28 juni 2003 door Ina Barreveld-Teisman

Welke ouder durft er nog naar een psycholoog te gaan?

Dossier over de vertrouwens-crisis tussen ouders en deskundigen. In dit: artikel een reactie van een ouder van een hoogbegaafd kind.

Ongelooflijk vind ik het, wat ik las over dat NIP-congres met als thema 'het perfecte kind'. Ik kan me nauwelijks voorstellen dat Micha De Winter en Martine Delfos zich werkelijk zo ongenuanceerd hebben uitgelaten over ouders die allemaal alleen maar perfecte kinderen zouden willen hebben.

Het perfecte kind lijkt in dit geval gelijk te staan aan een hoogbegaafd kind. Ouders zouden massaal dat etiket op hun 1,8 kind geplakt willen zien. Waarbij het vooral gaat om de rijkere ouders van witte kinderen. En als het niet lukt om het etiket hoogbegaafd op hun kind geplakt te krijgen, zouden deze ouders net zo lang met hun kind gaan leuren tot dat ze wél een etiket hebben bemachtigd voor hun spruit.

Het beste etiket

Zoals het in die kranten staat, zou ik moeten geloven dat ouders liever een kind met ADHD, autisme of dyslexie hebben, dan een gemiddeld kind. Want ouders nemen geen genoegen meer met een gemiddeld kind. Dat zou een teken zijn dat ze als ouders gefaald hebben.

Dan liever een kind met een stoornis, want daar kun je niets aan doen. Die stoornis is dan het op één na beste etiket, het beste etiket heb je als ouders voor je kind bemachtigd wanneer er hoogbegaafd op staat.

Intellectueel misbruik

Martine Delfos zegt in het interview zoals dat in het Reformatorisch Dagblad stond onder andere dat ouders vanwege dubbele banen minder kunnen hebben van hun kinderen, en dat ouders de druk op hun kinderen opvoeren om succesvol te zijn. Zij noemt dit "intellectueel misbruik".

Hoogbegaafdheid, ADHD en autisme noemt zij "modische diagnoses" en over ADHD zegt zij: "Tachtig procent heeft het niet, maar is druk vanwege de drukte van deze tijd."

Ook zegt zij: "Jaarlijks zijn er 30.000 kinderen die een scheiding van hun ouders meemaken. Daar word je druk van. Dan heb je geen ADHD, maar dan heb je een probleem." In het Nederlands Dagblad voegt zij daaraan toe: "En ik weet de oplossing. En ik durf ook te zeggen dat eigenlijk iedereen dat weet. Die kinderen willen maar één ding: hun ouders bij elkaar en nooit meer ruzie. Al het andere is second best."

Medische diagnoses

ADHD en autisme zijn – voor zover ik weet – medische diagnoses, die gesteld worden door (kinder)artsen of kinderpsychiaters. Wanneer 80% van de als ADHD gediagnostiseerde kinderen géén ADHD heeft, dan hebben deze deskundigen hun werk dus niet goed gedaan.

Ritalin wordt voorgeschreven door artsen, niet door ouders. Het kan ouders niet verweten worden wanneer hun kind een foute diagnose krijgt, met daarbij een recept voor een middel dat veel gelijkenis vertoont met cocaïne. Wanneer ouders echt op een etiket voor hun kinderen uit zouden zijn, dan zijn het de deskundigen die voor de belangen van die kinderen op zouden moeten komen. Je zou je af kunnen vragen wie wie misbruikt, wanneer artsen onder druk van ouders medicijnen voor zouden schrijven aan kinderen.

Zogenaamd hoogbegaafd

In het Reformatorisch Dagblad lees ik: "Hoogbegaafdheid is een ander, positief etiket. Vaak wordt gezegd dat zij onvoldoendes halen vanwege verveling, maar echte hoogbegaafden vervelen zich nooit", prikkelde Delfos. "Ik ben tegen verrijkingsstof voor hen. Zij hebben altijd hun speelgoed bij zich", waarmee ze de hersenen bedoelde. "Veel zogenaamd hoogbegaafden slaan een klas over en hebben dan problemen met rekenen. Dat klopt. Ze kunnen het niet bijhouden. Ik ben nooit voor een klas overslaan."

Hiermee stelt Martine Delfos dat een kind dat zich verveelt, niet echt hoogbegaafd is, maar "zogenaamd" hoogbegaafd. Het valt overigens niet hard te maken dat veel kinderen die een klas versneld zijn, problemen hebben met rekenen. Sterker nog: uit de resultaten van de Eindtoets Basisonderwijs blikt het tegendeel. Hieruit valt op te maken dat juist die kinderen die een jaar versneld zijn, de hoogste scores halen. Zie: Verschillen in leeftijd en de scores op de EB2003 op de website van het CITO.

Veel onkunde

Ik vind het nogal wat, dat een psycholoog van naam beweert er nooit voor te zijn om een klas over te slaan en ook nog eens tegen verrijkingsstof te zijn. Hieruit blijkt veel onkunde voor wat betreft het fenomeen hoogbegaafdheid en hieruit valt ook op te maken dat de betreffende psycholoog weinig ervaring heeft met hoogbegaafde kinderen.

Wanneer een kind op school bij voortduring op een te laag niveau wordt aangesproken, heeft dat ontegenzeglijk een negatieve invloed op de ontwikkeling van dat kind.

In de wet op het Basisonderwijs staat heel duidelijk dat kinderen een ononderbroken ontwikkelingsgang door moeten kunnen maken, en er staat ook dat scholen rekening moeten houden met verschillen tussen leerlingen.

Het is net zo rigide om te stellen dat je tegen het overslaan van klassen bent en tegen het aanbieden van verrijkingsstof, als te stellen dat kinderen met een ontwikkelingsachterstand niet mogen blijven zitten en geen aangepaste leerstof zouden mogen krijgen.

Welke ouder durft er nog naar een psycholoog te gaan?

Martine Delfos en Micha de Winter waren het in beide kranten steeds erg met elkaar eens; ze bevestigden elkaars uitspraken en vulden deze aan. En dan vraag ik me af of beide geïnterviewden representatief zijn voor de NIP-psychologen.

Wanneer écht iedere psycholoog er zo over zou denken, dan vraag ik me af welke ouder er nog met z'n kind naar een psycholoog durft te gaan. Voor je er erg in hebt, zit je als ouders in het beklaagdenbankje. Zoals ik het lees, worden heel veel ouders van met name witte kinderen beschuldigd van emotionele kindermishandeling. En zien de psychologen allemaal kinderen die schromelijk overvraagd worden.

Volgens die kranten-artikelen zijn er heel wat ouders die niet deugen:

  • ouders die een kind niet alleen zien als een geschenk maar ook als een keuze, deugen niet;
  • ouders die allebei werken, deugen niet;
  • ouders die scheiden, deugen niet;
  • ouders die zelf verantwoordelijk willen zijn voor hun kinderen, deugen niet;
  • ouders die hun kinderen om welke reden dan ook psychologisch laten onderzoeken, deugen niet.

Wanneer ik het allemaal samenvat, kom ik tot de conclusie dat NIP-psychologen vinden dat wanneer ouders hun kinderen niet willen overvragen, zij niet beiden een baan zouden moeten hebben en niet zouden moeten gaan scheiden.

Ook zouden ouders niet al hun aandacht naar het 1,8 kind uit moeten laten gaan. Wanneer ouders zouden bemerken dat hun kind erg voorloopt in zijn ontwikkeling, dan zouden zij daar niets aan hoeven te doen; ook testen zou onnodig zijn. Immers, verrijkingsstof is overbodig, en versnellen is niet nodig. Het kind heeft immers genoeg aan de eigen hersens om de verveling tegen te gaan...

Niet werken en niet scheiden

Mochten ouders merken dat hun kind zich op welke manier dan ook niet goed ontwikkelt, en vooral wanneer zij denken aan ADHD, dan kunnen ze maar het beste niets ondernemen. Immers, 80% van de diagnoses zou foutief zijn. Het drukke gedrag wordt volgens de geïnterviewden vooral veroorzaakt door de ouders die hun kinderen intellectueel misbruiken.

Wel, daar kunnen we het mee doen. Het enige wat nu nog moet gebeuren, is groots opgezette oudercursussen uit de grond stampen waarin ouders geleerd wordt hoe ze kunnen voorkomen dat ze hun kinderen overvragen. En dan leren ouders dus dat ieder kind gemiddeld is, en dat wanneer het niet gemiddeld is, dit niet uitmaakt omdat ieder kind toch hetzelfde behandeld moet worden. Ouders zouden dit beter begrijpen en vooral accepteren wanneer ze niet beiden zouden werken, en wanneer ze niet zouden scheiden.