tweetalig opvoeden
Ik ben Tolk Spaans en Engels van beroep. Zelf ben ik Nederlandse.
Ik vroeg me af of er ouders zijn met ervaring in meertalig opvoeden. Of het nu je eigen moedertaal is of een andere taal die je goed spreekt. Hoe pakt jullie kind dit op en bellemerd dit de taalvaardigheid van het Nederlands.
En hoe pakken jullie dit aan? ik wil mijn kind namelijk zowel het Engels als het Spaans bijbrengen( beide spreek ik vloeiend). Hebben jullie bijvoorbeeld bepaalde dagdelen waarin je een bepaalde taal spreekt of?
Let me know 
Wij spreken drie talen thuis
Ik ben oorspronkelijk Engels, mijn man Italiaans en we wonen in Nederland. We spreken alle drie de talen en hebben, toen de kinderen klein waren, inderdaad iedere dag een andere taal gesproken. Dat was een beetje nep in het begin, maar werkte goed.
Nu zijn de kinderen pubers en loopt het door elkaar. Twee hebben de voorkeur voor Engels, een de voorkeur voor Italiaans, maar zij heeft dan ook een gezamenlijk hobby met haar vader en zijn vaak met z’n tweeen op pad. Ik denk dat ze dan voornamelijk Italiaans praten. Onderling hoor ik ze vaak Nederlands spreken.
Wanneer er mensen bij ons zijn spreken we Nederlands, tenzij oma en opa logeren, dan spreken we die taal.
Ze hebben er heel veel voordeel van. Ze doen gymnasium op een school waar ze ook Italiaans kunnen doen. Daarvoor halen ze alleen maar tienen, Latijn is best herkenbaar, net als Franse woorden. Maar daarvan is de spelling weer moeilijk. Engels is makkelijk, maar het niveau van de lessen is hoger dan bij Italiaans, dus ze halen weleens een iets lager cijferdaarvoor.
Tweetalig
Wij spreken twee talen thuis. Nederlands en Duits. De ene ouder Nederlands de andere Duits. Nederlands hoort ons kindje van bijna 15 maanden minder vaak (i.v.m. werk
= afwezigheid van de ouder, die Nederlands spreekt) en begrijpt daardoor meer woorden en aanwijzingen in het Duits. Ons dreumes zegt maar één woord, maar dat wel in het Nederlands. Volgens een Amerikaans onderzoek zal tweetalig opvoeden te taalontwikkeling van jouw kind kunnen vertragen t/m een leeftijd van 9 tot 10 jaar.
https://www.sciencedaily.com/releases/2018/08/180823092018.htm
Maar er zijn verschillende andere onderzoeken, die juist aangeven, dat tweetalig opvoeden goed is voor de ontwikkeling van de hersenen.
Nederlands - Engels
Ik spreek Nederlands met de kinderen en mijn man spreekt Engels met ze. Man en ik spreken Engels met elkaar. We verstaan beide talen en we reageren op taaluitingen in de "verkeerde" taal, spreken terug in onze eigen taal. Op de creche werd altijd heel positief gereageerd op Engelse woorden van de kinderen. Tot een jaar of drie gebruiken tweetalige kinderen flink veel "leenwoorden". Pas vanaf een jaar of 4 gaan ze woorden die ze niet kennen in een bepaalde taal, omschrijven in die taal. Bij de oudste was het Nederlands dominant en zat hij de eerste jaren in het Engels onder de "normen" (bijv. geen twee woord zinnen met twee jaar). Dat heeft 'ie helemaal ingehaald. Bij de jongste gaan de talen gelijk op (maar dat is uitzonderlijk).
We hebben destijds een seminar van Eowyn Crisfield bijgewoond. Zij gaf aan dat zo'n 20% van de tweetalige opvoedingen mislukt, dwz het kind "weigert" een van de talen actief te spreken (en meestal stoppen de ouders na verloop van tijd dan ook die taal te spreken tegen het kind). Zij gaf aan dat de volgende dingen belangrijk waren als je wilt dat een kind een taal gaat spreken:
- de omgeving en de andere ouder zijn positief over de taal, zelfs als ze die taal niet spreken
- de taal heeft status. De ouder die de taal spreekt schaamt zich niet om die taal ook buitenshuis te gebruiken.
- het kind hoort de taal minimaal 25 uur per week. Vooral vaders moeten opletten dat "hun" taal voldoende aan bod komt.
- het kind hoort de taal van meerdere sprekers. Als een kind een taal van slechts één spreker hoort, duurt het langer voordat het kind leert wanneer het ene woord ophoudt en het volgende woord begint.
Drietaligheid is goed mogelijk maar dan moeten er vaak specifieke keuzes/offers gemaakt worden om de talen voldoende uit te balanceren. Bijvoorbeeld: vader moet minder uren gaan werken, kind moet naar een internationale school, grootouders moeten betrokken worden bij de opvoeding, er moet een au pair komen uit het land van herkomst, etc. Bij drietaligheid is de kans dat het kind een van de drie talen niet gaat spreken anders erg groot.
Mislukte tweetaligheid of drietaligheid is niet schadelijk voor de taalontwikkeling van het kind, het is alleen wel heel jammer (en soms schadelijk voor de 'identiteit' van het kind).
Dingen die volgens Eowyn echt schadelijk zijn voor de taalontwikkeling:
- als geen enkele taal 25 uur per week gesproken wordt
- als de taal waar het kind het beste in is abrupt wordt "gestopt" (de ouders praten die taal niet meer tegen het kind) terwijl het kind nog geen 'leeftijdsadequaat' niveau heeft in de nieuwe taal
Colin Baker gaat in zijn boek "A Parents' and Teachers' Guide to Bilingualism" uitgebreid in op alle onderzoeken.
De reden voor allerlei tegenstrijdige onderzoeksuitkomsten over tweetaligheid, is dat tweetalige en eentalige kinderen in een bepaald land altijd van elkaar verschillen op meer vlakken dan alleen de taal. Er zijn verschillen in inkomen, woonsituatie (geluidsoverlast van verkeer heeft een zeer grote invloed op de vroege taalontwikkeling!), opleidingsniveau etc. Het hangt er maar net af in welk land en met welke "tweede taal" je je onderzoek doet, wat voor resultaten je vindt.
De consensus is wel dat als je groepen neemt die vergelijkbaar zijn op inkomen/opleidingsniveau, dat de successvolle tweetalige kinderen dan in het voordeel zijn. Alleen weten we niet in hoeverre dat een gevolg is van tweetaligheid, en in hoeverre het een selectie-effect is (dat bij minder taalgevoelige kinderen de ouders de poging tot tweetaligheid sneller opgeven).
Een ander probleem bij het onderzoeken van tweetalige kinderen is dat de taalontwikkeling vaak niet goed gemeten wordt. Als een kind 15 woorden in het Turks kent en 10 woorden in het Nederlands; en 5 van die Nederlandse woorden zijn vertalingen van 5 (van de 15) Turkse woorden die het kent kent... kent het kind dan meer of minder woorden dan een kind dat 15 woorden in het Nederlands kent?
Sommigen zeggen dat het kind voorloopt want het heeft al 25 woorden geleerd, Sommigen zeggen dat het kind voorloopt, maar dat het kind slechts 20 woorden kent, dat je vertalingen niet dubbel mag tellen.
Sommige zeggen dat het kind gelijkloopt want in de "sterkste" taal kent het kind al 15 woorden.
En sommigen zeggen dat het kind achterloopt want het enige wat we "betrouwbaar" kunnen meten is het Nederlands (we gaan toch zeker de ouders niet geloven over hoeveel Turkse woorden hun kind kent?!?) en het kind kent slechts 10 woorden.
Colin Baker zegt ook: we moeten ons niet zo druk maken over wat tweetalige kinderen "gemiddeld" doen, we moeten ons vooral druk maken over wat kinderen minimaal moeten doen en wanneer we moeten ingrijpen. Voor tweetalige kinderen moeten dezelfde minimumnormen gebruikt worden als voor eentalige kinderen, waarbij je voor grammatica naar de "beste" taal van het kind moet kijken, en waarbij je voor woordenschat de beide talen mag optellen.
Niet de eigen taal
Spaans en Engels zijn de talen die je vloeiend spreekt, naast het Nederlands.
Engels hebben mijn kinderen bijna vanzelf geleerd door engelstalige games. Helaas werkte het niet zo voor franstalige games.
En uiteraard door Engels films op tv en internet. Ik had hier al opnames van de BBC met de Teletubbies toen dat hier net in kwam. Vooral door de liedjes als 'twinkle, twinkle, little star'.
Spaans zou ik doen op een dag dat je met kinderen naar de bieb gaat en dan voorlezen in het Spaans en praten in het Spaans.
Ik heb een periode arabisch met de kinderen gedaan. Eerst naar de bieb en dan voorlezen enzovoort. Maar mijn arabisch was natuurlijk niet zo erg goed, al had ik les, maar hun vader was er weinig dus dat wilde ik wel een zetje geven.
Ik kende ook liedjes in het arabisch, die zijn nu ook te vinden op youtube. Er zijn vast ook Spaanse liedjes op youtube te vinden.
En natuurlijk op vakantie naar Spanje. Spaanse kinderfilms.
Die liedjes zongen we overigens ook wel door elkaar. Nederlands, arabisch.
Dat ging hier vooral toen ze heel klein waren. Eenmaal naar de basisschool wilden ze niet meer met mij zingen. Te druk in hun hoofd.
Met een taalgevoelige moeder komen ze vast een heel eind!
Belemmering?
Mijn kinderen hadden de grootste woordenschat op de basisschool in beide talen. Het was een spel. We hebben zelfs een Harry Potter in het frans voorgelezen. Die kenden ze al in het engels. Dat ging alleen niet zo goed, ze waren te oud om er het plezier in mee te krijgen. En hun voorkeur was engels inmiddels.
Ze hebben maar een beetje arabisch schrijven geleerd. Zelf ken ik ook maar een paar letters.
Door de scheiding van hun vader is het wat verwaterd. Al spreekt hij nu nog vaak arabisch met ze of ze skypen in gedeeld engels en arabisch met verre familie.
En zoon heeft een periode als vierjarige in het herkomstland van zijn vader doorgebracht waar hij uitsluitend arabisch sprak. Dat kan hij dus wel beter dan zijn zus.
Hij heeft er, bijvoorbeeld op schoolreis al vaak een gratis maaltijd of goodwill mee weten te krijgen als hij arabisch spreekt.
Mijn kinderen hebben een vorm van autisme. Ik heb wel eens gelezen dat je de hersenhelften beter integreert als ze extra talen leren en bovendien hebben ze al vroeg een beter begrip van taal als fenomeen. Dat het kan verschillen tussen mensen welke taal je spreekt.
Ze hadden niet zulke geweldige leerkrachten op het voortgezet voor Duits en Frans, en ook daar heb ik bovenop gezeten, maar op die leeftijd beklijfde het toch niet, de interesse was er niet. Dat vind ik nog wel eens jammer.
En zoek later een voortgezet onderwijsschool waar minimaal Spaans een keuzevak is. Leuk om dat samen te doen.
Ook pubers kun je nog samen (voor)lezen. Heb ik ook nog gedaan met mijn pubers in de onderbouw.
En als er arabischtalig nieuws of film is op tv proberen we te ontdekken waar de ondertiteling faalt.
Taal kan pleziering zijn en voor kinderen een interessante bezigheid waar ze van leren.
We namen ook wel eens anderstalige boekjes mee overigens, portugees of anders latijns schrift als het leuke plaatsjes had. De bieb had een apart plankje voor buitenlandse talen.
Eén ouder met 3 talen?
Topicstarter zegt 2 talig, maar Ned, Engels en Spaans zijn er toch 3?
Het lijkt me onnatuurlijk als dit door één ouder gedaan wordt die eigenlijk Nederlandse is.
Niet gezellig praten met je Spaanse vader en zo leuk dat je kind wat kan babbelen met zijn Spaanse opa en oma.
Nee, echt opgevoed worden in 3 talen omdat je moeder tolk is...
Is dat handig in de praktijk? Op Maandag praat je Spaans bijvoorbeeld, ook als er vriendjes komen spelen?
Of iedere middag praat je Engels, ook als je boodschappen gaat doen of je moeder komt thee drinken?
Het lijkt mij lastig en verwarrend.
Net zoiets als ict'er zijn en je kind iedere dag word en excell gaan uitleggen. Niet uit interesse van het kind maar je kan het zelf zo goed.
5 talen
Bij Esther Perel thuis, nu op NPO2, sprak men vijf talen: Pools, Jiddisch, Duits, Frans, Vlaams.
Esther heeft geen 'moedertaal'.
Lastig
Het lijkt me heel lastig om als alleenstaande ouder je kind 3 talig op te voeden, zeker als 2 van die talen niet je moedertaal zijn maar talen die je zelf op latere leeftijd hebt aangeleerd. Als je een kind meertalig opvoedt dan is er vaak een netwerk rondom dat kind wat de taal ook spreekt (familie, landstaal, vrienden...). De enige taalbron zijn voor een kind en zelf ook geen native speaker zijn maakt het veel lastiger. De vraag is of je kind echt alle drie de talen op hetzelfde niveau kan aanleren met alleen jouw input.
En meertalig opvoeden vraagt echt wel wat van de ouder. Ik ken veel anderstalige ouders die het niet of maar deels gelukt is. Kinderen ontwikkelen vaak een voorkeur voor de landstaal en als ze weten dat beide ouders die taal ook spreken dan zullen ze vaak niet meer de moeite doen om de andere taal te blijven spreken. Dus als ouder moet je dan consequent die andere taal toch aan blijven bieden. Dat is lastig, zeker als je de enige bron van die taal bent en er geen vriendjes/familie zijn die ook die input kunnen geven. Genoeg mensen die dan (deels) opgeven. Het is vaak het makkelijkst als beide ouders dezelfde taal spreken en dat er thuis consequent die taal wordt gesproken. Als de moeder of de vader de enige taalbron is van die specifieke taal dan is de kans groter dat het allemaal wat op de achtergrond raakt.
Het is absoluut mogelijk om een kind meertalig op te voeden maar het is niet eens wat je er zomaar even bij doet. Het vraagt toch wat doorzettingsvermogen, zeker in jouw specifieke situatie.
Zelf heb ik ook ervaring. Ik ben zelf 2 talig. Niet opgegroeid in Nederland maar wel met Nederlandse ouders. Ik spreek die 2 talen even goed. Later zelf in het buitenland gewoond met een buitenlandse man en onze kinderen geprobeerd 3 talig op te voeden. Dat is niet gelukt want mijn man is overleden. De kinderen spreken dus Nederlands en de taal van het land waar ze naar school gingen in die tijd. Nu wonen we weer in Nederland. Ik ben hertrouwd en mijn man is ook buitenlands (maar een ander buitenland). Met onze gezamenlijke kinderen spreekt hij zijn eigen taal. Verder dus Nederlands op school en met mij en de rest van het gezin. Mijn kinderen hebben allemaal een voorkeur voor Nederlands qua taal maar de oudste kinderen spreken hun 2e taal ook vloeiend. De jongste kinderen kan ik nog weinig van zeggen maar tot nog toe is mijn man consequent en lijken ze hem goed te begrijpen en praten ook in zijn taal terug. De oudste kinderen pakken ook wel wat op van die taal maar het is niet zo dat ze op deze manier een derde taal als moedertaal aanleren. Daar is echt wel wat meer voor nodig.
