Hoe help je een puber die niet geholpen wil worden...
Zoon zit in 4 VWO (gymnasium) en is tot nu toe iedere keer weer overgegaan. Eerste klas met gemiddeld een acht, tweede klas met gemiddeld een 7, derde klas met gemiddeld een 6. Met een NIO van 142 van de basisschool afgekomen. Zijn cijfers dalen nu naar vieren en lage vijven.
Ik zit met mijn handen in het haar. Boeken gelezen over hoogbegaafd, onderpresteren, leren leren , zoals Bright Minds, Poor Grades, en de boeken van Tijl Koenderink van Novilo. Methodes komen neer op; onder de zes is verplicht bijspijkeren van de kennis onder begeleiding van pa, ma of bijles, goede cijfers belonen.
We proberen niet boos te worden, redelijk te blijven, hij is altijd gevoelig geweest maar laat dat nu niet meer merken. Hij wilde ook een tijdje zijn cijfers niet meer vertellen omdat ik anders meteen gestressed was, volgens hem. Ik ben volgens mij niet gestressed, maar ik vraag dan altijd wel (en nee, niet meteen als hij ermee komt, maar na een tijdje, rustig en bedaard) ; hoe komt dat en hoe ga je het nu de volgende keer aanpakken, wat ga je nu doen om de volgende keer wel een voldoende te halen ? Het zijn namelijk geen lucky of unlucky shots, maar je inspanningen hebben invloed op het resultaat. In de jaren dat hij zich nog wel liet helpen haalde hij met overhoren/oefenen meestal een 8, 9 of 10, en zo niet dan maximaal een zes en te vaak tussen de 1 en 4. Mar dat kost meer tijd en daar heeft hij dan geen zin in. Hij blijft uitproberen of hij met zo min mogelijk tijd en "ik weet het wel" toch een voldoende kan halen.
In de praktijk komt het erop neer dat hij zich nu niet meer laat helpen. Hij wil het niet. Het levert alleen maar verzet op. Hij steekt zijn hoofd in het zand, wil het niet weten, is verdrietig van slechte cijfers maar vlucht. Gaat leuke dingen doen, gamen, met vrienden op pad, sporten, werken. Alles behalve het studieprobleem analyseren en er wat aan doen.
Ik ben inmiddels op een punt gekomen dat ik denk, loslaten dan maar, en dan maar misschien geen VWO diploma, zonder dat kun je ook gelukkig worden (dat zie ik wel aan mijn man). Maar ik vind het ergens ook zo zonde. Hoe doe je dat, loslaten ? Hoe laat ik los dat hij misschien ook wel teleurgesteld in zichzelf raakt? Of moet ik juist blijven volhouden, met als gevolg gespannen sfeer tussen ons ? We zijn op een punt gekomen als ik ook maar iets zeg over school of huiswerk, dat hij onmiddellijk al zijn stekels opzet en in de verdediging schiet. Ik zie ook hoe hij het zelf heel vervelend vindt, en ik vermoed ook dat hij het heel erg vindt om mij teleur te stellen. Terwijl ik dat echt probeer niet te uiten, maar hij voelt het of denkt het, en is ook teleurgesteld in zichzelf, denk ik. Hij kan het aan, maar gebruikt niet de goede methodes om te leren en te oefenen, en steekt er veel te weinig tijd in. Die methodes kosten namelijk tijd. In het weekend doet hij nog geen uur huiswerk per dag, en door de weeks nooit thuis. Hij zegt dat hij op school wat doet, in zijn tussenuren. Mondjesmaat dus.
Laatst ook weer een vier voor zijn lievelingsvak van vorig jaar, natuurkunde. Maar oefenen doet hij niet. Hij leest de stof nog eens door en denkt dan, ja ik snap alles. Totdat zij het zelf moet toepassen. Wiskunde dito. En hij wil een technische studie gaan doen.
Wat moet je daar nou mee.....
Het is ook een fijne jongen, en als we het niet over school hebben, gaat het hartstikke lekker in huis. Hij doet leuk mee in huis (doet het als we wat vragen; hond uitlaten, vaatwasser inruimen, afruimen), sport regelmatig , vertelt graag over zijn muziek en zijn games, kan over alles praten, behalve over schoolresultaten en wat je daarvoor moet doen. Beaamt (soms met wat weerstand maar meestal erkent hij wel dat er een probleem is) wat wij aangeven, maar doet er vervolgens niet mee wat nodig is.
Sociaal gezien gaat het op school goed, hij heeft fijne vrienden en een leuke klas. In zijn woorden; school is leuk, behalve de lessen, proefwerken en het huiswerk.
Begeleiding afbouwen
Waar Emma op doelt is dat als je een jongere gedurende zijn hele schooltijd door een niveau trekt dat het op eigen kracht niet aan kan, dat hem vroeg of laat toch opbreekt. Ik heb eerder de zoon van mijn kapitaalkrachtige neef aangehaald: na jaren huiswerkbegeleiding op gewone school, op Luzac pas een vwodiploma bemachtigd, en zwaar ingestort op de uni.
De draad is wat vertroebeld omdat de discussie zich verbreed heeft tot begeleiden van kinderen op het vo in het algemeen. To sprak over een oudere puber, niet over een onderbouwer die je helpt op te starten.
Studievaardigheden aanleren vind ik een taak van de school, en niet zozeer van de ouders. Daarin schieten vo-scholen schromelijk tekort.
studievaardigheden aanleren
Studievaardigheden aanleren is een proces. Waar je als kind de tijd en ruimte voor moet krijgen, maar school ook.
Stel dat vo school leerlingen van begin af aan aanspreekt op hen verantwoordelijkheid in zaken. Maar dat ouders thuis die verantwoordelijkheid gelijk overnemen? (Heb je je huiswerk al gemaakt)
Dan geef je zo'n proces weinig kans denk ik. Kind kan dat proces ook pas goed ingaan als hij ervaart dat het zíjn proces is.
In afstromen geloof ik helemaal niet. In een enkel geval kan het een uitkomst zijn. Verder vooral als het een keuze is van kind zelf.
Daar ben ik het dus niet mee eens
School kan de theorie wel aanleren, maar de praktijk is toch wat ingewikkeld. Daarvoor wisselt het teveel qua docenten, dan krijg je geen doorgaande lijn. 6-7 verschillende gezichten op een dag, met verschillende aanpak en verschillende inzichten. Ik heb daar in ieder geval niet al te veel vertrouwen in. En aangezien het mijn kind betreft ga ik dan niet naar school zitten kijken en daarop zitten wachten, maar spring ik zelf in dat gat indien nodig. Of huur dat in.
Denk dat ik wel een beetje debet ben aan de vertroebeling van de discussie. Vind 4 vwo (want daar ging het toch over?) een twijfelgeval. Ik heb oudste, vorig jaar, in 4 vwo, zelf een tijdje getutord, maar daar kwamen we níet echt uit. Toen hebben we hem de keuze gegeven: afstromen naar 5 havo of naar huiswerkbegeleiding. Hij koos zelf voor het laatste. En met goed resultaat. Dit jaar is afstromen wat mij betreft geen optie meer. Zitten blijven of toch weer een paar maandjes naar huiswerkbegeleiding wel. Maar dan wel met een stevige financiele bijdrage van mijnheer zelf. Ben gekke Henkie niet 
.
Ik moet eerlijk zeggen dat ik vorig jaar wel vrede had met evt. afstromen. De stap van 4 vwo naar 5 havo is idd niet zo groot. Het is dan ook niet zo dat zo'n kind geen toekomst meer heeft. Hbo biedt een prima uitgangspunt voor de toekomst. Dat is denk ik ook een groeiproces dat je als ouder doormaakt. In groep 8 stond ik op ook een vwo advies. En met recht want, het paste bij zijn schoolresultaten, zijn cito en zijn nio. En het was ook geen discussiepunt. Sterker nog, hij is naar een speciale plusklas gegaan met die bagage. Nu 5 jaar later weet ik als ouder dat je maar zoveel kunt doen en heeft ie met 4 jaar vwo ook al een flinke basis voor de toekomst gelegd, op alle fronten. Dan is het makkelijker loslaten.
Wat blijft is echter dat ik er geen ruzie in huis over wil, maar wel alles wat ik in mijn macht heb probeer in te zetten om hem goed in de wereld te zetten. Maar dan bij voorkeur wel zo dat ik er geen slapeloze nachten aan overhou. Wat het verschil is met oudste en TO's kind, is dat oudste nog wel aan te sturen is. En zolang dat nog kan, doe ik dat. Niet door alles voor te kouwen, alle initiatief eruit te halen, maar door actief aanwezig te zijn, te informeren, en te volgen. Onttrekt ie zich daar aan, tja dan moet je accepteren dat zo'n kind bijna 17 is en blijkbaar eraan toe is om zijn eigen ding te doen.
Uh
Kauwen....
Ginny
Ik vind je redenering niet logisch. Leren studeren is een schoolse vaardigheid. En hoort dus in principe bij de taak van de school. Dat jij als ouder er geen vertrouwen in hebt dat school in staat is die taak naar behoren te vervullen ontslaat staat daar los van.Het moet toch te doen zijn dat ook vo-leerkrachten hun aanpak afstemmen bij leerlingen met ernstige werkhoudingsproblemen. Mentoruren zouden ook zinniger besteed kunnen worden. Waarom geen gratis huiswerkbegeleiding in tussenuren bij slecchte cijfers? Als schoolsucces afhankelijk moet worden van inzet of inkomen van de ouders gaan we weer regelrecht terug naar de jaren 50. De praktijk is nu al dat basisschoolleerkrachten het opleidingsniveau van de ouders meenenemen in het schooladvies. Slechte zaak.
Kenfan
Het klinkt mooi wat je zegt maar in de praktijk werkt het niet bij alle kinderen.
Mijn zoon zit in 3VWO. Hij heeft vanaf de brugklas studieles gehad, veel aandacht voor het leren studeren. Alleen het werkt niet voor hem. Geen idee of dat ligt aan de methode, aan de leraar of aan mijn zoon. Dat zoek ik ook niet uit. Ik pak het zelf op.
Tussenuren komen nauwelijks voor. De enkele keer dat het voorkomt, mogen ze huiswerk maken in de klas. Dan staat er een andere leraar voor de klas of een onderwijsassistent. Die kan geen huiswerkbegeleiding geven aan de hele groep. Ik ben al blij dat ze aan het huiswerk gezet worden.
Vorig jaar heb ik bij twee leraren advies gevraagd over de aanpak. Eén bleek daar erg goed in te zijn. Die tips kon ik ook gebruiken voor andere vakken. Beiden waren bereid toetsen mee naar huis te geven.
Het is niet haalbaar om de aanpak in de klas aan te passen aan enkele leerlingen. Het gaat niet alleen om werkhoudingsproblemen maar ook om problemen met automatisering, begrip van de stof, dyslectie, ADD , ADHD, etc.
Het schoolsucces is voor sommige leerlingen altijd al afhankelijk geweest van inzet van de ouders, soms vertaald in inkoop van hulp. Dat is niet nieuw.
Gelukkig geldt het niet voor alle kinderen. Er zijn zat kinderen die voldoende hebben aan die studieles op school en misschien een uurtje bijles van een oudere leerling voor wiskunde.
Lastig hoor
Als vo vak-docent...
Ik zie mijn lln maar 2 of 3 uur per week. Natuurlijk geef ik ze algemene tips hoe ze t best met mijn vak om kunnen gaan, en hoe toetsen voor te bereiden, maar echt individueel op ging helpen lukt lang niet bij iedereen. Dat is ook niet altijd nodig natuurlijk, maar het zou best vaak optimaler kunnen. Ik probeer redelijk wat zelfstandig werktijd in de lessen in te bouwen, omdat je dan vaak wel goed kunt zien hoe leerlingen met de stof aan de slag gaan, maar ik weet zeker dat een stukje individuele begeleiding heel vaak positieve invloed heeft. Of wat meer studiebegeleidingsuren inbouwen in t rooster, in de onderbouw. Ik ben soms echt geschokt hoeveel leerlingen in de derde of vierde klas het nog steeds 'gewoon' vinden om een toets de dag van te voren te leren.....
Ingrid
Kenfan
Dat staat daar niet los van. Ik zie ze met de reader studievaardigheden thuiskomen, en daar heeft die mentor ook echt wel energie ingestoken. En toch beklijft het niet.
Kan ik wel heel principieel over gaan doen, maar uiteindelijk betreft het wel de toekomst van mijn kind dus tja dan ga ik er toch maar voor.
Kijk en mijn oudste heeft daar in de brugklas een theorietje over gehad, daarna 3 jaar op zijn slofjes het vwo gedaan om er dan in de 4e achter te komen dat dat zo toch niet meer werkt. De stap terug naar de nooit gebruikte vaardigheden uit de brugklas is dan best groot en het lukte mij ook niet om dat er weer in te brengen. Op de studiebegeleiding lukte dat echter prima. Daar beginnen ze eerst met het aanbrengen weer van een studiestructuur. Plannen, vooruitwerken en studeren in blokjes van 20 minuten. Dat ie daar al aan heeft mogen proeven vind ik al pure winst. En hij heeft gemerkt dat het werkt, hij ging van 6 verliespunten in drie maanden naar 0 verliespunten.
Het zal vast niet bij ieder kind zo werken, maar het schijnt toch redelijk succesvol te zijn. Oudste vond het verder eigenlijk ook echt geen straf, die huiswerkbegeleiding.
Ginny
Het succes van de kinderen hangt niet af van het niveau van onderwijs, maar van de middelen van de ouders, Emma?===
Die middelen kunnen kinderen wel een duwtje in de rug geven, waardoor een niveau net wél lukt. Ik kan mij bijvoorbeeld niet voorstellen dat alle leden van het Koningshuis zonder uitzondering intelligent genoeg zijn voor het VWO.
Dat zou best kunnen Kaaskopje
Maar wat bedoel je daarmee te zeggen?
Toen mijn man studeerde had ie nogal moeite met een bepaald vak dat echt het struikelblok van zijn studie was. Mijn schoonvader zit ook best bij kas en heeft daar bijles voor geregeld. Ja dat kan als niet eerlijk ervaren worden, maar tja ik denk toch dat mijn schoonvader daar, begrijpelijkerwijs, geen boodschap aan had. Die dacht: beter nu even investeren dan dat ie straks blijft hangen op 1 vak en zo een jaar of erger kwijt is, dat is duurder....
Zo gaat dat.
Ginny
Ik wil er niet meer mee zeggen dan een constatering. Kinderen uit gezinnen waarvan vader en moeder niet de middelen hebben om iemand in te huren voor bijles, lopen daardoor makkelijker kans om lager te 'stranden' dan een kind met dezelfde leerproblemen in een wat rijker gezin. Zo is het leven, zou je kunnen vinden, maar aan een kant ook wel krom. Onderwijs tot 16 jaar is gratis, waarom dan niet ook voor dat stukje extra waarmee kinderen het wel redden?
Tja?
Klopt Kaaskopje. Ik had ook liever gezien dat school dit regelt. Maar eerlijk gezegd denk ik dat dat verwachten niet reeel is in deze tijd. Gratis reikt ook maar zo ver...
toch kaaskopje
Je pa en ma kunnen een boel geld hebben (strengste huiswerkklas of internaat) maar als de puber niet wil (startposting) helpt dat weinig. Karakter helpt ook mee. Verder heb ik het geld voor jongste niet nodig maar het gaat mij waarschijnlijk toch niet lukken om een niveautje hoger uit te stromen. Geld is niet zaligmakend.
Kaaskopje
Ik denk dat het grootste verschil eerder zit in ouders die zien wat er mis gaat en op zoek gaan naar oplossingen. En ouders die dat niet zien of niet weten hoe ze dat op kunnen pakken.
En je hebt natuurlijk ouders die ervan overtuigd zijn dat kinderen het zelf moeten doen.
Ook zonder geld kun je als ouder veel doen. Hulp inkopen kan wel makkelijker zijn.
verschil
Er is wel een heel groot verschil tussen een puber die echt niet wil, die er echt helemaal geen zin in heeft (zoals die van Moedeloos) en een puber die met enige dwang van school, ouder en huiswerkbegeleidingsinstituut weer aan het werk gezet kan worden. Of met een puber die niet weet hoe hij de boel aan moet pakken en daar hulp bij krijgt en dan alsnog weer op niveau komt. Of met een puber die het net niet aankan en met hulp van school, ouders, huiswerbegeeidingsinstituut en bijlesleraar alsnog slaagt.
Ik ken zo'n exemplaar uit de eerste categorie en zijn ouders. Wat ze ook doen, hij heeft er echt geen zin in. Ze laten het nu maar en hopen dat als hij wat ouder is, weer de school voor laat gaan. Desnoods met af- en opstromen of vavo. Moedeloos, ik heb helaas verder ook geen tips voor je.
Geld
De pubers hier hebben geen huiswerkbegeleiding gehad omdat ze dat de hele week en hand in hand nodig hebben/hadden. Ik heb indertijd geprobeerd om daarvoor iemand van Het Gilde te vragen maar daar had de deelraad geen contract mee. Ze hadden alleen een contract met een vereniging die huiswerkbegeleiding in groepen gaf en dat werkt helaas niet bij mijn kinderen. Ik ben dus maar zelf door gegaan na de basisschool en het was soms op het randje van wat ik kon opbrengen maar het is goed gegaan omdat het hier hoge prioriteit heeft.
Nog steeds houd ik een vinger aan de pols en nemen we op zondagavond de plannen voor de komende week door en weet ik ongeveer waar ik nog even mee moet doen. En uiteraard geef ik de ruimte na het eten voor huiswerk maken en help met opstarten of vraag of het allemaal lukt en steek een handje uit omdat samen nou eenmaal prettiger is.
Zoon oefent zijn voordrachten en pitches op mij en soms neem ik zijn stukken door op taal maar gaat helemaal zelfstandig.
Met dochter doe ik de loopbaantesten en zoek open dagen uit omdat ze waarschijnlijk volgend jaar een mbo opleiding gaat doen. We worstelen nog wat met dit schooljaar.
Met geld kun je niet alles kopen.
Terug naar af
Heel interessant alle berichten en reacties; maar zoals Carola al schreef (en helaas heeft niemand er op gereageerd)"Hoe help je een kind dat niet geholpen wil worden?" Of in mijn specifieke geval een puber van 17 die al vanaf klas 1 van de middelbare school (Gymnasium, daarna Atheneum en nu in 5 Havo) gedesillusioneerd was over het systeem van het voortgezet onderwijs, en nu zo totaal ongemotiveerd is dat hij het niet op kan brengen naar school te gaan. Hij zegt dat hij niet geholpen wil worden door zijn ouders of doormentoren op school, dat hij het zelf wel doet; maar hij krijgt het niet voor elkaar om het zelf te doen.......en ik probeer van alles, praten, dwingen, loslaten, belonen....het helpt hem allemaal niets.
hoe gaat het verder met hem?
Slaapt hij goed? Doet hij nog leuke dingen?
Bij mijn dochter merkte ik (vwo 5) dat ze vanzelf weer ging opstarten na een flinke dip, waarbij ze ook niet meer naar school ging, toen deze twee dingen (plus gezonder eten) weer goed gingen.
Maar ja, iedere situatie is weer anders..
Tessa, dan is er vast ' iets' aan de hand
En dan denk ik aan dyslexie, of ADD, of ASS, of een kloof in zijn intelligentieprofiel. Als een kind dat start op het gymnasium nu zelfs de havo niet lijkt te gaan halen is er ergens iets mis. Of hij heeft, vanwege zijn intelligentie, nooit geleerd hoe te leren. Het kan heel goed dat hij intussen zo gefrustreerd is (doordat er niet uitkomt wat hij wel voelt dat erin zit) dat hij nu gewoon op heeft gegeven.
Onze zoon liep vast op school in 4 vwo, en is toen de medische molen in gegaan. Daar kwam een enorme kloof uit tussen verbaal en performaal (google daar eens op) en ASS (autisme spectrum stoornis). Dat laatste is niet waar hij door vastliep, maar heeft hem wel de kans gegeven naar speciaal onderwijs over te stappen. En hij lijkt inderdaad de weg naar boven weer gevonden te hebben.
Heb je al eens contact gehad met de zorgcoördinator op school? Is hij wel eens geobserveerd op school door een orthopedagoog? Ik zou daar eens naar vragen op school.
En, maar dst is een beetje mosterd na de maaltijd
Was dit dan wel de goede school voor hem? Maar ook al is het antwoord nee, dan heb je daar nu niet zoveel meer aan. Maar je kunt er wel rekening mee houden bij het kiezen van een vervolgopleiding.
Kan dat toekomstperspectief trouwens niet helpen bij het motiveren van je zoon? Om toch hulp te accepteren bedoel ik? Met wat hulp kan hij misschien toch dat examen halen, dan is hij van (deze) school af. Dat is op dit moment de motivatie voor mijn zoon. Hij is zo klaar met het fenomeen school, dat hij gekozen heeft voor 4 havo, om zo snel mogelijk een diploma te halen. Hij is bijna 18, dus echt de oudste van zijn klas, maar dat had hij ervoor over, was te bang dat hij vwo toch niet zou halen, dus niet alleen doubleren maar ook afstromen. Ik vind het heel dapper van hem, want hiermee zet hij mogelijk ook zijn toekomstdroom aan de kant. Maar er leiden meer wegen naar Rome...
