1 maart 2022

Seksuele opvoeding van kinderen: wat gaat goed en wat kan beter?

Hoe pakken ouders in Nederland de seksuele opvoeding van hun kinderen aan? Wat gaat goed, wat kan beter? In dit artikel lees je de onderzoeksresultaten van het onderzoek 'seksuele opvoeding van uit het perspectief van ouders'.

Uit het onderzoek blijkt dat ouders de algemene seksuele opvoeding in de praktijk goed aan kunnen. Ouders zouden graag beter worden in communicatieve vaardigheden om met een kind te praten over seksualiteit en ze zijn op zoek naar toegankelijke online informatie.

Volwassenen, met name ouders en andere verzorgers, spelen een cruciale rol bij het begeleiden van kinderen en jongeren in hun seksuele ontwikkeling. Goede seksuele voorlichting kan ertoe leiden dat kinderen later aan seksuele activiteiten beginnen, vaker anticonceptie en condooms gebruiken, minder risico lopen op seksueel overdraagbare aandoeningen en minder seksuele partners hebben.

Wil je meer weten over de resultaten van het onderzoek ‘Seksuele opvoeding van uit het perspectief van ouders’, uitgevoerd door de Universiteit Utrecht (UU) en kennisinstituut Movisie? Hier vind je het rapport. Dit rapport is tot stand gekomen uit subsidie van FWOS (Fonds Wetenschappelijk Onderzoek Seksualiteit) en het ministerie van VWS. Dit project en rapport is een samenwerkingsproject met de Universiteit van Utrecht (UU).

Weerbaarheid, grenzen en ongewenste ervaringen

Weerbaarheid, grenzen en ongewenste ervaringen zijn belangrijke thema’s voor ouders om te bespreken in de seksuele opvoeding. Thema’s als veiligheid, plezier en risico’s, daar praten ouders minder vaak over. Bij het wel of niet bespreken van bepaalde thema’s, speelt voor ouders de leeftijd en gender van kinderen een rol, bijvoorbeeld als het gaat om het ontdekken van het eigen lichaam en seks. Moeders van boven de dertig bespreken dit thema bijvoorbeeld vaker dan ouders onder de dertig. Daarnaast wordt dit thema ook meer met zonen besproken dan met dochters.

Openheid en veiligheid

Ouders vinden het belangrijk om openheid en een veilige omgeving te creëren in gesprekken met hun kinderen over hun seksuele ontwikkeling. Dit kan bijvoorbeeld door grenzen en regels aan te geven (te normeren) en tegelijkertijd openheid te creëren, zodat er ruimte is voor uitleg.

Wat hebben ouders nodig?

Over het algemeen vinden de meeste ouders dus dat ze de seksuele opvoeding van hun kinderen goed aan kunnen. Wat hebben ouders nodig om seksualiteit nog beter bespreekbaar te maken met kinderen? Ouders die hebben deelgenomen aan het onderzoek noemen: betere communicatieve vaardigheden, toegankelijke online informatie, richtlijnen over wat je op welke leeftijd kunt bespreken en welke informatie adequaat is om te geven aan kinderen.

Het Vlaggensysteem kan hierbij helpen. De methode biedt professionele opvoeders die met kinderen en jongeren werken een interventie om seksueel gedrag te beoordelen, het te bespreken met collega’s en de kinderen en jongeren zelf en om gepast te reageren. Ook ouders kunnen hun kinderen leren welk seksueel gedrag oké is en welk minder of helemaal niet. De gids ‘Vlaggensysteem voor ouders’ (herziene editie 2021) biedt houvast voor goede gesprekken over seksualiteit.