3 maart 2014 door Remy Vink

Ook ouders kunnen mishandeld worden

Mishandeling van ouders door hun kinderen komt vaker voor dan gedacht, zo blijkt uit een onderzoek van TNO en Movisie. Ouders die bang zijn voor hun kind, komen daar niet snel mee naar buiten. Ze schamen zich en voelen zich schuldig.

Duizenden meldingen

Bij de steunpunten voor huiselijk geweld komen jaarlijks zo'n 2.000 meldingen van oudermishandeling binnen (niet te verwarren met ouderenmishandeling). Een deel daarvan is ook gemeld bij de politie. Van alle 95.000 incidenten van huiselijk geweld die in 2012 gemeld werden bij de politie, betrof 10% (9.500 incidenten) geweld van jongeren tegen hun ouders.

De werkelijke omvang van dit geweld is eigenlijk niet bekend. De meldingen vormen waarschijnlijk het topje van de ijsberg.

Inwonende jongens en alleenstaande moeders

Het algemene beeld dat uit de wetenschappelijke literatuur en het onderzoek naar voren komt, is dat plegers van oudermishandeling vooral inwonende jongens vanaf 14 à 15 jaar zijn, en dat de mishandeling veelal is gericht op alleenstaande (gescheiden) moeders. Het komt voor in gezinnen uit alle lagen van de bevolking.

Het gaat onder andere om:

  • ernstige lichamelijke mishandeling;
  • brandstichting;
  • manipuleren;
  • schelden;
  • dreigen met geweld, wapens of zelfmoord.

Vaak is er sprake van meervoudige problemen zoals gedragsproblemen, verslaving, psychiatrische problemen en schulden.

Preventie en aanbevelingen

Vaak begint oudermishandeling met toenemend verbaal geweld tussen het 12e en 14e jaar. De onderzoekers pleiten daarom voor vroegsignalering bij de start van de puberteit. Bijvoorbeeld in het contactmoment in de 2e klas van het voortgezet onderwijs, door de Jeugdgezondheidszorg (JGZ).

De groep van 18- tot 23-jarigen (die buiten de jeugdzorg vallen omdat ze meerderjarig zijn, en weinig eigen (woon)voorzieningen hebben), verdient ook extra aandacht.

In Nederland zijn er geen programma’s die specifiek gericht zijn op bewustwording of vroegsignalering van oudermishandeling. De onderzoekers doen voorstellen hoe dat beter zou kunnen.

Meer informatie