In Nederland vieren we feestelijke gelegenheden zoals de jaarwisseling met vuurwerk. Op kermissen is er vaak een vuurwerkshow te bewonderen en traditioneel wordt het nieuwe jaar overal in ons land ingeluid met veel knalvuurwerk en siervuurwerk. Het is een prachtig gezicht, maar het brengt ook de nodige risico’s met zich mee. Zo raakten afgelopen jaar 1.253 mensen in ons land gewond tijdens de jaarwisseling door vuurwerk. Als ouder van kinderen sta je dus voor een dilemma. Hoe ga je om met vuurwerk? En welke maatregelen kun je nemen om jouw kinderen veilig te laten genieten van de jaarwisseling?
Voor veel mensen staat vuurwerk gelijk aan feest en plezier. Maar het valt niet te ontkennen dat vuurwerk niet alleen maar plezier geeft. Jaarlijks gebeuren er veel ongevallen met vuurwerk en hier zijn ook vaak mensen bij betrokken die niet zelf het vuurwerk hebben afgestoken. Iedereen die in de buurt is van vuurwerk loopt risico, dus ook kinderen.
Vorig jaar waren er, voordat het goed en wel oudjaarsdag was, al 26 kinderen gewond geraakt en behandeld bij een brandwondencentrum. Dit kan komen door nabijheid bij het afsteken van vuurwerk, maar ook door zogenaamd kindervuurwerk, zoals sterretjes, rotjes en tolletjes.
Vuurwerk kan zorgen voor allerlei verwondingen. Veel mensen raken gewond aan hun handen, voeten of gezicht. Maar het harde geluid van knalvuurwerk kan ook zorgen voor gehoorbeschadigingen. Dit kan al het geval zijn bij langdurige blootstelling aan harde geluiden, maar ook door een harde knal dichtbij. Vooral het kwetsbare gehoor van kinderen is hier heel gevoelig voor.
Maar niet al het leed dat wordt veroorzaakt door vuurwerk is fysiek. Het afsteken en het zien en horen van vuurwerk kan ook veel psychologische gevolgen hebben. Het geknal, de felle flitsen en de vlammen kunnen bij kinderen voor veel stress en angst zorgen. Het kan voor jouw zoon of dochter heel overweldigend zijn om ineens al deze indrukken te verwerken. Bovendien kan het vuurwerk zorgen voor slaapproblemen, onrust en nachtmerries gedurende de nacht.
Als ouder wil je natuurlijk jouw kind zo goed mogelijk beschermen tegen de gevolgen van vuurwerk. Een goede voorbereiding op oud en nieuw is het halve werk. Leg jouw zoon of dochter uit hoe de jaarwisseling wordt gevierd en wat vuurwerk is. Dit zal de eventuele spanning niet helemaal wegnemen, maar het kan de stress en angst wel flink verminderen.
Het is waardevol om samen met jouw kinderen in gesprek te gaan over vuurwerk en de mogelijke risico's. Neem de tijd om uit te leggen waarom vuurwerk gevaarlijk kan zijn, niet alleen voor de persoon die het afsteekt, maar ook voor de mensen eromheen. Bewustwording van deze risico's helpt hen om verantwoordelijkheid te nemen en zichzelf en anderen veilig te houden tijdens de vuurwerkactiviteiten. Je kunt bijvoorbeeld zeggen:
"Laten we eens praten hoe vuurwerk niet alleen jou, maar ook andere mensen in de omgeving kan beïnvloeden. Als we vuurwerk afsteken, moeten we altijd zorgen dat iedereen op een veilige afstand staat."
Of
"Zullen we samen oefenen hoe we op een veilige manier vuurwerk kunnen afsteken? Wat zou een handige plek zijn, hoe staat de wind en waar staan anderen? Zo kunnen we onszelf en de kijkers beschermen."
Als jouw kind oud genoeg is om zelf vuurwerk af te steken, is het belangrijk om te waarschuwen voor de gevaren daarvan en de risico’s van TikTok challenges en groepsdruk. Bespreek de basics van vuurwerkveiligheid, zoals het veilig aansteken van vuurwerk, het afstand houden van vuurwerk en het gevaar van oud vuurwerk op straat.
Als jij graag vuurwerk afsteekt, of als vrienden of familieleden dit doen, is het belangrijk om jouw kind op een veilige afstand te houden. Als jouw kind het leuk vindt, mag hij of zij best kijken, maar het liefst wel van achter het raam of op flinke afstand. Overweeg ook het gebruik van een veiligheidsbril. Vaak vinden kinderen het juist hartstikke gaaf om die op te doen. Dit vermindert het risico op ongevallen.
Vooral het gevoelige gehoor van kinderen kan flink te lijden hebben onder de herrie van vuurwerk. Daarom is het belangrijk om gebruik te maken van gehoorbescherming. Zet bij je kind een koptelefoon op of doe oordopjes in als hij of zij vuurwerk afsteekt of naar het vuurwerk kijkt.
Voor de veiligheid van jouw kind is het belangrijk dat je jouw zoon of dochter niet alleen laat in de buurt van vuurwerk. Een ongeluk zit in een klein hoekje en kinderen kunnen enorm gefascineerd zijn door het geluid en het licht. Daardoor kunnen ze de risico’s wellicht niet goed inschatten.
Door de risico’s die vuurwerk met zich meebrengt, en de rommel en overlast die het veroorzaakt, kiezen steeds meer gemeentes in Nederland voor een vuurwerkverbod. In 2022 gold er een vuurwerkverbod in 12 gemeentes in ons land, waaronder Apeldoorn, Amsterdam, Haarlem, Rotterdam en Nijmegen. De verwachting is dat het vuurwerkverbod in steeds meer gemeentes zal worden ingevoerd.
Omdat vuurwerk onlosmakelijk verbonden is met oud en nieuw, worden in veel gemeentes in ons land vuurwerkshows georganiseerd als alternatief op particulier vuurwerk. Dit vuurwerk wordt veilig afgestoken en is prachtig om te zien. Het is een mooi alternatief om veilig van vuurwerk te genieten met kinderen.
Om het afval en het overlast van vuurwerk helemaal te verminderen, kiezen steeds meer gemeentes voor lichtshows met drones. In Rotterdam was de droneshow een groot succes tijdens de jaarwisseling van 2020. De drones geven prachtig licht en kunnen allerlei bijzondere figuren vormen in de lucht.
Zijn jullie geen fan van vuurwerkshows of vuurwerk afsteken? Dan zijn er meer dan genoeg manieren om oud en nieuw te vieren zonder vuurwerk. De jaarwisseling draait tenslotte niet per se om herrie en mooie lichtjes in de lucht.
Voor veel mensen is oudjaarsdag een moment om te reflecteren op het afgelopen jaar en vooruit te kijken. Met het gezin kun je afscheid nemen van het jaar door samen te knutselen aan een tijdcapsule. Wat zijn mooie herinneringen van het afgelopen jaar? En welke foto’s, knutsels en aandenkens mogen absoluut niet ontbreken in deze tijdcapsule? Het is een mooie manier om terug te blikken op alle avonturen van het afgelopen jaar. Zo krijgen de kinderen een goed begrip van de start van het nieuwe jaar.
Geen fan van vuurwerk, maar wel graag een feestje met vrolijke lichtjes? Maak gebruik van glow in the dark sticks om vrolijk het nieuwe jaar in te luiden. Het is een veilige manier voor kinderen én volwassenen om met vrolijke lichtjes het nieuwe jaar te beginnen.
Het leukste aan oud en nieuw is natuurlijk het samenzijn met familie en vrienden. Daar hoeft helemaal geen vuurwerk bij te zijn. Gezellig met het gezin spelletjes doen is een fantastische manier om het jaar af te sluiten. Kies voor spelletjes waar iedereen aan kan deelnemen, zodat het een geslaagde avond is voor iedereen in het gezin.
Vuurwerk komt oorspronkelijk uit China. Hier werd het gebruikt om de boze geesten te verdrijven met licht en heel veel herrie. Maar om herrie te maken heb je helemaal geen vuurwerk nodig. In Nieuw-Zeeland is het daarom traditie om het nieuwe jaar in te luiden met potten, pannen en houten lepels. Jong en oud maakt dan flink herrie met dit keukengerei. En jouw zoon of dochter zal het ongetwijfeld fantastisch vinden om zoveel kabaal te maken! Gelukkig nieuwjaar!
