zó moe, is het te druk?
Dochter is ruim 15, zit in 4vwo, heeft een bèta-pakket en doet 't daar goed. Ze moet hard werken, maar ze redt het wel en de cijfers zijn goed, geen enkele onvoldoende, veel 6'en en een paar 7'en en het gaat steeds beter. Ze heeft de wil om het te halen. De overstap van 3 naar 4 was heftig, veel meer zelfstandig werken, meer lesuren, ook door verplichte studie-uren op school, 3 keer in de week om 16.15 uur klaar met school. Dan naar huis, huiswerk maken, op tijd naar bed, want de wekker gaat weer op tijd af.
Ze heeft voor de zaterdagochtend van 8 tot 12 een baantje en past met enige regelmaat op. Speelt een muziekinstrument, zit in het schoolorkest en geniet daar erg van. Het is geen sport-kind, muziek, knutselen, taarten bakken; dat zijn haar hobby's. Een paar leuke vriendinnen, waar weinig tijd voor is, de vriendinnen zijn ook druk met een vergelijkbaar programma.
Afgelopen paar weken is het heftig geweest, proefwerkweek, ziek geweest in de proefwerkweek, later de proefwerken in moeten halen, veldwerk voor het vak biologie waarvoor ze hele middagen op pad moest, drie dagen kamp, optreden met het schoolorkest, vaak opgepast en het gewone leven gaat ook door.
Huilend kwam ze vanmiddag thuis, zó moe, met moeite gegeten en ik heb ze in bed gestopt, even bijslapen. Gelukkig is het nu vakantie, we hebben niets gepland. Even bijtanken.
En ik vraag me af: is het allemaal niet te veel? Zou het niet beter zijn als ze bijv. minder gaat oppassen en/of haar baantje opzegt? Haar muziek wil ik haar zeker niet afnemen, dat is iets waar ze zo van geniet, ontspanning is ook nodig. Ik hoor wel eens van ouders dan hun puber zo vaak op de bank hangt, nou, die van mij heeft daar niet eens tijd voor! In het weekend moet er vaak vooruit gewerkt worden om door de week toch rond 9 uur in bed te liggen. En als je dan pas om 5 uur thuis bent, eten, huiswerk, muziek oefenen, dan blijft er niet veel tijd over. Zaterdagavond blijft ze meestal wat langer op, tot een uur of 10 - half 11 en slaapt op zondag tot een uurtje of 11 uit. Brunchen en dan aan de studie. Om 5 uur vind ik het dan wel genoeg en haal haar naar beneden om ook nog wat anders te kunnen doen. En om 9 uur weer naar bed. De slaap heeft ze hard nodig.
Maar m'n hart brak vanmiddag, zó moe, zó afgepeigerd, vragen we niet te veel van haar, vraagt zij niet te veel van zichzelf? En wat of hoe zou er dan moeten veranderen? Of is het gewoon een fase waar ze doorheen moet? Hoe zit dat met jullie pubers? Ook zo'n vol programma?
Volgens mij
Zijn pubers in de groei bijna voortdurend moe. Ze zitten in een ritme wat niet past bij hun fase (vroeg op). Hier ook vwo, kassa bij appie, sport en muziek. Ja er blijft weinig over. Soms houd ik mijn jongste gewoon een dagje thuis (als het rooster het toelaat). En ja bijslapen in de vakantie. Waarschijnlijk groeit je dochter als kool
slaap
Zou ik meteen doen, minder oppassen of helemaal niet meer, want daardoor krijgt ze te weinig slaap. Ze zou ook eigenlijk in de weekenden even laat naar bed moeten als door de weeks. Het is inmiddels bekend dat dat beter is, regelmaat is beter: zelfde tijd naar bed, zelfde tijd opstaan. Baantje zou ik ook niet doen, sociale contacten vind ik op deze leeftijd belangrijker. Werken gaat ze nog genoeg doen in haar leven.
Hoop dat ze een beetje bijkomt in de vakantie en dat een minder druk programma haar goed doet.
Laten uitslapen
Pas een cursus puberbrein gedaan, waarin erop gehamerd werd dat voldoende slaap ontzettend belangrijk is. Pubers redden dat om verschillende redenen niet. Volgens de nieuwste inzichten kun je wat inhalen. In het weekend laten uitslapen werd sterk aangeraden. Ik zou dus in elk geval stoppen met een baantje waarvoor ze vroeg haar bed uit moet. En idd stoppen met een baantje waardoor ze laat naar bed gaat.
Verder zorgen voor een goede slaaphygiëne: geen schermen tot vlak voor het naar bed gaan, niet intensief sporten vlak voor het slapen gaan etc etc.
Hier ook een volkomen uitgeputte puber, ook nog astma niet goed onder controle dus het is aanmodderen. Ik probeer te zorgen voor veel (hij is e-norm in de groei) en goed eten, en zoveel mogelijk regelmaat. En laat hem uitslapen; hij ligt al drie dagen met een e-reader in bed 
eten?
Eet ze wel goed?
Ik vind haar schema niet zo zwaar klinken op zich, maar als je te weinig of te slecht eet wordt alles zwaar. Sporters zijn veel meer tijd kwijt, maar daar wordt goed op voeding gelet.
oppassen
Hoe werkt dat oppassen? Van hoe laat tot hoe laat is dat? Ik vind het wel erg veel als ik lees dat ze zoveel slaapt van zaterdagavond tot zondagochtend (want echt laat gaat ze niet naar bed) en dan moet je haar op zondag om 17 uur naar beneden halen omdat ze anders nog langer doorgaat om voor te werken.
Ik zou haar adviseren om te stoppen met één van de twee baantjes, zeker als dat oppassen tot laat is. Of wellicht stoppen na de zomervakantie? Zeker als jullie vroeg vakantie hebben duurt het niet zo lang meer na de meivakantie. In de groei zijn zal wel meevallen, de meeste meiden zijn met 15 jaar toch niet meer in een groeispurt.
IJzertekort wellicht? Menstrueert ze veel/lang?
Niet te druk
Ach, druk is ook maar perceptie. Ik neem aan dat er verder goed voor haar wordt gezorgd, eten staat op tijd op tafel, haar was ligt gestreken in de kast en verder hoeft ze alleen dingen voor haarzelf te doen.
Vergelijk haar eens met een topsporter als Epke Zonderland (en hij is niet de enige) die naast school ook 30 u per week traint.
Oppassen is niet echt een moeilijk en veeleisend baantje. Zodra de kinderen slapen is er niks te doen, ja huiswerk maken.
Kinderen van die leeftijd moeten gewoon veel slapen, maar de meesten doen dat niet en storten dan af en toe in. Het si nu vakantie, lekker bijslapen en na de vakantie vol goede moed weer verder.
vakantie
Is ze niet gewoon toe aan vakantie? Mijn kinderen kunnen ook zo vreselijk moe zijn vlak voor een vakantie, vooral na een pta/proefwerkperiode, ook vanwege stress voor/tijdens die periode. In de vakantie slapen ze bij, inderdaad door uit te slapen, vooral niet door eerder naar bed te gaan. En dan kunnen ze de komende tijd er weer tegenaan. Groeien, hormonen etc kosten ook veel energie.
hier is iedereen ook kapot, terwijl ze nou ook weer niet zó hard werken en meestal redelijk op tijd naar bed gaan. Ze zijn gewoon hard aan vakantie toe.
Het lijkt veel
En het kan ook -te- veel zijn. Maar wat houd je tegen om het gewoon met haar te bespreken? Niet nu direct natuurlijk, maar als ze weer wat uitgerust is over een paar dagen? 4VWO is een zwaar programma, dat vonden mijn zoons ook, dat wordt ook niet veel beter in de 5e en 6e. Mijn zoons hebben/hadden daarnaast ook muziek (les en orkest) en scouting, en vrienden, maar geen bijbaantje. Oudste heeft wel bijles gegeven, maar dat was af en toe een paar uur, op school. Ze hadden ook twee uur reistijd per dag (17 km enkele reis), dus daarom bleef er niet veel tijd over voor een bijbaantje. En was er ook geen noodzaak meer voor sport, 2 uur fietsen is voldoende beweging. En ja, ze waren aan het eind van de week altijd wel moe, vooral oudste, zodat hij op zaterdag en vooral op zondag flink moest (en kon!) uitslapen. Maar als je dochter er zelf geen probleem mee heeft (behalve dan nu even echt toe zijn aan vakantie), en verder niet te vaak ziek is, gezond eet en voldoende beweegt, dan zie ik geen echte problemen.
Te druk
Het maakt toch niet uit of anderen het wel of niet te druk vinden? Iedereen heeft zijn eigen belastbaarheid, de één kan meer aan dan de ander. Sommige mensen hebben veel eigen tijd nodig, anderen minder.
Als je dochter erg moe is, zou ik met haar overleggen of er iets van activiteit af kan, als ze dat wil. Mijn puberkinderen kunnen zelf goed aangeven of en wat ze anders willen.
Aan vakantie toe zijn
Ik werk in een internationaal bedrijf en vaak gaan de gesprekken over school, bedtijden, eettijden en hoe dat allemaal geregeld is in allerlei landen.
Nederlandse ouders zeggen altijd vlak voor een vakantie dat ze echt kunnen merken dat de kinderen echt aan vakantie toe zijn. Nou zijn er landen waar kinderen niet zo vaak een weekje vrij hebben als in Nederland. Hoe gaat het daar dan? Zijn die kinderen vijf weken voor de kerstvakantie dan ook al 'hard aan vakantie toe'? Nee, die buffelen gewoon door. Leraren hebben er ook een handje van om dat over zichzelf te zeggen, omdat ze vijf keer per jaar een vakantie hebben. Dus ze leven echt naar de volgende vakantie toe en verzuchten een week voor de vakantie dat ze er echt aan toe zijn. Ik denk dat wij ons ritme aan de vakanties aanpassen.
IJzertekort
Onderschat de gevolgen van een ijzertekort niet. Het komt vaak voor bij jonge meiden. Bovendien is ook dat bespreekbaar met kind zelf. Kleine moeite om te laten checken bij de huisarts.
Als het na een paar dagen vakantie niet minder wordt zou ik dat laten nakijken.
Of vit D
tekort. Kan ook nog.
Sfera
Hebben de kinderen van jouw collega's van dat internationale bedrijf even lange schoolweken?
Kan teveel zijn
Ieders belastbaarheid is anders ja, en hoe kinderen dat in andere landen doen, daar heb je al helemaal niets aan natuurlijk. Mijn dochter (ook 15, ook 4VWO) heeft een maand thuisgezeten wegens overbelast, ze kon ook gewoon echt helemaal niets meer. Wil je dat voorkomen, dan zou ik het zeker wel serieus nemen. Op het eerste gezicht zou ik zeggen: de activiteiten 's avonds laat en op zaterdagochtend eraf, als dat enigszins kan. Dat geeft al een stuk meer lucht. Maar vraag vooral wat je dochter zelf zou willen!
Oo, ik dacht juist
dat we in het Nederlandse schoolsysteem minder vakantie hebben dan in de meeste andere landen. Zit dat dan alleen in de lengte van de zomervakantie? Maar ook uit andere landen (Noord Amerika oa) hoor ik over kerstvakantie, springbreak en autumbreak.
Aagje
Vitamine d
Mijn puber was ook enorm moe, we dachten al aan Pfeiffer. Na bloedprikken bleek het ernstig vitamine d tekort te zijn. Was niet op te lossen met een pilletje van de drogist, dus kind kreeg een stootkuur van de huisarts.
Op zich ook wel logisch dat er een tekort ontstaat: de meeste pubers fietsen van en naar school en spelen niet meer eindeloos buiten. Zo veel zonlicht pakken ze niet meer.
Mijn jongste puber slikt op advies van de arts een multivitamine met extra d én visolie ivm snel groeien.
slaap, eten, vitamines
Ik denk dat ze genoeg slaapt, meestal ligt ze er om 9 uur/kwart over 9 in bed en ligt niet lang wakker zegt ze. De wekker gaat in de ochtend rond 7 uur. Gistermiddag ruim 3 uur geslapen, gisteravond om 10 uur naar bed tot vanochtend 9 uur en ze had lekker geslapen, helemaal uitgerust nog niet, maar dat doen we de komende week wel. Ze eet goed, is ook bewust met eten bezig, vooral met gezond en vers eten, zonder overdreven gedoe. Eet veel groente en fruit, snoept met mate, eet weinig zuivel behalve kaas omdat ze een lactose intolerantie heeft. Haar vitamines waren twee jaar geleden veel te laag, met name D en B12. Daar heeft ze aanvulling op gekregen en krijgt nu een onderhoudsdosis. Een maand geleden nog geprikt, omdat ze zo moe was, en de gehaltes waren normaal. De enige sport die ze doet, is gym op school en fietsen naar school. Gewicht is in orde, niet te licht, niet te zwaar.
We hebben het al vaker over de baantjes gehad, oppassen door de week komt bijna niet voor en dan mag het niet later worden dan 10 uur, dat weten alle adresjes. In het weekend niet later dan 12 tot half 1. Sowieso nooit op zondagavond. Ik haal en breng haar. Het baantje op de zaterdagochtend wil ze graag houden, ze is aan het sparen voor een nieuw muziekinstrument en daar hangt een fors prijskaartje aan. Zo fors dat ik het niet kan betalen. Dus sparen we daar samen voor.
Ik weet het soms ook niet meer, het enige wat ik nog kan bedenken is dat school veel van haar vergt, het kost haar ook veel tijd, laatst is ze een hele zondagmiddag bezig geweest met één opgave voor natuurkunde, een soort van practicum met allerlei metingen, grafieken en berekeningen. Ze wil het graag goed doen, de stof begrijpen, resultaat behalen en dan denk ik wel eens: een 5,5 is ook voldoende. Maar, zegt ze dan, je kunt beter een 7 staan, dan kun je je een keer een 5 of een 4 veroorloven.
De komende twee weken zal ze toch wel het een en ander aan huiswerk moeten doen: er moeten nog een paar verslagen van het veldwerk gemaakt worden, boeken voor Engels en Nederlands gelezen worden plus verslagen, ze moet een les voorbereiden voor biologie, een les voorbereiden? Ja, 4vwo-leerlingen worden geacht in de brugklas lessen te geven, ongeveer een half uurtje per keer, voor diverse vakken! Verder moet er half mei het plan van aanpak voor het profielwerkstuk klaar zijn, ze heeft al een afspraak staan met een mede-leerling. Dat lukt dus in de gewone weken niet.
Ik kan mij niet herinneren dat ik in mijn middelbare schooltijd zo veel verslagen moest maken, en lessen geven al helemaal niet. Trouwens, 3 keer tot 16.15 uur naar school, ook al niet. Max was toch wel tot 3 uur.
Misschien zijn het de vitamines
Haar vitamines waren twee jaar geleden veel te laag, met name D en B12. Daar heeft ze aanvulling op gekregen en krijgt nu een onderhoudsdosis. Een maand geleden nog geprikt, omdat ze zo moe was, en de gehaltes waren normaal.
Ik denk dat het daar dus mis gaat. Bij een B12 tekort bestaat er niet zoiets als een onderhoudsdosering. En bloed prikken terwijl je supplementen neemt of als je ooit injecties hebt gekregen is zinloos. Lees hier maar eens https://stichtingb12tekort.nl/
Ik gok op een vet B12 tekort. Arm kind. Ik heb dat ook gehad en ik vergeet nooit meer hoe ontzettend ellendig ik me voelde.
Alison, B12
Maar hoe weet je dan dat er een B12 tekort is?
B12
Ik bedoel: als je laat prikken en het gehalte is normaal, hoe weet je dan dat er een tekort is?
Mijn B12 is ongelooflijk hoog, de laatste keer was 't 533 pmol/L, ik gebruik een multivitamine en de huisarts adviseerde er maar mee op te houden omdat het anders te hoog zou kunnen worden. Blijkbaar kun je wel met tabletten het B12 omhoog krijgen?
Ik zou een studiebegeleider zoeken
Voor de moeheid heb je al goede tips gekregen.
Mijn insteek is nu alleen de tijd die ze besteedt aan het schoolwerk. Dat lijkt mij veel te lang.
Dat kan verschillende redenen hebben, zoals:
- ze werkt nou eenmaal langzaam
- ze is tussendoor afgeleid
- ze kan zich niet concentreren
- ze is te perfectionistisch
- ze weet niet hoe ze het praktischer kan aanpakken
- de stof is te moeilijk voor haar
Ik zou iemand zoeken die met haar mee kan kijken. Hoe pakt ze het aan, welke keuzes maakt ze, hoe kan het sneller/beter, etc.
Dat hoeft niet dagelijks, ik denk eerder aan twee keer een uur meekijken, tips krijgen, etc.
B12
Mijn diagnose is van 2010 en destijds heb ik me in B12 en D verdiept omdat ik er niks vanaf wist maar wel forse klachten had. Mijn kennis is dus wat roestig.
Maar kort gezegd is er een verschil tussen de B12 in het bloed en in de cellen. Met gewoon bloed prikken wordt alleen het gehalte in het bloed gemeten maar dat zegt dus niks over de cellen.
Heb je geen klachten dan is dat natuurlijk geen punt. Heb je wel klachten dan heb je een probleem want de arts zegt dan dat het niet aan de B12 kan liggen want die is goed.
(Smelt) tabletten zorgen voor een verhoging van de B12 in het bloed maar beperkt in de cellen. Heb je lichte klachten of eet je vegetarisch dan kan dat goed werken.
Met een B12 injectie wordt een depot aangelegd in de spier van waaruit steeds een beetje rechtstreeks in het bloed komt. Daarmee komt de B12 dus ook goed bij de cellen waar het zijn werk moet doen. Injecties zijn dus veel effectiever.
Heb je een tekort en klachten dan heb je injecties nodig totdat je klachten over zijn. Daarna moet je op geleide van de klachten injecties hebben. Dus krijg je weer last dan ben je te laat. Dat is een kwestie van uitproberen. Ik kom niet onder de 3 weken. Dan val ik na het eten weer op de bank in slaap en weet ik dat ik weer een injectie moet zetten.
Heb je ooit injecties gehad (tot een paar jaar) of slik je supplementen met B12 dan wordt de waarde in je bloed hoger. Niet die in je cellen dus feitelijk heb je niet veel aan die B12. Tenminste als je klachten hebt. Heb je die niet dan pikken je cellen toch genoeg B12 op.
Heb je klachten dan krijg je dus gewoon te weinig B12 binnen. En dat is dan weer een reden om injecties te geven. Dat is het cruciale punt: klachten. Is je B12 laag en gaat het goed dan is niks aan de hand maar heb je klachten dan zou je injecties moeten nemen. Dan ga ik er wel vanuit dat er ooit een bloedwaarde voor B12 is bepaald zonder de invloed van supplementen of injecties, dat is wel belangrijk.
B12 kun je niet overdoseren. Wat je lichaam niet kan gebruiken plas je uit. Een arts die zegt dat een B12 waarde te hoog is heeft er geen verstand van. Wat wel kan en dat is een risico bij het gebruik van een multivitamine, is dat je teveel binnenkrijgt van andere vitamines en mineralen. B6 bijvoorbeeld kan veel klachten geven en van teveel ijzer kun je ijzerstapeling krijgen.
Ik moet wel lachen om wat je schrijft: Mijn B12 is ongelooflijk hoog, de laatste keer was 't 533 pmol/L
Mijn B12 is onmeetbaar omdat het lab niet meer kan meten boven de 1000. Volgens jouw arts zou ik dan al dood omgevallen moeten zijn? 
Als je B12 zonder injecties en supplementen boven de 750 pmol/l is er mogelijk iets aan de hand in je lijf. Maar met supplementen of injecties zit je makkelijk boven de 1000.
Heel verhaal maar het belangrijkste is, heb je klachten zoals hier staat beschreven https://stichtingb12tekort.nl/vitamine-b12/zou-ik-een-b12-tekort-kunnen-hebben/klachten-van-een-vitamine-b12-tekort/ Dan moet je gaan lezen en aan de slag.
Lees en leer zelf! Ik heb zoveel onnodige extra ellende gehad omdat artsen niet goed wisten wat ze moesten doen. Zorg dat je zelf geïnformeerd bent zodat je de juiste vragen kunt stellen en mee kunt denken over je behandeling. Het gaat tenslotte om jouw lijf.
Niet medicaliseren
Ik zou het absoluut niet medicaliseren allemaal. Lees nog eens wat je hebt opgeschreven. Ik vind dat nogal een druk programma. Nogal logisch dat ze moe is. Net toetsweek gehad, ziek geweest, toetsen ingehaald, baantjes, oppassen, vriendinnen, muziek, druk met school. Ik zou er ook moe van worden
Waarom dan niet wat skippen om iets meer lucht te krijgen? Hoeveel past ze op? Hoe laat wordt het dan? Als ze daar niet mee wil stoppen (zaterdagbaantje willen jullie niet mee stoppen) dan moet je het accepteren: van een volle week wordt je moe en moet je af en toe in het weekend en in de vakantie bijtanken. Ik zie geen probleem
Vakantie
Ach, kinderen van vrienden van mij uit Afrika hebben drie maal per jaar 4 weken vakantie, komt dus op hetzelfde aantal weken uit.
Daarnaast hebben ze veel meer feestdagen dan wij, dus de hoeveelheid vakantie is langer en vaker dan in Nederland.
Als ze moe is, zoals elk kind en puber, dan zou vakantie moeten helpen.
Zo niet dan is het eerste advies toch om op tijd naar bed te gaan, elke avond om dezelfde tijd en goed te eten en je activiteiten aan te passen.
Als je goed eet is, op een medische uitzondering na, een supplement niet nodig.
En wie weet is haar schema gewoon te druk. Niet iedereen kan 10 ballen in de lucht houden en ja, ik vind dat ze wel een vol schema heeft.
