26 januari 2000 door Justine Pardoen

Onhandige treuzelaar verdient hulp, geen straf

Van januari 1999 tot april 2001 verzorgde Ouders Online elke woensdag een halve pagina over 'opvoeding' in het dagblad Trouw, geïnspireerd op datgene wat er die week bij Ouders Online was voorgevallen. Het onderstaande artikel maakt deel uit van die serie.

Het is bijna een cliché: het beeld van het 5-jarig jongetje dat niet vooruit te branden is. Die eindeloze traagheid: uren heeft zo'n kind nodig om zichzelf aan te kleden, zijn broek, zijn schoenen, zijn jas. Het lukt hem niet op tijd een werkje af te maken op school.

Geena heeft ook zo'n kind. Traag in alles: "Soms omdat hij veel praat, maar met werkjes meestal omdat hij erg precies is en absoluut geen fouten wil maken." Geena kent haar kind en neemt hem zoals hij is. Ze staan gewoon wat eerder op.

Maar op school gaat het mis, want de juf heeft besloten dat ze wat aan die traagheid gaat doen: hij krijgt nog maar een beperkte tijd voor zijn werkjes. Heeft hij het niet af, dan mist hij het volgende onderdeel van de les. Dan mag hij niet meedoen met liedjes zingen, maar ook zijn tussendoortje en zijn drinken blijven steeds vaker onaangeroerd. Geen tijd, jammer dan. Haar zoon is ongelukkig met het strenge regime. Geena: "Hij gaat met grote tegenzin naar school en wil daar niet over praten."

Nu is dus ook zijn moeder ongelukkig: zij legt het geval voor aan andere ouders op het Forum van Ouders Online. Geena begrijpt dat een kind moet leren zijn werk af te maken, maar is 'pushen' de beste manier?

Andere moeders reageren uitgesproken: die juf is bezig haar zoon te frustreren. Joke: "Plezier in leren is het halve werk." Karen: "Wat ik mis in deze aanpak van de juf is het respect voor het kind." Ingrid heeft ook zo'n kind. Niet lui of traag, maar bedachtzaam: "Ook hij wil alles TE goed doen." Bernadette: "Als de juf hem wil bijbrengen dat hij af en toe dingen moet afmaken, dan moet ze daar een beloning tegenover stellen. Nu straft ze het arme kind. Als ik hem was zou ik daar heel onzeker van worden, nog minder gaan presteren en inderdaad een hekel krijgen aan school. Ik zou eens een hartig woordje met de juf gaan praten."

Mariska begrijpt de juf wel. Ze heeft zelf lang ervaring in groep ½: dat getreuzel is gewoon vervelend. Zelf werkte ze met beloningen in de vorm van stickers, maar ook dat was lang niet altijd succesvol: "Ik heb nu in groep 4 dezelfde kinderen die als kleuter zo traag waren. Ze zijn nu nog zo traag. Ik vind dus wel dat eraan gewerkt moet worden. Ouders vergeten dat we het ook in groep ½ over een school hebben en op school zit je om te leren."

Nu worden de ouders boos. Wat is het doel van de school? Het kind zo goed mogelijk te kneden naar de eisen van de maatschappij of te kijken naar het kind, naar wat hij kan, waar hij aan toe is en dat versterken en verdiepen, zodat hij zijn potentie ten volle kan benutten?

De psychologe Martine Delfos (http://members.tripod.lycos.nl/PICOWO/) behandelt kinderen met gedragsproblemen en schrijft boeken over de gezonde en gestoorde ontwikkeling van kinderen. Ze geeft de ouders groot gelijk: "De juf die dit kind straft, geeft hem de boodschap dat hij niet deugt zoals hij is. Zij gaat er ten onrechte vanuit dat het aan zijn inzet ligt in plaats van aan zijn aanleg. Dat kind wil wel, maar kan niet. Als zijn ouders dat kunnen inzien, moet een leerkracht dat zeker."