12 juni 2009

Mannen weten meestal veel minder over wat hen na hun 40e te wachten staat dan vrouwen. Lees erover en praat ze bij! Bijvoorbeeld met het nieuwe boek van Annet Maseland en Ton Bakker: De testosteronfactor. Ook een goed idee voor vaderdag!
 

Lang leve de 40-plus-papa

door Annet Maseland

"Je wordt ouder papa, geef het maar toe. Je wilt er alles aan doen, maar je weet niet hoe." Peter Koelewijn zong het al in 1977 maar het is nog steeds actueel. Zo lang mogelijk rollebollen met je kinderen, welke vader wil dat niet? Daarvoor is enige kennis van het mannenlijf welkom. Krijgt de man bijvoorbeeld net als de vrouw een soort menopauze? En hoe kun je veroudering tegengaan?

Van midlife crisis tot penopauze
Dat er ook met de man iets gebeurt wanneer hij de drempel van 40 overgaat, is af te lezen aan het groeiend aantal benamingen in de populair-wetenschappelijke literatuur voor deze periode in een mannenleven. Het begon ooit met de midlife crisis, toen nog in hoofdzaak een psychische aangelegenheid. Daarna kwam de penopauze, dat was al iets lichamelijker. De nadruk lag op verlies aan seksualiteit: minder krachtige erecties, minder libido, en de psychische worsteling daarmee.

Maar omdat de veranderingen in het ouder wordende mannenlijf zich niet beperken tot het gebied rond de penis, vond de medische wereld de term 'penopauze' wat ongelukkig gekozen. Hij werd ingeruild voor 'andropauze', die veronderstelde dat de man door een vergelijkbare fase ging als de vrouw in haar menopauze. Ook van de man daalt zijn hormoonspiegel immers, met als gevolg vergelijkbare klachten als depressies, landerigheid, minder zin in seks en een droge huid.

Maar toch blijkt het net weer even anders te liggen. Het belangrijkste verschil is dat lang niet alle mannen last krijgen van laag testosteron. Dit in tegenstelling tot vrouwen, die niet aan de menopauze met de bijbehorende hormoongestuurde kwalen en veroudering kunnen ontsnappen. Vooral de mannen die van nature al aan de lage kant zitten, lopen het risico onder de drempelwaarde te zakken.

Deels in eigen hand
Ook door leefstijl en ziektes kan het testosteron dalen. Anders dan de vrouw heeft de man 'zijn menopauze' deels in eigen hand. Testosteron en leefstijl werken wederzijds op elkaar in. Roken, weinig bewegen, een dikke buik en diabetes gaan allemaal gepaard met laag testosteron.

Een laag testosteronniveau werkt op zijn beurt verouderingsklachten in de hand, zoals botontkalking, spierzwakte en libidoverlies. Het samenspel van testosteron en een gezonde leefstijl lijkt mannen jeugdig te houden. Mannen die hun dikke buik verliezen, zien hun testosteronwaarde vaak enorm snel stijgen.

Best goed nieuws
Een ander belangrijk verschil met de menopauze is de leeftijd waarop mannen last krijgen. Vrouwen belanden zo rond hun 50e na een lange aanloop in de menopauze. Bij mannen is echter geen sprake van één bepaalde periode of 'pauze'. De achteruitgang gaat heel geleidelijk en de klachten zijn minder duidelijk. De ene man krijgt op zijn 40e al klachten, een ander op zijn 60e, en weer een ander zal nooit iets merken.

Eigenlijk is dat best goed nieuws voor de man. Want terwijl vrouwen zonder enige omhaal afkoersen op de menopauze, heb je als man het verouderingsproces voor een groot deel in eigen hand. Hieronder volgen daarvoor een paar nuttige tips. Plús enkele tips voor vrouwen, die ook een handje kunnen helpen.

Tips voor mannen, voor een lang en gezond leven