Hoe ga je om met een onzekere puber?

In de puberteit verandert er ontzettend veel voor jouw kind. Het is een periode waarin jouw kind veel nieuwe vrienden maakt, mooie ervaringen opdoet en zijn of haar vleugels uitspreidt. Maar deze periode gaat ook vaak gepaard met veel twijfel, onzekerheid en stress. Hoe ga je als ouder om met een onzekere puber? Wij vertellen waar de onzekerheid tijdens de puberteit vandaan komt en geven tips hoe jij jouw puber kunt ondersteunen.

Hoe onzekerheid ontstaat

In de puberteit verandert het lichaam van jouw puber in rap tempo onder invloed van hormonen. Ineens heeft jouw zoon puisten, lichaamsbeharing en de baard in de keel. En jouw dochter krijgt te maken met haar menstruatie, ontwikkelt borsten en krijgt haar op allerlei plekken. Het is een hele verandering die een puber behoorlijk onzeker kan maken.

Maar ook het zelfbeeld van pubers wordt tijdens deze periode flink aan het wankelen gebracht. Onder invloed van leeftijdsgenoten begint het grote vergelijken. YouTubers, TikTokkers, popsterren en actrices zijn van grote invloed en de beelden uit reclames en de mening van vrienden en vriendinnen wegen zwaar. Het is ineens heel belangrijk wat anderen van je vinden. Jouw puber kan hierdoor het gevoel krijgen niet goed genoeg te zijn. Hierdoor kan onzekerheid over het eigen lichaam en een negatief zelfbeeld ontstaan.

De mening van anderen, vooral uit de eigen sociale kring, beïnvloedt veel beslissingen en gedachten, het gedrag en het zelfbeeld, vooral tijdens de puberteit. Dit kan gunstig zijn voor het vertrouwen en vormt de persoonlijkheid, maar vaak leidt het er ook toe dat jongeren bang zijn buiten de boot te vallen of onzeker zijn over hun uiterlijk, hun kleding en hun dagelijkse activiteiten.

De gevolgen van een onzeker gevoel

Vaak wordt gedacht dat onzekerheid tijdens de puberteit er een beetje bij hoort. Het is iets waar jouw puber overheen zou moeten groeien. En dat is tot op bepaalde hoogte ook zeker zo. Maar onzekerheid heeft meer gevolgen dan men vaak denkt.

Mensen die onzeker zijn en een negatief zelfbeeld hebben, kunnen diverse psychische klachten ontwikkelen. Veelvoorkomende klachten zijn een angstig gevoel en somberheid en dit kan grote gevolgen hebben, vooral als de negatieve gedachten aanhouden. Problemen als faalangst, sociale angst, eetproblemen en stemmingsproblemen kunnen het gevolg zijn van een gebrek aan zelfvertrouwen en een negatief zelfbeeld.

Een negatief zelfbeeld leidt ook tot belemmerende overtuigingen. Gedachten als 'ik kan dat toch niet', 'iemand anders is veel meer geschikt dan ik' en 'ik ben niet goed genoeg' kunnen enorm stagnerend werken, zowel in de puberteit als daarna. Dit heeft veel impact op de relatie met anderen, de studie, de loopbaan en andere facetten van het leven. Als je onzeker bent, kan dit alles in je leven beïnvloeden.

Hoe herken je onzekere gevoelens?

Het is als ouder niet altijd even eenvoudig om onzekerheid bij jouw puber te herkennen. Niet elke puber is namelijk even spraakzaam. Veel jongeren op de leeftijd praten makkelijker met leeftijdsgenoten dan met hun ouders. Hun kun je dan toch als ouder onzekerheid, angst en een laag zelfbeeld herkennen?

Elk kind uit zijn of haar emoties en gedachten anders, maar over het algemeen zijn er wel enkele waarschuwingssignalen te herkennen bij onzekere pubers.

  • Je kind praat vaak negatief over zichzelf.
  • Je kind is niet ontvankelijk voor complimenten.
  • Je kind is erg kritisch naar anderen toe.
  • Je kind is bang om een fout te maken.
  • Je kind is erg bezorgd om zijn of haar reputatie.
  • Je kind is meer gesloten dan je gewend bent.
  • Je kind heeft hevige emoties.

Hoe omgaan met onzekerheid van pubers

Als jouw kind zich onzeker voelt, wil je als moeder of vader natuurlijk van alles doen om hierbij te helpen. Maar wat kun je als ouders doen om het zelfbeeld van jouw puber te verbeteren en jouw kind weerbaar te maken tegen de enorme invloed van buitenaf? Wij geven tips.

Allereerst is het belangrijk om te blijven communiceren met jouw puber. Soms kan dit best uitdagend zijn: niet elke puber staat open voor een goed gesprek over gedachten en emoties. Maar juist nu is praten zo belangrijk. Tijdens zo'n gesprek kun je namelijk vertellen over jouw eigen ervaringen en kan jouw kind zijn of haar gevoelens onder woorden brengen. Laat weten dat je er altijd bent voor jouw puber.

Juist in deze fase van hun leven is het belangrijk dat pubers ook positieve input krijgen. Vanuit de media, klasgenoten en de eigen verwachtingen is er al genoeg kritiek en feedback dat kan bijdragen aan onzekerheid. Door complimenten, positieve feedback, verantwoordelijkheden en goede gesprekken krijgt het zelfvertrouwen een boost.

Schroom niet om professionele hulp in te schakelen als je het idee hebt dat jouw puber in een negatieve spiraal zit. Meestal horen deze klachten gewoon bij de puberteit, maar het kunnen ook symptomen zijn van een onderliggend probleem. Als jouw kind kampt met veel angst, boosheid en onzekerheid kunnen psychologen uitkomst bieden. Zo heeft jouw kind alle hulp om het negatieve zelfbeeld te overwinnen.

Lees ook: