Onderpresteren, wat doet school nou echt?

Onze jongens

hebben gelukkig nooit echt duidelijk ondergepresteerd, maar wel regelmatig aangegeven dat ze het zo makkelijk en zo saai vonden. Ze zijn allebei de beste van de klas, maar niet echt HB (denk ik). School springt daar goed op in met plusklasjes. In de onderbouw was dat vooral extra werk, en wat verbreding. In kleine groepjes zelfstandig opdrachtjes maken. Nu in de bovenbouw is het ook echt verbreding en verdieping, een extra project mogen doen etc.
Marjoleine

Definitie

Hebben jullie het alleen over onderpresteren bij hoogbegaafde kinderen? Er zijn m.i. ook kinderen die niet hoogbegaafd zijn die onderpresteren (die minder laten zien dan erin zit). Bijv. door werkhouding of slordigheid. Deze vallen minder op.

Te weinig

Mijn dochter heeft zeker de neiging tot onderpresteren.Ze vervalt dan in complete lamlendigheid.
Ik ben al jaren bezig op school,met wisselend succes.Men blijft erbij dat ze het reguliere werk moet doen,en daarna mag plussen.Dochter baalt,want moet dus meer doen en veel harder werken dan anderen,voor haar gevoel.Ik blijf erbij dat ze veel van het reguliere,zeker op taalgebied allang beheerst en dat ze dat zouden moeten compacten.Maar omdat ze met rekenen gewoon scoort en ook een matig werktempo heeft,krijg ik dat niet voor elkaar.
Groetjes,bastet

Onze dochter

heeft niet zo zeer de neiging tot onderpresteren als tot gewoon weg vervelen, maar misschien is dat een beetje hetzelfde. Ze zit pas in groep 2 dus ze is wel nog jong. We merken aan haar dat ze bij de makkelijke taken gewoon niets doet, zich verveelt, continu zegt dat alles saai is en vervalt in lamlendigheid. Dagen ze haar uit, geven ze haar continu dingen te doen dan is de lamlendigheid minder en is ze ook een stuk vrolijker.

Ik kan wel bevestigen dat dit leekrachtafhankelijk is, vorig jaar had ze een leerkracht die vond dat ze zich maar gewoon moest aanpassen aan de rest van de klas. Resultaat een ongelukkig kind. Dit jaar heeft ze een leerkracht met wat meer begrip die haar plustaakjes geeft en nu gaat het en stuk beter

Mijn oudste

Hoi Geerdientje,

Laatst op het rapportgesprek zei de juf dat ze dacht dat onze oudste aan het onderpresteren is. Dat denk ik al jaren. Elke keer krijg ik te horen: er komt bij de CITO niet uit wat ze kan, methodetesten zijn ook hoger.
Maar omdat ze bijv. voor rekenen geen A+ scoort op de cito (eind vorig jaar) mag ze geen extra moeilijk rekenwerk doen en MOET ze naar de uitleg luisteren. Dodelijk saai vindt ze dat. We zitten nu bij de psycholoog. Qua onderpresteren doet school nog niets, maar over anderhalve week krijgen we advies van de psycholoog. Er is o.a. een IQ test gedaan. Ik ben REUZE benieuwd. En ga daarna natuurlijk met school om tafel zitten. Ze is overigens o.a. op advies van school naar de psycholoog omdat ze soc. emotioneel in de klas niet meekomt, of er buiten valt. Ik hoop en denk dat alles met elkaar te maken heeft.

Karin

Wat een armoe ...

wat scholen doen met onderpresteerders, afgaand op de reacties tot nu toe!
Ik ben benieuwd (Anna en Ayla) of eerst het reguliere werk af moet zijn (of een bepaalde score behaald moet worden) voordat er pluswerk wordt aangeboden? Of is het echt gewoon op de juf afstappen en geregeld? Hoe zit dat bij jou, KGO? Moet het reguliere werk nog steeds gedaan worden, of wordt er bij A+ wel gecompact? Lijkt me trouwens (alleen A+'ers) een systeem voor harde werkers, niet zozeer voor slimmerds (en al helemaal niet voor onderpresteerders!).

De situatie van mijn eigen zoon lijkt op die van Bastet: eerst reguliere werk af, dan pas pluswerk. En het werkt dus van geen kanten. Wat hier met name ook niet werkt is dat er veel meer zelfstandig gewerkt moet worden, omdat het pluswerk niet/nauwelijks begeleid wordt.

Ik hoor graag nog meer reacties van ouders/juffen met onderpresteerders en wat daaraan gedaan wordt op school.

Onderpresteren

is een van de lastigste problemen op school. Je moet het eigenlijk VOOR zijn, maar dat is ook weer moeilijk.
Bij mijn zoon hielp niks, school wilde wel, maar kon niks. Zoon weigerde nl het extra werk. Alleen als je hem op de plek van het werk zette (zoals meedoen met een groep hoger) dan deed hij dat, met plezier zelfs. Maar dat is ook een 'zwaktebod' en niet een blijvende oplossing.
Wij zijn uiteindelijk naar een Leonardo overgestapt, maar daar moet en je het kind naar hebben (als je een onderpresteerder hebt die niet hb is heb je deze mogelijkheid dus al niet), en dan moet er ook nog een Leo voorhanden zijn.
Mijn idee: met name de kleuterjuffen/meesters (en juffen/meesters van groep 3)moeten meer inzicht in onderpresteren krijgen. Daar leg je de basis, en als het daar al begint, dan krijg je het niet zo makkelijk eruit.

Onderpresteren

Inderdaad, de basis ligt vaak al in de kleutergroepen en groep 3. Slimmere kinderen kunnen de dingen die ze daar moeten doen vaak al en dwalen af. Vervolgens krijg je dan dat ze hun werk niet af hebben en daarom geen extra taken krijgen. En als ze dan extra taken krijgen, weten ze niet hoe ze ze moeten aanpakken, want ze hebben nog nooit iets gedaan. De juf ziet vervolgens dat ze op moeilijker werk vastlopen en stelt vast dat het toch echt nog te hoog gegrepen is...

Ons kind is ook onderpresteerder, maar zijn juf heeft dat gelukkig gezien. Ze is gaan zoeken naar hoe ze hem aan het werk kon krijgen en dat is gelukt! Voor hem werkte het goed om afspraken te maken (bij een toets moet je het wel laten zien, je moet zo lang de gewone sommen maken en dan zo lang ander werk, etc..). Onze zoon zei vorige week dat hij school nog steeds niet leuk vindt, maar dat hij nu wel z'n best doet. En hij zei ook dat het hielp: hij wordt nu doorgetoetst, omdat hij nu wel laat zien wat hij doet. En hij hoopt nu dat hij zo ver komt met doortoetsen dat hij een klas mag overslaan. Zijn conclusie was dat hij er dan ook sneller vanaf is!

We hebben een boek gelezen over onderpresteren (great minds, poor grades), waarin ze spreken over zeven typen onderpresteerders en wat je daar mee kan/moet. Het is wel erg geschreven over grotere kinderen, maar toch hebben we er een hoop aan gehad. Onze zoon is volgens deze beschrijvingen een stiekeme perfectionist: hij doet het liever expres niet dan per ongeluk fout. De tip die wij uit het boek hebben gehaald is dat we hem hebben uitgelegd dat kiezen om iets niet te doen ook een keus is. Mét consequenties! En dat is voor hem erg verhelderend geweest.

Nog niets

Bij onze oudste (groep 6) wordt nog niets gedaan, zover ik weet. De reden is nu in ieder geval dat we over een week een advies van een psycholoog krijgen over oudste. Dan ga ik daarmee ook naar school.
Ik heb geen idee of er in haar klas gecompact wordt. Ze heeft al jaren een laag werktempo en komt daarom niet aan het uitdagend werk toe. Ik denk dat de fout al in groep 3 gemaakt is. En als ze uitdagend rekenwerk kreeg, kreeg ze het niet af. Maar zoals ik al zei, in haar klas was het altijd zo: cito score A (of A+) dan hoeven ze niet naar de uitleg te luisteren, moeten ze eerst alles afmaken en mogen dan Kien doen.
Als ik over een paar weken meer weet, zal ik het hier toevoegen...

Ik denk trouwens dat het heel erg klopt dat er in de kleuterklas/groep 3 al adequaat actie moet worden ondernomen. En daar ga ik bij de jongste bovenop zitten.
Dat is ook een exemplaar namelijk.... Hij scoort D voor de cito. Maar sommen als 25+10 = 35 maakt hij dus al.
Nu zit hij in alle zorggroepjes om een werkhouding te krijgen. Het demotiveert hem nog niet, maar ik kan me zo voorstellen dat ze in groep 3 een lastig joch aan hem gaan krijgen.

Karin

Ishtar

School kon niks, schreef je, want zoon wilde niet. Maar dat is het grote probleem denk ik, herken ik helaas helemaal. Het is mi een groot misverstand dat kinderen zouden moeten willen. Hoezo willen? Alle andere kinderen wordt toch ook niets gevraagd?
Bovendien vraag je veel te veel van een kind, denk ik, kind voelt goed aan dat ´t keuze heeft. En dat is weer erg verwarrend want school an sich is helemaal geen keuze en heel veel op school ook niet. Ik denk dat je die kinderen daarmee ook veel te veel in de *speciaal-hoek* duwt. Ze voelen dat er anders met hen omgegaan wordt, ze voelen dat *men* het niet zo goed met hen weet.
Achteraf, helaas achteraf, bekeken zou ik zelfs zeggen start niet in kleuterklas maar al op psz. Als ik terugkijk dan denk ik dat voor zoon het al verwarrend was dat er geen enkel interessant materiaal voor hem was, maar dat juffen steeds met *leuke* puzzels aankwamen zetten. Kinderen willen doorgaans niet graag afwijken. Ik denk dat het goed is als kinderen van klein af aan opgroeien met het idee dat het heel normaal is dat ieder op een ander niveau functioneert.

Ja billie

vind ik ook: kind heeft niks te willen. De rest moet ook of ze willen of niet. Helaas, school denkt daar anders over, en zeker in de kleutergroep hoef je daar niet mee aan te komen.

Nee billie

Een kind heeft niets te willen zeg je. Bedoel je nou dat een kind maar gewoon heeft te doen wat hem wordt opgegedragen? En als een kind dat dan gewoon niet doet?

Duidelijkheid

Wat bij onze Stoffer het best werkt is gewoon duidelijkheid geven. Hij moet weten wat er van hem wordt verwacht. Op bepaalde terreinen "heeft hij niets te willen". Juist die duidelijkheid dat het geen verzoek is maar een plicht, zorgt ervoor dat hij aan het werk gaat.
Aan de andere kant heeft hij daarnaast ook heel veel 'voeding' nodig en dan vind ik dat hij juist wél heel veel te willen heeft!! Een kind dat leergierig is moet je niet afstraffen lijkt me.
Verder is onze school redelijk flexibel met de methodes. Met Rekenrijk liep hij laatst helemaal vast, vermoedelijk door de chaotische opzet. Dat had niet direct te maken met onderpresteren (hij vindt rekenen niet heel er makkelijk), maar het uitte zich wel in kladden en protesten. In overleg met ons werkt hij nu in een saaie rijtjes-methode, met veel vaker dezelfde opdracht. Hoewel dit eentoniger is, werkt het toch beter. Dus in die zin heeft een kind óók wat 'te willen', vind ik. Althans, ik ben heel blij dat daar bij ons op school aandacht voor heeft.
Cindy, interessant boek lijkt me dat! Eens kijken of daar al een vertaling van is.
Groeten! Maw. (onderpresteerder voor Engels)

Oef...

Ik moet naar bed. Rare zinnen.
Groeten, Maw.

Ja maar emmawee

Dat bedoel ik juist met *niets te willen*. Werk zou gewoon aangepast moeten worden aan kind, qua niveau en qua vorm, en wat een kind verder nodig heeft. Het is niet dat je zoon liever rijtjes doet, hij heeft die vorm waarschijnlijk hard nodig.
Verder doe ik geen uitspraken over in hoeverre kind vanalles te willen moet hebben op school, want daar ben ik zelf niet goed uit. Het gaat mij puur om de ongelijkheid, kinderen met een gemiddelde intelligentie *moeten* gemiddeld werk doen, terwijl een kind met een bovengemiddelde intelligentie vaak zijn niveau mag kiezen. Dat is krom en heeft consequenties die een kind echt niet kan overzien.

Billie

Hoe ik het 'kind heeft niets te willen' lees, is als volgt.
In groep 3 was onze zoon ook altijd razendsnel klaar, want hij beheerste vrijwel alle stof al. Regel in de klas was dat kinderen mogen spelen/tekenen oid als het werk klaar is. Wij wilden graag dat zoon op zijn eigen niveau werd uitgedaagd, en dus moeilijker werk kreeg. We kregen echter een paar keer te horen 'ja maar, hij wil liever spelen als het gewone werk af is.' Ja duh! Hij zit op school om te leren, en niet om te spelen. En natuurlijk spelen veel kinderen liever, zeker als ze nog zo jong en speels zijn. Ik vind het dus niet juist om een kind - dat de stof al beheerst - de keuze te geven tussen spelen en werk waar ze wél over moeten nadenken. In dat opzicht 'heeft een kind dus niets te willen'.

Ijsvogeltje

Ja dat werk dus niet! Je moet een kind waarvoor de stof te makkelijk is geen EXTRA werk geven, maar ANDER werk! Het is toch ook niet eerlijk dat als 'ie snel klaar is dat hij nog meer werk moet doen in plaats van te mogen spelen? Het enige wat je daarmee bereikt is dat zo'n kind razendsnel doorheeft dat hij beter langzamer kan gaan werken, en voor je het weet zit je met een onderpresteerder.
Werk dat past bij het niveau van het kind, en dat in plaats van het werk dat de rest van de klas doet. Dat is volgens mij de enige goede aanpak.

Snel klaar zijn

Kinderen die snel klaar zijn met hun werk (omdat ze het allang beheersen) zijn volgens mij GEEN onderpresteerders, maar werken alleen onder hun niveau. Onderpresteerders werken ook onder hun niveau maar maskeren dat doordat ze het werk juist NIET afmaken, of niet snel of met fouten of slordig enz.

De kinderen die snel hun werk afkrijgen worden op scholen vaak wel herkend en wordt iets mee gedaan. Mee eens: extra werk (aanvullend op regulier) werkt niet goed, de kinderen zijn meer gebaat bij ander, uitdagender werk en dat zou idealiter moeten worden aangepast aan de leerbehoefte van elk individueel kind.
Met onderpresteerders BEGINT een school vaak niet eens aan uitdagender taken (is mijn ervaring en dat maak ik ook op uit de reacties tot nu toe), want ze herkennen het kind niet eens als zijnde een onderpresteerder die behoefte heeft aan meer uitdaging. Mijn ervaring is dat school zich dan juist richt op het gedragsmatige en niet de leerbehoefte.

Nou

Geerdientje, hier op school valt zelfs dat vies tegen. Mijn zoon is er zo eentje die nog steeds prima scoort, in iid alles snel klaar heeft. Toch presteert hij inmiddels flink onder en weten ze niet wat ze met hem moeten. (iid, hij werd wel ´snel` herkent, gr 3, voor hem te laat, maar dat wil nog niet zeggen dat ze er iets mee kunnen)

Het punt billie

Billie: "Werk zou gewoon aangepast moeten worden aan kind, qua niveau en qua vorm, en wat een kind verder nodig heeft. Het is niet dat je zoon liever rijtjes doet, hij heeft die vorm waarschijnlijk hard nodig."
Ja, maar hij zegt niet: "Ik heb een andere vorm nodig" en met begrijpend lezen (waar hij wel heel goed in is) zegt hij ook niet "dit is dan wel groep 4 stof, maar dit is toch echt veel te simpel voor mij".
Hij gaat draaien, probeert eronder uit te komen en zegt dat hij het niet WIL. Maar als je met hem begrijpend lezen doet op een wat hoger niveau, dan vindt hij dat erg leuk.

Verder kan ik je niet helemaal volgen, geloof ik. Eerder schrijf je: "Ik denk dat het goed is als kinderen van klein af aan opgroeien met het idee dat het heel normaal is dat ieder op een ander niveau functioneert." en nu schrijf je weer: "Het gaat mij puur om de ongelijkheid, kinderen met een gemiddelde intelligentie *moeten* gemiddeld werk doen, terwijl een kind met een bovengemiddelde intelligentie vaak zijn niveau mag kiezen. Dat is krom en heeft consequenties die een kind echt niet kan overzien."
Spreek je jezelf nu tegen, of bedoel je iets anders? Ik snap het niet, wil je het uitleggen?
Groeten, Maw.

Nog een vraag voor billie

Je zegt dat je kind onderpresteert, maar wel alles snel af heeft ed. Waaruit bestaat het onderpresteren dan uit?

Emmawee

Ik zal het proberen, want ik denk dat ik jou ook niet goed snap, ik snap niet waar ik inconsequent ben zeg maar.
Ik denk dat het goed is dat je probeert ieder kind een beetje op zijn/haar niveau te laten werken, van klein af aan. (ik schrijf een beetje, want helemaal is misschien erg lastig) En daar evenveel *moeten* aan vastplakken als je dat voor ieder kind doet.
En *meer* werk doen, dat is volgens mij niet voor de slimme kinderen, maar voor de extra gemotiveerde kinderen, en dat hoeft weinig met iq te maken te hebben.
En nee, natuurlijk zegt je zoon niet ´dit en dat heb ik nodig`. Dat zegt geen kind. Het is aan ons uit te vinden wat kind nodig heeft. Dat is het werk van de leerkracht. Ze kijken nu alleen vaak te veel naar wat de grote meute nodig heeft, en zijn verbaasd als niet ieder kind in dat plaatje past. Het is al heel wat als een kind zegt; dat wil ik niet. Er zijn ook kinderen die gewoon de clown uit gaan hangen bijv.

Geerdientje

Zoon presteert goed tov zijn leeftijdsgenoten, maar dat is dus ver onder zijn eigen kunnen dus dat zegt niets. Hij is erg lui geworden en schiet in de stress als hij iets niet gelijk weet dus moet *puzzelen*. Ik merk ook dat zijn leegierigheid en werklust enorm afnemen.
(Hij is doorgetoetst en scoorde daar ook veel lager dan je zou verwachten, al is me niet helemaal duidelijk hoe dat doortoetsen precies is verlopen. Wat ik uit zoons verhalen kon halen was dat hij niet eens begon aan de meeste dingen, want dat zou hij noooit afkrijgen)
Maar goed, hij krijgt nu eindelijk wat moeilijker werk dus ik hoop dat dat nog wat kan doen. (hij vindt het iig veel leuker nu)

Inderdaad

@Billie: ik ging er van uit dat 'onderpresteren' altijd een bepaald gedrag met zich mee brengt, maar dat was niet juist van mij idd. Wel is het zo dat als er een gedrag is, daar iets mee gedaan moet worden en wat gedaan wordt kan juist averechts werken. Je ziet als ouder school allerlei dingen overwegen waarvan jij weet (denkt) dat dat niet aan de orde is.

In jouw geval is het een beetje onderhuids, en heeft de juf er 'niet zoveel last van' alleen het kind zelf eigenlijk. Hopelijk is er verbetering nu hij wat moeilijker werk krijgt? Krijgt hij ook begeleiding in werkhouding?