Testament verstandelijk beperkte broer
Sinds een paar jaar ben ik bewindvoerder van mijn verstandelijk beperkte broer. Hij is alleenstaand, heeft geen kinderen en woont in een woonvoorziening.
In die afgelopen paar jaar is zijn spaargeld aanzienlijk toegenomen. Binnenkort gaat hij met pensioen en zal hij zelfs meer inkomsten per maand hebben dan dat hij nu aan salaris ontvangt. Zoals het er nu naar uitziet zal hij niet veel van zijn spaargeld hoeven uitgeven, hooguit aan vakanties bijvoorbeeld en zal daardoor zijn spaargeld nog verder toenemen. Er van uitgaande dat hij nog lang en gelukkig zal verder leven natuurlijk.
Ik vroeg me af wat er met zijn geld gebeurt als hij overlijdt. Zoals ik het nu begrijp zou dat naar mij en mijn andere broer gaan. Onze ouders zijn overleden. Maar onze oudste broer ook. Dus zou het geld naar mij gaan, voor de helft, en de andere helft naar de twee zoons van onze overleden broer.
Ik vraag me nu af of je als bewindvoerder een testament zou kunnen en mogen opstellen namens mijn broer. Zou ik kunnen en mogen bepalen waar zijn geld naartoe gaat na zijn overlijden?
Ik vind het moeilijk om deze vraag te stellen omdat ik natuurlijk in een positie zit met dubbele belangen. Ik heb mijn overwegingen waarom ik dit zou willen doen, maar dan wordt mijn verhaal misschien wel erg lang.
Notaris
Dat lijkt me een vraag voor een notaris.
Vraagje
Heeft je broer een reguliere baan waarmee hij zijn geld verdient? Of krijgt hij een of andere uitkering? En die woonvoorziening, hoe wordt die betaald?
Zelf werk ik als begeleider op het soort woonvoorziening (denk ik) als waar je broer verblijft. Ik heb er altijd wat moeite mee als mensen hun leven lang een uitkering genieten, tegen lage woonlasten kunnen verblijven en dan als ze overlijden aan de familie een aanzienlijk bedrag nalaten. Zeker als die familie ze bij leven nauwelijks een blik waardig keurde. Ik zeg absoluut niet dat dat bij jou zo is, maar het gebeurt.
Onlangs overleed een cliënt, in ongeveer dezelfde omstandigheden als jouw broer. De (zeer betrokken) familie heeft geregeld dat een flink deel van de erfenis nagelaten werd aan goede doelen. Zij vonden het niet juist om geld van de staat in eigen zak te steken. Laten vervallen aan de staat had ook gekund geloof ik, maar op deze manier konden ze zelf bepalen waar het geld heen ging. Ik vond dat heel mooi.
Het is maar een suggestie, en wellicht bij jullie helemaal niet van toepassing. Doe dan maar net of je deze post niet gelezen hebt 
.
Er ligt toch vast wat je mag als bewindvoerder?
Volgens mij moet je dan langs de kantonrechter.
Eigen geld
Er is van alles te vinden over bewindvoering maar dit staat er niet zo specifiek bij. Ik wil ook contact zoeken met de kantonrechter. En eventueel daarna de notaris. Maar wilde eerst hier eens informeren. Ook over hoe ik dat ethisch moet zien. Moet ik me hier inderdaad mee 'bemoeien' of moet ik de dingen laten lopen zoals ze lopen, bijvoorbeeld.
Mijn broer heeft vanaf zijn 15e gewerkt en dus altijd zelf zijn geld verdiend. Dit is fysiek zwaar werk geweest. De laatste jaren werkt hij bij een werkvoorziening. Dus ja, hij heeft het zeker 'verdiend'. Woonvoorziening betaalt hij via het CAK.
Maar ik bedacht me dus hetzelfde als wat jij aangeeft, Begeleider. Mijn oudste broer en zijn kinderen hebben zich nooit met hem bemoeid. Bovendien zou het geld van mijn broer bij hun verdwijnen in de grote berg die ze zelf al hebben.
Maar ook voor mezelf twijfel ik. Er zijn verschillende manieren waarop je iets in een testament kan vastleggen. Alles naar een goed doel. Of alleen de helft (die van onze oudste broer) naar een goed doel en mijn deel gewoon aan mij nalaten. Of alles aan mij nalaten. Nog los van het feit dat ik hem misschien niet eens overleef (alhoewel ik een stuk jonger ben).
Het zijn zomaar wat afwegingen die in me opkwamen en waar ik nooit iets over hoor of lees. Ik ben geïnteresseerd in meningen en ervaringen.
Kantonrechter?
Kun je ‘bij de kantonrechter informeren hoe het zit’? Ik zou denken dat je eerst naar de notaris moet.
Hoe het ethisch zit, daar is natuurlijk niet in 1 antwoord op te geven. Dat hangt ervan af welke morele principes je aanhangt.
Of alles of niets.
De kinderen van een broer onterven zou ik moeilijk vinden als het niet om mijn eigen geld zou gaan.
Dus óf een wettelijk geregelde verdeling óf alles naar een goed doel. Maar dit is puur een gevoel, ik zou me er niet prettig bij voelen om mezelf als bewindvoerder tevens enig erfgenaam te maken.
Ook bij leven zou je misschien al geld kunnen doneren naar een goed doel, misschien wel naar het huis waar hij al jaren verblijft, dan zie je wat er nu mee gedaan wordt en kan je broer meegenieten.
Verdiend
' Maar ook voor mezelf twijfel ik. Er zijn verschillende manieren waarop je iets in een testament kan vastleggen. Alles naar een goed doel. Of alleen de helft (die van onze oudste broer) naar een goed doel en mijn deel gewoon aan mij nalaten. Of alles aan mij nalaten. '
Ethisch gezien zou ik zeker geen onderscheid maken tussen jezelf en je oudste broer. Dan lijkt het alsof je jezelf alsnog wil belonen en hem wil straffen.
Als iemand het verdient heeft, dan zijn het wel de mensen die je broer afgelopen jaren hebben begeleid en verzorgd.
Wellicht is het goed om ook eens met je oudste broer te overleggen, nadat je informatie hebt ingewonnen bij een notaris/kantonrechter.
Tsjor
Hijzelf
Heeft hij zelf misschien ook een mening hierover?
Tjor
De oudste broer is overleden, daarom zouden zijn kinderen erven.
Schenken bij leven
Zou je inderdaad met je broer in overleg kunnen? En is er begeleiding voor je broer vanuit de woonvoorziening? Dan zou je inderdaad kunnen bespreken om nu bijvoorbeeld al van zijn geld uitstapjes of etentjes voor de bewoners te betalen. Of wellicht zijn er zaken die ze in het huis graag zouden willen hebben (tillift, badkamer renoveren, tuin opknappen). Er is in zo'n huis altijd wel iets waar geen budget voor is. Nu kan je broer daar zelf ook nog van meeprofiteren.
En ga inderdaad langs een notaris, die kan je de juridische kant uitleggen.
als hij in staat is
om te werken en geld te verdienen dan neem ik aan dat hij ook in staat is aan te geven wat hij zou willen. Je hoeft niet perse een testament te maken. Mocht hij komen te overlijden dan wordt het bedrag verdeeld over de familieleden die daarvoor in aanmerking komen.
Wat je kan doen is dit met hem bespreken: uitleggen dat hij veel geld heeft en jullie dit eigenlijk niet perse nodig hebben maar dat dit jullie wel toekomt als hij het niet uitgeeft en eerder dan jullie overlijdt.
En dan kun je hem voorleggen dat hij nu al geld mag schenken aan organisaties die hij zelf uitkiest. Je kunt dan sowieso zorgen dat het geld voor het grootste gedeelte gewoon besteedt wordt aan waar je broer wil dat het aan besteed wordt.
En laat hem vooral niet vergeten te genieten van het geld voor zover dat mogelijk is.
en voor het geval
je aan de organisatie denkt: de meeste instellingen hebben wel een 'vriendenfonds' waarvan allerlei zinnige leuke dingen gekocht worden die het leven van veel mensen met een beperking weer iets fijner maken. Vraag er eens naar.
via de rechter
Iemand die onder bewind staat kan z'n testament niet wijzigen zonder toestemming van de rechter.
Ik denk niet dat het mogelijk is de verdeling van het geld tussen familieleden onderling te wijzigen. Ik weet niet hoe makkelijk of moeilijk het is om goede doelen op te nemen. Ik zou verwachten dat er voor schenking via nalatenschap dezelfde regels gelden als voor schenking bij leven. Dat betekent toestemming van de rechter, en ofwel een 'schenkingstraditie', of de schenking moet in het 'belang' zijn van degene die onder bewind staat. Dat 'belang' kan bij overlijden wel iets anders geinterpreteerd worden dan bij leven (er hoeft natuurlijk geen vermogen vrijgehouden te worden).
Ik zou zeggen, kies een lokale non-profit met een glijdende schaal van dienstverlening (waar je iets voor terugkrijgt) naar schenken. Maak je broer daar 'lid' van, laat hem er een band mee opbouwen, zodat een schenking als 'in zijn belang' kan worden gezien. En begin dan alvast bij leven met schenken (met toestemming van de rechter).
Bijvoorbeeld een dierentuin. Je kunt het opbouwen van:
abonnee (geen schenking)
vriend (krijg je een of ander magazine voor, dus geen schenking)
diertje adopteren (twijfelgeval, doe maar via de rechter)
legaat in testament (het geadopteerde diertje bewijst nu dat er een 'schenkingstraditie' is)
Ik heb gehoord van iemand die volledig non-verbaal was (dus echt niet duidelijk kon maken wat hij wilde), waarbij de bewindvoerder toestemming heeft gekregen om tienduizenden euro's uit te geven aan de bouw van een 'snoezelkamer' bij de woonvoorziening. Dat mocht van de rechter, omdat ze aannemelijk konden maken dat die snoezelkamer in het belang van de cliënt was. Toch zat daar een groot schenkingselement aan, want die kamer kon ook door andere cliënten gebruikt worden.
Dus tja, mijn tip zou zijn, zoek een beetje het grensvlak tussen schenkingen en eigenbelang op. Kies een goed doel waar je broer echt een band mee kan opbouwen.
Huh?
Er wordt in de adviezen al vanuit gegaan dat TS dit mag en dat de broer dit goed vindt ... Maar dat is toch nog helemaal niet bekend?
Ik zou het een slechte zaak vinden als een bewindvoerder ook het testament mag opstellen of wijzigen.
Niks doen kan ook
Als de verstandelijk beperkte broer komt te overlijden erven ts (die tevens bewindvoerder is) en kinderen van andere broer (omdat die broer al overleden is).
Het lijkt alsof ts niet wil dat deel van de erfenis naar die kinderen gaat, omdat zij en de hun vader zich nooit iets van verstandelijk beperkte broer hebben aangetrokken (en het zou op de al hoge berg geld terechtkomen volgens ts).
Het zou toch raar zijn als te dat zou mogen bepalen?
Mijn vader
Is bewindvoerder voor mijn oom, ook verstandelijk beperkt, altijd fulltime gewerkt en nu met een goed pensioen en een spaarrekening die maar oploopt. Oom woont wel zelfstandig.
Hij is zeer beïnvloedbaar, dus als mijn vader zou zeggen “ schrap broer X maar uit je testament, hij doet nooit iets voor je” zou hij dat meteen doen. Gevaarlijk terrein dus, waar je je niet op moet willen begeven, of het nou mogelijk is of niet. Mijn vader heeft inderdaad een 2 rijke broers die nooit iets voor mijn oom doen. Mijn vader ziet oom minstens 3 keer per week en regelt alles voor hem.
Wat vader nu doet, is oom flink in de watten leggen. Heeft hij een bed nodig, kopen ze een heel goed comfortabel bed. Een dure televisie, een luxe groepsreis, een veilige kwalitatief goede fiets. Een hele fijne stoel.
Als oom in een tehuis zou wonen, zou mijn oom zeker in overleg met mijn vader geld hebben gegeven voor uitjes, extra’s, dingen die goed van pas komen.
Als oom overlijdt en er is spaargeld over (en dat zal zeker het geval zijn) dan wordt het eerlijk verdeeld over de levende broers en zussen en die moeten maar kijken of zij vinden dat ze er recht op hebben. Dat is niet aan mijn vader.
Wat wil je dan?
Het lijkt me niet dat je als bewindvoerder een testament kunt opstellen waarin je zelf de enige begunstigde wordt, en de overige erfgenamen buitenspel worden gezet. Is dat wat je wilt? Of wil je er juist meer mensen in?
jij krijgt toch 1/3 ?
Jij krijgt toch 1/3 deel? Of lees ik het verkeerd?
Je schrijft: Zoals ik het nu begrijp zou dat naar mij en mijn andere broer gaan. Onze ouders zijn overleden. Maar onze oudste broer ook.
Dus 1 deel naar jou
1 deel naar je andere broer
laatste deel verdeeld over de kinderen van je overleden broer
En ik zou inderdaad je verstandelijk beperkte broer eens vragen wat hij ervan vindt.
Nee
Nog los van hoe het juridisch zit, lijkt het me ethisch niet verantwoord om de kinderen van je broer hun deel van de erfenis te ontzeggen. Geld uitgeven bij leven is op zich een goed idee, maar dan aan het tehuis waar je broer woont, zodat hij er zelf van kan meegenieten. Of aan hem zelf, materieel of aan uitstapjes oid. Of wellicht als soort van vergoeding van onkosten voor jouw diensten. Zomaar een goed doel uitkiezen vind ik ook dubieus, dat kun je altijd nog zelf doen met je eigen erfenis, waar zijn geld dan mogelijk onderdeel van is geworden.
Jasmijn
De helft gaat naar TO, de andere helft wordt verdeeld onder de kinderen van de overleden broer.
Dat is geen rare constructie, als de broer nog geleefd had, hadden zijn kinderen indirect ook van de erfenis kunnen profiteren.
zonnehoed
Ze heeft toch nóg een broer? Tenminste zo lees ik het.
Dit schrijft ze: Ik vroeg me af wat er met zijn geld gebeurt als hij overlijdt. Zoals ik het nu begrijp zou dat naar mij en mijn andere broer gaan. Onze ouders zijn overleden. Maar onze oudste broer ook. Dus zou het geld naar mij gaan, voor de helft, en de andere helft naar de twee zoons van onze overleden broer.
Of andere broer = dezelfde dan oudste broer, dat zal het dan wel zijn
Zo te lezen is de andere broer de overleden broer. Anders klopt de rekensom niet 
Onze oudste broer
'Maar onze oudste broer ook.'
Dat klinkt inderdaad alsof er nóg een broer is, maar ik vermoed dat 'onze' hier staat voor TS en haar verstandelijk beperkte broer.
Broer
Precies hij is zelf de jongste, de verstandelijk beperkte broer zit boven hem en de oudste broer is overleden. Maar een broer die kan werken en genoeg verdienen om de vaste kasten voor begeleid wonen te behalen en goed te sparen. Ik zou zeggen vraag je broer of hij nog ergens specifiek naartoe wil een verre reis bijvoorbeeld en maak met hem die reis.
erven
https://www.rechtspraak.nl/Onderwerpen/Bewind/Paginas/kosten-bewind.aspx
Erven is natuurlijk niet bedoeld als 'loon' voor verzorging. Als je dat wil kun je een bedrag vragen aan de rechter voor vergoeding.
Dus ik zou het gewoon volgens de regels doen. Het is niet jou geld.
En inderdaad, stop hem zolang het kan in de watten met een verzorgde reis of een luxe bed of stoel. Je kunt je eigen reis vergoeden uit het geld als je meegaat met je broer als begeleider.
Dees
'Maar een broer die kan werken en genoeg verdienen om de vaste kasten voor begeleid wonen te behalen en goed te sparen. '
Ik vraag me af of deze broer zó verstandelijk beperkt is dat hij niet in staat zou zijn om te bedenken wat hij met zijn erfenis of spaargeld zou willen doen. En dan zou zo'n testament fraude zijn.
Mooie reacties
Wat een goeie reacties! Daar ben ik heel blij mee en kan ik zeker wat mee. Zie toch een paar ideeën die me wel aanspreken.
Ik was niet helemaal duidelijk, maar ik heb twee oudere broers: mijn verstandelijk beperkte broer en mijn oudste, overleden broer. Ik ben een 'nakomertje'.
Ik wil zeker niet al zijn geld hebben. En mijn neven schrappen wil ik ook niet. Maar het kwam in me op nu ik zie hoe snel zijn geld groeit en omdat ik bezig was met het regelen van zijn pensioen. Ik krijg zelf verder ook geen enkele vergoeding, dat zou eventueel wel kunnen maar vind ik niet nodig. In het verleden is er niet goed voor zijn geld gezorgd en is er eigenlijk gewoon misbruik van gemaakt... Triest maar waar. Nu vind ik het gewoon zo fijn dat hij weer genoeg tot zijn beschikking heeft en het alleen maar toeneemt.
Ik ben al bezig met goede spullen voor hem kopen. Een goede fiets, een nieuw bed, toch die dure vakantie (helaas gooide corona roet in het eten). En nieuwe, leukere kleding. Dat soort dingen.
Het idee van een schenking bij leven vind ik een heel goed idee. Iets waar hij ook wat aan heeft inderdaad. Wat de groep ook ten goede kan komen. Daar ga ik eens over nadenken.
En het voorbeeld van de dierentuin vind ik heel mooi. Daar kunnen we vast wel iets voor verzinnen, iets wat bij hem past.
Overleggen met broer
Overleggen met hem kan over bepaalde dingen wel maar sommige dingen zijn gewoon lastig te bespreken. Moeilijk uit te leggen.
Hij heeft een erg laag iq, kan dingen moeilijk onder woorden brengen en kan slecht een eigen mening vormen. Hij praat je graag naar de mond en is bang het verkeerde antwoord te geven bijvoorbeeld.
Maar hij is ook heel sociaal en ik denk dat iets voor de groep doen hem wel zou aanspreken, dat kan zeker besproken worden met hem. En hij heeft wel verschillende liefhebberijen waarvoor ook wel iets voor te bedenken is.
Paloma
Dank je wel voor je het verhaal van je vader en je oom! Het is een goed vergelijkbaar voorbeeld. Inderdaad gevaarlijk terrein. Mijn broer zou ook zo overal ja op zeggen. En echt beseffen wat een testament precies inhoudt, ik denk dat dat heel lastig wordt. Maar geld besteden aan mooie dingen, praktische spullen of uitjes voor de groep, vakantie enz. dat is veel duidelijker en daar zal hij zich zeker in kunnen vinden.
verjaarspartijtje en kerstcadeautjes
Ga voor zijn verjaardag met z'n hele woongroep naar de dierentuin of ander uitje. Moet je wel met de begeleiders kortsluiten (die moeten mee en er moet vervoer geregeld worden, wat praktische dingen), maar je broer betaalt. Dus doe leuke dingen op zijn verjaardag, koop royale kerstcadeautjes voor de begeleiders.
Ik zou verder niks regelen, zorg dat hij het nu goed heeft en waak erover dat anderen geen misbruik van hem maken.