|
|
3 februari 2002
Ouders Online en uitgeverij Gottmer presenteren: het prentenboek van de maand. Een gezamenlijk project, met iedere maand een prentenboek van de bovenste plank. En een prijsvraag waarmee u het boek van de maand kunt winnen. Onder de verliezers worden drie prachtige kalenders verloot.
Inhoud van deze pagina
- Uitslag prijsvraag: "Geef ons uw beste zindelijkheids-tip"
- Boekbespreking: "Potje!"
Uitslag prijsvraag: "Geef ons uw beste zindelijkheids-tip"
door: Justine Pardoen
Wat kun je het beste doen om je kind te helpen met zindelijk worden? Soms lijkt het alsof hij niet begrijpt waar het om gaat. En soms lijkt hij het juist heel goed te begrijpen, maar zich ertegen te verzetten. En soms lijkt hij wel van goede wil, maar lukt het aldoor maar niet om op tijd op de pot te plassen.
Vorige maand vroegen we u om tips in te zenden voor de zindelijkheidstraining. Dat onderwerp leeft, want we ontvingen bijna honderd tips.
Eigenlijk is het een raar woord, want 'training' veronderstelt dat we het moment waarop we ermee beginnen zelf kunnen bepalen. En dat is niet waar, zo blijkt uit de inzendingen.
Níet trainen!
Veel ouders slaan de zogenaamde zindelijkheidstraining gewoon over. Want wat heeft het voor zin als het kind er nog niet aan toe is? Geen. Zindelijk willen worden en zindelijk worden heeft met rijping te maken. Alle pogingen die je te vroeg onderneemt, gaan al gauw in de richting van dwang. En dwang wordt beantwoord met verzet.
En wat blijkt? Dat de kindjes die werkelijk geen enkele belangstelling voor potjes en wc's hadden, zo rond hun derde verjaardag allemaal van de luier af zijn. Eerst overdag, en vrij snel daarna ook tijdens de nacht.
Beetje duwen, niet kwesten
Tegen de tijd dat ze 3 jaar worden, willen die dwarse peuters ineens niet meer bij de ukkepukken horen. En als je dat een beetje benadrukt, op een niet kwetsende manier, dan kun je het proces soms nog wel een duwtje in de goede richting geven. Zo tipt één van de winnaars dat ze haar zoon een paar weken voor zijn derde verjaardag een ultimatum gesteld heeft:
Wel kunnen maar niet willen – Top-tip (1)
Karin Brinkmann - Eindhoven"Onze zoon kon al een tijdje zijn plas voelen aankomen en goed ophouden, maar hij wilde absoluut geen onderbroek aan. Ook in de zomer wilde hij niet bloot rondlopen. Toen hebben wij hem een ultimatum gesteld: we vertelden hem dat kinderen van 3 jaar geen luiers meer dragen. We noemden de namen op van alle 3-jarigen die hij kende, en inderdaad droeg geen van hen nog een luier.
Een week voor zijn verjaardag zijn we de grote stap gaan voorbereiden. We hebben een scheurkalener gemaakt die aftelde naar zijn verjaardag. Al snel koppelde hij zijn verjaardag aan het dragen van onderbroeken. En ja hoor, vanaf de eerste dag ging het perfect. Hij had blijkbaar gewoon een tijdje nodig om zich erop voor te bereiden en zelf te besluiten dat het tijd werd."
Niet boos worden maar belonen
Hoe je het ook aanpakt, heel belangrijk is het om niet boos te worden. Het hele proces moet geen 'gedoe' worden dat het kind associeert met nare gevoelens. Niet straffen dus, maar belonen. Soms werkt dat.
De helft van de ingezonden tips gingen dan ook over een speciaal uitgedacht belonings-systeem:
Sommige lieve dappere mama's tekenen na elke wc-succes een tekeningetje op verzoek, of ze lezen een verhaaltje voor...
Geduld
Als je als ouder heel erg bezig bent met het zindelijk worden van je kind, dan gaat het ook niet vanzelf. Veel getipt werd dan ook om gewoon stug door te gaan: het kost nu eenmaal tijd en moeite. Wat je dan ook heel goed kunt gebruiken, is geduld. Héél veel geduld.
Ongelukjes
Om je humeur niet al te veel te laten beïnvloeden door 'de ongelukjes', hadden sommige ouders een tip die voorkomt dat je steeds moet dweilen en bergen broeken moet wassen elke dag.
Trek het kind een onderbroek aan onder de luier. Zo voelt het bij een plasje toch veel natter aan dan met de luxe-luier alleen, maar een ongelukje is niet meteen een drama. Hup, die luier uit, schone onderbroek aan en klaar is Kees.
Kleddernat of broeiboel
Onze ouders en grootouders roepen altijd dat de kinderen van nu niet meer zindelijk worden door de te-luxe luiers van tegenwoordig. Als ze niet meer voelen dat ze nat worden, zou er geen aanleiding zijn om iets aan de situatie te willen veranderen.
Blijkbaar zit er wel wat in, want de ouderwetse aanpak werd vaak getipt.
Gebruik katoenen luiers, of – handiger nog – hele goedkope papieren luiers. Dan gaat het lekker broeien. "Kijk hoe vies hij dát vindt!" En dan bied je ze "de luxe van een potje aan en doe je ze na het verfrissen van de billen en het voorkantje een kraak-heldere en naar zoete waspoeder riekende nieuwe, zelf uitgekozen onderbroek aan. Lang leve de zindelijkheid. En van de besparing op de dure luiers koop je iets lekkers voor iedereen", aldus een enthousiaste inzender.
Potje overslaan
Sommige kinderen lijken het potje te negeren. Probeer dan eens of het kind meteen op de WC wil.
Er zijn mooie onderzet- en opzet-brilletjes te koop. Wellicht werkt dat: nadoen wat de grote broer of zus doet, of misschien papa of mama zelfs.
Bloot
Ook blootlopen zou helpen. Voorlopig vermoeden we dat het niet meer is dan een hardnekkig voortgefluisterde tip voor het versnellen van het rijpingsproces.
Wat een vies gedoe was dat de afgelopen zomer op de camping weer: al die blote kinderen die hun poep en pies maar overal laten lopen omdat ze geen luier om hebben. Vies en heel erg onhygiënisch voor andere kindjes, die ook op dat strand, op dat gras, in dat zwembadje, op die glijbaan, of op dat schommeltje zitten...
Toch trainen
Toch is er wel een vorm van training mogelijk. En dan verstaan we onder training dus niet: "luier uit en zindelijk maken", maar wel: "ongelukjes voorkomen of verminderen als de luier uit is".
Dat betekent dat het kind dus al besloten moet hebben dat het zonder die luier wil, maar dat het nog niet altijd lukt om op tijd op de pot of de bril te zitten.
De tips die op deze fase betrekking hebben, krijgen van ons de prijs. Want dat zijn de truukjes die je eens kunt toepassen in de periode dat geduld en tijd nodig zijn. Vooral dan kun je hulp gebruiken, en vooral om te voorkomen dat je toch boos wordt, of moedeloos. En om te voorkomen dat het kind een naar gevoel krijgt over zichzelf omdat het maar niet wil lukken.
Daar gaan we:
In je broek plassen kost tijd - bekroonde tip (2)
H. Banine - Helmond"Mijn zoontje kon wel op het potje plassen, maar hij had er geen tijd voor (over) om steeds op tijd naar het potje of de wc te gaan. Hij had het gewoon te druk met spelen. Toen hebben we er een probleem van gemaakt dat hij dat zo deed. Telkens als hij een vieze of natte broek had, zetten we hem onder de douche. We wasten zijn haren en poetsten zijn tanden.
Zo werd het een heel gedoe voor hem, zonder dat het een straf was. Dat benadrukten we ook: het is geen straf, maar hij kon toch ook niet met vieze kleren blijven rondlopen? Dus moest hij schoongemaakt worden. En dat kost even tijd. We legden hem voor dat het eigenlijk veel meer tijd kostte, dan wanneer hij gewoon zijn spel even zou onderbreken voor een plasje op de wc.
Binnen een week was hij de hele dag schoon en droog."
U kent ze wel: die oma's die steeds beweren dat zíj het zo voor elkaar zouden hebben... Welnu, waarom zou je ze het dan ook niet laten doen, dacht deze moeder:
Laat oma het maar doen - bekroonde tip (3)
[naam en adres bekend bij de redactie]"Mijn moeder schept er een bijzonder groot genoegen in om kinderen een super-intensieve zindelijkheidstraining te geven. Met urenlange potjes-sessies, veel positieve aandacht en zeven keer achter elkaar in de broek laten plassen. Kortom: al die dingen waar een modern tweeverdienershuishouden niet genoeg tijd en aandacht voor heeft.
Ik stuurde mijn kinderen dus uit logeren bij oma. Ze kwamen zindelijk weer terug."
Je kunt je kind ook helpen herinneren dat het nodig is om aandacht te besteden aan de aandrang. Natuurlijk is het leuker om door te gaan met spelen: dat is natuurlijk geen onwil, maar een te gering vermogen om ergens bewust aandacht aan te besteden. Zo kun je dat oplossen:
Eierwekker - bekroonde tip (4)
Nadja Mooren - Swalmen"Zet een eierwekker (liefst een vrolijke) op een voor het kind zichtbare plek en zet hem op 30 minuten. Als de wekker afloopt, zet je je kindje op de pot of op de wc. Daarna zet je de wekker opnieuw op 30 minuten en telkens bij het belletje moet er weer geprobeerd worden of er iets komt. Je kind weet het op een gegeven moment gewoon: belletje, dus plassen.
Na een tijdje kun je het verlengen naar 45 minuten of nog langer, totdat het niet meer nodig is."
Een ondersteuning van andere aard is dat je het proces wat probeert te versnellen of te benadrukken door de kans op succes te vergroten. Zo bijvoorbeeld:
Veel drinken - bekroonde tip (5)
M. Schouls - Zonnemaire"Ik liet mijn zoontje heel veel drinken overdag, zodat er vaak een volle blaas was. Ik vroeg hem heel vaak (wel een paar keer per uur) of hij moest plassen."
De drie verjaardagskalenders gaan deze maand naar:
Potje!
Mylo Freeman
Gottmer 2002
EUR 7,50
De flaptekst van "Potje!" vat goed samen waar het boek over gaat:
Op een middag staat er midden in het oerwoud een potje. En naast het potje ligt een briefje:"Op dit potje passen alleen de allerliefste billetjes", staat erop.
Alle dieren proberen het potje uit, want ze zijn er allemaal van overtuigd dat hun billen de liefste zijn, tot er na de lunch een paar kleine billetjes zonder haren, vlekken of strepen op het potje zitten...
Razend origineel is het natuurlijk niet (het thema 'zindelijkheid' is al vaker behandeld) en biologisch is het ook niet helemaal verantwoord (in een oerwoud leven geen zebra's) maar een boek zoals dit mag in geen enkele kinderboekenkast ontbreken.
De tekeningen zijn razend knap gemaakt (kijk eens naar die perfect getroffen poep-houding van de zebra) en we hebben ons zitten verbazen over de vaardigheid waarmee de auteur kans heeft gezien om een verhaaltje van niets (achtereenvolgens gaan alle dieren op het potje zitten) toch nog spannend te maken en structuur te geven. Het begint al met dat geheimzinnige briefje (wie zou dat geschreven hebben?) en halverwege is er nota bene een lunch ingelast: "We gaan even een hapje eten, jongens", zegt olifant, "want met schildpad kan het nog wel even duren". Zoals u ziet, is het nog grappig ook.
Wat ook opvalt aan het boek, is de enorme warmte die je tegemoet straalt. De tekeningen hebben allemaal wel iets met rood of geel, en van "de allerliefste billetjes" waar het allemaal om draait, smelt elke lezer natuurlijk helemaal weg.
Kortom: een prachtboek voor kinderen rond de potjes-leeftijd. Twee, drie, vier, zeg maar.