27 april 2007 door Niels van de Griend
Als je niets doet, trouw je in gemeenschap van goederen. Waarom zou je huwelijkse voorwaarden willen? En dan?
Als er geen huwelijkse voorwaarden bij de notaris zijn opgesteld – en getekend – vóór de huwelijksdag, dan ben je vanaf het "Ja, ik wil" gehuwd in gemeenschap van goederen. Dus als je niets doet, trouw je in gemeenschap van goederen.
Hieronder zal ik uitleggen wat een en ander betekent, en waarom je eventueel onder huwelijkse voorwaarden zou kunnen trouwen.
Bij trouwen in gemeenschap van goederen is ieders vermogen vanaf het huwelijk ook voor de helft van de ander (op een paar uitzonderingen na, zoals erfenissen en schenkingen met de befaamde anti-schoonzoon/schoondochter-clausule).
Is dat erg, die gemeenschap van goederen? Natuurlijk niet, als je het geen probleem vindt dat je aanstaande de helft van jouw vermogen krijgt en andersom. Overigens is het wel zo dat de wetgever plannen heeft om het stelsel van de gemeenschap van goederen te beperken. Ik houd u op de hoogte.
Waarom zou je willen afwijken van de norm (gemeenschap van goederen), en in plaats daarvan huwelijkse voorwaarden willen maken? Daarvoor kunnen allerlei redenen zijn.
Bijvoorbeeld:
Mocht je eraan willen beginnen, dan is het belangrijk om je heel goed te laten voorlichten, en alle financiële (en dus ook fiscale) consequenties goed uit te laten zoeken. Daarnaast moet je bedenken hoe je om wilt gaan met alles wat tijdens het huwelijk verworven wordt.
'Even' huwelijkse voorwaarden maken is dus niet mogelijk; daarvoor is deze materie veel te complex. Verwijzen naar keuzen van anderen is ook geen optie, omdat ieders situatie uniek is.
Huwelijkse voorwaarden kunnen ook besparingen opleveren. Neem Theo en Annet, die allebei een huis hebben. Na hun huwelijk zullen ze gaan wonen in het huis van Annet. Theo verkoopt zijn huis en het is de bedoeling dat het huis van Annet en de verkoopopbrengst van het huis van Theo - met hypotheek - gemeenschappelijk worden (terwijl het overig vermogen gescheiden blijft).
Gewone overdracht kan, maar is heel duur. Onder andere door de notariskosten, maar vooral ook door de overdrachtsbelasting van 6%. De oplossing: huwelijkse voorwaarden, met de bepaling dat het huis van Annet en de verkoopopbrengst van het huis van Theo gemeenschappelijk zullen worden. (In deze voorwaarden kan opgenomen worden dat het overig vermogen gescheiden blijft.)
Mocht je je achteraf bedenken, dan is het opheffen van de huwelijkse voorwaarden gedurende het huwelijk (waarbij je dus alsnog kiest voor de gemeenschap van goederen) eigenlijk nog het eenvoudigst.
Het wijzigen van huwelijkse voorwaarden gedurende het huwelijk is daarentegen een lastig, langdurig en kostbaar traject, vooral vanwege de rechtelijke goedkeuring die vereist is.
Ook heel lastig is het om tijdens het huwelijk alsnog huwelijkse voorwaarden op te stellen, nadat je aanvankelijk in gemeenschap van goederen was getrouwd. In feite komt dit neer op een echtscheidingsverdeling gedurende het huwelijk. Alles wat voordien gezamenlijk was, moet je dan uit elkaar gaan halen en gaan verdelen. Doe je dat niet, dan blijft het vermogen gemeenschappelijk en heb je eigenlijk niks aan die huwelijkse voorwaarden.
Tot slot: kies je niet voor een huwelijk maar voor een geregistreerd partnerschap, dan geldt al het bovenstaande onverkort. Een geregistreerd partnerschap (niet te verwarren met een samenlevingscontract) is namelijk volledig gelijk aan een huwelijk, wat dit betreft.
Kortom, meer dan genoeg redenen om (vroegtijdig!) je licht bij een notaris op te steken en je uitgebreid te laten informeren over alle mogelijkheden. Neem daarvoor ruim de tijd want de huwelijkse voorwaarden moeten (als het goed is) een lange tijd mee.
