Ben jij eigenlijk voorbereid op het ouderschap en je baby? Dit kun je doen

1 januari 2000 door Joanna Sandberg

Advies voor steun kinderen na moeilijke gezinssitatie

Wij zitten met het volgende probleem. Mijn man is herstellende van een burnout en dat heeft veel impact gehad op het gezin met twee kinderen (9 en 6 jaar).

De oudste (dochter) heeft veel last van pijnklachten (hoofd, buik, op de borst, spieren, gewrichten) en krijgt deze vlak voor het naar bed gaan of net als ze in slaap probeert te komen. De ene dag het een en de andere dag iets anders. We denken dat het door de gebeurtenissen van de afgelopen tijd komt.

De jongste (zoon) heeft veel woede uitbarstingen (van nature temperamentvol). Deze heeft hij als peuter veel gehad maar waren al bijna in de vergetelheid geraakt en komen weer de kop opsteken.

We merken dat het al iets beter gaat nu het met ons wat beter gaat. Maar wij zouden graag willen weten hoe we het beste onze kinderen kunnen helpen, die duidelijk geleden hebben onder de situatie. De situatie is al wel sterk verbeterd maar nog niet helemaal stabiel.

Antwoord

De meeste kinderen zijn heel gevoelig voor het welbevinden van hun ouders. Wanneer zij merken dat het niet goed gaat met (een van) hun ouders, zullen veel kinderen zich zo veel mogelijk gaan aanpassen aan de situatie. Dat kan dan betekenen dat een kind minder aandacht vraagt in zo’n moeilijke periode. Ook kan het kind extra lief gaan doen, en goed gaan opletten wat wel en niet gepast is in de situatie om zo te proberen zijn ouder(s) tot steun te zijn.

Het gevolg is echter wel dat een kind te kort komt in aandacht, omdat het zelf weinig aandacht vraagt, maar ook omdat ouders zich dan veel met hun problemen, die reëel zijn, bezighouden.

Er zijn ook kinderen die juist lastig gedrag gaan vertonen om zo (onbewust) te proberen de aandacht te krijgen en hun ouders af te leiden van hun eigen problemen.

Veel kinderen durven pas wanneer het met de ouders weer wat beter gaat te laten merken dat zij aandacht te kort kwamen. Kinderen reageren op een manier die in zekere zin eigen aan ze is. Sommige kinderen ontwikkelen somatische klachten als bijvoorbeeld buikpijn of hoofdpijn. Anderen uiten hun nare gevoelens meer naar buiten door lastig, onhandelbaar of driftig gedrag te vertonen. Weer andere kinderen kunnen slaapproblemen krijgen of gaan (weer) in bed plassen.

Zeker voor jonge kinderen is het moeilijk om zijn/haar gevoelens te verbaliseren. Het zijn dan vaak ook veel gevoelens tegelijkertijd; als bezorgd zijn, angstig zijn over hoe het gaat met de ouder(s) en wat de gevolgen voor het gezin zullen zijn, maar ook boosheid. Met name het laatste is vaak erg moeilijk voor een kind om bespreekbaar te maken. Een kind vindt zijn ouder met problemen ook zielig.

Wanneer het weer beter gaat met de ouder die in problemen was, en de partner die heeft gezorgd en gesteund wat meer tot rust komt, zal er weer meer tijd zijn voor de kinderen. Waarschijnlijk bent u nu in deze situatie.

Het is goed als u en uw man uw kinderen op een eerlijke manier duidelijkheid geeft over de afgelopen periode, de huidige situatie en uw ideeën over de (nabije) toekomst.

Geef uw kinderen de ruimte om met hun vragen en twijfels te komen. U helpt uw kinderen door hen te helpen hun gevoelens bespreekbaar te maken. Zodat zij al hun verschillende gevoelens durven te uiten.

Tenslotte, vaak denken kinderen dat het ook (voor een deel) hun schuld is als een ouder problemen heeft. Het is dus belangrijk dat u hen heel duidelijk maakt dat zij er absoluut geen aandeel in hebben, en om hun erkenning te geven voor het leed dat zij geleden hebben gedurende de afgelopen tijd.