Even bladeren
als de zorgen het grootst zijn

Bespreking van:
William Martin, De Tao Te King voor ouders - opvoeden met Lao Tse, Becht, ISBN 90 230 1047 7, ƒ 29,90.

De 'Tao Te King' van Lao Tse is het heilige boek van de taoïsten. "Het boek wordt alom gewaardeerd om zijn wijsgerige diepgang en praktische wijsheid." Zo, dan weet u meteen uit welke hoek de wind waait.

Die Oosterse filosofen waren nogal beknopt en afgemeten. Poëtisch in hun taalgebruik ook, wat menig vertaler heeft geïnspireerd om zich even kunstenaar te voelen. Ik verwachtte dan ook eigenlijk hier weer zo'n ambitieus uitvloeisel van de Tao Te King aan te treffen. En dan ook nog met het commercieel interessante thema 'opvoeding'! Dat wordt wat... dacht ik, en strekte mijn benen met het boek op schoot.

Meer!
Na de inleiding en drie korte hoofdstukjes zat ik alweer rechtop. Het eerste hoofdstukje heet 'praten over het leven', het tweede 'voorzichtig met etiketten' en het derde 'geluk werkt aanstekelijk'. Ik wilde meer! Ik bladerde naar het eind: gelukkig, ik heb er nog zeven-en-negentig te gaan.

Elk hoofdstukje bestaat uit een klein aantal zinnen, in versvorm opgeschreven, maar gelukkig niet op rijm of zoiets dwingends. De zinnen worden gedachten en die gedachten zetten zich onbegrijpelijk gemakkelijk vast in je hoofd.

Helder
De gedachten zijn helder, onomwonden, mooi, en in alledaagse taal geformuleerd. Bijvoorbeeld:

• "Als je de talenten van je kinderen voortdurend vergelijkt met die van grote atleten, artiesten of andere beroemdheden, zullen ze hun kracht verliezen."
• "Stimuleer je kinderen in hun diepste vreugden en niet in hun oppervlakkige verlangens."
• "Jouw leven is niet het leven van je kinderen. Ze zijn vrij om op hun manier tot volledige ontplooiing te komen."
• "Als je hen overlaadt met bergen speelgoed, zal hun hart klein worden van bezitterigheid."

Rust
Het hele boek is doordrongen van de boodschap dat het belangrijk is om rust te vinden. Tevredenheid, maar ook echt rust. Rust en ruimte. Rust voor spel, gedachten, genieten, en liefde:

• "Hebben je kinderen tijd om te dagdromen? Uit hun dromen en gemijmer zullen activiteiten voortvloeien die zelfdiscipline net zo natuurlijk maken als ademhalen. Moedig dit aan."

De regels lezen vlot. Als je je even concentreert, heb je het boek zo uit. Dat is mooi meegenomen in een tijd waarin een ouder (ik althans) meestal geen rust heeft om meer dan honderd woorden achter elkaar te lezen.

• "Wijze ouders zijn als water. Tevreden voedt water alles wat op haar weg komt zonder onderscheid te maken."

Tijd
Als je dit boek leest, gebeurt er iets. Je kunt er niet omheen dat je in een spiegel kijkt die laat zien hoe slecht het eigenlijk is om geen tijd voor jezelf te hebben. Geen tijd om je eigen kind goed te leren kennen:

• "Als je hun ware gedaante zou kunnen zien, zou je verbaasd zijn. Je zou geen kleine kinderen zien, maar dansende wolken van licht, energie in beweging, ondergedompeld in een oceaan van liefde."

De combinatie van werk en zorgen
Welke ouder die werk en zorgen moet combineren heeft nog tijd om echt stil te staan bij de dingen waar hij of zij zelf dagelijks het meest tegenaan loopt?

• "Zijn je kinderen 'problemen die moeten worden opgelost' of mensen van wie je houdt?"

Soms moet je iets doen, maar soms juist niet. Vertrouwen in je kinderen heeft alles te maken met vertrouwen in jezelf:

• "Zorg dat je het contact met je kern niet verliest. Meer kun je niet doen."

Geruststellend
Het is heel geruststellend om te lezen dat er eigenlijk helemaal niets mis is. Noch met jou, noch met met je kinderen, noch met met de manier waarop je het allemaal -- hoe krakkemikkig ook -- georganiseerd hebt:

• "Jij hoeft er niet voor te zorgen dat alles op rolletjes loopt. Besef dat alles al perfect is."
• "Als je net doet alsof je geen tekortkomingen hebt en deze achter een masker of façade verbergt, zullen je kinderen hetzelfde doen en zal het spel eeuwig doorgaan."

Gelukkig zijn, wat was dat ook alweer?
Goed, daar zit je dan. Even op een achternamiddag voor jezelf de vraag te beantwoorden waar het nu ook alweer om ging in het leven. En wat het ook al weer was om gelukkig te zijn:

• "De maatschappij legt de nadruk op prestaties en vooruitgang. Wij zijn elkaars vijand en concurrent. Kun je, als je dit beseft, je kinderen helpen hun vertrouwen, hoop en vrede te bewaren?"
  

Pats, pats, pats. De ene zin na de andere hakt erin en echoot nog dagen na. Mijn favoriete regels draag ik als een klein geschenk met me mee. Als ik ze voor mezelf herhaal, weet ik het weer even:

• "Kinderen zijn, zowel lichamelijk als geestelijk, bijzonder flexibel. Het grootste geschenk dat we ze kunnen geven, is hun voorbeeld te volgen."

Prachtig cadeau (voor jezelf)
"De Tao Te King voor ouders" is natuurlijk een prachtig cadeau als alternatief voor het slabbetje als u binnenkort nog aan de voet van een kraambed mocht staan. Maar koop dat boekje nou ook gewoon eens voor uzelf. Leg het naast uw bed en blader erin als de zorgen het grootst zijn.

Justine Pardoen
Redactie Ouders Online
[email protected]