1 januari 2000 door Joanna Sandberg

Hoe presenteren wij onze dwarse 14-jarige dochter de rekening voor haar gedrag?

Mijn dochter van 14 heeft binnen 3 maanden onze telefoonrekening op laten lopen tot over de 1000 gulden, omdat ze naar mobiele nummers van vrienden en vriendinnen belde.

Ze is een nakomertje, we hebben al twee oudere kinderen van 27 en 29. Wij zijn 50 en 54 jaar oud, en ze is, toen ze jonger was door mijn man verwend.

Deze telefoonrekeningen zijn eigenlijk maar het topje van de ijsberg, maar daarover later meer.

Ik vind dat zij hier zelf verantwoordelijk voor is, maar zie niet goed hoe ik dit aan moet pakken. Allereerst heeft ze een telefoonverbod gekregen. Ze mag alleen in noodgevallen bellen, bijvoorbeeld over huiswerk en dan heel kort.

Verder denk ik dat ze geheel of gedeeltelijk verantwoordelijk is voor de rekening. Maar hoe pak je dat aan bij een meisje dat 10 gulden zakgeld per week krijgt? Aan de andere vind ik ook dat haar zakgeld daar helemaal niet voor is, maar ik wil haar toch de verantwoordelijkheid voor in ieder geval een gedeelte van de de telefoonkosten laten dragen.

Ze is de laatste maanden erg dwars. Als we ergens met haar over willen praten, wil ze dat niet, omdat we haar als een kind behandelen en we niet naar haar luisteren, zegt ze. We hebben haar voorgesteld er een vierde persoon bij te zoeken, die ze vertrouwde en die zou ervoor zou kunnen waken dat het een kibbelpartij wordt. (Want inmiddels zaten bij ons de gevoelens ook erg hoog.)

Dit heeft ze gedaan, maar toen het gesprek plaats zou vinden, op zondagmorgen, was ze vreselijk moe en had ze geen zin. Je kunt een meisje van 14 natuurlijk niet uit bed sleuren en een gesprek afdingen, maar wat dan wel?

Er is toegezegd dat we hulp krijgen van de schoolpedagoog, maar dar kon nog wel even duren. Zolang er verder geen 'problemen' besproken worden, kunnen we best met elkaar overweg, maar zodra het over dergelijke dingen gaat, haakt ze af en loopt ze naar haar kamer.

Dit is zeker geen korte en duidelijke vraag, maar ik hoop toch dat u mij hiermee kan helpen.

Antwoord

Uit uw vraag blijkt inderdaad dat uw dochter van 14 jaar gemakzuchtig is, en geen verantwoorderlijkheid neemt voor haar daden. Zij lijkt gewend om haar zin door te drijven en ze lijkt ook niet gewend om de consequenties van haar gedrag te accepteren.

Nu hebben veel pubers moeite met het leren dit te accepteren, maar uw dochter gaat wel erg ver door voor fl 1000,-- te bellen. En wanneer u haar daarop aanspreekt kan zij nog helemaal niet naar zichzelf kijken, maar gaat zij zich verdedigen, of juist u de schuld geven. Ik vroeg mij trouwens af of uw dochter die drie maanden stiekem gebeld heeft, want het moet u anders toch opgevallen zijn dat zij zo vaak aan de telefoon hing?

Nakomertjes en verwennen

Uw dochter is een nakomertje. We spreken altijd van 'nakomertje' en niet van 'nakomer' alsof al in het woord zelf benadrukt moet worden dat het jongste kind een klein schattig wezentje is, dat als vanzelf oproept tot verwennen.

Nakomertjes worden vaak verwend, en u schrijft dat uw man dat ook deed toen ze jonger was. Deed u dat niet? En als u haar niet verwende lijkt me dat heel lastig in het samen opvoeden van uw dochter.

Uw dochter scheelt 13 en 15 jaar met uw andere kinderen. Hoe waren zij in de puberteit, waren zij ook verwend door uw man? Hoe is de relatie tussen uw dochter van 14 jaar en de oudere kinderen? Had ze bij wijze van spreken vier ouders, of trokken uw andere kinderen zich niet veel van haar aan en stond ze juist erg alleen?

Grenzen stellen

Kinderen en pubers hebben het nodig dat ouders eisen aan hen stellen. Verwende kinderen hebben vaak moeite om zelfstandig, onafhankelijk en verantwoordelijk te worden. Kinderen ontwikkelen zich het beste wanneer zij redelijke grenzen krijgen van hun ouders, en dus wat weerstand voelen, waar ze weer tegen in kunnen gaan. Op deze manier leren zij ook te onderhandelen.

U schrijft dat uw dochter de laatste maanden erg dwars is, en dat ze niet met u wil praten over de problemen. Uw dochter is waarschijnlijk ook niet gewend om aangepakt te worden. Pakt u haar samen met uw man aan, of kan zij aan uw aanpak ontsnappen, omdat zij weet dat uw man toch wel weer over zijn hart strijkt?

Samen op één lijn

Als het laatste het geval is, is het eerste vereiste dat u met uw man gaat praten om samen op een lijn qua aanpak te komen. Indien dat het geval is, zal uw dochter niet meteen in alle redelijkheid naar u en uw man willen gaan luisteren, omdat ze gewend is te doen en te laten wat ze zelf wil.

Ik zou u adviseren om samen met uw man een redelijk bedrag te bepalen dat uw dochter terug moet betalen. Het is inderdaad niet verstandig om het hele zakgeld in te laten leveren, maar om een gedeelte in te houden.

Betrekken buitenstaander

Het lijkt mij ook een goed idee om er een vierde persoon bij te halen, en er niet lang mee te wachten. Kan dit niet dezelfde persoon zijn, als die u op het oog had. Nu het zo lang duurt met die schoolpedagoog.

Ik vind trouwens dat u, of uw man, uw dochter best uit bed kunt sleuren, en een gesprek kan afdwingen, wanneer zij zich niet houdt aan de afspraak. Ook kunt u haar tegenhouden wanneer zij in een gesprek wegloopt. Misschien kan een van uw andere kinderen als vierde persoon optreden?

Verantwoordelijk worden

Als laatste wil ik u schrijven; laat u niet onmachtig maken door uw dochter. Uw dochter heeft het nodig -- al zou ze dat zelf nooit zeggen -- dat u niet alles maar goed vindt, en dat u haar begrenst en leert om verantwoordelijk te worden. Ze is pas 14 jaar, dus u kunt haar nog een aantal jaren helpen om zelfstandig te worden.

Lees ook: