Met 3,5 jaar naar basisschool?
Mijn dochtertje is een behoorlijke slimme meid van nu ruim 2,5 jaar. Ze zit 1 ochtend op de peuterspeelzaal. De leidsters daar zeiden al dat ze gemakkelijk mee zou kunnen komen met groep 1 en 2 van de basisschool. Mijn dochtertje vindt het ook erg leuk; zowel op de PSZ als wanneer we haar broer wegbrengen naar de basisschool. Ze wil altijd graag blijven.
Nu vraag ik mij af of jullie weten of kindjes bijv. al met 3,5 jaar naar de basisschool kunnen. Ik weet dat het in Belgie heel gebruikelijk is dat kinderen al met 3 jaar naar de basisschool gaan. Ik wil ook weer niet als een pusherige ouder overkomen die zo nodig haar dochter op de BS wil hebben. Ik kijk naar mijn kind die heel graag leert en samen met andere kinderen wil zijn. Iedere dag vraagt ze of ze ook naar school mag. Tja, ik zit te dubben om het eens voor te leggen bij school maar ik twijfel wel.
In belgië
even over die achterstand; van onze onderwijssite:
Het Vlaams kleuteronderwijs is van prima kwaliteit. De deelname van kleuters aan het onderwijs is in Vlaanderen ook zeer hoog in vergelijking met andere landen.
Toch is er een groep kinderen die niet aan het kleuteronderwijs participeert. Sommige kinderen zijn niet in een school ingeschreven, anderen zijn dat wel maar lopen niet regelmatig school.
Zo lopen ze veel achterstand op. De kans is groot dat ze die nooit meer inhalen.
De kleuterklas: een absolute aanrader: Kleuteronderwijs is in Vlaanderen niet verplicht. Maar het loont zonder meer de moeite.
Kinderen mogen naar de kleuterklas vanaf de eerste instapdatum die valt nadat ze de leeftijd van 2,5 jaar bereikten.
De kleuters leren in de klas sociale vaardigheden, raken er vertrouwd met taal en met praktische vaardigheden. De kleuterjuf of –meester bereidt hen voor op het lager onderwijs.
Voor anderstalige kinderen is de kleuterschool een prima plek om Nederlands te leren. Ook kinderen die thuis weinig structuur krijgen, vinden houvast in de kleuterklas.
Er is een wettelijk aantal vastgelegde dagen voor 5 en 6 jarigen.
Heel recent is de verplichting om een taaltest af te leggen indien je kind niet (voldoende) naar het kleuteronderwijs geweest is in de laatste kleuterklas: “Kinderen mogen pas naar het eerste leerjaar [groep 3 dus] in een Nederlandstalige school als ze eerst een jaar lang regelmatig naar de Nederlandstalige kleuterklas gaan.”
Dit om te vermijden dat kinderen in dat 1e lj terechtkomen en moeten leren lezen en schrijven terwijl ze de taal nog niet eens machtig zijn. Ik veronderstel dat er studies zijn die hebben uitgewezen dat deze kinderen een achterstand hebben en die nooit meer inlopen. De tijd zal uitwijzen of het stimuleren van toch naar minstens de laatste kleuterklas gaan, deze 'achtergestelde' kinderen zal helpen. Want het is toch te triest voor woorden dat deze kinderen louter omwille van de taalbarrière, altijd achter zullen blijven.
Nederland belgie
De Belgische kleuterschool is de Nederlandse peuterspeelzaal. Verschil zit 'm hooghuit in de lestijden.
Er bestaat de veronderstelling dat vroeg naar school sturen tot een betere (taal)ontwikkeling leidt. Maar dat is twijfelachtig.
Het hangt vooral af van de samenstelling van de klas. Het extra stimuleren van vroeg naar school gaan bij kinderen met een taalachterstand, leidt in diverse wijken per definitie tot overvolle klassen van kinderen met een taalachterstand. Daar wordt taal niet beter maar vaak juist slechter van.
Wat deze kinderen bijleren op school, vergeten ze bovendien weer in de vakantie (in de sociale groep waar geen of veel minder Nederlands wordt gesproken).
Voorzover voorschool positieve effecten heeft op anderstaligen, ebt dat effect binnen twee jaar weer weg. Dat is ook logisch. Nederlandstalige kinderen leren er elk jaar en vooral buiten school weer duizenden woorden bij. Dat is voor anderstaligen niet bij te benen in die paar uurtjes school per week met zeven nieuwe woordjes.
Dit “Kinderen mogen pas naar het eerste leerjaar [groep 3 dus] in een Nederlandstalige school als ze eerst een jaar lang regelmatig naar de Nederlandstalige kleuterklas gaan.” Dit om te vermijden dat kinderen in dat 1e lj terechtkomen en moeten leren lezen en schrijven terwijl ze de taal nog niet eens machtig zijn." is dus een suffe schijn oplossing.
Misschien iets makkelijker voor de juf, maar die kinderen gaan er op langere termijn niks aan hebben.
Kinderen met een achterstand worden geacht binnen dezelfde schooltijd hetzelfde te leren als andere kinderen + ook nog hun achterstand weg te werken.
Dat is onzin.
Het is dan ook logischer om kinderen met een achterstand meer lestijd te geven: elke week een dag of halve dag extra.
Groet,
Miriam Lavell
Ok paar nuances
vooreerst: ik ben geen expert in het vlaamstalig onderwijs, maar toch een paar opmerkingen. In België is een kind -in tegenstelling tot Nl- niet verplicht naar de kleuterschool te gaan. De kinderen die niet gaan komen vaak uit achtergestelde gezinnen die de NL taal niet machtig zijn en hebben ook niet de kans gehad om met het brede schoolse leren in aanraking te komen. Dit gaat over veel meer nog dan enkel taal: de structuur van een schooldag, hoe zien schoolse werkjes eruit, een half uurtje leren stilzitten op de bank, samenwerken met andere kindjes in een schoolse setting... . En daar komt dan nog een taalbarrière bovenop.
Door de verplichte taaltest en de hoop dat kinderen toch minstens die laatste kleuterklas zullen meepikken, zullen deze kinderen niet ineens ‘mee’ zijn met het algemene niveau, doch ze zullen ook niet slechter af zijn (veronderstel ik).
Daarnaast worden er zg. GOK uren (Gelijkje Kansen Onderwijs) uitgetrokken voor de betreffende doelgroep. "Wat is GOK? Dankzij het decreet over Gelijke Onderwijskansen uit 2003 krijgen scholen met relatief veel kansarme leerlingen extra begeleiding. Het gaat om leerlingen die bv. minder kansen hebben omwille van hun financiële thuissituatie of anderstaligheid.
GOK-uren verschillen van zorguren. Zorguren zijn voor leerlingen in het basisonderwijs die extra aandacht vragen omwille van ontwikkelings- en leerachterstand of sociaal-emotionele problemen".
Je hebt gelijk dat zelfs met GOK uren een achterstand zeker niet zal verdwijnen of zelfs heel veel minderen, maar hopelijk leidt het minstens tot verbetering. Via die GOK uren krijgen die kinderen toch echt extra uren -al missen ze wel een andere les in de plaats. Die GOK begeleiding is bovendien in zeer kleine groepjes. Daar halen deze kinderen hopelijk toch een sterkere basis uit, al zal die niet in dezelfde mate zijn als de ‘gewone’ andere kinderen die zich ook blijven doorontwikkelen.
Ook niet
In Nederland begint de leerplicht pas met 5 jaar. Toch gaan de meeste kinderen wel met 4 jaar al (98%, dus ook kinderen uit achterstandsmilieu's).
De Belgische cijfers ken ik niet. Ik zou het raar vinden als die anders liggen, hoewel ik me wel weer voor kan stellen dat meer ouders hun kinderen niet al met 2,5 naar school sturen.
"zullen deze kinderen niet ineens ‘mee’ zijn met het algemene niveau, doch ze zullen ook niet slechter af zijn (veronderstel ik)."
In elk geval niet beter. Voorschool is leuk, maar als er tijdens school geen extra onderwijs is, dan helpt het niet.
Gok uren helpen ook niet. Het zijn geen extra onderwijsuren, maar uren in de plaats van uren samen met de klas. Uit Nederlands onderzoek blijkt dat dat averechts werkt. Kinderen leren meer van elkaar in een les die ze niet begrijpen, dan van extra begeleiding buiten de inbedding van de klas. Vooral als die extra begeleiding zich op het repareren van de achterstand richt.
Wat wel helpt is voorkennis verschaffen: extra lessen buiten het lesprogramma waarin kinderen met een achterstand voorbereiding krijgen over de les die komen gaat. De woorden uit die les dus, al kennen ze voorgaande woorden niet. De vaardigheden uit die les: lezen, al kunnen ze de kleuren nog niet benoemen. Dan pikken ze nog meer op in de klas van die onbegrijpelijke les dan ze zonder die voorkennis al deden.
Ja, dat kan ook op de voorschool (een jaar voor de eerste klas om de schoolstructuur te leren kennen), maar het moet ook elke week weer tijdens school.
Terug naar de vraag van P.: Zou het niet beter zijn om achterstandsleerlingen eerder naar de kleuterklas te doen? Tja, alleen als je het verschaffen van voorkennis voor de komende lessen tot groep 8 volhoudt.
Je kunt nu eenmaal niet van kinderen met een achterstand verwachten dat ze én die achterstand wegwerken én een gemiddeld rendement van de gewone lessen halen. Dat is te veel moeten leren in een week in dezelfde tijd. Dat werkt niet.
Een peuter met 3,5 naar school sturen omdat ie voor is vind ik ook onzin trouwens.
Groet,
Miriam Lavell
