24 november 1999 door Justine Pardoen
Van januari 1999 tot april 2001 verzorgde Ouders Online elke woensdag een halve pagina over 'opvoeding' in het dagblad Trouw, geïnspireerd op datgene wat er die week bij Ouders Online was voorgevallen. Het onderstaande artikel maakt deel uit van die serie.
Iedere ouder die op een basisschool wel eens in de buurt is geweest van de wc-tjes voor de leerlingen, vraagt zich onmiddellijk nadat hij teruggedeinsd is af hoe het kan. 'Dit is niet alleen vies, het is ongezond', denk je dan.
De dochter van Karen gaat sinds een paar maanden naar school, maar ze houdt sinds die tijd ook haar behoefte de hele dag op. Tot ze weer thuis is. Ze vindt het op school te vies, zegt ze. Karen ging kijken. Ze schrok: "Pies op de bril, op de grond en het stinkt er ontzettend." Die pies ligt natuurlijk niet alleen op de grond, maar zit er ook in, is doorgedrongen tot in het tegelwerk, het voegwerk en op de muren. Het gevolg van onvolwassen wc-gebruik, en dat jarenlang als het even tegenzit. Kinderen blijven nu eenmaal over de rand morsen.
Op het Forum van Ouders Online weet niemand raad. Steken ouders dan nooit hun neus om de hoek van de wc's op de basisschool? Denken ze soms dat het toch niet oplosbaar is of zitten ze er gewoon niet zo mee? Anja wel, maar die woont niet in Nederland: "Heb je het voorgelegd aan de school? Als het niet in de school zelf opgelost kan worden, dan zou ik het hogerop zoeken."
De school zegt dat nog meer schoonmaken niet helpt. "Dat kan kloppen", is het commentaar van Saskia Prast, verpleegkundige schoolhygiëne van de GG & GD Amsterdam. Volgens plan bezoekt ze elke school eens per vijf jaar. Prast: "Soms zit er inderdaad niets anders op dan de potten en tegels te vervangen. Als het sanitair vernieuwd wordt, adviseren wij ook altijd om de toilet-potten aan de muur te hangen en een naadloze vloer met opstaande randen aan te leggen."
Wat kan een ouder doen als hij zich zorgen maakt over de hygiëne op school? Prast: "Je kaart het natuurlijk eerst aan bij de school, maar school en ouders kunnen zich ook wenden tot de schoolhygiënische dienst van de GGD om hulp. Op verzoek van ouders en scholen zelf komt er iemand kijken die kan adviseren. In Amsterdam is hier speciaal iemand voor aangesteld, maar bij andere GGD-en valt het onder de taak van de schoolarts of de schoolverpleegkundige. Het nummer staat in de schoolgids."
Soms kan een schoolhygiënisch onderzoek de school nog wel eens op een idee brengen waardoor de verlangde verfrissing snel dichterbij komt. Prast: "Je kunt ervoor zorgen dat de urine niet onder de pot kan lopen door de pot aan de vloer vast te kitten. Ik let altijd op de ventilatie en vraag of er 'urinevangers' gebruikt worden. Dat zijn biologische schoonmaakmiddelen die zelf met bacteriën de bacteriën te lijf gaan die de stank veroorzaken."
Die stinkende wc, daar wil de dochter van Karen niet op vanwege een instinctieve weerzin. Maar is het ook bedreigend voor haar gezondheid? Prast: "Ja, van vieze wc's kun je echt ziek worden. Ik denk aan de verspreiding van allerlei virussen, maar ook aan darminfecties, wormen of zelfs hepatitis-A. Kinderen moet je een gezond en hygiënisch wc-gebruik wel aanleren."
Handen wassen kan veel narigheid voorkomen. Toch komt het vaak voor dat kinderen, maar ook volwassenen, na een toilet-bezoek hun handen niet wassen. In de pas gestarte campagne 'Eet & Woon . Veilig & Schoon', die gericht is op gezinnen met kinderen, wordt benadrukt dat het belangrijk is om het handen wassen te koppelen aan vaste momenten. Riekje de Vries, campagneleider van het Voedingscentrum, dat de 'hygiënecode voor privé-huishoudens' heeft opgesteld samen met vele deskundigen, licht toe: "Voor en na alles wat met eten en het bereiden ervan te maken heeft, na het bezoek aan het toilet, na het hoesten of niezen, na het verschonen van de baby en na het aanraken van huisdieren. Tenminste vijftien seconden wassen met water en zeep, is de richtlijn, en zorgvuldig afdrogen met een droge doek of papier. Het lijkt overdreven, maar dat is het niet: je verspreidt via je handen je eigen of andermans bacteriën en die gaan zich ergens anders vermenigvuldigen waar het lekker warm en vochtig is."
Anja leert haar kinderen om eerst de bril schoon te maken voordat ze erop mogen gaan zitten. Haar driejarige doet het ook al. Anja tipt Karen: "Misschien is het een idee om je kind vochtige doekjes mee te geven in haar tas." Ook al stinkt het dan nog, je zit wel schoon. Maar De Vries van het Voedingscentrum twijfelt: "Je kunt een kind beter leren de juf te waarschuwen, zeker als er zichtbaar poep op de bril zit."
De Vries: "We willen niet dat ouders nu angstig worden voor viezigheid. En al helemaal niet dat ze die angst overdragen op hun kinderen. We willen inzicht gegeven. Gezond verstand, daar gaat het om."
[De pagina's die hier genoemd werden, zijn inmiddels verouderd of niet meer beschikbaar]
