Twee visies op leerproblemen

Kinderen met leerproblemen door Roel de Groot en Cees Paagman
Uitgeverij Maarten Muntinga/Raibow Pocketboeken 1998
Prijs: ƒ 15,-
ISBN 90 417 0119 2

Boeken over de opvoeding van het kind, binnen school en gezin laten veel aspecten buiten beschouwing, want schrijven is immers de kunst van het weglaten. Een zinnig boek schrijven over de opvoeding is daarom geen gemakkelijke opgave. Ga maar na: opvoeding van kinderen gebeurt overal en altijd. Het kind leert zijn eigen vermogens kennen, leert binnen het gezin en op school relaties aangaan.

Binnen die opvoedingscondities (kind, gezin en school) en opvoedingsrelaties kunnen zich problemen voordoen. Hierover zijn vele boeken geschreven. En ook hier is vaak (te) veel weggelaten.

Kind losgekoppeld
Neem nu bijvoorbeeld het boekje Kinderen en vroege (leer)problemen (1997) Hierin worden stimulerende activiteiten gepresenteerd voor kinderen met een achterblijvende ontwikkeling. In het eerste hoofdstuk wordt het ontstaan van leerproblemen in verband gebracht met bovengenoemde opvoedingscondities. Onder een mooi driehoekje wordt uitgelegd dat de die drie condities een sterke invloed uitoefenen op het leren van een kind. Helaas komt in dit boekje sterk de nadruk te leggen op de (belemmerde) ontwikkeling van het kind en als gevolg daarvan het niet goed kunnen uitvoeren van (school)taken. Leerproblemen worden belicht vanuit het perspectief van een achterblijvende ontwikkeling van het kind. De auteur beschrijft de ontwikkeling van de baby tot en met het kind op de basisschool. Dat doet hij zeer nauwkeurig, en geeft aan hoe ouders en leerkrachten de ontwikkeling van hun kind kunnen stimuleren. Voor wie puur geïnteresseerd is in de ontwikkeling van het kind en de stimulering daarvan, is dit een lezenswaardig werk. Maar het kind wordt min of meer �losgekoppeld� van de opvoedingssituatie waarbinnen het opgroeit.

Uitgebreide opvoedingsanalyse
In de Rainbow-pocket Kinderen met leerproblemen (oorspronkelijk uitgegeven in 1994, in '98 als pocket) worden opvoedingssituaties wel uitgebreid geanalyseerd. Niet alleen ontwikkelingsstoornissen bij het kind, maar ook problemen binnen het gezin en in de schoolklas komen ter sprake. Bovendien wordt er nader ingegaan op de theorie van opvoeding en opvoedingsstijlen van ouders. Deze pocket is dus veel breder van opzet: als gevolg daarvan zijn er ook meer verklaringen voor leerproblemen. Er is niet alleen een kind met een ontwikkelingsstoornis. Zo wordt er bijvoorbeeld in hoofdstukken 5 en 6 een relatie gelegd tussen opvoeding, gedragsproblemen en leerproblemen op school. Hierin komt bijvoorbeeld het belang van een basisvertrouwen van het kind ter sprake. Ook wordt er ingegaan op functioneren van het gezin in relatie tot leer- en gedragsmoeilijkheden.

De pocket is weliswaar ruim 200 bladzijden dik, maar doet veel meer recht aan het kind met leerproblemen. De drie opvoedings- en leer condities komen aan de orde. Kinderen met leerproblemen beschrijft wat opvoeding eigenlijk is en welke problemen zich daarbij kunnen voordoen. Daarom gaat mijn voorkeur naar deze zeer informatieve pocket uit; hoewel je soms wel wat meer diepgang wenst.

Weet u echter al dat uw kind in zijn ontwikkeling is achtergebleven, dan kan het boekje Kinderen en vroege (leer)problemen u helpen om uw kind te ondersteunen. Omdat hier sterk de nadruk wordt gelegd op de ontwikkelingsstoornis van het kind, is in dit boekje meer ruimte voor praktische, meer specifieke informatie. Aan u de keus!

Bas van den Berg, pedagoog
e-mail: [email protected]