|
|
december 1997 / januari 1998
In de maand december winkelen we heel wat af. Van kadootjes kopen tot het inslaan van eten en drinken. Hoe gaat dat eigenlijk qua poepen en plassen als de kinderen meegaan? Wat te doen als je kind vertwijfeld naar het kruis grijpt voor zijn eigen – kleine of grote – boodschap? Hoe behulpzaam is de kleine of grote middenstand wat dat betreft?
De december-drukte leek ons bij uitstek geschikt om het kaf van het koren te scheiden. Twee redacteuren doen verslag. Aan het eind van dit stuk vindt u reacties van lezers.
Henk Boeke en Pieter van Scherpenberg
"Jongens, nu gaan we een leuk spelletje doen", vertelden we onze proefkonijnen (van 3 en 4). "Papa zegt straks tegen die meneer dat je vreselijk nodig moet plassen en dan moet je instemmend en vooral heel angstig knikken. Beentjes goed tegen mekaar persen, en vooral niet zeggen dat je helemaal niet moet. Want dan is het geen leuk spelletje meer". Ons werkterrein: Amsterdam en Buitenveldert.
V&D (Kalverstraat): hoopgevend
Grote warenhuizen hebben doorgaans voldoende WC's voor hun klanten beschikbaar. V&D in de Kalverstraat is daarop geen uitzondering, al bevinden de WC's zich wel op de vierde verdieping. Dus dat wordt hollen als de aandrang zich aandient op de parterre.
Zelfs het filiaal in de nieuwe Kalvertoren, tegenover de hoofdvestiging, heeft goede voorzieningen. Dat is bijzonder, aangezien de Kalvertoren ongeveer de hoogste huur van Amsterdam "doet" en de kans bestond dat men die dure vierkante meters liever zou gebruiken voor het genereren van omzet. Maar nee, hier is het ruim baan voor de toiletterende mens. En het personeel wijst je vriendelijk de weg, ondanks de gek-makende topdrukte. Kortom: een hoopgevend begin van onze test.
Bijenkorf (Damrak): ze zijn er wel, maar wáár?
Net als V&D is ook de Bijenkorf een grote zaak waar je in principe goed terecht kunt. Maar... wie de koersborden naast de roltrappen bestudeert om uit te vinden waar je nu eigenlijk naartoe moet, die komt van een koude kermis thuis.
Om te beginnen heeft men de onzalige gedachte gehad om de gegevens op de koersborden te ordenen naar etage. De borden vertellen dus wel heel braaf wat je allemaal kunt kopen op de eerste etage, op de tweede, enzovoorts, maar niet naar welke etage je toe moet voor produkt x of dienst y. Heb je die tegenvaller eenmaal verwerkt, dan volgt het tweede probleem: zelfs wanneer je alle produkten en diensten stuk voor stuk bestudeert, vind je geen WC's. Pas wanneer je de lijst nóg een keer vertwijfeld doorneemt (en je kind al staat te soppen in zijn schoenen), vind je wat je nodig hebt. De WC's staan namelijk genoteerd als Klantentoiletten. Een volstrekt onherkenbaar woordbeeld dat je in haast subiet over het hoofd ziet.
Eenmaal aangekomen bij de klantentoiletten wordt het echt feestelijk. De waterjuffers voeren dialogen die geschreven lijken te zijn door Wim T. Schippers ("Heppu haast? Jaaa, om vier uur hebben ze haast maar tegen sessen hebben ze opeens heeelemaal geen haast meer") en de toiletten zelf zien eruit als de eerste de beste disco. Het blacklight zorgt ervoor dat eventuele junks hun aderen niet kunnen vinden, en biedt ons een unieke gelegenheid om het meegetroonde kroost tekst en uitleg te geven over het leven en (vooral) zijn randgebieden.
Hema (Ferdinand Bol): minder bar dan verwacht
De Hema in de Ferdinand Bolstraat heeft een slechte naam op het gebied van plassen met kinderen. Is dat terecht?
Op een drukke zaterdagmiddag spreken we de bedrijfsleider, die even 'vrij' is, rechtstreeks aan met de vraag of zoon (4) even naar de WC kan. "Ja hoor. Abdel, begeleid jij deze meneer en zijn zoon even naar het toilet?" We volgen Abdel naar een met cijfercode beveiligde personeelsdeur. In de gang achter die deur bevindt zich het redelijk schone medewerkerstoilet.
Zoon blijkt zelfs een "grote bah" paraat te hebben, dus we laten Abdel lang wachten. Als we weer naar buiten komen, staat hij er nog steeds. "Wat onhandig dat u op ons moest wachten. Is er geen publieks-WC?" Abdel volstaat met een vriendelijk "Nee".
Onze zegslieden hebben dus kennelijk pech gehad. Onze eigen ervaringen waren goed.
Dirk van den Broek (Marie Heinekenplein): begeleid plassen
Aan het nieuwe plein achter de oude Heineken-brouwerij, vernoemd naar de enige zondagsschilder die de bierbrouwersfamilie rijk is, bevindt zich een grote vestiging van de prijsbreker Dirk van den Broek. Dirk heeft ruime openingstijden (tot 22 uur), wat je bijna zou doen besluiten pas boodschappen te gaan doen als de kinderen rustig slapen. Want Dirk heeft geen klanten-WC.
Maar: ondanks het gebrek aan een echte klanten-WC blijkt een winkelbediende graag bereid ons te begeleiden naar de personeels-WC. Niet ideaal, maar de merkluiers bij het belendende Dirkx zijn erg goedkoop! Voldoende reden dus om Dirk en Dirkx in ere te houden.
Albert Heijn (Gerrit van der Veenstraat): onvermurwbaar
Na de Hema en de Dirk, kiezen we voor een upgrading van zowel winkel als stadsdeel: de fonkelnieuwe Albert Heijn in de keurige Gerrit van der Veenstraat (Amsterdam Zuid). Hierover kunnen we kort zijn: hopeloos. Je kunt soebatten wat je wilt, je kind ongemerkt aan het huilen brengen door een venijnige kneep in de linker bil, niets helpt. De WC's zijn er alleen voor het personeel en daar helpt geen lieve moedertje aan.
Albert Heijn (Gelderlandplein, Buitenveldert): voor rede vatbaar
Om te kijken of er sprake is van 'beleid' probeerden we vervolgens de grote Albert Heijn in de shopping mall Gelderlandplein (Amsterdam Buitenveldert). Ook hier zijn de WC's -- gesitueerd in een gerieflijk onderkomen voor het personeel, met uitblaasruimtes en kluisjes -- niet toegankelijk voor nooddruftige klanten. Het meisje van de vleeswaren is echter wel voor rede vatbaar, en riskeert de toorn van de bedrijfsleider door alsnog toestemming te geven. Hulde voor deze dappere beslissing.
Tijd om eens te bellen met het hoofdkantoor van Albert Heijn in Zaandam, met de vraag of de richtlijnen net zo strak zijn als ze lijken. Het antwoord (enigszins giechelend verwoord vanwege het incourante onderwerp) luidt dat er helemaal geen richtlijnen zijn. Ieder filiaal mag zelf zijn eigen beleid bepalen. Ook zijn er geen plannen om daar in de toekomst iets aan te veranderen.
Gall & Gall (Gelderlandplein, Buitenveldert): de harde praktijk
Tot hier was het leuk, maar nu wordt het grimmig. De realiteit haalt de fictie in; onze proefpeuter moet namelijk écht verschrikkelijk nodig en daar hadden we met ons zorgvuldig voorbereide toneelstukje helaas geen rekening mee gehouden. De bedrijfsleider van Gall & Gall, waar wij zojuist een half maandsalaris hebben uitgegeven, dus daar kan het niet aan liggen, zegt resoluut nee.
Zó gemakkelijk laten we ons niet uit het veld slaan -- investigative journalism vergt doorzettingsvermogen, vooral wanneer je eigen kind op springen staat -- dus gaan we in debat. Eerst vriendelijk en daarna steeds dwingender. De bedrijfsleider voelt zich gaandeweg steeds meer in het nauw gedreven, en begint argumentatief te zwalken. "U begrijpt toch wel dat ik met deze drukte mijn kassa niet alleen kan laten..." (hoezo, u hoeft zelf toch niet te plassen?) "...en bovendien is het zo vol in het magazijn dat de WC in feite onbereikbaar is geworden" (hoezo, u moet toch zelf ook wel eens uit de broek?). Aangezien onze eigen nood nu echt behoorlijk hoog wordt, beëindigen we het komische maar nutteloze gesprek, en wenden we de steven naar de openbare winkelcentrum-WC's. Het is maar goed dat we door ons onderzoek scherp zijn gaan letten op toiletten-bordjes, waardoor we stomtoevallig weten waar we naartoe moeten.
Wanneer we vijf minuten later opgelucht (en droog) het winkelcentrum verlaten, zien we nog net hoe de Gall & Gall-meneer een doosje drank voor een klant naar een auto brengt. Hoe kán dat nou? Waarom kan de kassa nu opeens wél worden overgelaten aan iemand anders? Zou deze klant (Buitenveldert kent bovenmatig veel bovenmodalen) soms met een tientje hebben gezwaaid of zo?
Diverse buurtwinkels: altijd okee
Tot slot van onze queeste deden we steekproeven bij meerdere buurtwinkels. Een keur aan bakkers, slagers en groente(n)boeren werden door onze onderzoeksteams geconfronteerd met het inmiddels bekende probleem. Het resultaat: altijd okee. Geen enkele keer vingen we bot, ook niet bij winkels in vreemde buurten waar we nog nooit waren geweest. Opvallend was wel de bedroevende staat van onderhoud en de matige hygiëne die we veelal aantroffen. De klanten worden in de watten gelegd, maar voor zichzelf zijn de meeste winkeliers behoorlijk streng, zo bleek.
Kortom
De conclusies zijn duidelijk:
Henk Boeke
en
Pieter van Scherpenberg
[email protected] (ook voor het inzenden van uw eigen ervaringen)
Geen stap meer in een Prenatal-winkel
J. Braakman
Het meest ergelijke geval dat ik me herinner is van ruim 7 jaar geleden toen mijn vrouw in verwachting was van onze eerste dochter. We gingen naar de Prenatal in de Kalverstraat (Amsterdam) om wat spulletjes voor de baby-uitzet uit te zoeken.
Toen mijn vrouw plots enorm moest plassen (niet vreemd voor een zwangere vrouw) vroegen wij het personeel naar het toilet. Tot onze verbazing werd mijn vrouw het gebruik van het toilet verboden, ook na een discussie met de bedrijfsleider kreeg mijn vrouw geen toegang. Een onbegrijpelijke standpunt voor een bedrijf als Prenatal.
We hebben toen kwaad de winkel verlaten, en ik heb tot de dag van vandaag geen stap meer in een Prenatal winkel gezet en zal het ook nooit meer doen!
J. Braakman
Dikke buik en gezwollen voeten
Inge Jansen
Allereerst moet ik kwijt dat ik Ouders Online geweldig vindt. Zeker het forum en de leeszaal waar onderwerpen net iets diepgaander aan bod komen dan in de "gewone" tijdschriften.
Verder heb ik erg moeten lachen om "de plastest". Dit gaat echter niet alleen op voor kinderen maar ook voor (hoog)zwangere vrouwen. Het is een crime om in het centrum van een willekeurige stad naar de wc te moeten als je blaas op knappen staat en je geen stap meer kunt verzetten. Zeker warenhuizen die baby-spullen verkopen staan hierbij bovenaan. De wc's en de baby-afdeling zijn zo ver mogelijk van elkaar verwijderd. Bovendien zit de baby-afdeling vaak ook nog op de bovenste etage. Niet echt makkelijk te bereiken met je dikke buik en gezwollen voeten.
Inge Jansen
Mooie bank, maar niet gekocht
Marjolein Ancher
[ingekort door de redactie]
Winkelcentrum Alexandrium - 2e kerstdag
Meubelzaak Georgio Design
Gezellig winkelen op 2e kerstdag met onze oudste zoon. Aangetrokken door een advertentie in de Volkskrant, van een prachtige bank, zijn we 's morgens vroeg naar het winkelcentrum gereden. Uiteraard had Juliën (onze zoon) thuis geplast, maar in de 1e winkel was het al raak.
De bank vonden we hardstikke mooi en we zouden net de winkel verlaten, we zouden terugkomen om een beslissing te nemen. Vroeg of mijn zoontje bij hen kon plassen, nee, dat kon niet. Had eigenlijk moeten vragen of ze een toilet hadden of dat ze zelf de hele dag ook niet hoefden.
Het is stom om zo on-klantvriendelijk te zijn. We zijn ook niet meer terug gegaan.
Marjolein Ancher
Hoogzwangere vrouwen moeten ook vaak
Marie van Osch
Grappig, die plastest.
Aangezien mijn zoon zich nog in de luiers bevindt, ken ik deze verhalen gelukkig (nog?) niet uit eigen ervaring, maar tijdens de laatste maanden van mijn zwangerschap heb ik uitsluitend positieve reacties gehad. Diverse malen bij verschillende vestigingen van Albert Heijn in mijn woonplaats Oss. Nooit een probleem. En ook in andere winkels kreeg ik geen enkele keer een negatieve reactie.
Ben benieuwd hoe men reageert als mijn zoontje straks geen luiers meer draegt. Overigens: ook nu kan ik hem altijd verschonen en is opwarmen van een flesje geen probleem.
Is er misschien een correlatie met de regio van het land?
Anne Marie van Osch
Kinderwinkel
Nicole van As
Bij een winkel in Alphen aan den Rijn heb ik gelukkig een goede ervaring. Mijn zoontje -- toen 2 1/2 jaar -- moest nodig naar het toilet. Wij waren bij Prenatal (babywinkel) en met begeleiding mochten wij toen naar het personeelstoilet! Het is een kinderwinkel dus.....
Nicole van As
Bruine jongen van zo'n 10 centimeter
John Zondag
Ik heb wel gelachen toen ik het artikel over plassen las. Het is natuurlijk een behoorlijk probleem als je kind ineens 'moet', want je moet zelf toch even je prioriteiten verleggen en misschien nog wel meer kinderen meenemen en alleenlaten als je de kleine toilet-bezoek(st)er even moet helpen....
Ik heb zelf een ervaring die ik nooit meer vergeet. Ik ben dit jaar met twee kinderen naar een Gamma in Nieuwegein-Noord geweest. Sirana van 4 en Ninharra van 6 liepen braaf achter me aan, maar toen ik even moest zoeken, wilden ze zelf 'spullen kijken'. "Dat is goed, maar blijf dan wel in deze hoek".
Even later komt Sirana zeggen dat er ook weecees zijn. "Ja" zeg ik, "als ik mijn spullen gevonden heb kom ik even kijken". Dus even later ging ik kijken. De dames waren op de afdeling sanitair gaan kijken, en wezen me een mooie nieuwe pot met laaghangende stortbak aan die op een lage vlonder stond.
Ik keek wel een beetje vreemd op toen daar een bruine jongen van zo'n 10 centimeter in lag, en verschoot van kleur toen Sirana vertelde dat die van haar was... Tja, kwaad worden heeft geen zin. Ze moest nodig en dacht dat het mocht.
Dus na gekeken te hebben of ze zich weer netjes aangekleed had (en dat had ze), heb ik twee personeelsleden die stonden te kletsen verteld dat ik (ja, ik) een probleempje had en het wel op wilde ruimen. Zonder te verblikken zei één van hen dat ik me geen zorgen moest maken, hij zou dat wel voor me regelen.
Nou ja, toen heb ik ze bedankt, heb mijn spullen afgerekend en ben er snel vandoor gegaan. En heb er nog vaak om gelachen...
Toch denk ik dat je er niet van uit mag gaan dat het altijd zo goed opgevangen wordt...
John Zondag
Consumentengids plast ook al mee!
Dirk Zaal
Dirk Zaal maakte ons attent op een artikeltje in de Consumentengids van januari 1998 (nummer 1 jaargang 46) in de rubriek: "Stekeligheden":
Aangetrokken door een sokkenaanbieding gaat een moeder met haar twee peuters naar Zeeman in Hoofddorp. Ze heeft al een aardige mand vol kleren als haar zoontje van drie -- net twee weken zindelijk -- zegt dat hij moet plassen. De verkoopster is niet onder de indruk: er wordt niet van het toilet gebruik gemaakt.
Dat valt verkeerd bij de moeder. Ze keert haar mand om (wat niet zo verstandig is) en wil de winkel verlaten. Nog voor ze buiten is, krijgt ze een golf van verwensingen over zich heen. De verkoopster wil dat de vrouw de kleren onmiddelijk opraapt, waarna die de verkoopster voor de keus stelt: of ze raapt de kleren zelf op of haar zoontje plast op de winkelvloer. "Ik mag lijden dat uw zoon in zijn broek pist!"
Dirk Zaal
Oostenrijkse visie in (bijna) vlekkeloos Nederlands:
"Pinkel Wettbewerb"
Franz Kalab
Bedankt. Prachtig artikel. Klopt helemaal met m'n onze eigen 'spelletjes'. Ik werd pas met 40 vader. Dus begon ik wat erg laat met vergaren van winkel plaservaring. De ontgroening verliep snel en 'grimmig'. Nu ben ik 45. En bozer op winkeliers dan toen ik nog in groene dertig was! Sinds ons dochtertje uit de luiers is, dus.
Helaas zijn ook kleine winkels soms erg afwijzend. Een zaak in Bunschoten bijvoorbeeld bleek ooit onvermurwbaar. (Dus moesten we 't voor de stoep... Wat zou zo een zaak doen als 'n schoentje overloopt?) Ik vroeg toen of ik misschien de verkeerde kerklidmaatschap had, maar kreeg geen antwoord. Inmiddels bestaat de winkel niet meer. Heeft de hemel erin gezien? Of dat ook voor andere winkels waar wordt? En onderwerp voor overheidsbemoeienis? Moet misschien ook onze kinderen-stapel inkrimpen, om onwelkomen bevuiling van boven door beneden (modale) 'milieus' te beperken? Sommigen doen tegen hun eigen hond veel aardiger dan tegen andernmans kind.
Jullie hadden het helemaal niet over de motieven, waarom de kinderen bij de ene wel, bij de ander niet mogen plassen. Waar zijn de onvermurwbaren bang van? Wat hebben ze van hun weigering? Wat hebben de vermurwbaren aan hun aardigheid? Wat voor nadelen lopen ze daardoor op?
Als Oostenrijker dacht ik altijd, dat Nederland zo prachtig liberaal en kindvriendelijk zou zijn. Tot ik hier winkelend vader werd. Maar ik zou niet durven te beweren dat het achter de zeven bergen bij de alpine dwergen beter zou zijn. Hoe dan ook, jullie test vraagt om verder onderzoek. Sociologisch zou de toegankelijkheid van WC's een graadmeter kunnen zijn voor sociale en machtsverhoudingen, en de reinheid daarbinnen voor zelfrespect. Waar plas en poepplekjes schaarse goederen worden, zijn ze ook middelen van macht en machteloosheid. Misschien wil iemand erop afstuderen of een proefschrift wagen? Zou een international rangschikking van plasvriendelijkheid een midenstander in A'dam kunnen vermurwen?
Kunnen jullie een designer vragen een 'kindvriendelijk winkel plas en poephoekje' te ontwerpen?
Voorlopige en eenvoudige conclusie: waar m'n kind haar plasje niet mag 'laten', 'laat' ik ook niet meer m'n centen. Zonder plas en poep geen geld.
Franz Kalab
Baby verschonen is helemáál hopeloos (inclusief tip)
Marcia en Stefan
Ik heb met veel herkenning het stuk gelezen en moet hierbij toevoegen dat het al helemaal hopeloos is als je een baby moet verschonen in winkels of restaurants. Nou heb ikzelf al vier kinderen en ik moet toegeven dat je dan vindingrijker wordt.
Zelf heb ik er twee kinderen tussen die altijd naar de wc moeten als het eigenlijk niet kan, maar op de een of andere manier lukt het hun altijd. Ik vind wel dat de voorzieningen voor babies beter moeten kunnen, maar voor de rest ben ik tevreden. Als er echt geen mogelijkheid is dat mijn kinderen naar de wc kunnen, dan ga ik het eerste het beste restaurant of cafe binnen; misschien een tip voor andere ouders.
Marcia
Plasgevalletje
Peter Schaap
Complimenten voor het gekozen onderwerp; onze jongste (5) "moet" ook altijd op ongelegen momenten. Voordat we het huis verlaten vragen we het altijd, maar dan kan hij volgens hem écht niet.
Naar aanleiding van uw artikel herrinerde ik mij een plasgevalletje bij Bart Smits (het filiaal weet ik niet meer), een winkel waar je toch wat meer van verwacht als het gaat om kinderen, maar nee, ook hier was geen klantentoilet.
Peter Schaap
P.S. Overigens heb ik ook goede ervaring met de meeste kleinere winkels, waar gewoon tussen de voorraad door naar het toilet gegaan mag worden.
Plassen bij Neckerman
T. Pinter
Mijn vrouw ging winkelen bij de Neckerman Stuntmarkt te Hulst en vroeg aan een winkelmedewerker of ons zoontje van 4 even naar de WC mocht. Helaas was het antwoord resoluut NEEN. Daarop begon mijn zoontje te huilen en trok de aandacht van een andere vrouwelijke klant die onmiddellijk begon te schelden op de winkelmedewerker. Na veel getouwtrek nam de winkelmedewerker mijn zoontje toch maar op de arm om naar de wc te gaan en werd tot ieders vreugde ondergeplast. Te laat!
Later op de dag heb ik mijn beklag gaan doen bij de winkelverantwoordelijke Dhr. Van Opdorp en die stond mij gewoon een beetje uit te lachen en vond zich niet het minste verantwoordelijk om klanten te bedienen op hun behoefte,het is en blijft neen, dit geldt volgens hem ook voor volwassenen met diaree of zieke mensen die dringend moeten.
Zijn oplossing was: "Ga maar naar de Edah, die hebben een openbaar toilet" (15 min lopen).
Ik vond het ronduit schandalig en nog schandaliger vond ik de arrogante houding van de winkelverantwoordelijke Dhr. Van Opdorp, die heeft blijkbaar nog nooit een degelijke cursus gekregen over klantvriendelijkheid.
Een zaak is zeker, als ik daar nog eens ga winkelen en mijn zoontje moet terug zonodig en het wordt niet toegestaan, laat ik zijn broek zakken en mag hij van mij tegen de winkelrekken plassen! Ik weet zeker dat hij een staande ovatie krijgt van alle aanwezige klanten. Dus Mr. Van Opdorp, U weze gewaarschuwd!
Wat ik mij afvraag is of er in Nederland, net zoals in België, winkels en café's verplicht zijn mensen naar het toilet te laten gaan zonder dat ze iets hoeven te kopen of te consumeren. Laat een winkelbediende je niet naar de wc gaan kan je bij wet in België officieel een klacht neerleggen!
Ik moet wel zeggen dat we bij de meeste andere winkels in de buurt nooit problemen hebben gekend hieromtrent, het personeel en directie van die winkels zullen hoogstwaarschijnlijk een degelijke opleiding en opvoeding genoten hebben!
m.v.g.
T. Pinter