1 januari 2000 door Ward van Alphen
Het "probleem" wat ik wil voorleggen stond een tijdje terug ook al in uw rubriek. (Afwijzende houding van dochter jegens vader te veranderen). Onze dochter is drie jaar. U gaf o.a. als tip, dat pappa meer tijd met zijn dochter zou kunnen doorbrengen, waarbij vooral de intensiteit van het contact belangrijk is.
Vanaf haar geboorte zorgt mijn man minimaal 1 dag per week voor haar en ook brengt hij haar regelmatig naar bed en doet veel dingen samen met haar en brengt en haalt haar van het kdv.
Als ik er niet bij ben, is ze de hele dag lief en hebben ze veel plezier samen. Toch wordt ze woedend, niet gewoon boos of driftig, maar echt woedend als we met z'n drieën zijn en er moet iets gebeuren waar ze hulp bij nodig heeft: omkleden, schone luier, kinderstoel omhoog zetten, boterham smeren, snoepje geven, uit bed halen (= alleen de slaapkamerdeur opendoen zodat ze bij ons in bed kan kruipen), etcetera, en niet ik, maar haar vader het doet. Of ze negeert hem gewoon totaal als hij iets aan haar vraagt.
Wij houden dan wel vol dat niet ik het alsnog ga doen, maar dat veroorzaakt dan weer een langdurige woede-uitbarsting, waarbij ze zo overstuur raakt, dat ze bijna niet meer rustig te krijgen is. Inmiddels krijgen wij er onderling ruzie over, want volgens mijn man is het gewoon uitproberen van haar kant.
Alleen duurt dat uitproberen nu al anderhalf jaar. Hij vindt ook dat ze van mij alles mag en denkt dat ze hem te streng vindt. Ik ben wel soepeler dan mijn man, maar ook bij mij geldt: nee is nee. Alleen zeg ik dus wat minder snel nee en laat haar veel dingen zelf ondervinden.
Voor de eerlijkheid moet ik er wel bij zeggen dat we dus ooit hebben afgesproken in haar bijzijn een lijn te trekken over opvoedingszaken. Maar helaas lukt dit de laatste tijd niet meer altijd. Speelt ze ons toch tegen elkaar uit? Maar dat zou ze dan al sinds ze 1,5 jaar is gedaan hebben en dat is volgens mij niet mogelijk.
In ieder geval is mijn man vaak teleurgesteld dat ze hem zo ontzettend afwijst als ik er bij ben. Deze teleurstelling slaat steeds vaker om naar boosheid jegens onze dochter, en dat vind ik heel erg voor beiden. Geduld is een schone zaak maar helaas niet eindeloos. Kunt u ons nog een advies geven?
Ik begrijp uit uw verhaal dat uw dochter sinds ze 1,5 jaar is ze al die tijd het door u beschreven gedrag vertoont. Namelijk in het bijzijn van beide ouders boos worden als één van de ouders -- vader in dit geval -- haar wil helpen of iets van haar vraagt. Daarbij is het blijkbaar zo dat vader zich hetzelfde opstelt als moeder erbij is als wanneer hij alleen met het kind is. Als moeder hulp aanbiedt, is er geen probleem.
U heeft het wel over verschillen in benadering. Die zijn er natuurlijk altijd tussen ouders, en een kind moet ook leren met die verschillen om te gaan. Belangrijk is inderdaad dat ouders elkaar niet afvallen, en een benadering die echt tegenovergesteld aan elkaar is, kan een bron voor manipulatie zijn.
De leeftijd van uw dochtertje is ook de tijd dat de actieradius van kinderen toeneemt, het begrip van mijn en dijn steeds meer gaat ontstaan. De lust om te ontdekken, om zelf te willen doen, kan botsen met de belangen van de omgeving. En een kind kan gefrustreerd raken, omdat het nog niet kan wat het anderen ziet doen.
Een temperamentvol kind met veel wilskracht zal wellicht sneller aanvaringen krijgen met de omgeving, en met zichzelf. Dan heb je als ouders meer geduld nodig, en meer tact. Grenzen moeten er gesteld worden, en tegelijkertijd moet een kind kunnen groeien, zich kunnen ontwikkelen. Een kwestie van geven en nemen.
Ik kan niet goed uit uw verhaal opmaken of u nu al ontdekt heeft welke aanpak het beste werkt bij uw dochtertje. Het is daarbij altijd een goed idee als ouders van elkaar kunnen leren, eventueel bereid zijn om hun strategie, als deze niet blijkt te werken, aan te passen.
Maar je kan het ook bekijken vanuit een hele andere optiek. Ik weet niet of uw man nu het idee moet krijgen dat uw dochter hem links laat liggen. Dat zou je wel zeggen, maar het is bijvoorbeeld ook mogelijk, dat het iets niet zelf kunnen, in zijn nabijheid pijnlijker is voor uw dochter. Misschien wil ze het wel extra goed doen, omdat ze op hem gesteld is.
Ik zou me zelfs kunnen voorstellen dat dit alles pijnlijker is, als er een derde bij is. Je zou het gedrag van uw dochtertje dan kunnen zien als een uiting van dat pijnlijke gevoel, of als een nog niet zo adequate poging om er mee om te gaan.
Hard weglopen van degene waarop je gesteld bent? Dan helpt het wellicht om begrip te tonen voor de situatie dat ze iets nog niet kan. Niet altijd even streng te zijn, laat haar af en toe maar even afstand nemen -- zonder dat ze het al te bont kan maken. En laat zien dat je wel van haar houdt, ook al kan ze het allemaal nog niet zo goed als zij zou willen.
Als je dat spel goed speelt, dan zou ze vanzelf weer moeten komen.
Het is maar een theorie, misschien klopt er wel niets van, maar denkt u er eens over na. Het kan iets te maken hebben met verwachtingen die je hebt van je kind, of eisen die je stelt, maar evengoed met onmogelijke eisen die een kind zichzelf oplegt, en met een normale ontwikkelingsfase.
Vader en moeder spelen dan beiden een verschillende rol in de ogen van een kind, en elke rol vergt weer een speciale benadering. Daar gaat het dan om, en niet zozeer dat een van beide ouders het verkeerd zou doen. Maar het kan wel een hele worsteling zijn, in dit geval voor vader, die ik dan ook veel sterkte toewens en veel wijsheid.
