|
|
29 juni 2002
Ouders Online en uitgeverij Gottmer presenteren: het prentenboek van de maand. Een gezamenlijk project, met iedere maand een prentenboek van de bovenste plank. En een prijsvraag waarmee u het boek van de maand kunt winnen. Onder de verliezers worden drie prachtige kalenders verloot.
Inhoud van deze pagina
- Jury-rapport: "Auto-tips 2002"
- Boekbespreking: "Ouwe trouwe rammelkast"
Jury-rapport: "Auto-tips 2002"
We vroegen u naar tips voor lange autoritten. Hoe houd je je kinderen koest? Hoe houd je ze bezig van hier tot de Côte d'Azur? Hoe voorkom je dat ze elkaar na Breda al de harsens in slaan? En wat moet je doen als de hele achterbank is ondergekotst?
U mailde in groten getale; het onderwerp leeft. Ons geheime verlangen om nu eens écht nieuwe tips te mogen noteren, werd echter maar ten dele bevredigd. Verreweg de meeste tips waren evergreens uit het standaard-repertoire van de reizende ouder.
Die standaard-tips verdienden geen prijs, vanwege hun minder originele karakter, maar mogen natuurlijk niet onvermeld blijven. Er zijn immers nog altijd ouders voor wie deze materie totaal nieuw is. We beginnen dus met de tradtionals. Daarna volgen de nieuwe inzichten.
De verrassingstas mag in geen enkele auto ontbreken. Op gezette tijden een klein cadeautje uit de tas toveren maakt van elke zeurpiet weer dat lieve kindje waar u zo dol op was. Voor zo lang het duurt natuurlijk. Want op een gegeven moment is de lol van het nieuwe speelgoedje eraf, en begint het geëtter weer net zo makkelijk opnieuw. Maar dan is er weer die tas met zijn verrassende inhoud.
Een leuke variant die we dit jaar aantroffen was: het koppelen van de periodieke verrassing aan een vast moment, teneinde er een educatieve draai aan te geven. Vooral bruikbaar bij oudere kinderen. Bijvoorbeeld: op elk heel uur (om het rijpere kroost te leren klokkijken), of: na elke twaalfde rode auto (om het tellen te stimuleren).
's Nachts rijden is nog immer effectief en dus razend populair. Geen gekots, geen verveling en geen gezeur. Aan slapende kinderen heb je geen kind. Het enige nadeel is natuurlijk dat je zelf totaal gebroken arriveert, maar voor veel ouders weegt dat ruimschoots op tegen de serene rust tijdens het rijden.
Speelgoed aan een touwtje is de gouwe ouwe onder de tips voor reizen met heel kleine kinderen. Nooit meer een hernia vanwege het voortdurend moeten teruggeven van gevallen items, en nooit meer geblèr van een kind dat zijn lievelings-spullen kwijt is. Het touwtje zorgt ervoor dat de kleine zijn eigen boontjes kan doppen.
De walkman is natuurlijk niet meer weg te denken uit de hedendaagse reis-cultuur. Dit is werkelijk het meest universele hulpstuk dat je maar kunt bedenken, gezien de multi-inzetbaarheid bij alle leeftijden. Van Kabouter Plop en Sesamstraat tot spannende voorleesverhalen en snoeiharde house waar niemand last van heeft.
Laat u bij het kopen van een nieuw exemplaar niet verleiden tot rotzooi van een tientje; dat leidt altijd tot teleurstellingen. Zelf hebben wij bijvoorbeeld heel wat afgetobd met walklieden die er al de brui aan gaven als je ze een beetje schuin of op hun kop hield. Ook viel het ons op dat veel van die goedkope apparaatjes veel sneller nieuwe batterijen nodig hadden dan de duurdere. En het nevenvoordeel van een goede kwaliteit walkman is dat je hem jaar na jaar opnieuw kunt meenemen.
Eén ouder voor en één achter is ook een goeie. Veel inzenders noemden (en roemden) deze truc, die meerdere voordelen tegelijk biedt. Strijdende partijen worden erdoor gescheiden – of in ieder geval makkelijker in toom gehouden – en dat ene kind dat altijd zo misselijk wordt, kan lekker voorin zitten. Dat scheelt echt aanzienlijk.
Dan de vijf prijswinnaars, die ons verrasten met nieuwe inzichten:
9 Uitgerust op weg
Gea Fidom, Hoogeveen
Als papa en mama goed uitgerust aan de lange reis beginnen, is dat volgens mij de grootste kans op succes. Je hebt zelf meer geduld voor de kinderen. Je raakt minder snel geïrriteerd. Waardoor de kinderen ook veel langer positief gehumeurd blijven.
Het mooie van deze tip schuilt in zijn eenvoud enerzijds en zijn vérstrekkende consequenties anderzijds. Je hebt namelijk niet alleen meer geduld, maar je bent ook beter in staat om creatieve dingen te bedenken als de nood aan de man komt. Het enige nadeel lijkt te zijn dat de tip voor veel mensen onuitvoerbaar is (druk, druk, druk), maar dat vonden we juist een pre. Hij geeft je een mooi doel om naar te streven.
21 Plankje met potloden
Isabel de Cneudt, Baarn
Iedereen kent ze wel: die handige tekenborden waar de kinderen met een magneetpen en eventueel figuurtjes tijden zoet mee kunnen zijn. Nog langer houden ze het vol met het volgende: een gewoon houten plankje (niet te dik) dat over de zijranden van het autostoeltje of stoelverhoger past. Eventueel aan de onderkant aan beide kanten een latje om het een beetje "schuifvast" te zetten en aan de bovenkant een héél smal latje zodat het papier niet wegschuift.In de potloden heb ik aan de uiteinden een heel klein gaatje geboord en ook een groter gat aan de bovenkant van het bord. Door ieder potlood een touwtje en dan vastmaken aan het bord.
Geen gezeur dat de potloden zijn gevallen of dat er maar 1 kleurtje is. En de tekeningen kunnen bewaard worden zodat de "opdrachtjes" – wie kan er een rode auto tekenen – ook nog bewaard kunnen worden. Wel bij iedere stop even punten slijpen...
Deze tip is schitterend, omdat hij verschillende kwaliteiten combineert. De kinderen worden scheppend beziggehouden en het is nog handig ook.
32 Laptop in de auto
G. Bürmann, 2135 HS
De laptop gaat altijd mee op vakantie voor het gewone werk, de e-mail, etc. Tijdens de reis wordt er op de achterbank DVD gekeken of worden er spelletjes gedaan. De beeldkwaliteit van de laptop is veel beter dan die van de peperdure auto-systemen en je hebt een groter beeldscherm (14 inch!). Is DVD kijken dan zo leuk? Ja, dat is leuk.Om de chauffeur en de bijrijder niet af te leiden wordt er alleen gebruik gemaakt van de koptelefoon. De laptop staat op de koelbox op een rubberen anti-wegglijddoekje. Het midden van de auto is goed omdat de zon er dan niet bij kan.
Een auto-laadsnoer is wel van belang, anders houdt de accu van de laptop het maar 4 uur uit.
Daarnaast kan je met de route-planner de route volgen op straatniveau. De kinders klikken op de muis elke keer als ze een stad of afslag buiten de auto zien. Het wordt extra leuk als je de optie 'bezienswaardigheden' aanzet. De chauffeur wordt dan gewezen op het auto-museum of de speeltuin in het volgende dorp. De vraag hoe lang het nog duurt, wordt niet gesteld; dat staat namelijk rechts onder in het scherm.
PS - Zorg er wel voor dat het apparaat verzekerd is en dat er geen kostbaar wek verloren kan gaan als de laptop gestolen wordt.
Tien jaar geleden kon deze tip natuurlijk nog nauwelijks gegeven worden, vanwege de gebrekkige techniek van toen. Maar nu de laptop inmiddels volwassen is geworden, kan hij inderdaad goede diensten doen. Niet bepaald een speeltje dat je even aanschaft voor je weggaat, maar heel handig als je hem toevallig al hebt staan. De redactie was overigens ook zeer te spreken over het tussenzinnetje "Is DVD kijken dan zo leuk? Ja, dat is leuk." (Minder enthousiast waren we over de mededeling dat deze inzender gewoon doorwerkt tijdens de vakantie, maar dat doet aan de kwaliteit van de tip verder niets af.)
37 Een kinderlandkaart
C van der Stelt, Rotterdam
Deze tip is vooral bedoeld voor wat oudere kinderen, ongeveer in de leeftijd vanaf 5 jaar. Je kunt het aanpassen aan de leeftijd.Maak of kopieer een landkaart en geef de route aan die gereden gaat worden. Doe dat met verschillende kleuren tot iedere stop, en markeer bijzondere plaatsen of bezienswaardigheden waar je langskomt. Bij oudere kinderen schrijf je de plaatsnamen erbij. Het is leuk om de kaart vooraf samen te maken, om alvast in de stemming te komen.
Laat ze bijvoorbeeld bijhouden waar je in de file stond en maak onderweg wat foto's op plaatsen waar je stopt, zodat je de kaart en de foto's later gezamenlijk kan inplakken.
Het low-tech alternatief voor die laptop van zonet. Een stuk goedkoper en minstens zo leuk. Of misschien nog wel leuker zelfs, vanwege het gemeenschappelijke element erin (samen vooraf de kaart maken). De redactie zag het al helemaal voor zich: de ouderwetse voorpret, die je tegenwoordig niet veel meer meemaakt. Zonde. Maar door deze tip weer helemaal actueel en nastrevenswaardig geworden.
42 De reis 'tekenen'
Irene van Winkel, Breda
Onze dochter is bijna 3. Als we op reis gaan, teken ik in haar schetsboek altijd de etappes van de reis: eerst met de taxi, dan met het vliegtuig, rondrennen in HongKong, nog een vliegtuig, en kijk, daar staat opa, tenslotte met de auto naar het huis van opa en oma, waar oma zit te wachten met de appeltaart. Zo snapt ze beter waar ze aan toe is, en hoe lang het duurt.
Over ouderwetse voorpret gesproken. Mooier kan het niet. Dat van die appeltaart begrepen we eerlijk gezegd niet helemaal (na het rondrennen in HongKong zou je eerder verwachten dat die oma zit te wachten met een kommetje rijst of zo), maar dat maakt de ultieme vakantie-gelukzaligheid er bepaald niet minder op. Ook nuttig vonden we de toepasbaarheid van deze tip voor andere situaties dan alleen een reis per auto.
De drie kalenders hebben we deze keer niet willekeurig verloot, omdat er nog een paar tips waren die we graag inhoudelijk wilden bekronen:
50 Bolletjes katoen
Els Lansinkink, Bussum
Vorig jaar hebben wij tijdens onze tocht naar Oostenrijk veel plezier gehad van 3 bolletjes katoen. Wij hebben drie kinderen in de leeftijd van 5, 7 en 9 jaar. Ze hebben hiermee uren gespeeld: spinnenwebben gemaakt, weefgetouwtjes tussen de voorstoelen, vingerhaken, enzovoorts.
59 Zoethoudertje
Brigitte van Kesteren, Haarlem
Op een van de dagen dat ze de avondvierdaagse liep, kwam mijn dochtertje van 5 vragen om een kartonnen (?) zakdoek, citroen en pepermunt en "dat moest ik dan maken en dan kon zij eraan likken". Na enig onderzoek bleek dit het recept te zijn: een doormidden gesneden citroen (of sinaasappel), daarop 3 of 4 harde pepermuntjes, en om dat geheel een katoenen (!) zakdoek, die met een elastiekje direct onder de citroen wordt vastgebonden, zodat je het geheel makkelijk kan vasthouden. Liefst alles nog even in de vriezer, zodat het lekker koud is. En dan likken, als een ijsje.Mijn dochter en de tweeling van 4 bleken er ieder 1,5 uur mee zoet te zijn. Uiteraard gaat dit zoethoudertje sindsdien mee in de auto op langere afstanden. Ik heb nog niks gevonden wat drie kinderen van 4 en 5 jaar op de achterbank langer stil houdt. En voorin is het trouwens ook opvallend rustig.
64 Placebo pilletjes
M. de Ronde, Waalwijk
Na een paar vervelende ervaringen met dochter Anne, die al een uurtje na vertrek haar kleren had ondergekotst, hadden we de oplossing: reistabletjes. Doosje Primatour gekocht, zodat we een volgende keer niet voor verrassingen zouden komen staan. Heel leuk bedacht, en het heeft ook precies 1x gewerkt. Anne werd niet misselijk. Hoera! dachten wij.De eerstvolgende keer daarna dat er een ritje van langer dan een uur op het programma stond, bleek het doosje kwijt. En grondig. Het was zondag, dus we konden niet even naar de drogist voor een nieuw doosje. Dochterlief was inmiddels overtuigd reispilgebruikster, die ene keer had indruk gemaakt, dus ze stónd op haar pil. Wat nu gedaan...
Toen vonden we de gouden oplossing. Ik herinnerde me opeens dat we een doosje mini-pepermuntjes hadden liggen, ooit gekregen als relatiegeschenk. Met veel vertoon hebben we zo'n snoepje tevoorschijn getoverd, het Anne in laten slikken en op de vraag hoe het kon dat dit pilletje toch wel héél anders smaakte dan de vorige keer, zonder blikken of blozen geantwoord dat dit een ander merk was.
En geloof het of niet, maar het werkte. We zijn zonder zelfs maar de geringste kokhals-neiging op onze bestemming aangekomen. Dat doosje pepermuntjes hebben we in ere gehouden! Met een simpel vitamine D-tabletje werkt de truc overigens ook, hebben we ontdekt.
Inmiddels is Anne (nu 7) zelf zo ver dat ze vóór vertrek wat snoepjes uitkiest en meeneemt, "voor als ik me even niet zo lekker voel". Tja. Wie fopt hier nou wie?
Tot zover het jury-rapport. We danken u voor uw nuttige en onderhoudende bijdragen!
Kunt u er geen genoeg van krijgen? Ga dan door naar alle inzendingen.
door Henk Boeke
Ouwe trouwe rammelkast
door Phillys Root en Jill Barton
Gottmer 2000
van EUR 11,75 voor EUR 8,81 (verkrijgbaar in elke boekhandel)
Wie enig gevoel heeft voor drama, kan zich dubbel en dwars uitleven met "Ouwe trouwe rammelkast". Het is weliswaar een prentenboek, maar door de suggestieve teksten leent het zich bij uitstek voor een spectaculaire voordracht die kinderen ademloos geboeid kan houden.
Het verhaaltje is simpel: de kinderen hebben het warm en willen gaan zwemmen. De auto waarmee ze naar het zwem-meertje moeten, is oud en begeeft het keer op keer. Maar met simpele middelen weten ze de oude rammelkast telkens weer op te lappen, waardoor ze uiteindelijk toch op de plaats van bestemming komen.
Goed beschouwd sluit het boek voor geen meter aan op de belevingswereld van onze kinderen: een hedendaagse zestienklepper doet niet meer van "pruttel-de-pruttel" en vanuit een gemiddelde binnenstad of Vinex-wijk zijn zwem-meertjes ver te zoeken. Maar in de praktijk van het voorlezen doet dat nauwelijks terzake. De tekst heeft voldoende aanknopingspunten om heerlijk samen geluiden maken. Van Brrrroem-broem, tot rinkel-de-kinkel en van hobbel-de-bobbel tot sputter-de-sputter. Liefst met veel spuug erbij natuurlijk.
Ook de plaatjes zijn niet echt herkenbaar; de auto lijkt afkomstig te zijn uit het Autotron in Drunen, en de glooiende heuvels vind je alleen in Zuid-Limburg. Om over het idyllische meertje met de houten steiger nog maar te zwijgen. Maar ook dat mag de pret niet drukken: het boek schept zijn eigen wereld, waar je met het grootste gemak in binnentreedt. Net zoals de Donald Duck, zeg maar, die toch ook niet bepaald een herkenbare wereld toont. Eén blik op het goudgele graan is voldoende om het meteen verschrikkelijk warm te krijgen.
Graag maken we van deze gelegenheid gebruik om ook eens de vertaler in het zonnetje te zetten: Bette Westra – onthoud die naam! Soms zijn vertaalde boeken tenenkrommend en nauwelijks voor te lezen, maar "Ouwe trouwe rammelkast" leest alsof hij oorspronkelijk in het Nederlands geschreven is. We vroegen ons bijvoorbeeld sterk af hoe de originele (Engelse) tekst geweest moet zijn, gezien de fantastische taalgrap die telkens terugkeert: de baby roept alsmaar "Meer!" Zou hij in het Engels nou "More" of "Lake" geroepen hebben?
Het boek is geschikt voor kinderen van een jaar of 3 tot een jaar of 6.
Beste Henk Boeke,
Ik zag je recensie van Ouwe trouwe rammelkast in de vertaling van Bette Westera, die je roemt. Je vroeg je af hoe "Meer!" in het Engels geklonken zou hebben.
Met mijn professionele interesse ben ik op zoek gegaan, en ik denk dat ik het weet:
Op www.innovative-educators.com/item.asp?itemno=HB458 vind je:
It's hot. Hot, hot, hot! So Junie and Jake and Poppa and the baby want to go to the lake. But can they make it in their rattletrap car? It doesn't go fast, and it doesn't go far, but with the help of some razzleberry dazzleberry snazzleberry fizz, a beach ball, a surfboard, and a three-speed, wind-up, paddle-wheel boat, they're off to the lake where it's cool, cool, cool!
[(2001) Hardcover, Keywords: Summer, Lake, Humor]
Ik denk dus dat er heeft gestaan: "Cool!".
René Kurpershoek