Pubers aan het lachgas: wat zijn de effecten en risico’s?
Lachgas is een populaire drug. Een onderwerp om toe te voegen aan je ‘met-mijn-puber-over-praten-lijst’. Een slimme zet, want de afgelopen jaren neemt het gebruik van lachgas snel toe en vooral onder jongeren tussen de 15 en 25 jaar. Maar wat zijn de effecten van lachgas? En hoe gevaarlijk is het? Wij vertellen je er meer over.
Wat is lachgas?
Lachgas, ook bekend als distikstofoxide of N2O, is een kleurloos gas met een lichtzoete geur en smaak. Lachgas is bekend uit het ziekenhuis, de ambulance en de tandartsstoel: medisch personeel gebruikt het bij patiënten als narcosemiddel of als kortdurende pijnstiller. Het zou kunnen dat je lachgas als pijnbestrijding hebt gekregen, tijdens je bevalling. We hebben het hier over medisch lachgas, waarbij lachgas is gemengd met zuurstof. Je vindt lachgas ook als drijfgas, in slagroomspuiten. Voor deze slagroomspuiten is lachgas te koop in zilverkleurige patronen, maar ook in grote lachgas-tanks. Dit zijn de lachgaspatronen die worden gebruikt als recreatieve drugs.
Lachgas in een ballon
Jongeren gebruiken lachgas door het gas uit een patroon in een ballon te spuiten en vervolgens het gas uit de ballon in te ademen. Dit zorgt voor een korte roes die enkele minuten duurt. Gebruikers ervaren een gevoel van euforie, lachbuien, en soms ook lichte hallucinaties.
Is lachgas gebruiken verboden?
Jazeker, met ingang van 1 januari 2023 is lachgas op lijst II van de Opiumwet geplaatst en is het lachgasverbod ingegaan. Maar dat wil niet zeggen dat het niet meer wordt gebruikt als drugs onder jongeren.
Wat doet lachgas met je?
Door het inhaleren van het lachgas, krijgen de hersenen tijdelijk zuurstoftekort, wat zorgt voor een korte sterke roes. Het lijkt een beetje op dronken zijn. Het kan zijn dat de gebruiker duizelig wordt, niet meer op de benen kan staan, moet lachen en/of licht in het hoofd wordt. Ook lijkt het alsof alles wat iemand hoort of ziet anders binnenkomt, vaak een stukje langzamer, geluiden en beelden komen dus vertraagd binnen. Ook de tijd gaat veel langzamer.
Een lachgas-roes duurt vaak maar een minuut, maar kan aanvoelen als veel langer. Sommige pubers die lachgas gebruiken, gaan hallucineren: ze zien en/of horen dingen die er ziet zijn. Er zit ook nog verschil in de hoeveelheid lachgas die er wordt gebruikt. Soms gebruiken jongeren twee lachgaspatronen in één ballon waardoor de effecten ook twee keer zo sterk zijn. En op lachgasfeestjes is het niet ongebruikelijk om de ene na de andere lachgasballon te gebruiken, waardoor de hersenen dus vaak achter elkaar zuurstoftekort krijgen en de lachgasroes steeds heftiger kan worden.
Lichamelijke effecten lachgas
Sommige lichamelijke effecten van lachgas kunnen als prettig aanvoelen, maar er zijn ook minder prettige effecten.
- Slappe armen en benen
- Versnelde ademhaling
- Duizelig
- Hoofdpijn
- Verward
- Misselijk
- Tintelingen in het lichaam
Psychische effecten lachgas
Ook mentaal liggen de effecten ver uit elkaar, van een prettige roes tot een 'bad trip'.
- Roes
- Kort fijn gevoel
- Lachbuien
- Hallucinaties
- Angst- of andere nare gevoelens komen naar boven
Lachgas: zonder risico of toch gevaarlijk?
Hoewel lachgas vaak wordt gezien als een onschuldig vermaak, zijn er wel degelijk risico's aan verbonden. Bij veelvuldig gebruik kan het leiden tot zuurstoftekort in de hersenen, wat ernstige gezondheidseffecten kan hebben. Ook kunnen er bevriezingswonden ontstaan door het koude gas. Daarnaast is er een risico op afhankelijkheid. Hieronder zetten we alle risico's op een rij.
Korte termijn risico's
- Lachgas combineren met veel alcohol is gevaarlijk. Ze dempen allebei de ademhaling, waardoor een zuurstoftekort kan ontstaan. Dit kan tot bewusteloosheid leiden.
- Gebruikt iemand meerdere ballonnen achter elkaar of spuiten ze meer lachgaspatronen in 1 ballon, dan vergroot dit de kans op zuurstoftekort. Dit leidt tot misselijkheid, duizeligheid en hoofdpijn. Ook kun je hierdoor bewusteloos raken.
- Lachgas gebruiken kan voor tintelingen en een doof gevoel in je armen en benen zorgen. Dit kunnen tekenen zijn van neurotoxiciteit, een alarmsignaal van je lijf. Iemand die dit voelt moet direct stoppen, om verdere schade te voorkomen.
- Gebruikt iemand lachgas direct uit de slagroomspuit? Dan kunnen de longen, mond en lippen bevriezen. Dit veroorzaakt blijvende schade. Dit is levensgevaarlijk.
- Als ballonnen worden gevuld met een grote tank en iemand klemt deze tussen de benen, dan kan de tank aan de benen vriezen. Dit kan permanente littekens veroorzaken.
Lange termijn risico's
- Het puberbrein is nog in ontwikkeling en kwetsbaar voor de actieve stoffen in lachgas.
- Het kan geestelijk verslavend zijn: de gebruiker went aan de effecten en denkt dat hij het nodig heeft om zich goed te voelen. De lachgasroes kan een manier zijn om te ontspannen of even niet in de echte wereld te zijn.
- Bij verkouden lachgasgebruikers kan het trommelvlies springen. Dit kan tot ‘slechts’ heftige oorpijn leiden, maar ook tot blijvende gehoorschade.
- Je kan een tekort aan vitamine B12 ontwikkelen. Dit leidt tot klachten als tintelingen, duizeligheid, een verdoofd gevoel in de armen en benen en pijnscheuten door het lijf, vooral in de vingers en voeten.
- Hoe meer en langer je lachgas gebruikt, hoe groter de kans op verslaving, aanhoudende klachten of schade. Zo zien neurologen in ziekenhuizen steeds meer jongeren met (blijvende) zenuwschade aan het ruggenmerg door lachgas. Sommige jongeren hebben een dwarslaesie door hun lachgasgebruik.
- Maanden- of jarenlang lachgasgebruik kan leiden tot onvruchtbaarheid en impotentie.
In gesprek over lachgas
Het is een goed idee om hier eens een gesprek met je zoon of dochter over aan te gaan tijdens het eten, aan de keukentafel of tijdens een autoritje. Probeer niet de belerende ouder te zijn, maar begin bijvoorbeeld eens met de vraag of je kind weet wat lachgas is en of hij/zij je er meer over kan vertellen. Wees de nieuwsgierige ouder en vraag of je puber kan vertellen of daar ook risico's bij komen kijken. Lees samen dit artikel of bekijk samen deze video's waarin ook uitgelegd wordt wat de effecten kunnen zijn:
