Auschwitz voor pubers
Mijn oudste zoon van 17 zit in de eindexamenklas. Dat betekent de 'standaard' buitenlandse reis. Hij mocht kiezen en koos, vorig leerjaar nog, voor een actieve reis naar de Franse Alpen. Alleen, de vriend waarmee hij zou gaan bleef zitten en in de groep zitten nu alleen nog maar onbekenden. Gelukkig mocht hij van de mentoren de reis omzetten en hij is nu ingedeeld op de reis 'Berlijn/Krakau'.
Gisteravond hadden we de ouder-voorlichtingsavond, waarin het reisschema werd uitgelegd. Blijkt dat er tijdens die reis aardig aandacht aan de tweede wereldoorlog in z'n algemeen wordt besteed, maar dat er ook een uitgebreid bezoek aan Auschwitz en Birkenau bij zit. Wisten we niet (zoon dus ook niet) en dat kwam best wel binnen.. lijkt me behoorlijk heftig voor die pubers. Het gros van het stel is 15/16....
Natuurlijk zijn we op die avond gerustgesteld door de mentoren. Er zou uiteraard goede begeleiding bij zijn. En toch ben ik nieuwsgierig hoe dit over zal komen. Ik had het er met mijn zus over, die van mening was dat een concentratiekamp op een puber toch een hele andere impact heeft dan het op onze generatie heeft.. voor hen is het toch meer 'opa's oorlog' terwijl wij toch wel regelmatig verhalen van onze ouders meekregen.
Wat denken jullie?
Oudste zoon
is onlangs tijdens de zomervakantie ook naar een concentratiekamp geweest. Ik was erg benieuwd naar zijn ervaringen maar hij reageerde nogal lauwtjes. Heel interessant dat wel, maar met veel minder emotie dan ik had verwacht. Het leek mij persoonlijk ook nogal heftig maar volgens hem waren het vooral veel oude gebouwen en muren.
Een aantal jaren geleden hebben we ook het Anne Frankhuis bezocht en dat viel mij ook heel erg mee. Had gedacht dat dat veel meer indruk op mij en de kinderen zou maken wat dus niet zo was.
Paar dingen
Ben je er zelf wel eens geweest? ( wat is jullie eigen achtergrond, kan ook meespelen)
Mijn tweede zoon is vorig jaar naar Krakau en Auswitz geweest met school, meeste leerlingen waren overigens wel net iets ouder. Ik heb hem er niet over gehoord dat het extra indruk heeft gemaakt, heb meer verhalen gehoord over wie hij allemaal ontmoet heeft en wat ze verder gedaan hebben.
En afgelopen zomer zijn wij als gezin naar Polen geweest en hebben toen ook Auswitw bezocht met alle kinderen die mee waren, dus ook de 11 jarige en de 14 en 16 jarige. Ik heb ze meer onder de indruk gezien van sommige documentaires dan van het bezoek. Ikzelf was ook verbaasd over mijzelf dat het me minder deed dan bv de serie de laatste getuigen ( kortgeleden uitgezonden op Canvas). Misschien speelde het mee dat we er op een zonnige dag waren, het er beredruk was (wachten tot je een volgende zaal/barak in kon) door alle toeristen met zelfs kleine kinderen en een in mijn opinie gids die een deuntje afraffelde. Het gedeelte Birkenau was indrukwekkender, meer in oorspronkelijke staat (minder "glad") en het weer sloeg om. Ik vond dat je daar beter een indruk had van de gruwel en de massaliteit ervan.
Ik ben er als puber ook geweest
En in een ander concentratiekamp (ik weet even niet meer welk). Ja, dat kunnen de meeste 16-jarige aan, hoewel ook in onze klas iedereen hevig onder de indruk was. Wat Cobi al zegt, de oorlog op zich raakt dan wel steeds verder weg, maar het is goed om de link te leggen naar vreemdlingenhaat en wat de ultieme consequentie kan zijn. Dan is het allemaal minder "theorie".
Kan geen kwaad
Mijn oudste dochter raakte al vrij jong geïntrigeerd door het verhaal van Anne Frank. Ze heeft het boek gelezen (meermalen volgens mij), we hebben de film gekeken, alleen het huis is volgens mij nog niet aan de beurt geweest. Mijn andere dochter vond The Pianist een hele mooie film. Ze zal toen ook niet ouder dan 14/15 jaar geweest zijn. Bij ons thuis dring ik de oorlog niet actief aan ze op. We praten erover als dat zo te pas komt. De televisie is meestal de aanleiding voor dit onderwerp. Ook zijn we een aantal jaren geleden alweer naar Westerbork geweest. We zaten dicht in de buurt in een jeugdherberg. Dochters waren toen zo'n 13 en 15 jaar. Aan de hand van wat daar te zien is konden we het een en ander vertellen.
Ik vind het op zich wel 'gezond' dat een oorlog van 70 jaar geleden naar de achtergrond raakt voor latere generaties. Je kunt niet verwachten dat een puber hetzelfde doorvoelt als zijn opa of overgrootmoeder. Met een bezoek aan een concentratiekamp kun je echter wel het gesprek openen naar wat vreemdelingenhaat of 'niet als wij'-afkeer teweeg kan brengen. 14/15 jaar is daar een prima leeftijd voor. Ik geloof niet dat hun zieltjes daar dan nog te teer voor zijn.
Ik ben overigens niet met Cobi eens dat je als niet-slachtoffer of niet geboren voor of in de oorlog niet thuis hoort in een concentratiekamp als bezoeker. Het is een gedenkplaats voor de slachtoffers. Het staat iedereen vrij om te gedenken lijkt mij. Dat 'gedenken' heeft ter plaatse meer impact dan vanuit de huiskamer, stel ik me zo voor. Ik kan hier geen 'ramptoerisme' in zien. Ik denk dat er weinig mensen naar Auschwitz gaan om zich eens lekker te vergapen.
Geen probleem
Wij bezochten op de middelbare school ook concentratie kampen. In de 4e altijd een reis naar Vlaanderen en daar werd een concentratiekamp gebocht. En in de 6e ben ik met school in Theresienstadt geweest.
Iedereen was altijd stil en erg onder de indruk, maar niet geschokt of ontdaan, niet op een verkeerde manier. Ik denk dat dat ook komt doordat iedereen wel weet wat er gebeurd is, dus daar schrik je niet meer van. Het is dan alleen indrukwekkend om de plek te zien waar het echt gebeurd is.
Niet te jong
Zelf kom ik uit Duitsland, uit Beieren. Mijn man is Nederlander en stelde een paar keer voor om naar Dachau te gaan. Ik was daar steeds op tegen, zonder goed te kunnen zeggen waarom.
Uiteindelijk zijn we er geweest, toen onze kinderen 18 en 16 waren.
Wij kwamen dus ook die borden tegen van 'vanaf 12' .
En toen realiseerde ik me dat ik er als jong kind was, ik dat ik acht was.
Ik begreep er toen dus niet zo veel van en maakte er mijn eigen verhaal van, in het bijzonder dat van een 'proefgaskamer'.
Dus, niet met hele jonge kinderen er heen.
Verstuurd met de Ouders Online iPhone app.
Geweest
Wij zijn in Auschwitz/Birkenau geweest toen de kinderen 9 en 12 jaar waren. Het bezoek heeft wel indruk gemaakt (vooral Birkenau) maar het was goed te doen.
Heel veel dingen zijn eigenlijk ook niet voor te stellen dat het echt gebeurd is.......
Birkenau vond ik het indrukwekkendst.
Toen wij in Auschwitz waren kreeg een groep Poolse jeugd van een jaar of 10 ook een rondleiding. Het schijnt dat de Polen veel bezig zijn met hun eigen geschiedenis.
Vera
Met 16 jaar vind ik het wel kunnen. Ik zou nooit met een jonger kind naar een concentratie kamp gaan. Of ze zijn te jong om het te begrijpen in wel geval ze er niks te zoeken hebben. Of ze begrijpen het deels maar dat vind ik het veel te zwaar om ze daarmee te confronteren.
Ik heb zelf ook een voormalig concentratiekamp bezocht als volwassene. Het heeft heel veel indruk op mij gemaakt en op de mensen waar ik mee was. Na afloop was de vakantiestemming wel weg, zeg maar. Ik vond het heel emotioneel.
Ik denk wel dat zo'n bezoek goed begeleid moet worden. Van te voren er over praten, informatief materiaal uitdelen en ook zorgen dat er na afloop over gepraat kan worden en dat iedereen zijn verhaal en emoties kwijt kan (als ze daar behoefte aan hebben)
Ik ben er nog steeds niet over uit of het bezoeken van een voormalig concentratie kamp nu echt iets bijdraagt tot het verhogen van begrip. Mijn eigen gevoel was dat ik me heel erg een indringer voelde. Maar dat zal voor iedereen anders zijn.
In elk geval vind ik dat 15/16/17 jarigen (met goede begeleiding) wel een voormalig concentratie kamp kunnen bezoeken.
Dochter net terug
mijn dochter (15) is net terug van werkweek naar Polen, met 5 VWO. Ze hebben het fántastisch gehad! Ja Auswitz is indrukwekkend, maar ze ervaarde héél erg het gevoel van vrijheid...''wat een zálig gevoel om weer onder het bord ''arbeit macht frei'' weg te mogen lopen!''
Ze hebben de flexibiliteit van de jeugd om er goed mee om te gaan. 'sAonds hadden ze een groot feest, wat ook wel hielp om de boel weer wat los te laten.. Ze ond de enrome stank erg indrukwekkend, de poep/pies zat zo in t beton getrokken, dat rook je nóg. Daarbij vond ze de stank bij de oens heel erg. Maar ook dat ze mensen bloemen zag neerleggen was erg indrukwekkend...''t is dus niet iets alléén uit de geschiedenisboeken, maar nu nog zijn er mensen die er echt mee te maken hebben..'' (aldus dochter). Een grote zaal ol haren, brillen, schoenen etc was moeilijk, maar toch bovenal haar gevoel, besef van VRIJHEID was het grootste gevoel, zooo dankbaar..en het besef hoeveel we er aan moeten doen om dat echt nooooit meer te laten gebeuren! Dat zei ze zélf! Nu wéét ze waarom je voor vrede moet vechten...
Kortom een belangrijke levensles, die alleen zoiets je kan leren als je zo jong bent. Wij als ouders/volwassenen zijn denk ik eel gevoeliger voor zoiets? Ook van andere kinderen en ouders heb ik echt alleen maar positieve verhalen gehoord, zowel over Auswitz als de hele werkweek in polen. Zo'n mooi en byzonder land, onvergetelijk..
Polen is al jaren een favoriet land voor werkweek, ze weten wat ze doen!
Maar ik begrijp je agst en zorgen wel, hoor...ik had het ook wel een beetje
!
Zelf ook met 15
Begin jaren tachtig ook met 4 HAVO in Theresienstad geweest, vond het heel indrukwekkend, is me altijd bij gebleven. Oudste zoon is met 15 jaar ook naar Auswitz geweest en vold het ook een hele ervaring. Persoonlijk vind ik het alleen maar goed dat er nog bij stil wordt gestaan en er zelf naar toe gan maakt veel meer indruk dan het lezen erover.
Goree
ik ben toen zelf op het eiland Goree geweest voor de kust van Senegal, en de onderkomens van de slaven gezien voor ze de boot opgezet werden richting (zuid) Amerika. Ik was toen 20jr maar dat heeft ook heel veel indruk op mij gemaakt, hoe die mensen in zo'n boot werden geperst en gepast om zoveel mogelijk id boot te krijgen.
Auswitz ben ik nooit geweest ik denk dat het op onze 14jarige zoon wel indruk zou maken die heeft idd ook een deel van die serie op canvas gezien en was zwaar onder de indruk.
Zoon vandaag weg
Naar Berlijn met als onderdeel bezoek Sachsenhausen. Ik vind het alleen maar goed. Laat ze maar diep onder de indruk zijn. Ze kunnen er met elkaar over praten en met de leraren. Toen hij 11 was zijn we naar Bergen-Belsen geweest. Daar staan geen bunkers meer, maar ook daar was hij diep van onder de indruk.
Ilsepilse
Kijk je ook naar de serie over de slavernij op zondagavond? Ik vind het een mooie serie.
Ik snap nooit zo goed
dat ouders het erg vinden dat hun kinderen van dit soort dingen onder de indruk of zelfs ontdaan zijn. Het is altijd nog maar een schijntje van wat die kinderen in de oorlog zelf hebben meegemaakt...
Precies koentje
Mag van mij kunnen zie niet diep genoeg onder de indruk zijn en lang ook.
Een kind van 16 in auschwitz
Mijn moeder was 16 toen ze daar bevrijd werd door het Russische leger. Dat had toen niet veel langer moeten duren, want ze was doodziek. Ze heeft het geestelijk goed doorstaan en is altijd optimistisch gebleven.
Toch zou ik mijn kinderen er niet heen laten gaan. Schep vreugde in het leven zolang het kan, en als je iets wil weten, vraag je het maar aan Oma, denk ik dan.
Evanlyn
Bij jullie heeft het toch weer een zwaardere lading dan bij mensen die er alleen van horen zeggen informatie van hebben gekregen (via de tv, geschiedenisles, e.d.). Ik kan me voorstellen dat de drempel dan hoger ligt.
Onze moeders moeten ongeveer even oud zijn
Koentje
Ik ben het met je eens. 'Ze' zijn niet van suikergoed. Ik denk dat veel pubers onder de indruk zijn, maar ook een fraaie puberbeschermlaag hebben onder de noemer 'lang geleden', waardoor ze er geen psychische problemen door zullen oplopen.
Ik moet constateren dat ondanks ál onze inspanningen om onze dochters informatie over de oorlog te verschaffen het nooit zo voor ze zal leven als het voor ons heeft gedaan. Onze ouders waren er direct bij betrokken. Verhalen uit de eerste hand dus. Dat is toch anders dan via je ouders verhalen te horen over de geschiedenis van je opa en oma. Als een bezoek aan Auschwitz enigszins kan bijdragen om de ontzetting van al die vreselijkheden over te brengen op de kinderen van nu, en ze dus ook de noodzaak te laten voelen dat dat érg fout was en nooit opnieuw zou mogen plaatsvinden, dan heb ik daar geen moeite mee.
Koentje
Het hangt van de leeftijd af. Een 16 jarige is prima. Een veel jonger kind is een ander verhaal. Niet omdat ze niet onder de indruk mogen zijn maar omdat een veel jonger kind daar vaak nog niet mee om zal kunnen gaan. Of ze snappen het nog niet goed en veel ontgaat ze. Dan heeft het bezoek dus weinig zin. Of ze zijn erg ontdaan maar nog te jong om dat te kunnen relativeren.
Het is niet iets waar je kinderen meer naar toe neemt. Maar 15/16/17 jarigen kan natuurlijk prima. Zeker als er goede begeleiding bij is.
Kaaskopje
je hebt gelijk hoor, mijn maag draait al om bij het idee en dat zal voor een ander niet zo zijn.
O.t.: misschien zijn jij en ik dan ook even oud...
Beschermen
Ik denk dat de ouders die in de tijd van de tweede wereldoorlog pubers hadden deze dolgraag hadden beschermd tegen het geweld en ellende die hen omringde. Alleen zij kregen de kans niet...
Zoon is overigens in groep 8 naar het Anne Frank huis geweest. Dat is standaard op de basisschool; zijn kleine broer zit dit jaar in groep 8 en gaat ook. Hij was daar ook al erg van onder de indruk. En nee, ik ben niet zozeer bang dat hij 'beschadigd' raakt door het zien van de realiteit (= het concentratiekamp) maar ik was meer nieuwsgierig hoe pubers dit ervaren en vroeg daarom naar de ervaring van andere ouders.
De bus vertrekt a.s. zaterdag (om 07.00 uur.. pfff...
. Ben nu al benieuwd naar alle verhalen!
Arawen
Ik denk dat de ouders die in de tijd van de tweede wereldoorlog pubers hadden deze dolgraag hadden beschermd tegen het geweld en ellende die hen omringde. Alleen zij kregen de kans niet... ===
Met dit soort uitspraken kan ik nooit zoveel. Om het even des pubers te houden: ja duh!
Mijn ouders en die van Evanlyn en van meer OOlers, waren de pubers in de tweede wereldoorlog.
Evanlyn
Ik ben van '61.
Ja hoor...
'62.
Kaaskopje
ik heb de hele serie over de slavernij op zondagavond nog niet gezien maar ga hem zeker kijken!
