12 mei 2013

Zijn zware schooltassen een probleem? En zo ja, wat doe je eraan? Ouders Online zocht het uit. Vooral buiten Nederland lijkt men zich zorgen te maken.
 

Als de schooltas te zwaar is

door Henk Boeke

Onder het motto "Voorkom te zware rugtas" publiceerde de christelijke oudervereniging Ouders & COO een aantal tips in hun nieuwsbrief:

1. Zorg voor een goede, lichtgewicht, maar stevige rugzak met verstelbare banden.
2. De tas moet hoog op de rug gedragen worden, niet op de kont.
3. Laat je kind de tas over beide schouders dragen, symmetrisch.
4. Let bij schoolaankopen op het gewicht (agenda, schrijfartikelen, etui).
5. Vraag wat je kind nodig heeft in de tas. Laat hem niet meer meenemen dan nodig is.
6. Vraag of je kind oude proefwerken of ander papier meeneemt wat er net zo goed uit kan.
7. Laat je kind de tas op de bagagedrager of in een fietstas meenemen en niet op de rug.
8. Vraag de school of er voor alle leerlingen een kluisje is/komt. Niet genoeg kluisjes? Kaart het aan bij de medezeggenschapsraad.
9. Laat je kind zijn kluisje ook gebruiken voor gymspullen en boeken.
10. De tas hoeft niet altijd gedragen te worden. In de pauze kan de tas op de grond staan.
11. Als je kind de tas optilt met gebogen knieën en een rechte rug, komt de tilkracht uit de benen en dat is goed.

Nog meer tips
Bij een aantal tips hadden we twijfels. Gymspullen in een kluisje bewaren lijkt ons bijvoorbeeld niet zo hygiënisch (liever alleen de gymschoenen), en je kunt je afvragen of een lichtere agenda kopen, of oude proefwerken uit de tas halen, genoeg zoden aan de dijk zet. Daarom legden we de vraag voor aan de gebruikers van ons forum. Wat vonden zij ervan? En hadden ze zelf nog tips?

Dat leverde leuke suggesties op, zoals:

• geef geen thermosfles mee, maar een (leeg) plastic waterflesje dat op school gevuld kan worden;
• gebruik twee tassen (een rugtas en een schoudertas) in plaats van één;
• koop een kleinere rugtas, zodat je kind niet in de verleiding komt te veel spullen mee te nemen;
• gebruik een rolkoffertje in plaats van een tas (met name bij blessures, als de tas echt een probleem is).

Sommige ouders kwamen met wel héél rigoureuze oplossingen, zoals:

• zoek een school met blokuren, of stel aan de huidige school voor om blokuren in te voeren, zodat er minder vakken op een dag gegeven worden, met minder boeken om mee te nemen;
• laat de kinderen 2-aan-2 gebruik maken van hetzelfde boek;
• zoek een iPad-school.

Geen groot probleem
Het interessantst vonden we de bijdragen waarin ouders zich afvroegen óf het eigenlijk wel een probleem is. Mach: "Eigenlijk vind ik het geen groot probleem. Tas op de bagagedrager, en op school de boeken tot de pauze in de kluis. Als mijn mini-meisje dit lukt, dan zal het anderen toch ook moeten lukken?"

En Wil40 brengt nog even de lederen schooltas van vroeger in herinnering: "Wat ik me wel eens afvraag, is waarom wij allemaal massaal geen kromme ruggetjes hebben. We hebben toch allemaal die tassen moeten sjouwen en ik heb nog nooit iemand gesproken met blijvende schade."

Wat is 'te zwaar'?
Wanneer is een rugtas eigenlijk 'te zwaar'? Ouders & COO verwees naar een item op de Belgische tv. Daarin stellen 'deskundigen' dat de meeste rugtassen 15 tot 17% van het lichaamsgewicht wegen, en dat het maximaal 10% mag zijn. Onderzoek zou dat uitgewezen hebben. Wat dat voor deskundigen waren, en om wat voor onderzoek het ging, werd helaas niet duidelijk.

We vroegen het aan Eddy de Vink, fysiotherapeut met een praktijk in Amsterdam. Die had nog nooit kinderen gezien met nekpijn of rugpijn door een te zware tas. Ook van collega's had hij dit probleem nog nooit gehoord.

Hij kon zich overigens wel voorstellen dat er een verband zou kunnen zijn tussen rugklachten (vooral hoog in de rug) en het dragen van schooltassen op de verkeerde manier, bijvoorbeeld over één schouder, waardoor er een asymmetrische belasting ontstaat. Alleen had hij het zelf nog nooit gezien, en zijn beroepsvereniging zegt er ook niets over.

Merkwaardig
Toch merkwaardig. In Engeland schijnt het wél een probleem te zijn. In een artikel in de Daily Mail (van 15 mei 2012) komt een arts aan het woord die steeds meer kinderen ziet met rugproblemen: "We are seeing increasing numbers of young adults coming for treatment in relation to back trouble and this can often be traced back to carrying heavy bags to school, warns Dr Peter Skew, an Essex-based GP with special interest in musculoskeletal medicine."

Die dokter Skew is overigens vice president van Backcare, een Britse patiëntenorganisatie voor mensen met rugklachten. Dat is ook de organisatie die verantwoordelijk is voor 'het onderzoek' waarop de Belgische televisie zich baseerde.

Ook vonden we diverse artikelen op Archives of Disease in Childhood, waarin het probleem gemeld werd. Maar in Nederland lijkt het dus zo'n vaart niet te lopen.

Conclusie
De enige conclusie die we kunnen trekken: gebruik je gezonde verstand. Als je kind last heeft van nekpijn of rugpijn, en als je denkt dat de schooltas de boosdoener is: doe je voordeel met de tips aan het begin van dit artikel. Heeft je kind nergens last van, maak je dan geen zorgen.

Henk Boeke
[email protected]

Reacties

1.

Toen ik 22 jaar was (nu ben ik 56, dus 34 jaar geleden!) had ik al het idee gekregen om per computer elektronisch boeken aan te schaffen. Wat naderhand e-boeken werden. Heden ten dage zijn er sticks. je hoeft (bijna) niets mee te nemen alleen evt. sportspullen en pen en papier.

Ik heb het toen al tegen de decaan van die school gezegd! Het antwoord was: De uitgever moet ook verdienen, en alle boeken gratis maken, daar willen ze niet aan. En daar kon ik het mee doen.

Heden ten dage wordt er nog met zware tassen gezeuld wat, inderdaad, slecht voor de rug en de nek is. Nek- en rugpijn vermindert bij heel veel (jonge) mensen concentratieproblemen, wat weer niet bevorderlijk is voor het leren...

Nog steeds gaat het kringetje rond. Veel vakken - veel boeken - zware tassen - concentratiemoeilijkheden - lagere cijfers, allemaal door het verdienen van de uitgever. En volgend jaar weer: Veel vakken - veel boeken...

[naam en adres bekend bij de redactie]

2.

Volgens mij speelt het probleem inderdaad vooral in het buitenland (althans sommige buitenlanden), en minder in Nederland. Mijn kinderen groeien op in Italië, waar vanaf 6 jaar (groep 3) alle boeken, schriften, pennen, potloden, stiften en zelfs woordenboeken verplicht zelf moeten worden aangeschaft, en dagelijks mee naar school moeten worden genomen. Er is geen gelegenheid om iets op school te laten, en bovendien hebben ze behoorlijk veel huiswerk vanaf groep 3.

En ja, die tassen wegen vaak 8 kilo. Op veel scholen zijn trolleys niet toegestaan (vanwege ruimtegebrek, en velen zijn er al over gestruikeld) en ik ben best wel eens bang geweest dat mijn 18 kilo wegende meisje van de trap op school zou vallen!

Gaby Spanjaard (Rome)

3.

Wellicht zijn het niet de tassen, maar het toenemend aantal uur achter de computer/iPad/Nintendo wat problemen veroorzaakt. De algemeen gebezigde computerhouding, ook door volwassenen, is niet bevorderlijk. Helaas is de slechte houding veel vaker te zien dan de goede. Kijk om je heen of observeer eens je eigen houding...

De chiropractor die ik bezoek, merkte onlangs op dat hij in zijn praktijk steeds meer (jonge) tieners ziet met klachten door 'digitaal' studeren of spelen. Naar de invloed van zitten achter de computer mag wel eens een onderzoekje gedaan worden!

Wie leert kinderen (of volwassenen) bewust te zijn van hun houding en deze goed aan te passen - voor er klachten optreden...?

[naam en adres bekend bij de redactie]