Vanaf het moment dat jouw baby geboren is en gedurende het eerste jaar is borstvoeding of flesvoeding de voornaamste bron van voeding van jouw baby. Er komt echter een moment dat jouw kind de overstap maakt naar vaste voeding. Flesvoeding wordt hierdoor steeds minder nodig. Vanaf welk moment kun je stoppen met flesvoeding en hoe kun je dit het beste aanpakken? Wij leggen het uit.
De eerste maanden is jouw baby volledig afhankelijk van vloeibare voeding. Hij of zij kan nog niet kauwen en alle voedingsstoffen zullen dus via de melk moeten worden verkregen. Dit verandert wanneer jouw baby tussen de 4 maanden en de 6 maanden oud is. Vanaf dit moment kan hij of zij beginnen met de eerste hapjes.
Deze eerste hapjes zijn vooral bijvoeding. Jouw baby zal nog moeten leren eten. Vast voedsel is daarom nog lang geen vervanging van melk. Geleidelijk aan zal jouw baby steeds beter leren eten en ook leren drinken. De bedoeling is dat jouw kind een volwaardig eetpatroon ontwikkeld met vaste voeding en vocht uit een eigen (tuit)bekertje. Hier kan gerust een half jaar overheen gaan.
De eerste fruit- en groentehapjes van jouw kleintje zullen vooral meer om het proeven gaan dan om het daadwerkelijk eten. Maar geleidelijk aan krijgt jouw baby de smaak te pakken en zal hij steeds meer gaan eten en steeds meer verschillende maaltijden gaan nuttigen. Vanaf dit moment kun je starten met het afbouwen van flesjes.
Het afbouwen van de melk of opvolgmelk verloopt bij ieder kind weer anders, maar je kunt gaan afbouwen op het moment dat een fles kan worden vervangen door een maaltijd. Eet jouw kindje zijn of haar fruithap overdag goed op? Dan kan je één voeding in principe laten vervallen. Eet jouw baby 's avonds met de pot mee? Dan scheelt dat wederom een flesje in de avond. Als jouw kind 's ochtends boterhammen eet met een bekertje water of een bord pap eet, kan ook deze fles worden weggelaten. De pap kan worden gemaakt met opvolgmelk, maar dit hoeft niet.
Alhoewel er niet echt een vaste richtlijn is voor het afbouwen van deze flesjes met melk kun je aanhouden dat het aantal voedingen rond de 8 maanden mag worden teruggebracht naar 2 of 3. Het hangt er natuurlijk ook vanaf hoeveel melk je baby nog krijgt per fles. Sommige baby's drinken met gemak een fles van 180cc weg terwijl andere baby's na 120cc of 150cc al verzadigd zijn. In totaal drinken baby's rond 8 maanden gemiddeld zo'n 600 ml flesvoeding.
De overige flessen zijn vervangen door maaltijden en een beker met vocht. Dit is bij voorkeur water, maar kan ook lauwe thee zijn. Geef bij voorkeur kruidenthee zoals kamille of rooibos, daar zit namelijk geen theïne in. Pas vanaf 1 jaar mogen kinderen gewone melk. Sap en limonade worden afgeraden. Dit is namelijk niet goed voor de tanden en bevat te veel suiker.
In veel gezinnen is het flesje in de avond de laatste fles die nog wordt gegeven. Deze fles werkt vaak rustgevend voor het slapen en is op een gegeven moment meer gewoonte dan noodzaak. Dat is ook het moment dat je deze fles kunt afbouwen. Het consultatiebureau raad aan om voor het eerste jaar te stoppen met deze laatste voeding. In de praktijk drinken veel baby's nog langer een fles en dat is dus helemaal prima. Volg je gevoel en kijk goed naar je kindje wat ze nodig heeft. Alles op jullie eigen tempo. Heeft je kind na de eerste verjaardag nog veel behoefte aan de fles? Dan mag hij ook overstappen naar gewone melk, of kun je ervoor kiezen dit te combineren met plantaardige melk. Net wat bij jullie past.
Je kunt niet zomaar uit het niets de avondfles weglaten. Hier zal niemand in jouw gezin gelukkig van worden. Er is dan een grote kans dat je baby moeite zal hebben met in slaap vallen of in de nacht wakker wordt en erg onrustig is. In plaats van abrupt te staken met deze voeding, is het slimmer om deze rustig af te bouwen.
Een manier om de laatste melkvoeding af te bouwen is door deze voeding steeds eerder te geven. Zo veranderen jullie rustig het voedingsschema en wordt deze fles vanzelf uitgefaseerd. Je hoeft je geen zorgen te maken dat jouw baby te weinig drinken krijgt: je kunt hem overdag meer water geven.
Een andere fijne methode om de fles af te bouwen is om de verhouding van water en schepjes te veranderen. Bouw het aantal schepjes af terwijl je dezelfde hoeveelheid water in het flesje doet. Maakte je bijvoorbeeld altijd 180cc met 6 schepjes? Pas dit dan aan naar 180cc en 5 schepjes en na enkele dagen naar 4 schepjes.
Nog een manier om de melk in de avond af te bouwen is door steeds minder aan te bieden. Geef bijvoorbeeld eens een half flesje. Hoe gaat dit? Als jouw baby tevreden naar bed gaat en goed doorslaapt, kun je na enkele dagen de hoeveelheid nog verder afbouwen.
Alhoewel één jaar de richtlijn is, is het verstandig om bij het afbouwen vooral de behoeften van jouw kind te volgen. Maar hoe weet je nu wanneer jouw baby hier klaar voor is? Daarvoor kun je de signalen en ontwikkeling van jouw kind volgen.
Een duidelijke manier waarop je kindje aangeeft geen behoefte meer te hebben aan de avondfles is door de fles niet leeg te drinken. Als jouw kind geen volle fles meer op kan, is hij duidelijk toe aan minder avondvoeding. Dit is het moment of deze voeding af te bouwen.
Een ander duidelijk signaal dat jouw kind geen behoefte meer heeft aan deze fles is wanneer hij de fles simpelweg weigert. Kinderen kunnen op deze leeftijd steeds beter zelf hun grenzen en wensen aangeven. Duwt jouw zoon of dochter de fles weg of wordt er op een andere manier aangegeven dat de fles niet gewenst is? Dan is dit een heel duidelijk teken dat jouw kind er klaar voor is.
Net als bij onszelf, eten en drinken kinderen niet elke dag dezelfde hoeveelheden. Soms omdat ze minder of meer honger hebben, tandjes krijgen of bijvoorbeeld een bepaald gerecht niet lekker vinden. Hun smaakontwikkeling is nog in ontwikkeling. In de fase van het afbouwen van de fles is het dus niet zo gek als je kindje de ene dag nog meer behoefte heeft aan een melkfles dan de andere dag. Volg je gevoel daarin en kijk vooral wat je kind nodig heeft in het moment.
Voor het ene kind is het afbouwen van de flessen makkelijker dan voor het andere kind. Er zijn peuters die zo gehecht zijn aan hun avondfles dat ze niet kunnen slapen zonder deze voeding. Dat is misschien niet wenselijk, maar het is voor veel ouders wel de realiteit. Toch is het beter om deze fles niet meer te geven. Dit kan namelijk de spraakontwikkeling belemmeren en zelfs gaatjes veroorzaken in het gebit. Heeft je peuter de fles echt nog nodig? Poets dan erna nog de tanden.
Wanneer jouw kind met de pot mee-eet en zelfstandig uit een beker drinkt, wordt het steeds belangrijker om goed voor het gebit te zorgen. Met tanden poetsen begin je vanaf het allereerste tandje en het liefst doe je dit wanneer jouw kind naar bed gaat en wanneer ze wakker wordt.
