Welk speelgoed is geschikt voor welke leeftijdsfase? Wat is veilig, wat is onveilig, en waarom? Hieronder leest u enkele adviezen van de Stichting Consument en Veiligheid over speelgoed voor kinderen tot 4 jaar. Ook handig als checklist voor de komende Sinterklaas.

Van rammelaar tot dokterstas

door Consument en Veiligheid
onder redactie van Ouders Online

Leeftijd tot 1 jaar – kijken, voelen en beleven
Baby's leren zichzelf en hun omgeving kennen via hun zintuigen. Ze gebruiken vaak hun mond om voorwerpen te onderzoeken.

In deze fase hebben kinderen behoefte aan speelgoed waarin ze kleuren, vormen en materialen kunnen ontdekken. Zoals zachte poppen, zachte beesten en stoffen boekjes. Daarmee kunnen ze leren om gerichte bewegingen te maken. Mobiles, belletjes en rammelaars stimuleren het kijken en luisteren.

Geschikt
Voor kinderen tot 6 maanden is geschikt:

• onbreekbaar, wasbaar (piep)speelgoed
• mobiles
• rammelaars
• bijtringen
• muziekdoosjes.

Wat u ook geeft; het speelgoed moet in ieder geval zo groot zijn dat het niet in zijn geheel in het mondje van de baby past.

Voor kinderen vanaf 6 maanden is geschikt:

• activity-speelgoed
• bouwblokken en -bekers
• trek- en duwspeelgoed
• babyboekjes
• badspeelgoed
• water en zand.

Ongeschikt
Voor kinderen tot 1 jaar is ongeschikt:

• te klein speelgoed (zoals kralen en knikkers)
• scherp speelgoed
• speelgoed met langwerpige, uitstekende delen
• dingen die moeilijk schoon te maken zijn
• knuffelbeesten met lange haren
• speelgoed dat heel veel lawaai maakt
• speelgoed met lintjes en touwtjes
• speelgoed waarvan de inhoud kan vrijkomen (zoals beesten die gemakkelijk kunnen worden opengepeuterd of opengebeten, waardoor plastic balletjes of stukjes schuimrubber naar buiten komen).
• speelgoed waar kleine dingetjes afgepulkt kunnen worden (knoopjes, oogjes, kraaltjes, etc.). Trek er zelf aan om te testen of het vastzit!

Leeftijd 1 en 2 jaar – nog niet alles onder controle
In een jaar leren kinderen enorm veel. Ze kunnen zich nu verplaatsen en voorwerpen stapelen. Ze proberen al hun eerste woordjes te zeggen. Ook speelgoed vastpakken lukt beter.

Het gaat alleen nog niet zo gecontroleerd. Op deze leeftijd gooien, slaan en slepen kinderen nogal eens met speelgoed. Daar moet het speelgoed dus tegen kunnen (en de omgeving ook).

Geschikt
Voor kinderen van 1 en 2 jaar is geschikt:

• emmers en schepjes
• houten trekbeesten
• blokken
• houten puzzels
• karren
• grote auto's
• ballen
• trommels
• knuffels
• badspeelgoed
• stapelbekertjes
• liedjesboekjes en prentenboekjes
• hobbelpaard
• loopfiets

Een kom water en zand vinden ze op deze leeftijd ook leuk, evenals potten en pannen.

Ongeschikt
Voor kinderen van 1 en 2 jaar is ongeschikt:

• knikkers
• speelgoed dat in kleine onderdelen uit elkaar kan worden gehaald
• scherpe dingen
• mondfluitjes
• zit- en rijspeelgoed waarmee het kind gemakkelijk omvalt
• speelgoed dat gemakkelijk in de keel schiet (zoals fluitjes, ballonnen en plastic figuurtjes die je op het raam kunt plakken)
• speelgoed dat harde geluiden maakt.

Leeftijd 3 en 4 jaar – de fantasie gaat werken
Vanaf een jaar of 3 willen kinderen zelf dingen maken en samen spelen. Met knutselen en schilderen beginnen kleuters aan een nieuwe fase. Ze gaan hun eigen fantasieën en dingen uit hun omgeving afbeelden. Zo leren ze zich concentreren en creatief uiten.

Ze verzinnen ook met elkaar 'doen alsof'-spelletjes, zoals doktertje spelen. Buiten kunnen ze zich uitleven met driewielers, kruiwagens en ander rijdend speelgoed.

Geschikt
Voor kinderen van 3 en 4 jaar is geschikt:

• simpel constructiemateriaal
• puzzelplankjes
• spelletjes (memory, domino)
• prentenboeken
• driewielers
• kruiwagens
• vingerpoppen
• doktersspulletjes
• hijskraan
• eenvoudige houten trein met spoorrails
• boerderijfiguren
• kleurboek
• schaartjes met ronde punten
• speelklei
• vingerverf
• schoolbord
• verkleedspullen
• telraam.

Ongeschikt
Voor kinderen van 3 en 4 jaar is ongeschikt:

• puntige en scherpe voorwerpen
• speelgoed dat harde geluiden maakt
• speelgoed dat in de keel kan schieten.