Ouders Online
Archief
Verkeer en vervoer: kindervervoer in stadsbussen

17 augustus 2002

Hoe vervoer je je kinderen nu eigenlijk veilig in de bus? Vervoersmaatschappij Connexxion vond tot voor kort dat je je kinderen het beste op schoot kon nemen, en de buggy of de kinderwagen ingeklapt zou meenemen. Actievoerende moeder Marit de Beir vond dat niet alleen onhandig, maar ook onveilig. Uiteindelijk kreeg ze – min of meer – haar zin, maar wat vinden de deskundigen er eigenlijk van?

Een van de ouders van Ouders Online vroeg het aan Consument en Veiligheid, en kreeg daarop een uitvoerig en goed onderbouwd antwoord, dat we hieronder integraal publiceren.

Kort samengevat komt het erop neer dat Consument en Veiligheid Marit de Beir gelijk geeft. Veiligheidsdeskundigen raden het vervoeren van kinderen op schoot af. Bij abrupt stoppen of een frontale botsing zal de baby beklemd worden door de benen en de borst van de ouder of tussen ouder en rugleuning van de bank voor je. Dit zelfde gevaar is aanwezig als het kind in een draagzak of draakdoek wordt gedragen.


Het standpunt van Consument en Veligheid

Het probleem
Bij openbaar vervoer aanbieder Connexxion moet in de stad- en streekbussen de kinderwagen worden ingeklapt en het kind of baby op schoot worden genomen. Deze regel wordt verkondigd vanuit veiligheidsoverwegingen.

Door een ouder uit Almere is aan Consument en Veiligheid gevraagd wat de meest veilige oplossing is.

Ongevallen met bussen
Mabrook heeft een onderzoek uitgevoerd naar ongevallen in openbaar vervoer bussen. Hieruit bleek dat 50,3% van de ongevallen in de bussen plaatsvond tijdens het afremmen van de bus terwijl passagiers stonden te wachten voor het uitstappen. In 20,3% van de ongevallen betrof het passagiers die nog bezig waren met het gaan zitten en waarbij de bus abrupt optrok. De overige ongevallen gebeurden bij het plotseling afremmen van de bus waarbij de passagiers zich stootten tegen de rugleuning van de stoel voor hen. [noot 1]

Van alle botsingen tijdens vervoer, komt de frontale botsing het veelvuldigst voor, daarna de laterale botsing [tegen de zijkant - red.] en tenslotte de botsing van achteren. Het is niet bekend of dit ook specifiek voor bussen geldt.

Jaarlijks worden in Nederland 1.700 mensen op een SEH-afdeling van een ziekenhuis behandeld na een vervoersongeval met een bus. Bij 12% (n=190) van deze ongevallen is bekend dat er sprake is geweest van (plotseling) remmen of een botsing als aanleiding voor het ongeval. [noot 2]

Van de 1.700 slachtoffers gaat het in 2% van de gevallen om kinderen van 0 tot en met 4 jaar.

De optimale methode van kindervervoer in de bus
Doordat er meerdere typen bussen en kinderwagens zijn en in één bus meerdere soorten zit- en staanplaatsen zijn en er kinderen in verschillende leeftijdscategorieën worden vervoerd, is het lastig om een eenduidige uitspraak te doen. Er zijn ons ook geen onderzoeken bekend naar de meest veilige methode voor het vervoeren van kinderen.

Consument en Veiligheid raadt het vervoeren van kinderen op schoot af. Bij het abrupt stoppen of een frontale botsing zal de baby beklemd worden door de benen en borst van de ouder of tussen ouder en rugleuning van de bank voor je. Dit zelfde gevaar is aanwezig als het kind in een draagzak of draakdoek wordt gedragen.

Consument en Veiligheid raadt het volgende aan:

0 - 9 maanden
De baby in de kinderwagenbak laten liggen en de kinderwagenbak dwars op de rijrichting plaatsen. De kinderwagenbak kan op het onderstel blijven (onderstel op de rem) of op de grond worden geplaatst.

9 - 18 maanden
De dreumes in het zitje in de kinderwagen laten zitten, met het tuigje vast. De kinderwagen op de rem zetten en dwars op de rijrichting plaatsen.

1½ jaar - 8 jaar
Als het kind nog in een kinderwagen zit, is het voor deze kinderen eveneens het veiligst om ze in de kinderwagen te laten zitten met het tuigje om en de kinderwagen dwars op de rijrichting te plaatsen op de rem.

Men kan er ook voor kiezen om met het kind te gaan zitten als het kind al goed zelfstandig kan lopen en zitten, en als er banken zijn waar het kind zich goed aan de zijkanten kan vasthouden. Als het kind zich niet aan de zijkanten kan vasthouden, is het het beste om bij een paal te gaan staan waaraan het kind zich kan vasthouden.

Het is belangrijk om de kinderwagen dwars op de rijrichting te zetten. Bij bussen zonder aparte bagageruimte, zal dat niet mogelijk zijn. Bussen zouden standaard uitgerust moeten zijn met een apart gedeelte voor bagage en kinderwagens.

Conclusie
Er is geen onderzoek bekend naar de veiligste methode van vervoeren in openbaar vervoer bussen. Het aantal en de ernst van de ongevallen bij kinderen 0 tot 4 jaar is laag. Echter in alle gevallen vindt Consument en Veiligheid het veiliger om een kind in een goede wagen te vervoeren dan op schoot en/of in een draagzak.

Literatuur
[1] Mabrook A.F., Journal of accident and emergency medicine, 1994 nr. 11, pagina 209-210
[2] Letsel Informatie Systeem 1998-2000, Consument en Veiligheid, Amsterdam, 2002.


Consument en Veiligheid houdt zich bezig met veiligheid in de dagelijkse woon- en leefomgeving. Meer informatie over hun activiteiten vindt u op www.consafe.nl