Uitvaart en emoties tonen

Het zou best kunnen....

Het zou me niks verbazen als van die groep mensen het overgrote deel ook bezig is met zich inhouden,een brok in de keel hebbende,zich afvragend waarom iedereen zo stil is,terwijl ze eigenlijk willen huilen...
Groetjes,Bastet

Mijn nicht

heeft een aantal jaren in India gewoond. Toen ze terugkwam zei ze: dáár kunnen ze het. Huilen, zich ter aarde storten, gillen, een soort huil-zang, jammeren, haren uit het hoofd trekken. En masse, op begrafenissen. En daarna is het kláár, zeg maar. Dan gaan ze naar het familiehuis om te eten en na te praten. Het had wel wat, vond ze altijd. Gooi het er maar uit. Net was Bastet schrijft: iederéén staat zich in te houden.

Tirza

Sta me ook altijd vreselijk in te houden

Zeker als iedereen stil is dan vind ik het ook moeilijk. Maar eigenlijk ben ik daar helemaal niet goed in en ben ik heel snel erg emotioneel. Volgens mij zelfs op een begrafenis van een volkomen onbekende kan ik meehuilen. Ik kan er gewoon niet tegen als andere mensen verdriet hebben. Vast een mooie eigenschap, maar wel eens lastig. Wat me wel opvalt is als de naaste familie emoties toont de rest van de aanwezigen zich ook meer laat gaan.

Ik herken het

Ook ik sta me altijd heel vreselijk in te houden als ik bij een begrafenis of rouwdienst ben. Tenzij het iemand is die ik heel erg lief heb, dan is het wat anders. Maar ik ben zowiezo erg emotioneel, als ik dan andere mensen zoveel verdriet zie torsen, ga ik vanzelf meehuilen. Toen ik laatst bij de rouwdienst van de vader van mijn vriendin was, heb ik harder staan huilen dan de familie, maar ik kon er domweg niets aan doen, die man was nog maar 60 en ik vind het zo oneerlijk. Maar ik stond me ondertussen wel te schamen... totdat mijn vriendin me door de kerk heen een knipoog gaf, dat gaf mij de wetenschap dat ze me begreep en daardoor werd ik op 1 of andere manier rustiger.
Ik maak ook altijd zoveel herrie als ik het probeer in te houden, een soort wilde droge snikken ofzo...

Gek eigenlijk

De gedachte dat minstens driekwart van de mensen zich in meer of mindere mate staat in te houden was gisteren ook al bij mij opgekomen. Ik vind het eigenlijk een heel gekke situatie, confronterend. Want we doen het wel met z'n allen. En toch voel ik het ook echt zo dat als de naaste familie geen emoties laat zien, de anderen nauwelijks anders kunnen dan zich daar bij aan te sluiten. Maar het voelt niet goed. Mij lijkt het ook wel wat, van die Indiase taferelen: gewoon laten komen wat er komt, jammeren, klagen en huilen. Maar ja, dat gaat in deze cultuur gewoon niet. Wat mij betreft dus helaas. Wel fijn om uit jullie reacties op te maken dat ik niet de enige ben die zich staat te verbijten.
Dank & groet, Jo Hanna

Crematies

Dit jaar naar verschillende crematies geweest, ik sta gewoon te snotteren, ik ga niet keihard huilen, maar de tranen stromen wel de hele tijd over mijn wangen.

Tot we zelf de crematie van schoonvader aan het regelen waren, ja tijdens het regelen genoeg tranen gehad. Maar tijdens de crematie zelf, geen een! alle muziek al tig keer gehoord, alle teksten al gelezen, ik wist precies wat er ging komen. Mijn eigen kinderen die bellen bliezen rond de kist, allemaal heel mooi maar omdat we het allemaal zelf hadden bedacht, had ik alle emotie daarover van te voren al gehad.

Achteraf gezien merk ik het idd vaker dat de naaste familie het minst huilt bij een crematie, nu weet ik waarom.

greot, polly

Inderdaad polly

Dat is ook mijn ervaring.

En ik

Ik hou me niet in, stort me ook niet huilend ter aarde, maar laat tranen wel komen. Of ik er nou dichtbij sta of een verre kennis ben, dat maakt mij niet uit. De tranen branden sowieso al snel als ik anderen zie huilen.

Ook

Ook ik ben er niet goed in. Vooral op de momenten dat familie of vrienden naar voren gaan om iets over de overledene te vertellen en je de emoties in hun stem hoort, komen uit medeleven de tranen. Ik weet nog zo goed hoe het voelde en sta er iedere dag mee op en ga er mee naar bed.

Ook tranen

maakt niet uit of ik de overledene kende of niet.
Zo was ik enkele jaren geleden op de begrafenis van de moeder van een klasgenootje van mijn dochter. De moeder was ergens vooraan in de veertig, dochter veertien. Ik kende de vrouw niet, maar wat een emoties! En als ze dan ook nog "Dust in the Wind" van Texas gaan spelen.....
Je denkt idd aan een hoop andere emotionele dingen, ook aan je eigen familie en dierbaren, aan eerdere begrafenissen, ....
Maar op de een of andere manier "mag" je geen verdriet tonen als je niet echt close bent. Stom eigenlijk, want ik maak ook veel geluid als ik mijn tranen probeer in te houden.

Ik huil ook

Maar ook vooral om het verdriet die ik dan in zo'n geval zie bij andere nabestaande van de overledene.

Ik denk dat je je nooit hoeft te schamen voor je tranen.

Weeklagen

Zoals het in India gaat of andere landen waarin men anders omgaat met het tonen van emoties daar ben ik in zekere zin jaloers op. Soms voel ik de Nederlandse soberheid toch wel als keurslijf, ondanks dat ik zelf té Nederlands ben om me hoe dan ook over te kunnen geven aan dat openlijke 'weeklagen'. Ik heb weeklagen ergens anders ook al genoemd, maar wat moet het heerlijk zijn om gewoon hardop te snikken of te schreeuwen in plaats van het in een zakdoekje weg te snuiten. Volgens mij is dat nog gezonder ook. Even alle buizen doorspoelen, daar knap je van op.
Mijn laatste begrafenis was die van de vader van mijn vriendin. Ik ken de vriendin al 33 jaar dus de vader ook. Hij maakte via mijn vriendin dus al lang deel uit van mijn leven. Ik had de hele begrafenis droog kunnen doorkomen als mijn vriendin en haar zus geen persoonlijke bijdrage hadden geleverd. Haar zus nam het deel op zich van de vertelling. Wie was onze vader, hoe is hij opgegroeid, hoe was hij als jongeman, hoe heeft hij onze moeder leren kennen, afijn... je kent dat wel. Ze bracht dat met humor, waardoor het prettig luchtig bleef, maar toch zat er al een brok in mijn keel. En toen kwam mijn vriendin. Hese stem, even moeten stoppen met praten, toch maar verder gaan en als klap op de vuurpijl pakte ze haar gitaar erbij en zong met de tranen nog in haar keel een lied die haar vader gewaardeerd zou hebben. Ondertussen kon je mij opvegen. Ik voelde haar verdriet, ik zag de gebogen schouders van hun moeder, ik lette op het gedrag van de kleinkinderen, die zater stiiletjes naast elkaar, ook met zakdoekjes in de aanslag. Ik wisselde een blik van verstandhouding met een van hen "Ik begrijp je". En dat is genoeg voor mij om hard mee te huilen. Bij een begrafenis heb ik eigenlijk meer verdriet om de achterblijvers dan om het verlies van de persoon die overleden is.

Nu al brok in mijn keel

Ik heb bij het lezen van de laatste poting al een brok in mijn keel, ik heb idd ook weinig nodig om te gaan huilen, ik voel erg veel emoties van anderen aan, de pijn van iemand het verdriet..

op de begrafenis van mijn opa zou ik een zelfgeschreven gedicht opdragen, het was een gedicht waarin ik opa vertelde dat hij mocht gaan, dat het genoeg was geweest... dit hebben mijn ouders mijn opa nog voorgelezen de avond voordat hij stierf, en ik wilde dat in de kerk voorlezen.. ik hield me keurig was me sterk aan het maken voor het moment, mijn moeder zag dat en liet me dus met rust, het moment kwam dat ik moest gaan staan en naar voren gaan en op dat moment wrijft mijn tante die achter me zit even over mijn rug... en daar ging ik als een kaartenhuis... met tranen in mijn ogen het podium op...

O ja

bij deizelfde begrafenis hebben we met ongeveer 25 kleinkinderen rond de kist van opa gestaan en samen een heel mooi lied gezongen, daar hielden w ehet dan wel weer allemaal droog, maar ja vaak genoeg oefend samen idd, terwijl ik nu neuwlijks het lied kan zingen in de kerk zonder mezelf weer bij de kist te zien staan..

Ik denk

dat het voor de nabestaanden juist heel fijn is om te zien dan mensen met hun meeleven en hun emoties laten zien. Dan voel je je niet zo alleen staan in je verdriet, tenminste, dat is mijn ervaring. Sindsdien laat ik m'n tranen ook de vrije loop bij iets verdrietigs, ook al is het iemand die ik niet eens direct ken. Ik denk dat het juist steunt.

N.a.v. inkie

"ik heb idd ook weinig nodig om te gaan huilen"
Kan het niet gewoon zo zijn dat dat per mens verschilt? Het is natuurlijk niet goed om tijdens een begrafenis of crematie met geweld tranen te gaan binnenhouden die je wel graag zou laten gaan. Maar het bejubelen van culturen waar iedereen zich schreeuwend ter aarde stort en zich de haren uittrekt gaat mij om die reden te ver, dat daarmee gesuggereerd wordt dat dat beter is (letterlijk: daar kúnnen ze het").
En dat geloof ik niet. Ik zie het mezelf niet doen, ik zou daar volstrekt geen behoefte aan hebben en het zou me ook niet helpen. Maar janken doe ik wel gewoon als ik verdrietig ben.

Marije

"Ik denk dat het juist steunt."
Dat ligt eraan. Als degene die luid begint te wenen helemaal niks met mij of de overledene zou hebben, dan zou me dat eerder ergeren dan steunen.
Mijn man maakte het ooit mee met zijn moeder. Haar schoonzus overleed en hij ging met haar naar de begrafenis. Zijn moeder had al jaren geen contact met betreffende schoonzus, noch met haar broer, die een aantal jaar daarvoor overleden was. Toen haar schoonzus na zijn dood aangaf het op prijs te stellen weer wat meer contact met mijn schoonmoeder te krijgen, ging die daar niet op in omdat ze daar geen behoefte aan had.
Enfin, op betreffende begrafenis is mijn schoonmoeder zo aan het schokschouderen en wenen gegaan (geen idee waarom, niet uit verdriet om de schoonzus in ieder geval) dat mijn man letterlijk door de grond had willen zakken. Hij vond dat werkelijk een beschamende vertoning en respectloos jegens de familie van de schoonzus. Die hij later sprak en die inderdaad op zijn zachtst gezegd wat verbaasd waren geweest.
Iemand die op een begrafenis overduidelijk meer vanuit eigen herinneringen huilt dan vanuit compassie met de overledene, die steunt toch niet de nabestaanden?

Starry night

'Iemand die op een begrafenis overduidelijk meer vanuit eigen herinneringen huilt dan vanuit compassie met de overledene, die steunt toch niet de nabestaanden?'

Dat is ook niet wat ik bedoel, het gaat er natuurlijk wel om dat je verdrietig bent om degene die overleden is of uit medeleven voor de nabestaanden. Ikzelf vind het altijd zo verdrietig voor de achterblijvers, terwijl ik soms de overledene helemaal niet (goed) ken. Bij het condoleren ga ik dan heen voor hen en dat gaat geregeld met tranen gepaard.
Ons dochtertje overleed een paar weken na haar geboorte, weinig mensen hebben haar gezien en gekend, evengoed stonden ze te huilen bij de begrafenis. Ik heb dat als heel steunend ervaren.

Beter... beter...

Starry: Maar het bejubelen van culturen waar iedereen zich schreeuwend ter aarde stort en zich de haren uittrekt gaat mij om die reden te ver, dat daarmee gesuggereerd wordt dat dat beter is (letterlijk: daar kúnnen ze het").
Je kunt inderdaad niet stellen dat het beter is, maar ik kan me wel voorstellen dat het gezonder zou kunnen zijn als mensen zich wat meer uiten in plaats van het in te houden. Ik ben zelf ook zo, dus dit is ook een vorm van zelf'verwijt', maar ik geloof wel dat wij in Nederland (en landen die op ons lijken)erg goed zijn in het in toom houden van emoties.

Universeel lijden

Ja, ja, het is een hele zware term maar wat ik eigenlijk bedoel is dat het sterven van een geliefd persoon bij iedereen ongeveer dezelfde pijn oproept. Als je zegt dat je meeleeft met de nabestaanden (wat ik ook zo voel) bedoel je dat je je voorstelt hoe het voor jou zou voelen als .. Sterven is een heftige menselijke gebeurtenis die intense emoties oproept: verlies en verlatenheid, rouw, verdriet, angst, woede soms. Natuurlijk is dat bij iedereen specifiek ingevuld met voorbeelden en ervaringen maar in de basis is deze pijn in zekere zin universeel.
Wat Starry zegt, over emoties tonen als er weinig relatie is tussen mij en de overledene/nabestaanden voel ik precies zo. Maar dat zegt wel heel veel over de individualistische manier waarop ik (in onze cultuur) deze pijn benader. Als ik me minder bewust was van persoonlijke grenzen, zou ik veel meer kunnen voelen dat mijn gevoel en het gevoel van de ander in wezen niet zo heel sterk van elkaar verschillen en door elkaar heen lopen. En dan kun je er ook anders uiting aan geven. Ik merk dat ik niet die persoon ben die mijn gevoelens er maar gewoon uitgooit ondanks het feit dat dit in onze cultuur niet gebruikelijk is. Daar zou ik me niet prettig bij voelen. En dus pas ik me aan. Maar hier voel ik me ook niet echt prettig bij. Voor mij zou het dus beter zijn als er meer geweeklaagd werd
Groet, Jo Hanna

Ik snap je, marije

Dat herken ik ook. In dat geval richt je medeleven (en eruit voortvloeiend verdriet) zich inderdaad rechtstreeks op de aanwezigen.

Kaaskopje en jo hanna

Misschien komt het wel omdat ik wat emoties betreft niet geremd ben, maar van nature erg primair reageer (wat overigens ook niet altijd goed is, sprak zij eufemistisch...). Al zou ik emoties willen binnenhouden, ik kan het niet. Het bulkt uit al mijn poriën naar buiten: woede, ergernis, verdriet, gekwetstheid. Hoogst onaangenaam soms (m.n. in geval van ergernis kun je véél beter eerst even tot tien tellen.
Ik denk alleen dat het schreeuwen en krijsen (en haren uittrekken) mij erg gekunsteld voorkomt. Ik ben met jullie eens dat het binnenhouden van emoties in Nederland instinctief op een te hoog voetstuk staat. Zo wordt het als 'sterk' ervaren wanneer een spreker op een begrafenis niet halverwege zijn of haar verhaal breekt, hetgeen toch een waardeoordeel is, want zijn degenen die wel breken dan dus'zwak? Maar deze 'onwenselijke' situatie (zo je die zo zou willen kwalificeren) moet je volgens mij niet te lijf gaan met een extreem ander uiterste.
Overigens wil ik hiermee geenszins zeggen dat de manier van rouwen in die andere culturen dus gekunsteld IS. Een Italiaan is bijvoorbeeld veel temperamentvoller dan een Zweed. Dat kan theatraal overkomen, maar wordt door de Italiaan oprecht zo beleefd.
Ik geloof alleen niet dat een Zweed Italiaans moet willen worden. Hij kan er wel iets van opsteken, maar exact kopiegedrag zou... tja... onecht zijn. En onnodig ook. Die Italiaan kan net zo goed iets opsteken van het gedrag van de Zweed namelijk.

Dat is zo starry

Thuis laat ik me redelijk direct gaan, maar buitenshuis niet en ik denk dat veel Nederlanders dat zo hebben. Omdat het niet 'hoort'. En dat niet horen vind ik geen handige eigenschap van de Nederlandse (even generaliseren) aard. Maar het zou inderdaad ook niet kloppen als we gedrag van andere volksaarden zouden kopiëren. Het zou me wat worden als we in Nederland ook onze geweren leeg gaan schieten bij grote vreugde!