1 januari 2000 door Ward van Alphen
Ik zoek hulp bij de problemen die wij met onze dochter hebben inmiddels 17 jaar. De problemen zijn echt begonnen met de middelbare school, vwo, havo, en in de 3 mavo blijven zitten en nu de examenklas.
Onze dochter was altijd wel anders ook toen zij jong was, maar nooit gedacht aan een gedragsprobleem. Ook nooit echte problemen op de lagere school. Ze had wel altijd extra aandacht nodig, bijvoorbeeld als iets uitgelegd was kwam zij nog voor extra uitleg.
Op de havo heeft de school haar laten onderzoeken hoe het kwam dat zij zo slecht functioneerde op school. Daar kwam uit dat zij een zeer zorgwekkende concentratie had.
Wij hebben haar naar een andere school gedaan in de hoop dat een nieuwe school voor haar een beter begin kon zijn.
Maar afgelopen jaar ging het helemaal mis, verkeerde vrienden, etcetera, etcetera. Wij zijn toen bij het RIAGG geweest om reden dat iemand ons vertelde over ADHD en een test laten doen, die was positief. Er was duidelijk een reden voor behandeling maar zij wilde niet want ze was niet gek.
Ook een orthopedagoog om hulp gevraagd maar als ze niet willen lukt niets. Ook is zij verleden jaar weggelopen van huis, wel naar bekenden en terug gekomen.
Haar probleem is dat zij haar eigen leven wil lijden binnen ons gezin. Regels worden overtreden en ze gaat en staat waar zij wil. Ook het tijdstip van thuiskomen als zij uitgaat. Wij vinden 2 uur een nette tijd, maar zij komt rustig om 3,4,5,uur thuis.
Natuurlijk kunnen wij zeggen van bekijk het maar, dan heb je een probleem dat ze deur uitloopt naar haar toch helaas verkeerde vrienden. Op dit moment zeggen wij weinig maar de irritatie is natuurlijk heel groot.
Wij hebben besloten om niet veel te zeggen tot na haar examen. Ook om reden dat als zij zakt, en die kans bestaat, dat zij zegt dat is jullie schuld want jullie lopen steeds te zeiken.
Maar hoe ga je nu verder, na haar school wil ze gaan werken en op kamers gaan wonen. Maar met geld kan zij niet omgaan, en zo verval je van het een in het ander. Ik zou graag een advies hebben hoe moeilijk het ook is, want als je alles op een rijtje zet dan krijg je het volgende
Ze heeft verkeerde vrienden, (sommigen hebben crimineel verleden), kan niet met geld omgaan. Maar wat heel vervelend is dat zij zo liegt over alles wat ze doet. Toen ze jong was noemde men het een rijke fantasie en nu worden het leugens. Als wij haar geen geld geven heeft zij toch geld of toch hetgeen wat zij hebben wil. Dus hoe kom je er aan? Als wij daar iets over vragen dan gaat zij totaal uit haar dak.
De vraag is, hoe moet het verder?
Een moeilijke vraag, want uw dochter is al 17, eigenlijk al volwassen, al geeft u aan dat haar gedrag soms niet zo volwassen is. Het lijkt erop, dat er vroeger weinig problemen waren, en dat deze steeds erger geworden zijn. Of dat in "hulpverlenersogen" ook zo is, kan ik niet zeggen, daarvoor moet ik meer informatie hebben.
Het zou kunnen, dat uw dochter door haar opstelling veel tegengas oproept, waardoor er vervolgens ruzie ontstaat. Dat wil je zien te voorkomen, en dus ga je de conflicten ontwijken. Maar dat is ook weer niet goed, want eigenlijk heeft uw dochter natuurlijk wel grenzen nodig.
Er dreigt een patroon te ontstaan, waarbij ze telkens op een negatieve manier aandacht krijgt, op een negatieve manier om aandacht vraagt ook. En nu komt ook haar omgeving om de hoek kijken, die een steeds belangrijkere invloed op haar heeft.
Zij wil kennelijk geen hulp. De vraag is of er nog iets is waar ze mee zit, en waarvoor ze toch eens met iemand wil praten. Niet omdat ze gek is, maar omdat haar leven niet zo loopt als het zou moeten. Wellicht is er nog iemand in de omgeving waar ze goed mee kan praten, waar ze vertrouwen in heeft. Die kan misschien met haar samen kijken hoe haar leven wat meer vorm kan krijgen.
Qua hulpverlening: tegenwoordig heeft de jeugdhulpverlening een gezamenlijke voordeur in Bureau Jeugdzorg. Voordeel is, dat ze je ook door kunnen verwijzen naar bijvoorbeeld jongerenwerk: daar is misschien de toon van het contact beter passend bij uw dochter.
Als het echt niet lukt om haar mee te krijgen, dan is het wellicht nog nuttig voor u als ouders om een aantal gesprekken te hebben om te kijken naar hoe u zich het beste kunt opstellen.
Als het echt de spuigaten uit loopt met uw dochter, kunt u eventueel denken aan een onder toezichtstelling, waarbij een gezinsvoogd de mogelijkheid heeft om u als ouders bij te staan, en de rechter zelfs bepaalde maatregelen kan opleggen aan uw dochter als de ontwikkeling ernstig in gevaar komt.
Probleem is, dat dit soort maatregelen van kracht zijn tot iemand 18 is, en dus weinig zoden meer aan de dijk zetten. En je gaat dwang toepassen, dat is natuurlijk nooit prettig. In sommige gevallen gaat er toch wel dwang spelen, maar dan via justitie en politie.
Ik hoor u niets zeggen over strafbare feiten, gelukkig maar. Maar als dat toch mocht gaan spelen, dan kan het heel nuttig zijn om met de maatschappelijke realiteit (de wet, en de wetshandhaving) geconfronteerd te worden. Van die kant uit kan er ook hulpverlening worden opgestart, soms ook met een verplicht karakter.
Misschien is het plan van uw dochter (op kamers en gaan werken) zo gek nog niet. Het gaat er om dat ze verantwoordelijkheid gaat nemen voor haar leven. Daarbij kan ook horen, dat ze zelf de gevolgen gaat ervaren van hoe ze in elkaar zit, dit niet meer op anderen kan afschuiven, en er dan al dan niet voor kan kiezen om hulp te vragen.
Een strategie voor u als ouders zou kunnen zijn, om dit proces van op kamers gaan wonen een zo goed mogelijke kans te geven. Daar kunt u eventueel via Jeugdzorg, maatschappelijk werk of soms ook via school hulp voor krijgen. Dan hoef je de deur van het ouderlijk huis niet dicht te doen.
Het is goed haar te blijven helpen, maar je moet dan heel duidelijk zijn wat er nog kan en niet kan. Heel goed bepalen tot hoever je wilt gaan in je hulp of gastvrijheid. En dan ook de grens trekken, met de mogelijkheid dat de spreekwoordelijke deur weer open gaat als uw dochter weer respect voor uw grenzen heeft.
Want dat is wat ze moet leren, als ze een goede relatie met andere mensen wil kunnen opbouwen: dat ze respect heeft voor de grenzen van anderen. En daarvoor moeten anderen -- in dit geval u -- die grenzen wel stellen!
