Baby Essentials: 10x items die je leven fijner maken

15 december 2005 door Justine Pardoen

Mooi zijn zonder gif

Veel cosmetica-producten, waaronder kinder-shampo's, zijn gevaarlijker dan we denken. Justine Pardoen trekt aan de bel en roept op tot discussie.

We staan er niet dagelijks bij stil, maar veel producten voor onze eigen lichaamsverzorging én die van onze kinderen bevatten chemicaliën waarvan steeds duidelijker wordt dat ze schadelijk zijn. Voor ons milieu, voor dieren, voor mensen, voor onszelf, en voor onze kinderen.

Juist nu velen straks een lekker geurtje onder de kerstboom leggen (of vinden), is het van belang om daar eens bij stil te staan.

Waar gaat het over?

Verzorgingsproducten, waaronder cosmetica, bevatten chemische stoffen. Die worden toegevoegd om het product lekker te laten ruiken, om het zacht te maken, om de oplosbaarheid te vergroten, om de houdbaarheid te verlengen, etc. Veel van die stoffen zijn volkomen onschadelijk, maar andere niet.

Producenten van cosmetica, zoals Procter & Gamble, L'Oreal en Sara Lee, gebruiken nog steeds schadelijke stoffen in hun producten. Greenpeace wil dat zij die stoffen uit hun producten te halen.

Wat doen die stoffen?

Sommige chemicaliën zijn giftig, en hebben gevolgen voor onze gezondheid. Er zijn verbanden gelegd met:

  • het ontstaan van allerlei soorten kanker, waaronder borstkanker;
  • afwijkingen aan de geslachtsorganen;
  • voortplantingsproblemen;
  • hersenafwijkingen;
  • gedragsproblemen;
  • en leerstoornissen.

De stoffen waar het om gaat, en de producten waarin ze voorkomen, zijn geïnventariseerd door Greenpeace. Zie: "Kies producten zonder gif". Hier kunt u zien of uw favoriete huidproduct, lippenstift, shampoo, etc. giftige stoffen bevat. Ook vindt u hier meer informatie over deze stoffen.

Wat doet de Nederlandse Warenwet?

Een voor de hand liggende vraag is: "Kun je niet gewoon vertrouwen op de Nederlandse Warenwet? Alles wat toegestaan is, is toch veilig?" Het antwoord daarop is nee, omdat er tot voor kort nog veel te weinig bekend was over de effecten van cosmetica. Ook zijn er nog geen Europese richtlijnen waarop men zich kan baseren.

En dat is precies de reden waarom er nu in Europees verband richtlijnen gaan komen. Waarover straks meer.

Waarom wisten we dit niet eerder?

De informatievoorziening over dit soort onderwerpen gaat altijd heel moeizaam, met name vanwege de enorme economische belangen die ermee gemoeid zijn. En niet alleen bij de producenten, maar ook bij de media.

Het probleem is dat de meeste media sterk afhankelijk zijn van reclame-inkomsten. Reclame voor cosmetica speelt daarbij een belangrijke rol, vooral in 'de damesbladen'. Afgelopen maand is Greenpeace er bijvoorbeeld niet in geslaagd om informatiemateriaal mee te laten zenden bij de damesbladen van uitgeverij Sanoma (Margriet, Libelle, Viva, etc.). De meest waarschijnlijke reden daarvoor is dat dat de contacten met de adverteerders te veel zou schaden.

Het kan anders

Cosmetica-bedrijven zijn verantwoordelijk voor de veiligheid van hun zalfjes en luchtjes. Maar ook de wetgeving moet veranderen, om ervoor te zorgen dat álle bedrijven giftige stoffen uit hun producten halen.

Vorige maand heeft het Europese parlement gestemd over een nieuw chemicaliën-beleid. Dat wetsvoorstel heet REACH (Registratie, Evaluatie en Autorisatie van Chemicaliën). REACH is een unieke kans om het milieu en de gezondheid van mensen beter te beschermen.

Nu stap twee

Het resultaat van de stemming is dat het Europese parlement vindt dat bedrijven, en dus ook cosmetica-producenten, verplicht moeten worden om schadelijke stoffen te vervangen door veilige alternatieven. Dat is een duidelijke boodschap naar de Raad van Milieuministers van alle lidstaten die binnenkort over REACH moeten beslissen. Het zal echter nog wel een hele tijd duren voordat we met een gerust hart alle merken lippenstift, nagellak en bodylotion kunnen gebruiken, aangezien REACH eerst nog geaccepteerd moet worden door de milieu-ministers, en vervolgens nog in nationale wetgeving verankerd moet worden.

Het is een grote stap in de goede richting dat het Europese parlement besloten heeft om bedrijven te verplichten om schadelijke stoffen te vervangen. Maar we zijn er nog lang niet. Helaas hebben de Europarlementariërs nagelaten om te zorgen voor voldoende informatie over de veiligheid en gezondheid van chemische stoffen. De meeste mensen weten helemaal niets van de risico's die zij lopen.

Een REACH dat onvoldoende informatie geeft over chemische stoffen, kan niet zorgen voor de bescherming van mens en milieu. Duizenden chemische stoffen zullen op de markt blijven zonder dat we weten dat ze giftige eigenschappen hebben.

Het is nu aan de Raad van Milieu-ministers om de volgende stap te zetten. Laten we hopen dat ze beslissen in het belang van onze kinderen. Onze kinderen en ons milieu zijn immers belangrijker dan de korte termijn-belangen van de (chemische) industrie.

Discussieer mee

Wat vindt u? Wist u al dat veel producten giftige stoffen bevatten? Maakt u zich zorgen over de gevolgen daarvan in cosmetica, (kinder)shampoo, parfum, huidproducten en baby-zalfjes? Of denkt u dat het zo'n vaart niet zal lopen?

Ga naar ons Forum, rubriek Het Nieuwe Huishouden, discussie Giftige stoffen in cosmetica en geef uw mening.