Hoofdbrekens over de ontwikkeling

Lastig

Moeilijke kwestie hoor. Wat ik mij afvraag: wat gaat volgens de school dat extra kleuterjaar jouw dochter opleveren? Is het inderdaad een kwestie van tijd bij haar, dus zijn over een half jaar/jaar bepaalde problemen opgelost en kan ze wel de stap naar groep 3 maken? Waarom is het precies dat jullie haar nu nog niet zouden willen laten overgaan?
Ik ben geneigd te zeggen (maar ik weet niet of dat met jullie problematiek realistisch is): laat haar gewoon over gaan en geef haar daarmee wat extra tijd (lees: mogelijkheid om later alsnog te doubleren) in de jaren die er echt toe doen. Dan kan ze gewoon volgend jaar lekker leren lezen en schrijven met haar leeftijdsgenootjes. Want haar problematiek (zwakke motoriek, tremor) blijft neem ik aan gewoon bestaan, ook als ze langer kleutert. Is het niet zonde als je alle speling (dus de mogelijkheid een jaar langer over de basisschool te doen) nu al aan het begin 'opsnoept'?

Wat heeft zittenblijven haar te bieden? onze ervaring (lang)

Hallo Jasper,
Wij hebben een soortgelijke ervaring met onze tweede alleen heeft die een ander soort handicap.
Terzo heeft een zeer ernstige taalontwikkelingsstoornis en waarschijnlijk in lichtere mate dyspraxie. Begon met behulp van intensieve logopedie te praten met 3,5 jaar. Zindelijk met 5, zeer laat met zelf aankleden, zelf fietsen met 7 of 8. Hij scoorde als kleuter zeer laag op ontwikkelingstesten, terwijl hij op ons toch een intelligente indruk maakte. Pas later werd duidelijk dat die lage scores voornamelijk kwam en omdat hij ook een zo slecht taalbegrip dat hij meestal de bedoeling van de vraag niet begreep. Toen na aandringen van mij ze een volledig non-verbale test hebben gedaan kwam er eindelijk uit dat hij in tegenstelling op dat vlak juist extreem intelligent is.
Toch wilde het zorgteam hem ondanks dit gegeven toch laten zitten in groep 2. Wij als ouders waren vol twijfels. Aan de ene kant was hij door zijn handicap op sommige punten op een lager niveau dan zijn klasgenoten aan de andere kant was hij er cognitief meer dan aan toe om over te gaan en leek het ons een straf om zijn positieve ontwikkelingen van het laatste halfjaar af te straffen door hem toch te laten doubleren. Het voelde als een bij voorbaad opzeggen in vertrouwen in onze zoon, die zo zijn best deed, maar waarvan al van te voren werd beslist dat zijn best hoe dan ook niet genoeg zou zijn.
Ik ben toen veel over de ontwikkeling van kinderen gaan lezen, kwam erachter dat zoiets als 'schoolrijpheid' helemaal niet wetenschappelijk blijkt te bestaan en op het losse zand van de kristallen bollen van juffen en hulpverleners berust.
Ik ben gaan informeren bij andere ouders die een kind met soortgelijke handicap hadden die meestal om deze reden gedoubleerd had. Het eerste antwoord was bijna altijd het gaat nu beter, maar bij nadere beschouwing bleek dat beter niet zoveel te betekenen. Ja, het ging beter vergeleken met het jaar daarvoor, maar de achterstand wat betreft de oude klasgenoten was alleen maar groter geworden en ook tegenover de nieuwe een jaar jongere klasgenoten scoorden ze niet al te best. De achterstand die ze hadden vanwege hun handicap was alleen maar vergroot en werd hoogsten een beetje gecamoufleerd door ze nu met een jaar jongere kinderen te vergelijking. En hun ontwikkeling bleef langzamer gaan dan de rest van de klas.
Ook wel logisch, want deze kinderen die bijv eerst een half jaar achterliepen hebben in dat laatste gedoubleerde kleuterjaar alleen maar aansporing gekregen om zich te voegen naar (het gemiddelde van ) een jaar jongere kinderen. Ze zijn er dus een heel jaar aan gewend geraakt om zich nog langzamer te moeten ontwikkelen dan dat zij door hun handicap al deden.
Wij waren vooral bezorgd voor eventueel motivatieverlies van onze zoon, omdat hij juist heel graag wilde leren en niet echt gecharmeerd was van dingen die hem moeilijk lagen zoals kringgesprekken, knutselen waarbij je handen vies worden, enz. Het leek ons niet goed om hem nu een jaar te 'gunnen' waarin hij dus voornamelijk moest werken aan dingen die hij niet leuk vond, terwijl hij afgeremd werd op dingen die hij wel leuk vond.

Aangezien het uiteindelijk toch allemaal neer komt op voorspellingen door in een kristallen bol te kijken (testen zeggen weinig tot niets over verder schoolverloop) en onze kristallen bol net zoveel waarde had als die van de juffen of zorgteam hebben we besloten naar het worst-case scenario te kijken. Wat als wij het mis hadden en hij zou groep 3 niet bij zou kunnen benen? Dan zou hij altijd alsnog kunnen doubleren. Maar wat als de kristallen bol van het zorgteam niet goed bleek te voorspellen en hij door het zittenblijven in groep 2 een gedemotiveerde onderpresteerder zou worden? Alsnog versnellen met het gat dat door zittenblijven gecreëerd wordt zou zo goed als onmogelijk zijn. Wij gingen dus voor de optie doorgaan naar groep 3.
Er zijn heel wat gesprekken overheen gegaan, maar één voor één begonnen de verschillende zorgverleners ook onze kant te begrijpen en zodoende is hij over gegaan nadat wij een verklaring getekend hadden dat dat tegen het officiële advies van het zorgteam was.
Het gaat nu 3 jaar later goed met Terzo. Nee, zijn handicap is niet over, want dat kan gewoon niet maar de afstand tussen zijn zwakke punten en zijn leeftijdsgenoten wordt ieder jaar een stukje kleiner en in de dingen waarin hij wel goed is, is hij ze ver vooruit. Zorgteam was verbaasd, omdat ze nog nooit gezien hadden dat een kind met zijn prognoses het zo goed deed en gaf zeer schoorvoetend pas na jaren toe dat ze het wat Terzo betreft toch mis hadden gehad. Tja, als je ze de kans niet geeft en bij voorbaad het vertrouwen opzegt door ze te laten zitten... denk ik dan.
We hebben wel wat aanpassingen moeten doen. Zo schrijft hij bijvoorbeeld bij de meeste vakken in blokletters, omdat zijn handschrift anders ofwel onleesbaar is of omdat het hem zoveel tijd en energie kost om mooi te schrijven dat de opdracht waar het eigenlijk om gaat volledig op de achtergrond verdwijnt. Hij mag veel compacten, omdat veel schrijfwerk hem zijn concentratie doet verliezen en het verder voor de beheersing van de stof helemaal net nodig heeft. In groep 3 deed hij vaak dingen op de computer, maar dat is nou eigenlijk niet meer nodig.
En nou terug naar jouw dochter. Ze zal niet beter diepte kunnen zien na een jaar kleuteren en ik denk dat dat wel z'n invloed heeft op haar ruimtelijke inzicht in de toets. Laag scoren op plannen, tja dat deed en doet mijn zoon ook, maar ik was niet overtuigd door de prestaties van kinderen met handicap die wel zijn blijven zitten. Die zijn ook niet door zittenblijven in planwonders verandert. Het eerste jaar valt het nog niet zo op, maar degenen die ik ken glijden in de loop van de jaren weer af in tegenstelling tot mijn zoon die juist inloopt.

Mijn ongezouten mening is dat kleuterverlengen meestal niet goed is voor kinderen die vanwege een handicap op sommige punten achterlopen. Het bespaard alleen de school werk en geldt, want zo hoeven ze het eerste jaar nog geen extra hulp te geven, en als vervolgens de leerling later wel weer vastloopt (met name door gebrek aan hulp in de cruciale fase en het ontbraken van stimulatie in de dingen die de leerling wel goed kan) kan de leerling naar speciaal soort onderwijs afgeserveerd worden. Dat heeft echter als nadeel dat het niveau wat aangeboden is in de klas veel lager is dan wat de leerling cognitief aan zou kunnen en dus ontwikkelt die zich alsnog minder dan potentieel mogelijk is. klein beetje door zijn handicap en voor een groot deel door de handicap van school om werkelijk passend onderwijs te geven.
Zoals je je dochter beschrijft (hoog redeneervermogen) zou ik zeer zeker wel een probleem hebben met het voorstel tot extra kleuteren. Je vertraagt daar hulp mee die ze later misschien nodig blijkt te hebben en verspeelt een jaar wat later veel en veel nuttiger kan zijn. Heb vertrouwen in je dochter en gun het haar om haar vleugels uit te mogen slaan en door te mogen gaan met dingen waar ze goed in is ipv die af te remmen en de nadruk alleen te leggen op waar ze niet goed in is.

De school heeft gelijk dat ze zich geen zorgen maakt wat te doen als de doelen van groep 2 volgend jaar of misschien al na de zomervakantie af zijn. Ze zullen zeer passief je dochter niet al te veel stimuleren op wat ze werkelijk zou kunnen en het erop aan sturen dat ze zich naar het niveau van een jaar jongere leerlingen voegt. De meeste kinderen doen dat dan wel of lopen hooguit ietsje voor wat vervolgens in groep 3 wel weer wordt vlakgetrokken. School volgt haar belangen (die niet altijd samenlopen met die van de leerling ook al zegen ze van wel. De enige die werkelijk de belangen van je dochter kan verdedigen (zonder rekening te hoeven houden met de belangen van school, juffen, andere leerlingen, enz.) zijn de ouders. Jullie zijn de enigen die expert zijn van jullie eigen kind en niet van een hele grote groep waarin ze misschien wel of niet past.
Groeten Primavera