21 mei 2010 door Joanna Sandberg

Hoe bereid je stiefkinderen voor op de komst van hun nieuwe halfbroertje of -zusje?

Heeft u tips om de kinderen uit onze voorgaande huwelijken te vertellen dat er een baby komt, en hoe we kunnen voorkomen dat zij zich jaloers of minder belangrijk voelen?

Mijn huidige man en ik zijn nu 1 jaar getrouwd. Hij heeft drie kinderen uit zijn vorige huwelijk: twee jongens (van 16 en 12) en een meisje van 13. Ik heb zelf twee dochters (van 11 en 9) uit mijn vorige huwelijk.

Mijn man ziet zijn kinderen één weekend in de twee weken. Hij heeft een zeer wrokkige ex die zeer negatief over mij praat tegen haar kinderen, en eigenlijk niet wil dat ze bij hem op bezoek komen. Mijn dochters zijn de ene helft van de week bij hun vader en de andere helft van de week bij ons. Dat loopt goed. Hun vader heeft inmiddels in zijn nieuwe relatie een dochtertje van 1 jaar oud en de meisjes zijn daar heel blij mee en gek op.

Ik verwacht dat mijn dochters het leuk zullen vinden als ze horen dat we een baby krijgen, ze vragen het me soms ook. Met hen kan ik goed praten. Helaas kan mijn man heel slecht met zijn kinderen praten. Praten over gevoelens is voor hem heel moeilijk. Zijn kinderen vinden het ook moeilijk, en willen dat ook gewoon niet. Ik verwacht dat hun moeder helemaal door het lint gaat als ze hoort dat er bij ons een baby komt, en ik verwacht dat zijn kinderen het ook heel moeilijk zullen vinden. Ik denk dat ze het gevoel zullen krijgen dat ze hun vader nu nog meer kwijt raken.

Dus: hoe kunnen we het hen op een goede, positieve manier vertellen? En hoe voorkomen we dat ze zich jaloers of buitengesloten zullen voelen? Alvast heel hartelijk bedankt voor uw antwoord!

Antwoord

Het is inderdaad heel verstandig om de kinderen voor te bereiden op de komst van de baby. Vaak vinden kinderen van die leeftijd baby's best wel leuk, zolang het maar niet hun eigen babybroertje of -zusje is. Sowieso zorgt een baby – ook in een 'gewoon' gezin – voor gedoe. Ook kinderen uit een gewoon gezin kunnen dan jaloers worden op alle aandacht die de baby krijgt. Dat is een heel normaal gevoel. Maar in een samengesteld gezin zijn alle gevoelens nog eens extra gecompliceerd, zeker als er moeilijk over gevoelens gepraat wordt.

Jaloezie en onbegrip ("Waarom moeten ze zo nodig samen weer een kind krijgen, zijn wij niet leuk genoeg?") kunnen heel snel de kop opsteken. Maar niet alleen de kinderen kunnen het moeilijk vinden, ook een ex-partner, als die zich verlaten voelt en nog boos en verdrietig is. Sommige exen belasten ook hun kinderen hiermee. Zelf ziet u dit soort problematiek ook al aankomen.

Moeilijke positie

Als stiefouder zit je altijd in een moeilijke positie. Je partner houdt van je, maar stiefkinderen houden niet zomaar van je. Die liefde – of op z'n minst een goede relatie – moet je 'verdienen'. Kinderen vragen zich onder andere af of dat mens alleen geïnteresseerd is in hun ouder, of ook echt in hen. Ook zijn ze er heel erg op gespitst of hun stiefouder zijn of haar niet voortrekt, en of iedereen wel gelijk behandeld wordt, etc. Dat ligt allemaal heel gevoelig.

Extra lastig in uw geval is dat uw man zo moeizaam communiceert met zijn eigen kinderen. U vertelde dat praten over gevoelens heel moeilijk is voor uw man, dat zijn kinderen het ook moeilijk vinden, en dat ze het ook gewoon niet willen. Dat laatste is echter nog maar de vraag.

Het kan heel goed zijn dat zijn kinderen uitstekend aanvoelen hoe moeilijk hun vader het vindt om over gevoelens te praten, en dat ze hem in zekere zin 'beschermen', door er niet over te willen praten.

Uw man moet dus het goede voorbeeld gaan geven, en toch over emoties gaan praten met zijn kinderen. Hoe moeilijk dat ook voor hem is. Maar u kunt hem daarbij steunen!

Wat kan hij zeggen?

Uw man moet zelf aan zijn kinderen vertellen dat jullie een baby verwachten. Hij moet dan eerlijk zeggen dat dat zeker wennen voor ze zal zijn, maar ook dat hij dat heel goed begrijpt.

Verder kan hij zeggen dat hij het zelf heel leuk vindt, maar dat hij best snapt dat zij niet zitten te wachten op een baby. En dat hij hoopt dat ze het kindje leuk gaan vinden als het er eenmaal is, maar dat hij niet van ze kan (en zal) verwachten dat ze er meteen dol op zijn. Sterker nog: dat ze misschien juist bang worden dat hij nog minder tijd voor ze zal hebben. En dat hij ook dát begrijpt.

Dus:

  • vertel de kinderen eerlijk en open wat er gaat gebeuren;
  • toon begrip voor de gevoelens die dat kan gaan opleveren.

Wat kan hij doen?

Uw man ziet uw kinderen meer dan zijn eigen kinderen, en de baby komt ook bij jullie wonen. Dat betekent uw man extra zijn best moet gaan doen voor zijn eigen kinderen.

Het lijkt mij dan ook heel goed als hij zijn kinderen vaker kan gaan zien dan één weekend in de twee weken. Want als hij ze zo weinig ziet, is het heel moeilijk om een band met zijn kinderen te onderhouden.

Ook moeilijk, zowel voor hemzelf als voor zijn eigen kinderen, is dat u het zo goed kunt vinden met uw dochters, terwijl hem dat niet goed lukt bij zijn kinderen.

En om verder nog over na te denken (bij elke "nee" moet er actie ondernomen worden):

  • denkt u dat zijn kinderen zich echt welkom voelen bij jullie?
  • is uw man blij om ze te zien?
  • doet hij ook dingen alleen met zijn kinderen, zonder u en uw kinderen?
  • en doet hij ook wel eens wat apart met zijn kinderen afzonderlijk?

Wat kunt u zelf doen?

Zo te zien heeft u zelf heel goed in de gaten wat er allemaal gebeurt, en bent u ook goed in staat om daarover te praten. Maak daar gebruik van! Het is namelijk heel belangrijk – zoals ik eerder al zei – dat u uw man zoveel mogelijk steunt.

Dat betekent ook dat u begrip moet tonen voor de band die uw man heeft met zijn kinderen, net zoals u die band heeft met uw kinderen.

Tot slot nog dit. Wanneer uw man meer met zijn kinderen gaat praten, hen meer gaat zien, en een betere band met ze krijgt, zal hij zich gelukkiger gaan voelen en zich niet schuldig hoeven voelen over zijn geluk met jullie nieuwe kind. Succes gewenst!