23 oktober 2018 door Caroline Geven
Caroline is moeder van een stoere peuter, en blogt voor Ouders Online over de opvoedvraagstukken die ze onderweg tegen komt. Ze neemt je mee in haar zoektocht naar antwoorden en in de keuzes die ze maakt.
“Zo, en wanneer komt bij jullie de tweede?” Deze vraag heb ik ondertussen al zo vaak gehoord, dat ik het idee heb dat het leven niet compleet is zonder een broertje of zusje voor mijn tweejarige. Lange tijd gaf ik als antwoord: “Zodra ik mijn man heb overtuigd”, maar nu mijn peuter zijn eigen individu begint te worden en de wereld leert ontdekken, is mijn antwoord veranderd in: “Nu nog niet, misschien over een paar jaar”. Wat vinden mensen mijn zoon dan toch zielig. Geen broertje of zusje om mee te spelen. Nee, dat klopt. Maar bij het krijgen van een tweede kindje, komt meer kijken dan alleen een leuk speelmaatje. Niet alleen veranderen opnieuw de verhoudingen voor de ouders, maar ook voor het kind dat er al is. Wat betekent het voor een peuter als er een broertje of zusje bijkomt?
De meeste gezinnen krijgen een tweede als hun oudste kind de leeftijd van twee of drie heeft bereikt. Dit is in de periode dat veel peuters leren dat ze hun eigen persoon zijn. Dit kan een behoorlijk angstige periode zijn: ze leren dat ze apart kunnen zijn van hun ouders en krijgen de alom gevreesde driftbuien. Je peuter kan je zelfs gaan slaan, in een poging de wereld een beetje beter te leren begrijpen. Dat deze periode turbulent is voor een peuter, daar kunnen we het dus over eens zijn. Dat het extra spannend wordt voor je peuter als er een baby bijkomt? Daar staan we wellicht niet altijd bij stil.
Mijn tweejarige is dol op zijn nichtje die bijna acht maanden oud is. En terecht: het is een enorm schattige, mooie en lieve baby. Ik smelt elke keer als ik mijn peuter haar kusjes zie geven, hij haar een aai geeft of zijn speelgoed met haar wil delen. En op deze momenten slaat mijn twijfel absoluut toe: zullen we dan toch niet..?
Logischerwijs vindt je peuter andere kindjes leuk, maar de realisatie dat papa en mama andere kindjes leuker of even leuk vinden, kan voor flink wat jaloezie zorgen. De peuter leert namelijk nog sneller dat hij zijn eigen persoon is en los kan bestaan van papa’s en mama’s. De ouders moeten de nieuwe baby ook aandacht geven: verschonen, knuffelen en dat houdt in dat de peuter soms moet wachten. Dit is natuurlijk erg lastig als je net leert dat je niet altijd je zin kan krijgen. Hierdoor kan een peuter extremer gedrag gaan vertonen.
Een peuter wil maar één ding: aandacht van de ouders wanneer het hem uitkomt. Dus als de baby op dat moment de aandacht krijgt die je peuter eigenlijk op dat moment nodig acht, zal het gedrag gaan vertonen die op het eerste gezicht nogal vreemd is, denk aan agressief gedrag of het imiteren van de baby. Daarnaast kan het kindje ook slechter gaan slapen, of lichamelijke klachten krijgen. De enige reden van dit gedrag is omdat je peuter graag de aandacht wil van de ouders. Negatieve aandacht is immers ook aandacht.
Jaloers gedrag komt voort uit angst: je kindje is bang om vergeten te worden door jou en je partner. Hoewel je jaloezie nooit helemaal kan voorkomen en het soms ook echt niet heel slecht is, kun je wel degelijk veel doen om de schade in te perken. Laat je kindje weten dat echt niet alles verandert als de baby er is, houd de rituelen die jullie in het gezin hadden, ook zoveel mogelijk vast. Denk aan bijvoorbeeld de bedrituelen. Doe ook, indien mogelijk, regelmatig iets met alleen je peuter, zodat hij leert dat hij nog steeds heel belangrijk is voor jou. Daarnaast kun je jouw peuter ook voorbereiden op de komst van de baby door samen boeken te lezen over het krijgen van een broertje en zusje, hem te laten helpen met dingen uitzoeken of de babykamer mooi te maken.
Belangrijke noot om toe te voegen is dat elk gezin en elk kind uniek is. Mijn man en ik hebben een druk leven waar we naast onze baan ook nog veel vrijwilligerswerk doen. Een tweede kindje in ons toch al drukke gezinsbestaan gaat onze peuter - en ons - nu geen goed doen. Wringt het dan soms niet? Absoluut. Ook ik droom regelmatig over weer een baby’tje erbij waar mijn peuter dan vol liefde mee kan spelen. Wie ben ik dan om dit artikel te schrijven? Ik heb ‘slechts’ één kindje en weet niet hoe mijn peuter zich gedraagt als hij een broertje of zusje heeft. Klopt, maar ik zie hoe moeilijk mijn peuter het vindt dat hij zijn aandacht moet delen met de achttien tieners van de toneelvereniging waar zijn papa en mama vrijwilligerswerk doen, mijn blog en hoe verdrietig hij nu wordt als wij de deur uit moeten om te werken. Hij en ook zijn papa en mama zijn nog niet klaar voor een tweede, hoezeer mama dat nu ook wil.
