Baby Essentials: 10x items die je leven fijner maken

1 januari 2000 door Joanna Sandberg

Hoe dochters zuiniger met spullen om te laten gaan?

Hoe leren wij onze twee slordige en nonchalante dochters van 9 en 10 iets zorgvuldiger om te gaan met hun eigen en andermans eigendommen?

De een krijgt steeds meer commentaar op haar uiterlijk van leeftijdgenoten, omdat al haar kleren binnen no-time vol vlekken zitten, etc.

De ander is ijdel genoeg om op haar kleren te letten, maar ruimt zelden iets op en maakt vaak spullen in huis weg/stuk, etc.

De sfeer in huis wordt steeds moeilijker, door constante spanning in huis. Belonen, straffen, meer verantwoordelijkheid, minder verantwoordelijkheid allemaal al uitgeprobeerd zonder resultaat. Slechts alles zelf doen helpt, ondanks het mee laten opruimen vanaf dat ze baby waren.

Antwoord

U wilt uw twee dochters van 9 en 10 jaar leren om zorgvuldiger om te gaan met hun eigen en andermans spullen. U schrijft dat u al van alles geprobeerd hebt, maar dat het geen resultaat heeft opgeleverd. Uiteindelijk doet u alles zelf, terwijl de sfeer in huis steeds slechter wordt.

Mijn vraag aan u is: Hoe is uw aanpak? Want de manier waarop u uw dochters, tot nu toe, probeert het een en ander te leren blijkt niet te werken. Dit betekent dat u op een andere manier uw dochters moet benaderen en aanpakken.

De volgende punten wil ik u graag ter overweging geven:

1. Van wie is het probleem?

Is het gedrag van het kind met name een probleem voor u en uw vrouw, of hebben uw dochters er zelf last van? Met andere woorden hoe belangrijk is het probleem, of is het meer een lastig probleem voor u zelf?

Als we nu het punt nemen van 'het commentaar op uw dochters uiterlijk door leeftijdgenoten', dan lijkt mij dit, in wezen, niet uw probleem. Uw dochter vindt het blijkbaar zelf helemaal geen probleem. Als uw dochter zèlf geen last heeft van dit commentaar, waarom zou zij dan haar gedrag veranderen? Welke voordelen levert het haar op om haar kleren netjes te houden? Misschien alleen maar nadelen?

Dit kan u samen met uw dochter uitzoeken. Misschien vindt zij kliederen en ravotten fijner, dan nette kleren. Dan zou het verstandig zijn om haar kleding aan te passen aan haar behoeftes.

2. Bent u consequent in uw optreden?

Uw andere dochter ruimt niets op. Rommel maken is veel leuker dan opruimen. Kinderen gaan niet uit zichzelf opruimen, dus dat moeten ze leren. Wat heeft uw dochter geleerd? Ze ruimt niet op, u ergert zich aan de troep en u spreekt haar daarop aan. Toch ruimt ze niet op, uiteindelijk gaat u het dan opruimen. Ze wordt dan dus beloond in haar 'niet opruim' gedrag.

Een volgende keer weet ze dat, wat u ook zegt, zij niet hoeft op te ruimen, want u gaat het toch uiteindelijk doen. Er volgt dus een positieve consequentie, in plaats van een negatieve, op haar gemakzuchtige gedrag. Wat heeft zij te winnen als zij wel gaat opruimen? Dat u niet meer aan haar hoofd zeurt? Dat vindt ze waarschijnlijk veel minder erg, dan zelf opruimen.

Wanneer zij dingen kwijt is, of dingen van haar stuk zijn, dan is dat een negatieve consequentie. Helaas volgt deze negatieve consequentie meestal niet onmiddellijk op het 'niet opruim' gedrag, maar enige tijd later. Dan heeft deze vervelende consequentie veel minder effect, dan het onmiddelllijke effect van het niet opruimen, maar iets anders (leuks) doen.

3. Wat maakt de sfeer in huis zo vervelend?

Hoe komt het dat u de sfeer in huis zo door het gedrag van uw dochters laat bepalen? U maakt zich druk over het gedrag van uw dochters, wordt misschien ook boos omdat ze maar niet luisteren. Maar waarschijnlijk wordt u niet boos op hun gedrag an sich, maar door uw interpretatie van hun gedrag. Mogelijk is uw interpretatie de volgende: mijn dochters doen maar waar ze zelf zin in hebben. Ze hebben geen respect voor mij.

Ik zou u aanraden om met uw dochters te gaan praten over welke last u heeft van hun gedrag en wat zij zelf als probleem zien. U kunt dan zeggen dat u bijvoorbeeld eist dat ze hun troep opruimen, en dat als het niet gebeurt u er bepaalde -- voor hun vervelende -- consequenties aan verbindt. Dus niet zelf opruimen, maar een straf geven waar zij zelf last van hebben.

Een kind moet leren om zich grenzen eigen te maken en heeft daar zijn ouders voor nodig. Grenzen bieden duidelijkheid, steun en structuur. Dat geeft u rust, maar ook voor uw dochters.

Veel succes.