1 december 1999

Gratis research - maar nu niet meer

Ouders Online stopt met het vermelden van e-mail adressen bij inzendingen van lezers.

U kent ze wel, die oproepjes in de krant: "Journalist zoekt contact met ... (slachtoffers van zus of zo, winnaars van de 100.000, verliezers van hun goede naam, of vul maar in) voor het schrijven van een boek, het voorbereiden van een tv-show, enzovoorts. Reacties onder nummer X12345." U leest zo'n advertentie, u stelt vast dat u de gevraagde eigenschappen niet bezit, en u leest verder. Niets aan de hand. Maar het kan ook anders gaan.

Stel, u heeft net een kind verloren. U rouwt, uw verdriet is peilloos, en zelfs uw relatie komt onder druk te staan vanwege de verschillende manieren waarmee u en uw partner omgaan met het verlies. Dan krijgt u een mailtje waarin de een of andere hittepetit van een tv-redactie ("Leuk werk joh, en zo afwisselend, en fijn met mensen werken"), een mailtje dus, waarin zo'n glamour-geile productie-assistente u vraagt of u studio-gast wilt zijn in een of ander wauwelprogramma. Dit overkwam een tijdje geleden een aantal van onze Forum-deelnemers in de rubriek "Miskraam en overlijden".

Privacy

Nog afgezien van het heftige onderwerp is zo'n e-mailbericht essentieel anders dan een rubrieksadvertentie in de krant. De krant richt zich tot een naamloze massa, waarvan je zelf kunt besluiten of je erbij wilt horen of niet, terwijl een persoonlijk geadresseerd e-mailbericht rechtstreeks ingrijpt in je privacy. Je kunt het bericht onbeantwoord laten, maar het kwaad is al geschied.

Twee problemen tegelijk

Eigenlijk spelen hier twee problemen tegelijk. Het eerste probleem is: de schaduwkant van de bereikbaarheid. Het is weliswaar handig dat alle afzender-adressen open en bloot bij ons op de site staan, waardoor lotgenoten en gelijkgestemden elkaar makkelijk kunnen vinden en bereiken. Anderzijds is men daardoor óók makkelijk bereikbaar voor allerlei ongewenste elementen. Van researchende programmamakers tot spammende reclamemakers.

Het tweede probleem is meer een probleem voor ons, voor de redactie van Ouders Online. We worden bijna dagelijks geconfronteerd met nieuwsjagers die hun research via ons of zelfs dóór ons willen (laten) uitvoeren. Vooral radio- en tv-redacties zijn op dit front actief. Van 'Barend & Witteman' (pijnbestrijding bij de bevalling) tot 'De toekomst van Karel' (over de toekomst van de baby), 'Damocles' (radio-documentaire over Anna, de slechte moeder uit Marjans Interview-album), 'Catherine' (het ene praatprogramma na het andere) en ga zo maar door.

Het is natuurlijk een hele eer dat Ouders Online zo serieus wordt genomen, maar af en toe balen we er wel van. Wij doen het werk en zij profiteren. Wij zaaien en zij oogsten. (Om over de plaag van het plagiëren maar niet te spreken; daar gaan we een volgende keer op in.)

Maatregelen

Dit soort vervelende bijverschijnselen van onze toenemende populariteit vraagt om een adequate reactie. We hebben daar het volgende op gevonden:

  • programmamakers en freelance-journalisten die behoefte hebben aan de inbreng van onze lezers/bezoekers, moeten daar nu gewoon een betaalde oproep voor plaatsen (in de afdeling Oneliners);
  • vanaf 1 januari zullen we stoppen met het toevoegen van e-mailadressen op die plaatsen waar het niet echt functioneel is (prijsvraag-inzendingen, vragen voor de vraagbaak-deskundigen, etc.);
  • we wáren al gestopt met het vermelden van e-mailadressen in een aantal database-gestuurde documenten, waaronder de woordenboeken (kindertaal en oudertaal), en de Snuffelgids (adressen van tweedehands winkels);
  • op termijn zullen alle bestaande documenten (met name in het Leeszaal-archief) ontdaan worden van niet ter zake doende e-mailadressen van lezers.

Op die plaatsen waar het juist de bedoeling is om vatbaar te zijn voor e-mail van onbekenden, zoals bij de vraag- en aanbod-advertenties (Oneliners), blijven de e-mailadressen natuurlijk gehandhaafd. Het forum is een verhaal apart: daar kunt u zélf bepalen of u al dan niet een correct adres aan den volke wilt tonen.

The times, they are a-changing

Eerlijk gezegd gaat het ons wel aan het hart, dat we dit soort maatregelen moeten nemen. Ze vormen het tastbare bewijs dat het Internet geen onderonsje van goedwillende soortgenoten meer is, en dat doet pijn. Maar ja, het is niet anders.