Vanaf de geboorte zijn we als ouders druk in de weer met de ontwikkeling van ons kind. We juichen bij de eerste hapjes, maken eindeloos veel foto’s en filmpjes van de eerste stapjes en we besteden veel aandacht aan het aanleren van goede manieren. Voor je het weet is jouw kleine dreumes een grote puber. Maar het opvoeden houdt hier natuurlijk niet op. Ook dan (of juist!) hebben ze onze begeleiding en adviezen volop nodig. Zo is het juist in deze periode bijvoorbeeld ontzettend belangrijk om onze kinderen om te leren gaan met geld.
Vanaf jonge leeftijd krijgen de meeste kinderen zakgeld. Het is één van de eerste stappen binnen de financiële opvoeding van jouw zoon of dochter. Kinderen leren door zakgeld de waarde van geld kennen en mogen zo nu en dan van hun gespaarde centjes iets leuks kopen. Naar mate jouw zoon of dochter ouder wordt, neemt het zakgeldbedrag vaak ook toe. Een kind van 5 jaar krijgt gemiddeld € 0,50 per week terwijl een kind van 12 jaar al gemiddeld zo’n € 3 euro per week krijgt. En vanaf de middelbare school nemen deze bedragen, en ook de uitgaven, flink toe.
Hoe meer zakgeld een kind krijgt, hoe meer verantwoordelijkheden eraan kleven. Daarom is het belangrijk om, naast het geven van zakgeld, jouw kind actief te leren omgaan met geld. Dit is een vaardigheden waar op school helaas maar weinig aandacht voor is, maar waar iemand het hele leven lang profijt van kan hebben. Bespreek regelmatig de inkomsten en uitgaven, maar ook het belang van sparen, de risico’s van leningen en de financiële verantwoordelijkheden die horen bij zelfstandigheid.
Vooral in de puberteit is het belangrijk om jouw zoon of dochter te helpen bij de financiën. De hoeveelheid zakgeld neemt toe, maar ook de uitgaven nemen toe. Er wordt zo nu en dan geld uitgegeven aan leuke uitjes, kleding, eten en drinken en grotere uitgaven. En de verleidingen op YouTube, Instagram en TikTok zijn groter dan ooit. Bovendien is dit de tijd dat veel pubers hun eerste baantje krijgen en dus ineens over veel meer geld beschikken. Het is voor jouw zoon of dochter belangrijk om het geld zelf te leren managen, maar als ouder kun je hier zeker bij helpen. Plan de inkomsten en uitgaven samen en leer zo waardevolle budgetteringsvaardigheden aan en maak geldzaken bespreekbaar.
Om zicht te houden op de inkomsten en uitgaven van jouw puber, en om het gesprek over geld open te houden, is het verstandig om binnen het gezin bepaalde geldafspraken te maken met je kind. Deze afspraken maak je in overleg en bieden houvast voor jouw zoon of dochter. Je geeft, door het maken van deze afspraken, veel verantwoordelijkheid aan jouw puber, maar je mag er ook iets voor terug verwachten. Gezonde geldgrenzen.
Leren omgaan met geld begint vaak bij duidelijkheid. Als je jouw zoon of dochter zakgeld of kleedgeld geeft, is het verstandig om duidelijke afspraken te maken over waar dit geld voor bedoeld is. Waar mag het geld aan worden uitgegeven en welke kosten nemen jullie, als ouders, op jullie? Door duidelijke afspraken te maken, voorkom je onnodige discussies en creëer je veel helderheid over de financiële verantwoordelijkheden van iedereen in het gezin.
Zo nu en dan zal jouw zoon of dochter zeker vragen om een verhoging van het zakgeld of het kleedgeld. Dit is heel normaal en hoeft geen discussiepunt te zijn. Ga met elkaar in gesprek over het bedrag, vraag naar de plannen voor het extra bedrag en houd zo het gesprek open. Ook vragen om verhogingen, en onderhandeling hierover, hoort bij de financiële opvoeding. Het is een wijze les voor later.
Zakgeld geef je als ouders natuurlijk niet alleen voor het kopen van speeltjes en kleding. Je wilt ook dat jouw zoon of dochter leert sparen. Maak samen met jouw puber duidelijke afspraken over de bestemming van het geld. Welk deel is bedoeld voor uitgaven en welk deel is bedoeld voor sparen? En hoe wordt dit spaargeld apart gezet? Stimuleer je kind om creatief mee te denken hoe de spaarrekening kan groeien. Is er een bijbaantje die goed past bij je kind? Of is je kind ondernemend en kun je hem helpen om al zelf geld te leren verdienen. Zelf geld verdienen leert kinderen goed om te gaan met geld.
Met geld leren omgaan vraagt ook om inzicht. Als volwassenen zijn we regelmatig in de weer met onze administratie. Het is dan ook belangrijk om dit al jong aan te leren. Spreek samen met jouw zoon of dochter af om wekelijkse of maandelijks even te zitten voor de administratie. Neem de inkomsten en uitgaven onder de loep en maak dit bespreekbaar. Zo krijgt jouw puber veel inzicht in zijn of haar geldstromen en kun je waardevolle kennis en vaardigheden voor een goede financiële administratie overdragen.
