17 maart 2006 door Esther de Charon
Ben je na je 40e nog geschikt als moeder? Gaan de mensen dan vragen: "Bent u met uw kleinkind aan het wandelen?" Welke vooroordelen kom je tegen en hoe werkt het in de praktijk? In deze column vertelt Esther de Charon hoe het voelt om een oudere moeder te zijn, wat er gebeurt, en hoe je ermee omgaat.
Van tijd tot tijd betrap ik mijzelf op de gedachte dat deze column misschien wel overbodig is. Ik had van alles te vertellen over mijn leven als moeder, vrouw en ondernemer. Daar lag het echt niet aan. Maar ging deze column niet over een Oudere Moeder?
De laatste tijd gebeurde er niets meer dat mij tegen de haren instreek. Er werd geen anti-veertigplusmoeders-tegenwicht geboden. Het leek wel of het niemand meer iets kon schelen dat die moeders er überhaupt waren.
Tót ik gewekt werd door verschillende berichten in de media. Eerst was daar het bericht dat de PvdA een babypas voor zwangere vrouwen wil. Kamerlid Khadija Arib, zelf uit 1960, wil dat zwangere vrouwen een boekje krijgen waarin hun medische geschiedenis staat. Doel is het voorkomen van miscommunicatie, zodat er minder baby's sterven.
De PvdA vindt dat de overheid moet bevorderen dat vrouwen op jongere leeftijd aan de kinderen gaan. Oudere moeders hebben meer kans op problemen tijdens de zwangerschap. Arib heeft de oplossing gevonden: 'Een verstandige meid begint op tijd', aldus de Volkskrant van 28 januari. En om dat een beetje leuk op gang te helpen, zo redeneert de PvdA, is er meer en goede kinderopvang nodig.
Ik weet heus wel dat er een kern van waarheid in schuilt, maar toch wordt alles in mij mokkig als ik het lees. In deze oplossing ligt een vermeende maakbaarheid van ons leven besloten.
Ook weet ik dat mijn eigen leven niet maatgevend is. Maar al had ik geld tóe gekregen van de kinderopvang, dan was ik echt niet eerder moeder geworden. En uit de reacties die ik krijg, weet ik inmiddels dat ik niet de enige ben.
Een week later nestel ik mij met de weekendkranten op de bank. Tijdens het kinderloze tijdperk deed ik dat altijd in het midden van de kamer. Een zuchtende echtgenoot liep dan in een grote boog om mij heen. Maar mijn zoon is iets minder gezeglijk, en dol op een potje krantenscheuren. Goed. Daar zat ik op de bank en las in de bijlage van het Parool een interview met Kim van Kooten over haar rol in de Talpa serie Evelien.
De interviewer vraagt of ze niet een beetje jong is voor de rol van de 40-jarige Evelien. Maar dat de rol door een jongere actrice wordt gespeeld, blijkt niet erg. Want, zo zegt de interviewer: "Met 32 jaar kun je kinderen van 10 hebben, al zijn moeders tegenwoordig doorgaans wat ouder." En wat zegt Kim van Kooten? "Ja. De carrièremoeders."
Pardon?! Carrièremoeders? "Moet je nou horen", roep ik vanaf de bank, "wat Kim van Kooten, ja, inderdaad, die Leuke Slimme Mooie Kim van Kooten, over oudere moeders zegt." Geliefde vindt het ook stom.
Ik ga verder met de Volkskrant en lees als eerste de column van Sylvia Witteman. Ik heb er zin in, want ik houd van haar bloemige uitgesprokenheid. Wittemans column heeft als titel 'Biezen mandje'. Ze schrijft dat ze weer babyverlangens heeft, nu haar eigen grut de staat van hapbaar kinderspek is ontgroeid.
Maar er zijn allemaal redenen om het niet te doen. En een van die redenen is dat je na je veertigste de goden verzoekt om zwanger te worden: "Weer die angstige blikken op het echoscherm". Voor het lichaam is het ook niet best, denkt ze. "Een zwangerschap op mijn leeftijd zal de toch al zo geteisterde buikwand tot een zwabberend vetschort doen uitzakken."
Ik grijp terloops naar mijn oude buik. Als ik 'm intrek en een onderbroek type korset draag, vind ik het best te doen.
Ik weet dat beide dames geen kruistocht tegen de oudere moeder voeren; zo achterdochtig ben ik nou ook weer niet. Maar twee klappen binnen in één zaterdagse-kranten-sessie is best veel.
Maar de vuurpijl-klap moet nog komen. Die avond belt vriendin L. "Weet je dat dat rare stukje uit de krant nu ook op internet staat?" roept ze opgewonden door de telefoon. "Er hebben allemaal mensen op gereageerd."
Het gaat om een mini-interviewtje dat ik over de telefoon gaf, met als onderwerp: 'voor het eerst met je kind op vakantie'. Het was een kort-door-de-bocht stukje dat mijn woorden volledig uit de context had gehaald. Ik was blij dat bijna niemand die ik kende het had gezien. Ik klaagde vooral over hoe zwaar ik het had, toen ik met man en kind ging kamperen op het platteland.
Ik bekeek de site en al mijn angsten werden bewaarheid. Eerst kwam onze foto. Geliefde en zoon keken heel zoet naar de fotograaf en ik keek arrogant met hoog opgetrokken wenkbrauwen de camera in. Vervolgens kwam het interviewtje en dan een hele rits mensen die mij een aansteller vonden.
Vooral ene Mary. Ik citeer: "Op de eerste plaats denk ik na het lezen van dit stukje, waarom heb je in hemels naam nog een kind gekregen op jouw leeftijd? Schijnbaar heb je er totaal geen kaas van gegeten en was je niet (goed) voorbereid!"
Okay Mary, bedankt voor deze constructieve bijdrage. Geliefde en ik hakten Mary verbaal in mootjes. Maar het stak me echt. Zelfs als ik haar woorden hier tik, moet ik even slikken. Het valt ook niet mee om te lijden aan het syndroom van je-vindt-me-toch-wel-aardig-leuk-en-slim?
Bijkomend voordeel van dit alles is dat ik strijdlustig doorga met mijn column. Het is maar goed dat ik zo lui en actie-onbereid ben. Anders zou ik een pressiegroep in het leven roepen met als naam: 'Een verstandige meid neemt ruimschoots haar tijd'.
