28 maart 2001 door Justine Pardoen
Van januari 1999 tot april 2001 verzorgde Ouders Online elke woensdag een halve pagina over 'opvoeding' in het dagblad Trouw, geïnspireerd op datgene wat er die week bij Ouders Online was voorgevallen. Het onderstaande artikel maakt deel uit van die serie.
Er breken zware tijden aan voor geëmigreerde Nederlandse gezinnen met kleine kinderen. Als het bij ons zomer wordt, worden zij overspoeld met familie en vrienden uit Nederland. Maar op het Forum van Ouders Online klagen deze Nederlandse gezinnen in het buitenland steen en been over de gevolgen die al dat familie- en vriendenbezoek heeft voor het gezinsleven.
Het lijkt ideaal voor een vakantie: een naar het buitenland uitgezonden jong gezin met kleine kinderen. Als vader werkt, heeft moeder toch alle tijd om het bezoek een fijne tijd te bezorgen? Maar Astrid (in Marokko) brengt het niet meer op: "Ons hele ritme raakt in de war. Ons kind raakt van slag, slaapt niet meer en wij dus ook niet. Ik kan niet de hele dag met het bezoek op pad, en daar voel ik me dan ook weer schuldig over." Toen er nog geen kinderen waren, was bezoek uit Nederland iets om naar uit te kijken. Nu er kinderen zijn, is dat niet meer zo.
De klacht van Astrid roept een stroom van bijval op van andere moeders die hun kinderen opvoeden in het buitenland. Unaniem vinden ze dat het grootste nadeel van wonen buiten de landsgrenzen: het bezoek komt niet meer even op de koffie, het blijft meteen een hele week. Of langer.
Het zou allemaal zo erg nog niet zijn als de gasten zichzelf bezig zouden kunnen houden en een handje zouden helpen, vindt Hilly (in Zwitserland): "Ik speel soms een hele week lang serveerster, kamermeisje, kok, gids en tolk. De meeste gasten hebben ook niet eens door welke overlast ze veroorzaken. Ze zijn toch op vakantie? Zij mogen het er toch lekker van nemen? En terwijl zij mogen relaxen, mogen wij koffie zetten en bier in huis halen. Soms nemen ze ons huis volledig over. Ze programmeren de verwarming anders en bepalen welke soort levensmiddelen we in huis moeten halen. Zonder er ook maar een moment aan te denken om daaraan mee te betalen natuurlijk. Ik zou sommige gasten het liefst achter het behang willen plakken, hoe goed onze relatie ook is."
Annet (in Tsjechië) maakt de Forum-deelnemers uitgebreid deelgenoot van de huisregels die haar gezin inmiddels heeft ingesteld. Bovenaan staat: 'Niet meer dan een keer per maand bezoek uit Nederland en nooit langer dan een week plus een weekend.' Maar belangrijk is ook dat ze geleerd hebben om vast te houden aan de schoolgang van hun kind en daar niet van af te wijken omdat opa en oma er zijn. Annet: "Opa's en oma's zijn erg goed in het hyper maken van mijn dochter. Naar school gaan is dan voor haar een gelegenheid om uit te rusten. Bovendien gaan opa en oma dan ook eerder overdag zelf eens op pad in plaats van thuis rond te blijven hangen."
Miranda (in de Verenigde Staten) heeft net als Brenda (in Portugal) meer dan de helft van het jaar gasten: "Je hele privé-leven is weg." Als ze bij Syl komen (in Australië), blijven ze nooit korter dan vijf weken (!): "Ik zeg erbij dat ik verwacht dat mensen hun eigen ontbijt klaarmaken en als ze hun bed willen verschonen, kunnen ze dat ook zelf doen."
Janneke: "Het zou al zoveel uitmaken als mensen zouden vragen wanneer het ons uitkomt, in plaats van dat ze aankondigen: 'We komen dan en dan en we blijven zo en zo lang logeren." Ze heeft een tip die werkt: "Als je onraad ruikt, kun je zeggen: 'Wat leuk dat jullie deze kant op komen. Dan moeten we beslist iets afspreken. Waar zitten jullie? Heb je al iets geboekt?" Die zomer waarin ze drie maanden achtereen gasten had, zal ze niet gauw vergeten.
Veel expats hebben inmiddels geleerd om 'nee' te zeggen tegen verre familie en vrienden die ze in Nederland ook nauwelijks meer zagen. Sommigen hebben zelfs een apartement erbij gehuurd om bezoek apart te kunnen herbergen. Anderen bieden standaard aan om voor het bezoek alvast een hotelletje reserveren. Zo'n reactie scheelt al, want dan laat de helft nooit meer wat van zich horen.
Toch blijven naaste familieleden en dierbare vrienden bij de meesten, ondanks alles, van harte welkom. Janneke: "Maar dat zijn dan ook mensen die nadenken over hoe het voor óns is." Oma's helpen gewoon mee in de huishouding en grootouders komen vooral om tijd met de kleinkinderen door te brengen. Jacqueline (in Bulgarije): "Voor de kinderen is het ook altijd erg leuk dat ze weer eens Nederlands kunnen praten met iemand anders dan papa en mama."
Maar het is altijd weer fijn om terug te kunnen keren naar het oude ritme van het eigen gezin. Hilly: "Ik heb eergisteren een vreugdedansje gedaan nadat ik mijn schoonouders uitgezwaaid had." Annet: "Hoe zeg je dat ook alweer van 'gasten en vis'?"
