|
|
10 november 2006
Deze week komt 'Kruistocht in spijkerbroek' in roulatie, de verfilming van het beroemde boek van Thea Beckman.
Justine Pardoen zag de film, en vond hem prachtig. Maar niet voor 9 jaar, zoals de Kijkwijzer zegt.
door Justine Pardoen
Het verhaal: Dolf Vega woont in Rotterdam en belandt via een tijdmachine in de Middeleeuwen, in het jaar 1212. Daar komt hij terecht in een kinderkruistocht, waar hij zich ontwikkelt tot een leider die wonderen kan verrichten. Dolf wordt verliefd op het meisje Jenne. Hij wil terug naar huis, waar zijn moeder alles probeert om hem weer in zijn eigen tijd terug te brengen, maar hij kan geen afscheid nemen van Jenne.
Kruistocht in spijkerbroek
Wie het boek gelezen heeft, zal zien dat er een aantal aanpassingen gemaakt zijn voor de film. Maar die doen in mijn ogen geen enkele afbreuk aan de film. Het is een meer dan fantastische film geworden, waar veel kinderen enorm plezier aan zullen beleven. Of ze nu het boek gelezen hebben of niet.
Kortom: een echte aanrader. Maar...
Geweld en angst
Volgens de Kijkwijzer is deze film "niet geschikt voor kinderen onder de 9 jaar", vanwege de elementen 'geweld' en 'angst' (de icoontjes met het vuistje en de spin). Dat is bijzonder, want in principe bestaat die categorie helemaal niet. De standaard-leeftijdsaanduidingen zijn '6 jaar' en '12 jaar', maar net als bij de laatste Harry Potter-film (Harry Potter and the Prisoner of Azkaban) is besloten om hier een uitzondering op te maken.
Het NICAM, de organisatie die verantwoordelijk is voor de Kijkwijzer, maakte deze uitzondering omdat 'Kruistocht in Spijkerbroek' een film is waarvoor de bestaande leeftijden van 6 en 12 jaar tekort schoten:
Ben Sombogaart, de regisseur, zegt hierover: "Het boek heeft wrede passages. Met geweld, ziektes, en stervende kinderen. Voor de jonge doelgroep hebben we dat enigszins afgezwakt. Bij de test-viewings reageerden de kinderen heel realistisch, ze kunnen meer aan dan volwassenen vaak denken. Ze kunnen ook goed onderscheid maken tussen goed en kwaad."
Sombogaart vervolgt: "Ik was vroeger gefascineerd door de sprookjes van Grimm. Daar zit veel geweld in en dat vond ik, net als mijn vriendjes, bloedspannend. Die sprookjes hadden bovendien een functie. De verhalen beantwoorden aan gruwelijke fantasieën, maar leren kinderen ook het onderscheid tussen werkelijkheid en fictie. Bovendien leren ze hoe de wereld in elkaar steekt en dat de mens tot veel in staat is. Daarom heb ik de wreedheden in 'Kruistocht in spijkerbroek' ook niet verder willen afzwakken."
Waarschuwing: niet voor 9 jaar!
Ik heb de film gezien, en ik vind hem niet geschikt voor kinderen van 9 jaar. Voor 10-jarigen vind ik het een twijfelgeval, voor 11-jarigen is hij prima en een 12-jarige zal volop kunnen genieten.
Ouders kunnen zelf hun kind inschatten, maar bedenk je echt twee keer met een kind van 9 jaar. Laat 8-jarigen in ieder geval beslist thuis.
Waarom deze waarschuwing?
Om te beginnen vind ik het vreemd om filmische gruwelen te vergelijken met de gruwelen uit een sprookje, zoals Sombogaart doet. Een film is expliciet, en laat niets aan de verbeelding over, zoals dat wel het geval is bij een boek of een mondeling verteld verhaal. Bij een boek of een mondeling verteld verhaal beperken de gruwelijke beelden zich tot datgene wat een kind zelf kan bedenken, terwijl een film verder kan gaan dan dat.
Anders gezegd: wanneer een kind zich een voorstelling probeert te maken van bepaalde gruwelen, dan heeft het bij een boek of een mondeling verteld verhaal zélf de regie in handen, terwijl de regie van een film bij iemand anders ligt.
Een tweede punt van aandacht is dat het boek waar de film op gebaseerd is, óók niet bedoeld is voor kinderen van 9 jaar (maar voor 10 jaar en ouder).
Bovendien duurt de film erg lang: 124 minuten. Je zit ruim twee uur in spanning of het Dolf gaat lukken om weer terug te komen naar onze tijd. Als hij niet op tijd wordt teruggehaald, zal hij sterven.
En tenslotte: de film heeft een open einde. Aan het eind is niet duidelijk of Dolf terugkomt in zijn eigen tijd. Hij komt wel even terug, maar besluit dan om de kruistocht toch af te maken, ook al omdat hij verliefd is geworden op Jenne. Dat meisje is zó prachtig, dat iedereen begrijpt dat hij haar niet kan verlaten. Maar gaat het hem lukken? Dat blijft in het midden. Voor jonge kinderen is dat onverdraaglijk.
Al met al zouden we deze film meer inschatten voor kinderen van 11 en ouder (of desnoods 10 jaar, als ze wat voorlijk zijn). Voor jongere kinderen zouden wij aanraden om even te wachten tot de film beschikbaar is op DVD, zodat je hem uit kunt zetten wanneer je wilt, en de beeld- en geluidseffecten wat minder impact hebben dan full-screen in de bioscoop, met donderende surround sound.
Niettemin: een echte aanrader
Voor alle anderen: mis de film niet. Het is nu al een klassieker in de Nederlandse filmgeschiedenis. Let alleen even op de versie die u gaat zien: de film is opgenomen in het Engels, met voornamelijk Engelse acteurs (om de film beter verkoopbaar te maken in het buitenland). Van deze oer-versie is een variant met ondertiteling en een Nederlands nagesynchroniseerde versie gemaakt.
Ben Sombogaart gaat ook Hasse Simonsdochter verfilmen, een ander boek van Thea Beckman. We verheugen ons er nu al op!
Kruistocht in spijkerbroek
Meer informatie
Forumdiscussie
Voor welke leeftijd vindt u deze film geschikt? Discussieer mee op ons forum:
Justine Pardoen
[email protected]