Graag extra inzichten en perspectieven
Mijn vader heb ik altijd gezien als de grote boze man, die alleen aardig is wanneer mijn cijfers goed zijn en hij mij niet op mijn telefoon ziet zitten. Mijn moeder is introvert en erg rustig, maar toch afstandelijk.
De relatie tussen mij en hen vind ik naar mijn mening niet de beste. Het liefst praat ik niet zo veel met ze, omdat gesprekken met mijn vader altijd doorgaan tot discussies en preken en de gesprekken met mijn moeder toch altijd oppervlakkig blijven.
Mijn ouders, en daarmee bedoel ik vooral mijn vader, heeft het liefst controle over alles in mijn leven. Ik moet altijd laten weten waar ik ben, ik mag niet afspreken met jongens, afspreken met vriendinnen mag meestal ook niet tenzij het voor een schoolproject is, vrienden mogen wel over de vloer komen maar ook in dit geval geen jongens en meestal niet na etenstijd. Ik mag wel naar sommige feestjes maar altijd maar tot 12 (ookal drink ik en rook ik niet). Als ik bijv. een nieuwe telefoon wil moet ik dat eerst met mijn vader bespreken aangezien mijn moeder geen verantwoordelijkheid wil nemen. Mijn middelbare school is ook door hen uitgekozen; niet dat ik daar toen heel veel verstand van had, ik vond alles wel prima. Vervolgens mocht ik zelf mijn profiel kiezen, maar mijn vader brengt nog regelmatig op dat hij had moeten ingrijpen omdat ik volgens hem geen goede keuze heb gemaakt.
Toen werd het tijd dat ik me ging interesseren in jongens en dergelijke (rond de 16/17 jaar). Een keer had een vriend van mij (we hadden geen relatie of iets, gewoon een vriendschap) meegenomen naar huis om te chillen. Ik had zijn naam al eerder genoemd en mijn vader was al gelijk vijandig. Nadat die vriend een halfuurtje was langs geweest, zei mijn vader dat ik niet meer met hem mocht spreken; hij was niet zo slim als ik, hij zou mijn tijd gaan verspillen, en meisjes zijn zwakker dan jongens dus ik zou pijn krijgen voor niks.
Ik stopte daar echter niet mee, daar ben ik veel te koppig voor, ik zei dat ik ergens anders was als ik met mensen wilde afspreken die mijn vader niet mocht.
Dit doe ik tot op de dag van vandaag nog steeds.
Nu zit ik in mijn examenjaar en ga ik volgend jaar studeren aan de universiteit, ik ben ook al een tijdje 18, maar ik mocht niet mijn vervolgstudie kiezen. Ik heb veel voorstellen gedaan met wat mij leuk leek en waar ik later geld in kan verdienen. Deze werden allemaal afgewezen en ze wilden perse dat ik rechten ging studeren; nu vond ik het niet erg om en variatie op rechtsgeleerdheid te doen, maar dit mocht ook niet. Ik kon heel rebels mijzelf toch inschrijven voor de studi die ik wel wilde, maar omdat ik nooit heb mogen werken ben ik volledig financieel afhankelijk van mijn ouders. Dus zij betalen mijn studie, en dat gaan ze niet doen als ik een stuie doe die zij niet goed vinden. Ook blijf ik voorlopig thuis wonen want mijn ouders vinden het te duur om mij uit huis te laten gaan.
Deze opvoeding in combinatie met angsten(anxiety), enorme werkdruk(want mijn ouders verwachten alleen 8en), enkele paniekaanvallen en andere omstandigheden hebben mij ertoe gedreven dat ik nu al een jaar of 2/3 last heb van depressieve periodes. Deze zorgen ervoor dat mijn cijfers achteruit gaan zonder dat ik kan uitleggen waarom precies.
Ik heb besloten naar een therapeut te gaan, maar ik zou graag wat inzicht van andere ouders willen op mijn situatie. Ik heb echt moeite met het begrijpen van het gedrag van ijn ouders en hun redenen om mij zo opgesloten te houden.
Ik weet overigens niet of ik uberhaupt het recht heb om te klagen, maar deze manier heeft een enorme impact gehad op mijn mentale gesteldheid, ik ben namelijk iemand de onredelijkheden van mijn ouders niet aankan (hun maatregelen zijn altijd gebaseerd op bullshit vind ik zelf)
Alvast bedankt voor het lezen.
Zelfstandigheid
Wat vind ik dit enorm lastig voor je. Heb je er wel eens met mensen over gesproken, bijvoorbeeld je mentor op school? Of de huisarts? Dan kunnen die met je meedenken en je helpen in de loop van de tijd.
Natuurlijk zijn niet alle mensen gelijk maar mijn kinderen hebben ook zo'n vader, die heeft autisme en daarnaast het idee dat hij voor zijn gezin kan bepalen hoe de regels zijn terwijl je dat voor hem nooit kunt bepalen. Houd je je niet aan zijn regels dan raakt hij in paniek en wordt angstig en gaat dwingen.
Het enige dat hier hielp was scheiden en losmaken. Als het om kleinere zaken ging hielp het door te melden dat hij er niet over ging. Zodra hij denkt dat hij er ook maar iets verantwoordelijkheid voor heeft dan wil hij alles bepalen.
Ik moedig mijn kinderen dan ook aan om hun vader te melden dat hij hun eigen keuzes moet respecteren, zij moeten er mee door het leven.
En vader meld ik dat hij zijn kinderen van zich vervreemd door eisen te stellen waar ze niet aan kunnen of willen voldoen.
In jou geval vraag ik me af of er niet een familielid is of anders een vertrouwd iemand waar je samen met je vader het gesprek kunt aangaan over het verschil tussen zijn keuzes en jou keuzes. En dan afspraken maken over steun aan jou studie. En in jou geval lijkt het me goed om elders te gaan studeren.
Het klinkt ook wel zo serieus dat ik denk dat je in elk geval de route zou kunnen inzetten om je los te maken. Misschien een tussenjaar waarin je werkt en een kamer zoekt? Dan sta je op eigen benen en dan zoek je zelf je eigen studie uit.
Hopelijk gaat het dan ook beter met je depressieve gevoelens. Daar zou ik trouwens beslist de huisarts voor inschakelen. Ik kan me voorstellen dat het idee om zelfstandig te worden jou ook angst aanjaagt.
Maar de eerste stap is naar de huisarts denk ik. Voor je somberheid en voor een gesprek over je nabije toekomst zodat je in elk geval iemand hebt waarmee je dit kunt bespreken. Vraag een dubbel consult aan.
opties
Jee, wat een nare situatie voor jou.
AnneJ heeft al tips gegeven en een mogelijke achtergrond van het gedrag van je vader gegeven. En dat duidelijkheid geven (pa, dit betreft mijn leven, hier beslis ik over, hoef jij niets van te vinden) kan helpen.
Ik geloof gezien je beschrijving wel dat je gelukkiger wordt door je los te maken van je ouders en dan m.n. je vader.
Je kunt gaan studeren wat je wilt en op kamers gaan (niet te dure) en ernaast werken. Daarnaast een beurs aanvragen bij DUO. Heb je een schuld, maar dat kun je later weer rustig afbetalen. Misschien brengt deze weg je uiteindelijk meer geluk dan thuis blijven wonen en studeren wat je vader wilt.
Een alternatief is: een jaar flink gaan werken (thuis blijven wonen), zoek werk waar je goed mee verdient, en veel sparen voor als je gaat studeren. Misschien kan je richting het einde dan al een kamer zoeken en sowieso kiezen voor de studie die je wilt. En dan sowieso nog werken naast je studie en nog een beurs aanvragen, maar dan zal de schuld allicht geringer zijn.
Je ouders kunnen je moeilijk dwingen om thuis te blijven wonen, als je verder financieel geen beroep meer op hen doet.
Een en al herkenning
Ik herken mezelf enorm in je verhaal. inclusief 'stiekem gedrag' als ik toch iets wilde wat niet gewenst was. Ik vind je nu al erg dapper met de stappen die je hebt genomen en wilt gaan nemen.
Wat mij achteraf van mijzelf verbaasd heeft, maar ja... achteraf is dat makkelijk praten, is dat ik zo braaf gedaan heb wat mijn ouders (lees vader) vonden dat ik moest doen. Ik ging naar de school die ze verstandig vonden, koos de eerste keer stemmen dezelfde parij, bleef thuis wonen, ondanks dat ik mijn vader af en toe de ergste dingen toewenste (in stilte uiteraard). Ik was ook totaal niet avontuurlijk in de zin van dat ik andere wegen zocht. Ja, wel op het gebied van uitgaan, daar deed ik stiekem over, maar ik keek totaal niet naar opleidingsmogelijkheden. De verpleging viel weg dús werd het 'kantoor'. Dat was het enige wat geschikt voor mij werd gevonden, dus dat nam ik klakkeloos over.
Ik heb bij mijn vader altijd een zekere mate van 'angst' gevoeld. Bang voor zijn reactie. Niet voor geweld, maar voor zijn mening, of afkeuring. Angst om iets anders te doen dan 'mocht'. Het heeft mij nog lang beïnvloed. En dat lees ik ook in jouw verhaal. Jij bent nu het meisje van 18, wat ik ook was. Mijn 'meisje' durfde niet veel en dat vind ik heel erg jammer voor het meisje van toen. Jij bent nu dat meisje van 18, jij kunt nu je eigen keuzes maken, als je durft en volgens mij durf je dat. Dat kan eng zijn. Het kan betekenen dat de relatie met je ouders erdoor beschadigd raakt. Dat wil ik uiteraard niet aanmoedigen, maar ik wil je wel ter overweging geven om na te denken wat het je waard is om je eigen pad te kiezen. Jij moet nog zo'n 70 jaar op dat pad verder lopen, dat weegt denk ik zwaarder dan je ouders tevreden houden. De kans is groot dat je ouders op den duur ook wel bij zullen draaien als ze zien dat het goed met je gaat met wat je gekozen hebt. De kunst is dan voor jullie allebei om niet in het verleden te blijven hangen. Maar dat is eigenlijk van latere zorg. Nu is het jouw tijd!
Voor nu is het inderdaad vervelend als je ouders niet mee willen betalen aan je studie als je niet gaat doen wat zij willen. Hier (zie link) kun je informatie vinden over wat je kunt doen als je ouders niet meer aan je studie willen meebetalen vanwege andere opvattingen. Ik lees dat het om méér moet gaan dan alleen dat ze niet willen betalen, dus je moet bewijs kunnen overhandigen over het waarom. Een bezoek aan de huisarts om te beginnen, lijkt mij daarom zeker zinvol. https://www.duo.nl/particulier/aanvullende-beurs-of-toelage/problemen-met-ouders.jsp
Ook heel veel herkenning
In zowel jouw verhaal als dat van Kaaskopje. Ik ben zelf jarenlang aan een fout vriendje blijven hangen (stiekum) en niet eens omdat ik HEM zo fantastisch vond, maar om zijn ouders, vooral zijn moeder. Ze deden niet eens iets bijzonders, maar je kon er normaal mee praten en ik voelde me er 'thuis'. Dat wilde ik niet kwijt.
Ik heb destijds counseling gehad, maar heb er niet veel aan gehad. Inmiddels ben ik dertig jaar verder, en zijn de details vervaagd. Ik loop nu nog steeds tegen dingen aan die daarmee te maken hebben. Schuldgevoelens vooral, als ik iets anders doe als mijn ouders dat destijds verwachtten. Nu zie ik een psycholoog waar ik wel wat aan heb.
De adviezen die je gekregen hebt hier zijn goed, vind ik. Ik zou je ook vooral willen aanraden hulp in te schakelen - er is bijna overal wel een vrijwillgersorganisatie voor die je kan helpen bepaalde dingen uit te zoeken. De huisarts weet daar als het goed is wel de weg naar, maar je kan ook via Google op zoek. Probeer het niet allemaal alleen uit te zoeken. Het wordt emotioneel zwaar genoeg, ben ik bang... zoals Kaaskopje zei - het kan eng zijn.
Ik vind het erg knap van je dat je dit allemaal inziet. Het was destijds nooit in mij opgekomen om tegen bepaalde dingen in te gaan, terwijl ik toch als een 'rebel' werd gezien door m'n ouders.
Een paar jaar terug kwam ik een kennis van ze tegen die mij uit verhalen kende in mijn oudere tienerjaren. "O ja", zei ze, "jij was zo'n moeilijke puber toen". Ik was sprakeloos. Ik deed alles wat mijn ouders wilden, was openlijk heel meegaand, en als ik iets stiekum deed voelde ik me altijd schuldig.
Gelukkig zie jij dat zoiets niet klopt. Het zal soms moeilijk zijn, dit losmaken, maar ik ben er van overtuigd dat het het waard is. En beter nu dan later, dit is niet iets dat uit zichzelf gaat verdwijnen.
Waarom ze zo doen, weet ik niet. Ze denken waarschijnlijk dat ze het goed doen, en willen 'het beste' voor je, en denken dat zij degenen zijn die het beste weten wat dat is. Ze realiseren zich misschien niet dat dit juist beklemmend werkt en het tegenovergestelde bereikt.
Veel succes!!
Waarom ze het zo doen
Ik heb sinds dit jaar voor het eerst wat antwoorden op waarom ze het zo gedaan hebben. In mijn geval en dat van mijn zussen was dat omdat ze dachten dat het helemaal mis zou gaan met ons vanwege onze bijziendheid. Met mij in het bijzonder omdat ik ook al wat had gehad met mijn ogen. Achteraf kan mijn moeder zich wel voor het hoofd slaan, die krampachtigheid daarover had niet gehoeven. We hadden ons wel gered in het leven, hoe hadden ze toch kunnen denken dat dat niet zou gaan lukken? Misschien speelt dat ook met jouw ouders mee 10626783, je weet maar nooit. Ouders hebben de vervelende neiging om meer beren op de weg te zien dan nodig is. Maar ik lees ook in je verhaal, dat ze nog niet kunnen accepteren dat je een eigen mening hebt en daar moet je naar mijn idee eerder te vroeg dan te laat naast je neerleggen. Dat is hun probleem en dat mag niet jouw probleem worden. Je zou nog één poging kunnen doen om met ze te praten over wat jíj wilt, gaan ze dan herhalen wat ze al gezegd hebben, dan zou ik naar je huisarts gaan, maar ook eens bellen met DUO. Zeg wat er aan de hand is en vraag wat ze voor je kunnen doen. Dat heb je al een beetje kunnen lezen, maar mondeling kunnen ze wat directer uitleggen wat je het beste kunt doen.
Ik zou niet gaan bellen met DUO
Je kunt ongeveer 1.000 euro per maand lenen, naast het collegegeld.
Daarmee is het haalbaar om op kamers te gaan en te gaan studeren wat je wilt.
Ja, dat betekent veel lenen. Maar beginnen met lenen betekent niet dat je dat al die jaren volledige moet blijven doen.
Alleen al het idee om op geen enkele manier afhankelijk te hoeven zijn van je ouders, zal je zelfvertrouwen doen groeien.
Dan kun je je ouders rustig uitleggen dat jij nu volwassen bent, je eigen keuzes en je eigen fouten wil en zal gaan maken. Dat je van ze houdt maar dat je je eigen weg zult kiezen, met of zonder hun goedkeuring en steun.
Grote kans dat ze bijdraaien als ze zien dat jij vasthoudt aan je plan. Misschien al voordat je echt gaat studeren, misschien pas als je al zelfstandig woont.
Verder eens met voorgangers. Begin met de huisarts!
Lente
Maar is het niet zo, misschien gek dat ik dat niet weet, dat je minder krijgt als men de ouders op een bepaalde bijdrage heeft ingeschat. Wij krijgen bijvoorbeeld nog steeds te horen dat we een habbekrats of niets kunnen bijdragen. Dat is voor dochter verwaarloosbaar, dus het maakt niet uit of we meebetalen of niet. Als ouders een hoog inkomen hebben zal dat misschien anders liggen? Mijn dochter zit nog net in de laatste groep studenten met een basis studiebijdrage (een beetje 'eeuwige student' dus 
, ze leent de rest bij. Een student van nu heeft die basis bijdrage niet meer, maar daar heb ik zelf niet genoeg ervaring mee met hoe dat werkt.
Nee en ja
Nee. Als student mag je maximaal lenen, onafhankelijk van het inkomen van je ouders.
Ja. Je kunt een bijdrage krijgen als je ouders weinig inkomen hebben. Dat is dan geen lening. Van die bijdrage alleen kun je niet zelfstandig wonen en studeren.
Aanvullende beurs
De aanvullende beurs (gratis), bij een laag inkomen van je ouders, krijg je maximaal 4 jaar. En de OVbeurs (wel terugbetalen) krijg je maximaal 5 jaar.
Uit het isolement stappen
Het is niet jouw taak je ouders te begrijpen of ze gelukkig te maken. Je vader lijkt jou als een verlengstuk van zichzelf te beschouwen: hij weet beter wat goed voor jou is dan jijzelf. Je klinkt hier rustig en weloverwogen, niet als iemand die in zeven sloten tegelijk zal lopen dus wat je vertelt over de opstelling van je vader klinkt vreemd. In de puberteit horen ouders min of meer gecontroleerd, stap voor stap verantwoordelijkheid over te hevelen naar hun kinderen zodat zij groeien naar een volledige, volwassen verantwoordelijkheid. Daar is geen draaiboek voor. Bij het ene kind zal dit anders verlopen dan bij het andere. Maar in jullie geval lijkt dit in het geheel niet op gang te zijn gekomen. Goed van je dat je naar een therapeut gaat! De sprong van geen verantwoordelijkheid mogen dragen naar op jezelf gaan wonen is erg groot voor jou! Het is goed dat je daar steun bij zoekt. Zijn er misschien familieleden of een zorgcoordinator of decaan op school met wie je eens kunt praten? Zorg er in ieder geval voor dat jij de cirkel doorbreekt, dat je er met mensen over gaat praten. Dan zul je zien dat er steeds minder ruimte voor je vader overblijft om te beweren dat het normaal is dat ouders zulke verregaande volgzaamheid van hun kinderen verwachten. Dit wordt natuurlijk een pijnlijk proces, waarbij je je moet losmaken van je ouders. Ook daarom moet je steun om je heen verzamelen, om sterk te worden, er niet alleen voor te staan. Maar weet dat je op het goede spoor zit!
Groet,
Jo Hanna
Dus...
zou ze dan ook geen bijdrage kunnen ontvangen bij ouders die weigeren te betalen?
Enorm bedankt voor alle reacties
Heel erg bedankt voor de reacties en de nog komende reacties. Ik heb er echt enorm veel aan om deze ervaringen te lezen en het geeft mij in zekere zin ook meer hoop. Ook zie ik nu dat er een aantal opties zijn.
Ik heb dit soort problemen eerst alleen met vriendinnen besproken, maar daar krijg je nooit echt concreet advies. Wel veel medeleven natuurlijk.
Nogmaals heel erg bedankt.
Afkomst
Heeft dit gedrag met de afkomst van je ouders te maken? Dit controlerende gedrag is niet erg gebruikelijk bij de meeste Nederlandse gezinnen. Ook de keuze dat het per se rechten moet worden doet mij in die richting denken. Ik heb eens ergens gelezen dat allochtone ouders graag willen dat hun kind een studie doet waarvan zij begrijpen wat het is en die ook in hun thuisland begrepen wordt. Rechten en geneeskunde zijn daarom erg populair. De meeste Nederlandse ouders vinden het daarnaast ook juist belangrijk ook dat hun kind een bijbaantje heeft om meerdere redenen. Voor de cv, voor de (levens)ervaring in het algemeen, om de waarde van geld te leren, om verantwoordelijkheid te krijgen etc.
Normaal gesproken zou ik zeggen, doe de studie die je zelf wilt, ga op kamers en leen maximaal. Maar als je uit een allochtoon gezin komt zou dit misschien erg grote problemen op kunnen leveren, dat je helemaal verstoten wordt bijvoorbeeld. Gaat het alleen om het geld waar ze mee dreigen, dat zou ik ze lekker laten dreigen. Als jij op kamers gaat, gaat werken en maximaal lenen kunnen ze dat niet tegen houden. En als je uiteindelijk goed terecht komt met de door jou gekozen studie zijn ze misschien hartstikke trots. Is er niet iemand op school waar je mee kunt praten of via de huisarts ofzo?
Kijk voor voorbeelden naar de serie Oogappels
Je kunt de afleveringen terugzien via NPO3.
Daarin komt ook een meisje voor dat eindexamen doet. De moeder heeft extreem hoge verwachtingen en wil alles bepalen.
Kaaskopje
"zou ze dan ook geen bijdrage kunnen ontvangen bij ouders die weigeren te betalen?"
Uiteindelijk wel, als ze blijven weigeren en als ze kan aantonen dat er een groot conflict is. Misschien moet ze daarvoor ook elders wonen.
Zo'n procedure kost erg veel energie en de ouders dreigen nu met niet-betalen. Dat betekent nog niet dat ze dat niet gaan doen. En ze is nog niet gestart met de studie. En ouders kunnen nog bijdraaien.
Lijkt me veel te vroeg voor een procedure. En terecht. Er is een dreigend probleem, geen bestaand probleem.
En TS kan haar energie nu beter stoppen in keuzes maken en praten met ouders.
Het is wel fijn te weten dat er op de lange termijn een alternatief is (deels) qua financiën.
Yura
Ik denk dat het in alle soorten families voorkomt.
Lente
Ja inderdaad zo is het inderdaad, het kan altijd nog als het moet. 😊
Beste Yura (en anderen)
Mijn vader is inderdaad niet nederlands, mijn moeder wel. Mijn vader komt uit Ivoorkust. U zei ookal dat als ik mijn eigen gang zou gaan dat het voor veel problemen kon zorgen en dat is inderdaad wel zo, zo heftig als volledig verstoten denk ik echter niet.
Ik heb het er regelmatig over met mijn goede vrienden, maar die kunnen er niet echt iets aan doen. Ik ben van plan na mijn examens naar de huisarts te gaan, voor advies en misschien een psycholoog. Uit huis gaan lijkt me voor nu nog niet echt een optie aangezien ik dan echt veel problemen krijg binnen het gezin.
Na mijn examens kijk ik verder, voor nu heb ik huisarrest (vanwege een 5 gemiddeld voor grieks tewijl de rest prima is) en ga ik hard leren voor het CE.
Heel erg bedankt voor alle tips.
wat ga je dan na de zomer doen?
je moet je toch meestal voor 1 mei aanmelden voor een vervolgopleiding. Als je wacht tot na je examens, dan ben je vaak al te laat. Dus vandaar mijn vraag wat je dan gaat doen als je nog niet gaat studeren? Een (tijdelijke) baan zoeken?
Het is heel vervelend voor je dat je ouders niet achter jouw studiekeuze staan, ik hoop dat ze nog bijdraaien.
Bewandel je eigen weg
Ik vermoed dat je depressieve gevoelens alles met je thuissituatie te maken hebben, je zit daar in een gevangenis! Die nare gevoelens zouden wel eens als sneeuw voor de zon kunnen verdwijnen als je op kamers gaat. Zoek uit met DUO hoe je je eigen studie kunt betalen. Als je een studierichting kiest met een goede kans op werk, komt het zeker goed met het terugbetalen van je lening (de voorwaarden zijn heel gunstig!). Als je nu gymnasium doet, zal de gemiddelde studie echt niet zo zwaar voor je zijn. Dan heb je ook nog tijd voor een bijbaantje en heb je ofwel wat meer geld te besteden, ofwel hoef je minder te lenen.
En als je weet dat je het zelf kunt regelen, dan kun je ook nog eens met je ouders gaan praten om te kijken of ze je niet toch willen steunen als je op kamers gaat en/of iets gaat studeren waar je hart ligt (dat leidt sowieso tot betere resultaten!).
Ik zou nu al met de huisarts gaan praten om uit te zoeken of je een coach of psycholoog kunt krijgen die je een steuntje in de rug kan geven om snel zelfstandig te worden en anders te leren omgaan met je ouders.
De tip van AnneJ om ook eens met een familielid te gaan praten, vind ik een goede. Een adere volwassene moet aan je vader duidelijkmaken dat jij 18 en dus volwassen bent. Dat jij je eigen keuzes moet kunnen maken. Je kunt niet het leven van je vader leiden, en ook niet het leven dat hij voor zichzelf gewenst had. Dat is niet eerlijk ten opzichte van jou.
zebra
Ja dit klopt, ik sta ook al ingeschreven voor de studie die mijn ouders willen dat ik doe.
4 studies
Volgens mij kan je je voor 4 studies inschrijven. Heb je je nog niet ingeschreven voor de studie die jij wilt gaan doen? Zou ik zeker snel doen. Dan hou je die optie open.
Wil je echt je vaders leven gaan leiden en (blijven) doen wat hij wil?
Wanneer ga je je eigen leven dan leiden?
Denk je dat je gelukkig wordt als je die studie gaat doen?
zoals Suze zegt
je ook nog snel inschrijven voor de studie die JIJ graag wil.
Ik ben van mening dat een studie die je zelf wil doen meer kans van slagen heeft dan wanneer je een studie gaat volgen alleen maar omdat je ouders dat van je verlangen.