2 augustus 2000 door Justine Pardoen

Copyright op kinderen (Familie-homepages deel 2)

Van januari 1999 tot april 2001 verzorgde Ouders Online elke woensdag een halve pagina over 'opvoeding' in het dagblad Trouw, geïnspireerd op datgene wat er die week bij Ouders Online was voorgevallen. Het onderstaande artikel maakt deel uit van die serie.

Dit is deel 2 van een serie van twee over het maken van gezinspagina's op Internet.

Dat ouders trots zijn op hun kroost is niet nieuw. Maar dat dat ertoe leidt dat ze het familie-album openen voor iedere onbekende die toevallig langskomt, dat is een nieuwe ontwikkeling.

En iedereen kan het. Met behulp van boeken en plekken als het Forum van Ouders Online waar ouders elkaar aan de hand nemen, kan iedereen nu een eigen gezinspagina maken op Internet. "Gewoon wat zitten klikken en rommelen", houdt Ellen de meest onwennige ouders voor. De talloze Emma's, Ambers, Martijntjes en Sems staan keurig tentoongesteld in al die uithoekjes van cyberspace, waar onooglijke naambordjes aan hangen van tientallen tekens lang, waar ergens op het eind een eigennaam opduikt.

Rolf wil het ook, maar hij zit ergens mee: "Zet ik mijn zoon straks niet te koop, zo van 'kom hem maar halen, hier woont hij'"?" "Dat bepaal je natuurlijk zelf", vindt Renée. "Je zet toch niet alle gegevens op de homepage? Geen adres of telefoonnummer, maar alleen leuke dingen ('gisteren heeft hij geheel zelfstandig de video uit elkaar gehaald, goed hé, hij wordt later vast technicus'), wat leuke plaatjes enzo." Sandra heeft als kraamkadootje van haar zus een eigen homepage gekregen: "Het gastenboek wordt steeds langer. Leuk hoor, al die reacties van mensen over de hele wereld. Je voelt je heel trots." En ze zijn er echt, de talloze Web-surfers die erop uitgaan om 'gezellig' in al die pagina's rond te neuzen. Net als Karin, die zelf een homepage gemaakt heeft over haar zoon Randy, die geboren is met een hartafwijking: "Het leuke is dat je zo in contact komt met ouders die in hetzelfde schuitje zitten."

Natuurlijk, als je familie in het buitenland hebt, is het erg handig om gewoon een aantal leuke kiekjes op een eigen Web-plek te zetten. Zo kan de familieband stevig blijven op een spannende en gemakkelijke manier. Die pagina's met leuke berichten en intieme fotootjes kunnen ook worden afgesloten met een wachtwoord. Waarom gebeurt dat dan zo weinig? Slechts een enkeling vraagt zich dat af.

Een verontruste ouder: "Op de homepage van onze school staan ook foto's van onze kinderen. Ik ben hier niet blij mee. Wat kan er gebeuren met die foto's? Kan iedereen die zomaar uitprinten of manipuleren?" Ja dat kan, met een simpel beeldbewerkingsprogramma kan iedereen ermee doen wat hij wil. Daar hoef je geen Einstein voor te zijn, weten de kenners. "Het leven heeft nu eenmaal risico's", weet deze moeder, "op straat kunnen ze ook gefotografeerd worden door iemand met kwade bedoelingen. Maar hier heb je de keus: wel of niet op Internet."

Joke vindt het allemaal wat vergezocht, maar is toch gealarmeerd. Noelle: "Ik twijfel ook. Ik heb eens gelezen in een interview met een pedoseksueel, dat hij zich soms tegoed deed met de zomer-Knippie in zijn hand. Aan de andere kant zie ik liever dat iemand fantaseert met een foto, dan werkelijk de hand slaat aan een kind."

Jasja vindt het vooral een probleem omdat de kinderen zelf nog te klein zijn om zelf te bepalen wat ze willen: "Ik vind dat er een soort copyright rust op mijn kinderen". Maar Paul vindt het overdreven: "Het Internet staat vol met dit soort rommel van particulieren, waar je volgens mij echt alleen iets aan hebt als je emotioneel betrokken bent bij die kids. Ik kan me ook moeilijk voorstellen dat van al die miljoenen plaatjes op Internet nu net mijn kinderen op wat voor wijze dan ook grafisch misbruikt zouden worden." Maar Paul houdt wel bij wie er zijn gezin bekijkt. Hij houdt in de gaten met welke zoekterm wildvreemden zijn site ontdekken. Tot nu toe is dat nog meestal zijn achternaam. Maar die ervaring heeft niet iedereen.

Irina: "Ik heb gewacht tot de kinderen groot genoeg waren, drie en vijf jaar, om zelf te beslissen welke foto's ze aan de hele wereld wilden laten zien. Ik etaleer ze niet, ze etaleren zichzelf. Blote foto's heb ik absoluut verboden. Omdat het niet netjes is. We gaan toch ook niet bloot op straat lopen? Jammer dan van de prachtige doopfoto, dat wel." Je kunt ook te ver gaan in bescherming van je privacy, vindt Irina. Maar zo ver vindt Jasja dat niet: "We leven ook niet achter gesloten gordijnen hoor, maar ik hoef mijn gezin ook niet in een aquarium te zetten." Lady is het met haar eens: "Ze moeten zelf later maar beslissen of ze 'beroemd' willen worden." Natuurlijk is haar kind ook moeders mooiste, maar dit soort ingrijpende beslissingen wil ze niet voor haar kinderen nemen.

Nadat Rolf de talloze getipte gezinspagina's heeft bekeken, ziet hij er uiteindelijk toch vanaf: "Het enige interessante aan mij is mijn zoon en die wil ik er liever niet op. Het zit me niet lekker."