23 juni 2008 door Justine Pardoen
Als je niet oppast kan de webcam van je kind worden overgenomen door iemand anders. Belangrijk nieuws, gevolgd door tips voor ouders.
De politie en het Openbaar Ministerie waarschuwen voor digitale kinderlokkers die door het gebruik van Trojaanse paarden op afstand de webcam van een andere PC kunnen bedienen en op die manier kinderen kunnen chanteren. Voorzichtigheid is dus geboden bij het installeren van software en het gebruik van de webcam.
Een Trojaans paard (Trojan horse, of kortweg Trojan) is een programmaatje dat meelift met foto's, screensavers, muziekbestanden of software, en zichzelf installeert door het openen of activeren van het moederbestand. Een belangrijk verschil met virussen en wormen is dat Trojans niet in staat zijn om zichzelf te verspreiden.
Zodra een Trojan geïnstalleerd is krijgt de verzender ervan controle over de PC van de ontvanger. Zo kan er bijvoorbeeld spam via de PC van de ontvanger worden verstuurd, maar ook de webcam kan ermee worden aangezet. Vervolgens kunnen er foto's of video's van de persoon achter de PC worden gemaakt, bijvoorbeeld van een kind dat net uit de douche komt.
In de afgelopen tijd zijn tienermeiden tussen 11 en 15 jaar op deze manier onder druk gezet om seksuele handelingen te verrichten, en om te betalen voor het niet doorzenden van de beelden naar anderen.
Voor meer uitleg over Trojaanse paarden, zie het YouTube-filmpje dat speciaal voor ouders gemaakt is:
Dit soort misbruik kan voorkomen worden met de bestaande maatregelen tegen malware (schadelijke software):
We raden u aan om alert te zijn, maar ook om rustig te blijven. De feiten zijn ernstig, maar als je de normale veiligheidsmaatregelen in acht neemt, hoeft er weinig mis te gaan. We pleiten daarbij voor een combinatie van technische voorzorgsmaatregelen (zie boven) en maatregelen in de opvoedingssfeer.
1. Vertel je kind dat chatten en MSN-en altijd een risico inhoudt, zeker als je chat met onbekenden. Bespreek met je kind dat iemand met wie je al een tijdje contact hebt via MSN, eigenlijk nog steeds een onbekende is, ook al voelt het heel vertrouwd.
2. Vertel je kind dat alle gesprekken die je via MSN voert, en dus ook alle webcam-gesprekken, door de ontvanger opgeslagen kunnen worden, inclusief de beelden. De ontvanger kan daar vervelende dingen mee doen.
3. Spreek af met je kind dat hij/zij geen beelden opneemt van anderen zonder dat diegene dat weet en daar toestemming voor heeft gegeven.
4. Spreek af dat je nooit beelden die je van iemand opgenomen hebt, doorgeeft aan anderen. Ook al denk je nu dat dat grappig is. De gevolgen zijn niet te overzien en kunnen zeer schadelijk zijn.
5. Praat over internet naar aanleiding van berichten die je tegenkomt in de media over zaken die misgaan. Maar niet alleen dan. Probeer samen te bedenken wát er allemaal mis kan gaan: een kind dat zich dat eens voorgesteld heeft, begrijpt beter waarom je thuis regels invoert. Vertel dus bijvoorbeeld dat beelden die eenmaal op internet staan, er waarschijnlijk nooit meer af te halen zijn. Zodra ze verder verspreid worden, ben je de regie over die beelden totaal kwijt. Dat betekent dat iemand daar zijn hele verdere leven last van kan hebben.
6. Leer je kind bewust om te gaan met de webcam. Praat erover: wanneer gebruik je hem wel en wanneer niet? Is het misschien beter om de webcam niet standaard ingeplugd te hebben? Wat is daarvan het nadeel en wat het voordeel? Bekijk bijvoorbeeld samen eens een filmpje op YouTube waar een nietsvermoedend gezinslid (naakt!) door het beeld loopt. Stel samen eens vast: waar staat de webcam bij jullie thuis en wat zou er allemaal ongemerkt in beeld kunnen komen?
7. Spreek regels af over het gebruik van de webcam. Bijvoorbeeld dat de webcam na gebruik wordt opgeborgen. Als dat om welke reden dan ook niet kan (bijvoorbeeld omdat het gaat om een laptop met een ingebouwde webcam) spreek dan af dat er na gebruik een doekje over de lens gehangen wordt.
8. Spreek af dat niemand in huis vreemde bestanden opent die via email of MSN worden toegestuurd, ook niet van bekenden, en installeer goede beveiligings-software (zie de 'Technische tips' hierboven).
