Brr.. Koud! Check onze hacks om je kind lekker warm én gezond te houden

De prepuberteit: wat is het precies en hoe herken je het?

Wat is de prepuberteit? Prepuberteit is de periode voor de puberteit. Deze begint niet voor iedereen op een vaste leeftijd en ziet er niet voor iedereen hetzelfde uit. Je vindt in dit artikel geen stappenplan die voor elk kind ingezet kan worden om ermee om te gaan. Maar je vindt hier wel kennis, tips en tricks die jou en je kind door deze ontwikkelingsfase heen helpt.

Vanaf wanneer begint de prepuberteit

Ieder kind is anders, maar gemiddeld begint de prepuberteit als je kind 10 of 11 jaar is. Vanaf dan zie je kinderen een lichamelijke en mentale groeispurt doormaken. Sommige ouders zien dit al eerder, bijvoorbeeld bij hun dochter van 9.

Lichamelijke ontwikkeling prepuberteit

In de prepuberteit maakt het lichaam zich klaar voor de puberteit, er gebeurt van binnen dus heel veel. Alleen… je ziet er nog weinig van. Het zijn vooral de hormonen aan het werk zijn, waardoor straks die enorme groeispurt, de puistjes, de borstvorming en de stemmingswisselingen mogelijk zijn. Maar dat je het in deze fase niet ziet, zegt dus niets over wat er onderhuids allemaal gebeurt.

Mentale ontwikkeling prepuberteit

De verandering in hormonen kunnen ervoor zorgen dat je kind ineens scherper uit de hoek komt. Soms grappig, maar soms ook wat minder aardig dan je van hem of haar gewend bent. Ook kunnen ze wat sneller geïrriteerd zijn. Ook voor het mentale stuk geldt: het meeste gebeurt aan de binnenkant. Het kind wat je kent en het kind wat begint te puberen wisselen elkaar af. Hoe lastig je het gedrag soms ook vindt, probeer te onthouden dat veel hiervan hormoongestuurd wordt in de prepuberteit. Gedrag mag je vanzelfsprekend afkeuren maar probeer dit in je communicatie goed te onderscheiden van wie je kind is. Zo keur je het gedrag af en niet je kind zelf.

Verschil ‘moeilijk gedrag’ en prepuberteit

Wanneer is iets moeilijk gedrag en wanneer heb je te maken met de prepuberteit? Om je hier een paar handvatten voor te geven, vroegen we orthopedagogen Annalotte en Marleen van Mevrouw Maan om hulp.

‘Het verschil tussen 'gewoon' lastig gedrag en de prepuberteit is dat kinderen in de prepuberteit naast opstandig gedrag ook andere veranderingen mee maken, zoals lichamelijke veranderingen (schaamhaar,groeispurt) en hormonale veranderingen (wisselende buien). Wanneer je ook die veranderingen ziet bij je kind, zou het goed kunnen zijn dat de prepuberteit is ingetreden.’ - Marleen & Annalotte, Mevrouw Maan.

Niet al het moeilijke gedrag van kinderen vanaf 8/9 jaar is een teken van prepuberteit. Als je moeilijk gedrag alleen ziet als teken van de prepuberteit, dan mis je andere dingen. Misschien zit je kind niet lekker in zijn vel, is er iets gebeurd of heeft hij het ergens moeilijk mee. Kijk altijd naar het gedrag. Jij kent je kind als beste. Dat kind verdwijnt niet ineens als de prepuberteit zich aandient, dus blijf ook in deze nieuwe fase weer op je gevoel afgaan. You’ve got this.

Prepuberteit herkennen

Hoe ouder kinderen worden, hoe duidelijker de mannelijke of vrouwelijke kenmerken worden. De ontwikkeling van deze kenmerken is een teken van prepuberteit.

Signalen prepuberteit jongen

  • Schaamhaar begint te groeien
  • Testikels worden groter en het scrotum wordt dunner en roder
  • Hij ruikt naar zweet na het sporten

Signalen prepuberteit meisje

  • Borsten beginnen te groeien
  • Schaamhaar begint te groeien
  • Ze ruikt naar zweet na het sporten

Omgaan met prepuberteit

De prepuberteit luidt een nieuwe fase in voor je kind, maar ook voor jou als ouder. En hoewel je hier ook weer in gaat groeien, zijn tips & trics nooit weg. Daarom vroegen we orthopedagogen Annalotte en Marleen van Mevrouw Maan ook hier om hulp. Hoe ga je om met je prepuber?

‘Al die veranderingen kunnen kinderen onzeker maken. Ze vragen er niet om, het overkomt ze. Praat met je kind over de veranderingen en wat dit met je kind doet. Belangrijk is om het gevoel van je kind te erkennen; ‘Ja, het is ook lastig als er van alles verandert en je geen controle lijkt te hebben over je eigen stemming.’ En laat je kind humeurig/chagrijnig zijn, ook dat hoort er bij. Laat je kind weten dat je er altijd voor hem/haar bent, ook als hij/zij chagrijnig is!

Ook zie je dat kinderen in de prepuberteit meer hun eigen mening gaan vormen, ze ontwikkelen hun eigen identiteit. Dit kan betekenen dat je kind het vaker niet met je eens is en een discussie met je aan zal gaan. Geef je kind daar de ruimte voor én stel grenzen. Want kinderen in de prepuberteit zijn ook vaak brutaler en hebben het ook nodig dat er grenzen gesteld worden. Als ouder bepaal je de kaders (grenzen) en daarbinnen geef je je kind de ruimte om zijn/haar eigen identiteit te ontwikkelen.’ - Marleen & Annalotte, Mevrouw Maan.

Tips prepuberteit

  • Hoe je kind zich ook voelt, het is oké. Alleen het gedrag wat daaruit voort kan komen niet. Je mag chagrijnig zijn, maar met de deuren slaan niet.
  • Maak het niet groter dan het is. Als jij alles op de prepuberteit gooit, dan kunnen kinderen het opvatten als een vrijbrief: ‘Dit is de (pre)puberteit, ik mag zo doen’.
  • Stel je kind gerust door uitleg te geven. Vertel wat de puberteit is en welke veranderingen daarbij horen. Maak ruimte om hierover te praten.
  • Maak duidelijke afspraken en houd je grenzen scherp. Dit was belangrijk toen ze peuter waren en nu nog steeds. Zet de puntjes vast op de i voor de ‘echte’ puberteit intreedt.
  • Waar het kan: laat je kind meedenken en geef het verantwoordelijkheid. Kun je je kind soms ergens in tegemoet komen, in plaats van alleen jouw grens strak te bewaken?