Ouders Online
Archief
Opvoeding - Muziekles

30 juni 2006

Veel ouders willen hun kinderen graag muziek meegeven, maar hoe pak je dat aan? Welk instrument is geschikt voor je kind, hoe vind je een goede leraar, hoe zorg je dat je kind braaf blijft studeren en hoe houd je je kind enthousiast als de motivatie afneemt?

Hugo Pinksterboer schreef er een boek over en Alicia Spelberg is enthousiast.

Tipboek - Muziek voor kinderen (Een gids voor ouders)
door: Hugo Pinksterboer
uitg.: The Tipbook Company, 2006
ISBN 9076192189
prijs: EUR 17,50
 


Starten met muziekles, hoe doe je dat?

door Alicia Spelberg

In de serie 'Tipboeken' van Hugo Pinksterboer is onlangs een nieuw deel verschenen, over de muziekopvoeding van kinderen. Eerdere delen gingen over instrumenten, muziektheorie en zang.

Ik ben al jaren een fan van deze serie, vanwege de helderheid, de toegankelijkheid, en vooral: de veelheid aan accurate en nuttige informatie. Dit zijn boeken waar iemand die alles wil weten over een instrument of een muziek-onderwerp echt iets aan heeft. Het boek over muziekopvoeding maakt dus erg nieuwsgierig, al was het alleen maar omdat ik zelf muzieklessen geef.

Muziek meegeven
Veel ouders willen hun kinderen graag muziek meegeven, maar hoe pak je dat aan? Welk instrument is geschikt voor je kind, hoe vind je een goede leraar, hoe zorg je dat je kind braaf blijft studeren en hoe houd je je kind enthousiast als de motivatie afneemt?

Hugo Pinksterboer – die talloze toonaangevende vakmensen bij de voorbereidingen betrok – behandelt al dit soort vragen helder en duidelijk.

Het nut van muziek
Eerst gaat het boek uitgebreid in op het nut van muziek. Mocht er iemand denken dat muziek niets kan bijdragen aan een kinderleven, dan moet die maar eens deze pagina-lange opsomming van argumenten lezen, waarbij zelfs het verminderde risico op drugsgebruik en crimineel gedrag niet onvermeld blijft. Dat lijkt me een gedurfde claim, maar de overige argumenten klinken plausibel.

Hierna begint het boek pas echt spannend te worden. Wat volgt is een beschrijving van de muzikale ontwikkeling van kinderen: van ongeboren kind tot baldadige tiener.

Interessant is altijd de discussie hoe jong een kind moet zijn om te beginnen met een instrument. "Zo jong mogelijk" – zoals Pinksterboer stelt – kan voor mij geen volledig antwoord zijn. Zoiets hangt altijd van de persoon af. Ik heb lesgegeven aan 3-jarigen die al in een oefenritme te krijgen waren (waarmee Pinksterboers bewering "Kinderen kunnen pas oefenen als ze minstens 6 jaar zijn" gelogenstraft wordt), maar ik heb ook kinderen op les gehad die alleen Vader Jacob wilden leren en daarna hun interesse verloren. Aan de ouders van deze kinderen moest ik adviseren om nog een paar jaar te wachten.

Noten lezen
Dan volgen er nóg twee beweringen die ik niet kan onderschrijven. Ten eerste: "Een kind kan pas muziek lezen als het een taal kan lezen". Als je met een zeer jong kind eerst met kleuren en tekeningen begint (er is een boek voor vioolkinderen waar elke snaar een kleur en een symbool krijgt, bijvoorbeeld de e-snaar is altijd geel en er staat een zon bij) dan is al snel de overgang gemaakt naar het lezen van toonhoogten en ritmes in muziekschrift.

Een tweede bewering waar ik het niet mee eens ben, is dat de ouders moeten mee-oefenen met hun kind. Dat is een gedachte die voortkomt uit de Japanse Suzuki-methode, en die volgens mij nogal wat aanpassing behoeft om te kunnen floreren in onze Nederlandse cultuur. Mijn ervaring is dat het genoeg is als ouders zich geïnteresseerd opstellen en aangeven dat het tijd is om te studeren. Zelfs een jong kind kan dan uitstekend zelfstandig studeeropdrachten uitvoeren (vooropgesteld dat het kind goed geïnstrueerd was tijdens de les natuurlijk).

Leuke tips
Dan volgt een hoofdstuk vol leuke tips, om muziek in het leven van je kind te brengen. Deze tips zijn vooral bedoeld voor ouders die de muziek niet zo van huis uit hebben meegekregen. Bijvoorbeeld: lekker veel zelf zingen en samen naar concerten gaan.

Er wordt uitgebreid ingegaan op de voor- en nadelen van privé-lessen, muziekschoollessen, groepslessen en examens. Maar pas op: het boek is positiever over muziekscholen dan in sommige gevallen gerechtvaardigd is. Mijn pleegkind zat al een jaar op groeps-drumles op de muziekschool, en de leraar wist nog steeds zijn voornaam niet...

Oefenen en motiveren
Het interessantste gedeelte van het boek gaat over oefenen, en de manier waarop je je kind kunt motiveren om dat vol te houden. Voor mij als docent is dit het cruciale gedeelte van mijn lessen. Iemand bijbrengen hoe je een instrument tot klinken kunt brengen, is niet zo moeilijk. Waar het echt op aan komt, is iemand blijvend te kunnen motiveren en goede tips te geven bij het oefenen.

De studeertips die in dit boekje verzameld zijn, zijn goede uitgangspunten. Elke docent zal er echter zijn of haar eigen invulling aan geven en zich juist op dit punt onderscheiden van andere docenten. Dat is 'de kwaliteit van de docent'. De aanpak die ik zelf in de afgelopen jaren ontwikkeld heb, vond ik niet terug. Maar dat hoeft natuurlijk ook niet; zoveel docenten, zoveel methodes, en voor elke leerling een eigen aanpak.

Technisch gedeelte
Dan volgt een technisch gedeelte, waarin allerlei heel praktische zaken aan de orde komen, zoals het dempen van je instrument zodat de buren er geen last van hebben, beschrijvingen van instrumenten, en aanwijzingen voor het kiezen van een instrument.

Ook leuk is de aandacht die er besteed wordt aan samenspelen, volgens mij een van de grootste charmes van muziek maken. Zelfs het onderwerp 'plankenkoorts' blijft niet onbesproken.

Een echte aanrader
Al met al een zeer informatief en handig boekje en een echte aanrader voor mensen die informatie zoeken over het starten met muzieklessen. Dat ik het niet met alles eens ben, maakt niet uit; het informatieve gehalte is er niet minder om.

Ook de koppeling naar de bijbehorende website is leuk. Daar zijn geluidsfragmenten te horen en is aanvullende informatie te vinden die aansluit op het boek.

Alicia Spelberg