op het vwo en heb toch echt niet het idee dat het makkelijker is geworden nu (mijn oudste doet nu gym). Eerder moeilijker (of in ieder geval veel meer projecten, presentaties en zo). Wel heb ik het idee dat er veel meer kinderen binnen boord worden gehouden met bijlessen.
meer maatwerk
Dat lijkt me inderdaad belangrijker dan zielige VWO'ers die zich vervelen. Ze zijn geen 10 meer!
De eisen zijn flink omhoog gegaan sinds onze tijd, vergis je niet. Kijk voor de lol maar eens naar het eindexamen Nederlands. Vroeger was dat het meest relaxte vak. Met de pretpakketten is het ook afgelopen. En dan inderdaad al die presentaties, terwijl wij wegkwamen met een paar spreekbeurten over ons konijn.
Even over die andere 98%
Van mij mogen best vwo-plus en gymnasia blijven bestaan. Maar ik ben blij dat toen mijn kinderen naar het vo gingen er nog keus was voor een HAVO/VWO brugklas waar toekomstige VWO-ers en HAVO-ers bij elkaar zaten, dus niet zoals nu tegenwoordig vaak het geval is, HAVO-ers die misschien VWO aan kunnen. En na het eerste jaar werd er een VWO-groep afgesplitst, van kinderen waarvan het duidelijk was dat ze met een VWO-diploma zouden eindigen. En van de rest ging bijna iedereen naar 2 HAVO/VWO, een enkeling naar 2 MAVO/HAVO. En aan het eind van die tweede klas gingen niet enkelen, maar best wel veel leerlingen naar drie VWO, een deel ging naar drie HAVO/VWO en de rest naar drie HAVO. Mijn oudste, kwam zo op de HAVO terecht, wat prima bij hem paste, wel slim, geen leerhoofd. Hij leert nog altijd beter in de praktijk en heeft uiteindelijk via een duale opleiding een HBO-diploma gehaald. Voor dochter was dit de weg om met een HAVO-advies toch een VWO-diploma te halen. Ze is na de tweede brugklas naar drie VWO bevorderd. In deze tijd was ze waarschijnlijk naar een HAVO-brugklas gegaan en had ze een omweg moeten maken om haar VWO-diploma te halen en naar de universiteit te kunnen. En dat was toch zonde geweest, voor iemand die nu cum honore, cum laude studeert aan de universiteit.
Bottom line: voor die groep die zich verveelt moet je niet het systeem in steeds kleinere hokjes op gaan delen en dat gebeurt tegenwoordig wel.
drietje
'Grappig Trivia Ik zat vroeger ook op het vwo en heb toch echt niet het idee dat het makkelijker is geworden nu (mijn oudste doet nu gym). Eerder moeilijker (of in ieder geval veel meer projecten, presentaties en zo). Wel heb ik het idee dat er veel meer kinderen binnen boord worden gehouden met bijlessen.'
Ik heb helemaal niet gezegd dat het VWO makkelijker is geworden. Dat is ook helemaal niet wat ik denk maar dat zei iemand voor mij. Ik weet al dat de stof die ik in april havo 4 kreeg bij wiskunde (ik was toen twee weken ziek) er nu voor de zomer in havo 3 er al in zit.
dat was Marianne: "Pak hem beet 30 jaar geleden zat de bovenste 10% op het VWO. Nu zit daar de bovenste 20%. We zijn echt niet massaal zoveel slimmer geworden. Het VWO is gewoon gedaald in niveau. En dat betekent een trager tempo, makkelijkere stof."
Saai
School is toch altijd saai?Ik vond het meestal saai. Mijn klasgenoten ook. Niet omdat we uitzonderlijk intelligent waren maar omdat we tieners waren en die vinden de meeste dingen saai.
Daarnaast vinden kinderen tegenwoordig dingen nog eerder saai dan vroeger. Ze zijn minder gewend. In mijn jaren op de basisschool zat je gewoon dag in, dag uit in rijtjes te luisteren naar een juf/meester voor de klas. Tegenwoordig is het allemaal interactief, speciale projecten, bijzondere activiteiten, flitsende digiborden met video's... Men verleert de kunst van het verdragen van saaiheid. Er is een constante verwachting van entertainment. Vroeger vond je het ook saai maar verwachtte je niet dat het ooit niet saai zou zijn.
Nu zijn er ongetwijfeld een aantal super intelligente kinderen die het echt niet kunnen verdragen omdat het veel te makkelijk is. Voor die kinderen is ook een apart gymnasium dus geen oplossing want ook te makkelijk. Dan zul je maatwerk moeten gaan leveren.
Maar dat zijn natuurlijk de uitzonderingen. Het overgrote deel van de kinderen op het VWO kan prima functioneren op een gewoon VWO (al dan niet gemengd met andere schooltypes) en zal de saaiheid wel overleven. Want school is gewoon vaak saai op die leeftijd. Ook als je niet tot die uitzonderlijk intelligente kinderen behoort.
Jaina
Je haalt me de woorden uit de mond
En verder: huishouden is saai, boodschappen doen is saai, je administraitie doen is saai. T' is een beetje het leven, zal ik maar zeggen. Dat is niet alleen maar leut en uitdaging. Dat zal je zelf moeten zoeken.
Tegeltje
Sjonge Jaina, dat vind ik nou erg mooi voor op een tegeltje:
"Men verleert de kunst van het verdragen van saaiheid."
Ik denk dat ik hem ga uitprinten en op de kamerdeur van mijn pubers ga hangen
